Χρόνης Αηδονίδης: Η σχέση του με την Πάτρα – Το παράπονο που είχε εκφράσει σε συνέντευξη του στην «Π»

Παναγιώτης Ρηγόπουλος

«Εφυγε» χθες Δευτέρα 23/10/2023σε ηλικία 95 ετών ο Χρόνης Αηδονίδης, αφήνοντας ως παρακαταθήκη 450 ηχογραφημένα θρακιώτικα τραγούδια και προλαβαίνοντας να διαλαλήσει το μουσικό αυτό είδος στις εσχατιές της Ελλάδας και σε όλες τις ηπείρους, μέσα από μεγάλες συναυλίες.

Ο μεγάλος δάσκαλος είχε μιλήσει στην εφημερίδα «Πελοπόννησος» και στον υπογράφοντα, πριν πολλά χρόνια, στο περιθώριο συναυλίας του με την Πολυφωνική Χορωδία στο Αρχαίο Ωδείο . Μεταφέρουμε σήμερα, κάποια σημεία από εκείνη τη συνομιλία…

-Πόσο άγνωστο ήταν το θρακιώτικο τραγούδι στο ευρύ κοινό, μέχρι τη δική σας ενασχόληση με αυτό;

Η αλήθεια είναι, ότι έως το 1953 που έκανα την πρώτη μου εκπομπή, δεν έχει ακουστεί θρακιώτικο τραγούδι έξω από τη Θράκη και αυτό, γιατί το αυτό το τραγούδι δεν είναι και τόσο εύκολο να το ερμηνεύσει κάποιος. Εχει ένα ιδιαίτερο τοπικό χρώμα τοπικό, με ρυθμούς που δεν τους συναντάμε σε άλλη περιοχή, όπως είναι η μπαϊντούσκα, ο ζωναράδικος, ο συγκαθιστός. Βγήκε πολύ αργά στο πανελλήνιο.

-Ποια είναι τα ξεχωριστά στοιχεία που συνθέτουν την ιδιαιτερότητα της θρακιώτικης μουσικής;

Η μουσική της Θράκης αποτελείται από τις μουσικές της Ανατολικής Θράκης που παραπέμπει στο Βυζάντιο, της βόρειας Θράκης που «μυρίζει» Βαλκάνια και της Δυτικής Θράκης που είναι το κράμα αυτών των δύο μουσικών.
Στην Ελλάδα, έχουμε ένα ηχόχρωμα, με το συνδυασμό όλων αυτών των μουσικών και αυτό οφείλεται στο γεγονός ότι στα μέρη μας μαζεύτηκαν πρόσφυγες από τη Βόρεια, από την Ανατολική Θράκη, από την Καππαδοκία και τον Πόντο. Πρέπει να σημειώσω, ότι ακόμα και ανάμεσα στη Βόρεια και την Ανατολική Θράκη έχουμε μεγάλες διαφορές στο ηχόχρωμα της μουσικής.

-Είμαστε εμείς σαν λαός, συνεπείς συνεχιστές της μουσικής αυτής παράδοσης που κληρονομήσαμε;

Δυστυχώς, πρέπει να πούμε μια αλήθεια, όσο κι αν πονάει: Ενώ οι Γιουγκοσλάβοι, οι Τούρκοι και οι Σκοπιανοί πήρανε στοιχεία από την παραδοσιακή μας μουσική και τα αφομοίωσαν στη δική τους εθνική μουσική, εμείς αντιθέτως, φορτώσαμε την εθνική μας μουσική στα… μπουζούκια. Είναι τραγικό αυτό, αν σκεφτεί κανείς ότι τα παραδοσιακά μας τραγούδια και η μουσική επέζησαν μέσα σε 500 χρόνια σκλαβιάς στη Θράκη και κινδυνεύουν να χαθούν τώρα. Ευτυχώς, όμως, υπάρχουν νέα παιδιά που αγαπούν το είδος αυτό και ασχολούνται σοβαρά και έτσι η αλυσίδα της παράδοσης δεν σπάει.

-Ο κόσμος έχει αγαπήσει το θρακιώτικο τραγούδι όσο του αξίζει;

Το θρακιώτικο τραγούδι, όπως και το ηπειρώτικο, το κρητικό και το ποντιακό, δεν μπορεί να το πει οποιοσδήποτε. Και αυτό, γιατί έχουν ένα ιδιαίτερο τοπικό χρώμα, που για να το αποδώσει πιστά κάποιος, θα πρέπει να έχει γεννηθεί εκεί, να έχει ανάλογες παραστάσεις στη ζωή του.Σε αντίθεση με το νησιώτικο, που επειδή είναι πιο μελωδικό και εύκολο, μπορεί να το πει ο καθένας και έτσι έχει γίνει πιο αγαπητό και διαδεδομένο.

-Η νεολαία εμπνέεται από την παράδοση;

Παίζει μεγάλο ρόλο η παιδεία που παίρνει από την οικογένεια και από τους δασκάλους του κάθε παιδί. Υπάρχει μια τάση, που τα σπρώχνει σε ό,τι έχει φήμη, χειροκρότημα και λεφτά. Πρέπει να υπάρχουν τα κατάλληλα αναχώματα, ώστε να γαλουχηθεί διαφορετικά ένας νέος άνθρωπος. Είναι παρήγορο ότι,παρά την πλύση εγκεφάλου που γίνεται με τον ξενόφερτο τρόπο ζωής και έκφρασης, τα νέα παιδιά, αγαπούν ακόμα περισσότερο το παραδοσιακό τραγούδι.

-Η Πολιτεία προστάτεψε ως όφειλε, το παραδοσιακό τραγούδι μας;

Με παράπονο, δυστυχώς θα πω, ότι για ένα μεγάλο διάστημα, το δημοτικό τραγούδι ήταν υπό διωγμό! Με ευθύνη της Πολιτείας, που όχι μόνο δεν το προωθούσε, αλλά το πολεμούσε κιόλας! Μεγάλη ευθύνη βέβαια έχουν και τα ΜΜΕ, τα οποία για πολλά χρόνια το είχαν υποβαθμίσει. Και αυτό το είδα ακόμα και σε μένα, που όταν ήμουν νέος στο σχολείο, με κορόιδευαν όταν τραγουδούσα δημοτικά τραγούδια! Αργότερα τα πράγματα άλλαξαν. Η Πολιτεία δημιούργησε τα Μουσικά Σχολεία, που έγιναν φυτώρια, ενώ βοήθησαν πολύ και οι μαθητικοί μουσικοί αγώνες…

Πόσο δύσκολη φαντάζει για εσάς, η στιγμή που θα αποσυρθείτε;

Κάποια στιγμή είπα θα σταματήσω! Εχω μεγαλώσει αρκετά… Αλλά ο κόσμος δεν με αφήνει! Είναι τεράστια η αγάπη και η ανταπόκρισή του, που με υποχρεώνει να συνεχίσω να προσφέρω ό,τι μπορώ περισσότερο… Από την άλλη, νιώθω υποχρέωση να μεταλαμπαδεύσω στη νεολαία τη γνώση για την παράδοση και τη θεμελιώδη αξία της λαογραφίας. Και όλα αυτά, συνεχίζουν να με κρατάνε όρθιο στις μουσικές επάλξεις! Δεν ξέρω βέβαια για πόσο… Φαντάζομαι, όσο διατηρώ τις δυνάμεις μου…

Όλες οι ειδήσεις άμεσα μέσα από το Google News. Κάντε κλικ εδώ και κάντε εγγραφή

Άμεση ενημέρωση με όλες τις ειδήσεις τώρα και μέσω WhatsApp - Δες εδω