Ο φτωχός Κρητικός, ο πλούσιος Πατρινός

Κωνσταντίνος Λαμπρόπουλος

«Με τη δημοσιογραφία μαθαίνεις Ιστορία και Γεωγραφία». Παλαιό μοτο της δουλειάς μας, το οποίο επιβεβαιώθηκε περίτρανα και στην πρόσφατη αποστολή της εφημερίδας «Πελοπόννησος» στην Κρήτη για το φάιναλ-4 του Κυπέλλου Ελλάδας στο μπάσκετ.

Βέβαια, εκτός από την ιστορία και τη γεωγραφία του Ηρακλείου (αλλά και το πώς ο Δημήτρης Αγραβάνης τα έδωσε όλα απέναντι στον Παναθηναϊκό), η αλήθεια είναι ότι μας απασχόλησαν κι άλλα πράγματα το περασμένο τριήμερο γύρω από τον Μεσαιωνικό Χάνδακα.

Μια αποστολή της εφημερίδας «Πελοπόννησος» στο Ηράκλειο (η φωτογραφία από τον αρχαιολογικό χώρο της Κνωσσού) ήταν αρκετή για να μπούμε σε συγκρίσεις που δεν μας χαροποίησαν…Γιατί να το κρύψουμε; Μια μικρή μελαγχολία, μας έπιασε κάνοντας την επιτόπια έρευνά μας στους δρόμους της πόλης του Καζαντζάκη, του ΟΦΗ και του ημίθεου Ηρακλή. Κι όλα αυτά σε μια συγκυρία όπου το Ηράκλειο φαίνεται πως προσπερνάει την Πάτρα και δημογραφικά, με την προσπέραση να έχει δυστυχώς προηγηθεί και σε πολλά ακόμη πράγματα. Ποια είναι αυτά;

* Πρώτον, οικονομολόγοι δεν είμαστε, όμως η ατάκα μιας παλιάς συναδέλφου, η οποία έχει μετακομίσει μόνιμα στο Ηράκλειο, μιλάει από μόνη της: «Ενας φτωχός Κρητικός, είναι ένας ευκατάστατος πατρινός». Ψέματα λέει; Τα εισοδήματα στην Κρήτη είναι δυο και τρεις φορές πάνω από τον μέσο όρο εισοδήματος στα δικά μας μέρη κι αυτό αφενός λόγω του τουρισμού κι αφετέρου εξαιτίας της έντονης αγροτικής δραστηριότητας στην Κρήτη. Οπως μας είπε τουλάχιστον μια ντουζίνα Κρητικών (από τον ταξιτζή που μας πήγε στο αερόδρομιο, μέχρι το γκαρσόνι που μας σέρβιρε καφέ στα «Λιοντάρια»), στο νησί αναμένεται από τον επόμενο κιόλας μήνα το μεγαλύτερο τσουνάμι τουριστών που έχει γνωρίσει η Κρήτη τις τελευταίες 10ετίες. Σε απλά ελληνικά: Θα βρέξει ευρώ, δολάρια, ρούβλια και γιέν!

* Το δεύτερο «προσπέρασμα» «δένει» με το πρώτο ως προς το που θα μείνουν όλοι αυτοί οι… τουριστικοί εισβολείς που αναμένονται στην Κρήτη. Η απάντηση είναι απλή: Σε «τετράστερες», «πεντάστερες» και «εξάστερες» (δεν εννοούμε τον Παναθηναϊκό…) υπερλούξ ξενοδοχειακές εγκαταστάσεις, με την προσφορά δωματίων (και των παρεκλόμενων φυσικά υπηρεσιών), να υπερκαλύπτει τις ανάγκες, γεγονός που αποτελεί έξτρα πόλο έλξης επισκεπτών. Από την άλλη πλευρά, θα πρέπει να παραδεχτούμε δυστυχώς ότι μια αντίστοιχη επάρκεια δεν υπάρχει και στα μέρη μας, πλην ελαχίστων φυσικά εξαιρέσεων. Μπορείς να πει κανείς ότι θέλει για τους Κρητικούς, όμως αν τολμήσει να μειώσει την περίφημη Κρητική φιλοξενία θα βρει τον μπελά του…

«Μα καλά», θα ρωτήσει εύλογα κάποιος, «δεν υπάρχει κάτι στο οποίο… τρώμε τους Ηρακλειώτες;». Ναι, είναι η απάντηση. Κάλλιστα μπορούμε να συγκριθούμε σε θέματα καθαριότητας και ποιότητας οδοστρώματος εντός πόλεως (κι εκεί σπας το αμάξι σου άνετα…), με τους στενούς δρόμους του Ηρακλείου να θυμίζουν κάτι από τον λαβύρινθο της Κνωσσού. Φτάνουν, όμως, μόνον αυτά;

Θα αντιστραφούν όλα με ένα Master Plan

Είναι σίγουρο ότι κι εσείς θα προβληματιστείτε με όσα διαβάσετε σε αυτές τις γραμμές. Το ερώτημα, όμως, και η μεγάλη πρόκληση ταυτόχρονα, είναι το πώς η Πάτρα θα ξαναπάρει την θέση που της πρέπει στον χάρτη της Ελλάδας. Αυτό φυσικά και δεν θα γίνει με ρομαντισμό, με δονκιχωτικές εκστρατείες, με παρωχημένες ιδέες από την Επανάσταση του 1917 ή με σωρηδόν τσουβαλισμό προτάσεων που στο κάτω-κάτω της γραφής είναι και… τζάμπα.

