Η ανησυχία για «καυτό» καλοκαίρι – Ιπτάμενος πυροσβεστικών αεροσκαφών εξηγεί στην «Π»

Χρήστος Βεργανελάκης

Πόσο έτοιμος είναι, άραγε, ο κρατικός μηχανισμός για ν’ αντιμετωπίσει το φετινό καλοκαίρι τις πυρκαγιές; Μήπως η – για προφανείς λόγους – απουσία του ρωσικού θωρηκτού Beriev προκαλεί μεγαλύτερη ανησυχία;

Και αν έχουμε ξανά πυρκαγιές όπως της Βαρυμπόμπης, της Εύβοιας, της Ηλείας, τι θα γίνει; Θα καούμε πάλι;

Για όλα αυτά, και κυρίως για το κομμάτι της αεροπυρόσβεσης, το πλέον κομβικό, μιλάει στην «ΠτΔ» ένας πραγματικά έξπερτ στο είδος.

Αξιωματικός της Πολεμικής Αεροπορίας. Ιπτάμενος. Επιχειρεί από το 1999 σε δασικές πυρκαγιές. Με καναντέρ τελευταίου τύπου. Εχει 3.000 ώρες πτήσεις σε δασικές πυρκαγιές. Υπηρετεί πλέον, για λογαριασμό της Ελλάδας, σε χώρα της Ευρώπης, σε Νατοϊκή υπηρεσία.

Για «γραφειοκρατικούς» λόγους, δεν μπορεί να δημοσιευτεί τ’ όνομά του, αλλά βρίσκεται, εννοείται, στη διάθεση της εφημερίδας μας.

-Πόσο θα μας λείψει το Beriev το φετινό καλοκαίρι; Είναι πράγματι αναντικατάστατο όπως ισχυρίζονταν κάποιοι;

Από ελάχιστα έως καθόλου. Και θα σας πω γιατί. Εχω επιχειρήσει πολλές φορές με το συγκεκριμένο αεροσκάφος. Δεν είναι οι ικανότητες του αεροσκάφους όσο οι ικανότητες των πληρωμάτων, τα οποία δεν είναι εκπαιδευμένα για το ελληνικό ανάγλυφο και την ελληνική πραγματικότητα. Οσες φορές επιχείρησε στην Ελλάδα, δεν ήταν τόσο αποτελεσματικό όσο θα θέλαμε. Τα ρωσικά πληρώματα δεν μπορούν να αξιοποιήσουν τις δυνατότητες του αεροπλάνου γιατί δεν έχουν τις εμπειρίες ενός αντίστοιχου ανάγλυφου της Ελλάδας. Στη Ρωσία επιχειρούν σε μεγάλες επίπεδες επιφάνειες, σε αχανείς εκτάσεις, τελείως διαφορετικά από ό,τι εδώ. Το συγκεκριμένο αεροπλάνο δεν είναι και το πλέον κατάλληλο για την Ελλάδα. Το Μπεριέφ θα μπορούσε να είναι μόνο ενισχυτικό στον υπάρχοντα στόλο και να χρησιμοποιηθεί σε συγκεκριμένες περιπτώσεις φωτιάς.

Δεν είναι το υπερόπλο που θα θέλαμε. Θα μπορούσε κι ένα Ιλιούσιν ή ένα Μπόινγκ που έχει μετατραπεί σε πυροσβετικό, να μαζεύουν 40 τόνους νερό. Από πού ρίχνουν, όμως, τους 40 τόνους; Από χίλια πόδια; Αν ρίξεις τέτοια ποσότητα νερού σε πυρκαγιά που μαίνεται, είναι σαν της ρίχνεις οξυγόνο, την ενισχύσεις. Γιατί δεν πέφτει το νερό όπως το ρίχνει ένα καναντέρ ή ένα έρικσον. Η κατάσβεση δεν γίνεται με τον όγκο του νερού, αλλά με τη μάζα του. Ένας μεγάλος όγκος νερού, όπως το ρίχνει το Μπεριέφ, πρέπει να πέσει σαν μια υδάτινη μπάλα για να κόψει το οξυγόνο απ’ τη φωτιά. Αυτό δεν μπορεί να γίνει από το συγκεκριμένο αεροπλάνο…

-Ποια είναι, συνεπώς, για εσάς πιο αποτελεσματικά και απαραίτητα;

Ενας ιδανικός στόλος για την πραγματικότητά της Ελλάδας θα ήταν καταρχάς ελικόπτερα Ερισκον. Οχι όμως αυτά με τον κουβά. Νομίζω ότι φέτος θα έχουμε 9 Ερισκον, αν και δεν γνωρίζω ακριβώς τον σχεδιασμό επειδή δεν είμαι στην Ελλάδα πλέον.

Επίσης, να είχαμε ένα στόλο από 15-20 Καναντέρ, αλλά τα καινούργια, αυτά που έχουμε τώρα στη Θεσσαλονίκη, 7 τον αριθμό. Και να αναβαθμίζονταν τα 11 παλιά. Και όλα αυτά, Ερικσον και Καναντέρ, να πλαισιώνονταν με τον επόμενο διάδοχο του Πετζετέλ, του ψεκαστικού που έχουμε μετατρέψει σε πυροσβεστικό, με τα Air Tractor, που έχει δρομολογήσει η Πολιτική Προστασία την αγορά τους. Είναι φθηνά στη συντήρησή τους, μπορούν να πετάνε πολλές ώρες τις θερμές ώρες της μέρας φορτωμένα με νερό και να επιχειρούν άμεσα.