Η πλατεία των Λιονταριών στο κέντρο του Ηρακλείου με την κρήνη του Μοροζίνι

Το «καμπανάκι» του δημογραφικού αποτελεί μια πρώτης τάξεως ευκαιρία για να εκπονηθεί επιτέλους ένα Master Plan από ειδικούς, επιστήμονες και φορείς, με κοστολογημένες προτάσεις και σχέδια.

Προς Θεού, μην κάνουμε ότι κάναμε στους Μεσογειακούς Αγώνες! Ας τα βάλουμε όλα κάτω, όπως έκαναν και οι φίλοι μας οι Ηρακλείωτες. Τι θα φέρει έσοδα και ανάπτυξη; Αυτό. Πάμε να κάνουμε αυτό. Τι θα έρθει σε δεύτερη μοίρα; Εκείνο. Μόλις τελειώσουμε με το «αυτό», μετά θα πάμε και σε «εκείνο». Καλό είναι το συναίσθημα και η φαντασία (η δεύτερη είναι άκρως απαραίτητη, αρκεί να μην μπερδεύουμε την πραγματικότητα με τον σουρεαλισμό), αλλά στην σημερινή εποχή χρειάζονται μελέτες και υπολογισμοί με βάση τη λογική, με αριθμούς και στοιχεία. Κάπως έτσι προσπέρασε και ο ΟΦΗ την Παναχαϊκή, κάνοντας μεταγραφές και θιωρακίζοντας την ομάδα σε όλα τα επίπεδα…

Η αυτόνομη Κρήτη των εξαγωγών και η μονοδιάστατη Πάτρα του τριτογενούς τομέα

Πριν από μερικά χρόνια ένας σοφός άνθρωπος μας είχε πει ότι «η Κρήτη και η Νάξος μπορούν να είναι αυτόνομες χώρες». Οσο υπερβολικό κι αν ακούγεται αυτό, άδικο δεν είχε, καθώς και τα δυο νησιά έχουν αυτάρκεια σε παραγωγή προϊόντων, τα οποία εξάγουν κιόλας.

Ο Κουλές που προστάτευε κάποτε το Ηράκλειο από τους επιδρομείς

Εμείς; Παράγουμε κάτι εμείς;

Κάποτε η «Πειραϊκή Πατραϊκή» έδινε πετσέτες και φανέλες στη Μακάμπι Τελ Αβίβ και ακόμη πιο παλιά, από τα μέρη μας έφευγαν τα περίφημα «Πριμαρόλια» φορτωμένα με το δικό μας χρυσάφι, την σταφίδα που έδινε τρομερή γεύση στις πουτίγκες των Βρετανών. Δυστυχώς, η αποβιομηχανοποίηση της Πάτρας στις αρχές της 10ετίας του ΄90 μετέτρεψε την πόλη σε κάτι μονοδιάστατο που συνδέεται αποκλειστικά και μόνο με τον τριτογενή τομέα παραγωγής, ενώ την ίδια ώρα ούτε έναν δρόμο της προκοπής έχουμε προς την ενδοχώρα (ακόμη την «111» των ΄60ς χρησιμοποιούμε…), ούτε μια κρουαζιέρα δεν μπορούμε να φέρουμε, ούτε μια σύγχρονη Μαρίνα διαθέτουμε (45.000 σκάφη περνούν κάθε χρόνο τη διώρυγα του Ισθμού, αλλά στην Πάτρα δεν ελλιμενίζεται κανένα!), ενώ δεν χρειάζεται καν να αναφερθούμε στο τραίνο, στον «καρόδρομο» της Πατρών-Πύργου, στο Αυτοκινητοδρόμιο και στο δικό μας… διεθνές αεροδρόμιο! Αντίθετο το «Δουκάτο της Κάντια» (έτσι έλεγαν οι Βενετοί το Ηράκλειο) τα έχει όλα, από δικές του ακτοπλοϊκές εταιρίες μέχρι ένα αεροδρόμιο που φέρνει κάθε χρόνο στην Κρήτη 8.000.000 επισκέπτες (φανταστείτε να γίνει και ο νέος διεθνής αερολιμένας στο Καστέλι…). Ναι, η Κρήτη είναι νησί και πάντα στη λογική του επισκέπτη το νησί είναι ένας ιδανικότερος προορισμός σε σχέση με την ηπειρωτική χώρα. Ομως η αλήθεια είναι ότι το Ηράκλειο προσπέρασε την Πάτρα χωρίς καν να το καταλάβουμε. Ας ελπίσουμε να μην μας προσπεράσει και ο Βόλος…

Όλες οι ειδήσεις άμεσα μέσα από το Google News. Κάντε κλικ εδώ και κάντε εγγραφή

Άμεση ενημέρωση με όλες τις ειδήσεις τώρα και μέσω WhatsApp - Δες εδω