-Επειδή γνωρίζετε πολύ την κατάσταση, πείτε μου με ειλικρίνεια: Εχει η Ελλάδα τον κατάλληλο στόλο πυροσβεστικών αεροσκαφών ώστε να είμαστε θωρακισμένοι;

Καμία χώρα στον κόσμο δεν έχει τον στόλο ν’ αντιμετωπίσει πυρκαγιές όπως αυτές που είχαμε πέρυσι στην Ελλάδα. Δεν αντέχει καμιά χώρα να διαθέτει τέτοιο στόλο. Γι’ αυτό δημιουργήθηκε ο ευρωπαϊκός μηχανισμός ώστε να συνδράμει η μια χώρα την άλλη σε έκτακτες περιπτώσεις. Θα σας πω με απόλυτη ειλικρίνεια: Συναισθηματικά, θα ήθελα να έχουμε ως χώρα ένα πλήρη στόλο 25-30 σύγχρονων πυροσβεστικών. Μπαίνοντας, όμως, στη λογική θα αναρωτιόμουν: μπορούμε να τα συντηρήσουμε; Εχουμε τη δυνατότητα; Και ακόμα: αν δεν έχουμε μεγάλες πυρκαγιές, τι θα γίνει με τα πληρώματα; Δεν θα εκπαιδεύονται. Κι όταν θα έρθει η ώρα της μεγάλης πυρκαγιάς, τα πληρώματα δεν έχουν την εμπειρία ν’ ανταποκριθούν…

-Τι σας ανησυχεί, λοιπόν, πιο πολύ για το καλοκαίρι που έρχεται;

Η τιμωρία των εμπρηστών. Η ατιμωρησία, για την ακρίβεια… Το νομοθετικό κενό, η έλλειψη αυστηρότητας στις ποινές και τα πάσης φύσεως παραθυράκια που επιτρέπουν σ’ αυτούς που βάζουν φωτιές να πέφτουν στα μαλακά ή να γλυτώνουν. Αυτό τους δίνει τη δυνατότητα να το ξανακάνουν. Και πολύ φοβάμαι ότι αυτοί που το κάνουν το κάνουν έμμισθα. Είτε πληρώνονται από κάποια άλλη αόρατη ξένη δύναμη ή από κάποιους εγχώριους για συγκεκριμένη αποστολή. Δεν μπαίνω, όμως, καθόλου στην παράλογη, πολλές φορές, λογική της ανεμογεννήτριας γιατί γνωρίζω αρκετές περιπτώσεις που οι περιοχές ήταν ήδη αδειοδοτημένες και ξέρω και το περιβαλλοντικό κόστος. Ακούστηκε ότι κάψανε την Εύβοια για να μην δυσκολεύονται, λέει, οι νταλίκες να προσεγγίζουν το δάσος. Μα το κόστος ανάπλασης της περιοχής είναι πολλαπλάσιο από το όφελος που έχουν. Ακούγονται εύκολα κάποια πράγματα για τ’ αυτιά όσων θέλουν να ακούνε τέτοια, αλλά είναι εξωπραγματικά.

-Μήπως τελικά υστερούμε απελπιστικά σε επίπεδο πρόληψης παρά αντιμετώπισης των πυρκαγιών;

Θα σας πω πάλι για το νομικό πλαίσιο που δημιουργεί θέματα. Υπήρχε και φοβάμαι πως υπάρχει ακόμα ένα μεγάλο χάσμα μεταξύ υπηρεσιών που ασχολούνται με το δάσος. Ο καθαρισμός των δασών δεν ήταν δικαίωμα Περιφερειών ή δήμων, αλλά της δασικής υπηρεσίας, η οποία, όμως, αν έκανε μια δράση ένας δήμος για αποψίλωση, έσπευδε να του υποβάλει μήνυση. Η σύγκρουση αρμοδιοτήτων και η ασυνεννοησία προκαλούν περισσότερα προβλήματα. Ξεκίνησε η Πολιτική Προστασία, και ορθά, να κάνει δράσεις, ν’ ανοίξει διαδρομές, με αντιπυρικές ζώνες, και όλα αυτά σε αρκετές περιπτώσεις κατέληγαν στο Συμβούλιο της Επικρατείας γιατί κάποιοι ενοχλούνταν, με αποτέλεσμα να μπλοκάρονται τα έργα.

-Συνεπώς, να είμαστε και φέτος προετοιμασμένοι για όλα;  

Δασικές πυρκαγιές υπήρχαν και πάντα θα υπάρχουν. Ομως η κλιματική αλλαγή έχει εντείνει πολύ το φαινόμενο. Ειδικά η Νότια Ευρώπη πλήττεται περισσότερο από την κλιματική αλλαγή και σιγά-σιγά αρχίζει να πλήττεται και η Βόρεια. Θα δείτε κι εκεί πυρκαγιές που δεν έχουμε ξαναδεί… Ζούμε πολύ έντονα την κλιματική αλλαγή και πρέπει να είμαστε προετοιμασμένοι για όλα… Γι’ αυτό άλλωστε δημιουργήθηκε και η ειδικός ευρωπαϊκός μηχανισμός. Γιατί Ελλάδα, Ιταλία, Πορτογαλία, Ισπανία παραμένουν στην κορυφή της επικίνδυνης ζώνης.

Όλες οι ειδήσεις άμεσα μέσα από το Google News. Κάντε κλικ εδώ και κάντε εγγραφή

Άμεση ενημέρωση με όλες τις ειδήσεις τώρα και μέσω WhatsApp - Δες εδω