Ο Άλκης Μπαλτάς στην “Π”: “Μια μεγάλη τοιχογραφία της Επανάστασης”

Αλεξάνδρα Παναγοπούλου

«Πρόκειται για ένα εμβληματικό έργο της ελληνικής λόγια μουσικής, διότι οι πρώτες στροφές του όπως γνωρίζουμε όλοι, από το 1885 αποτελούν τον Εθνικό Ύμνο της Ελλάδος. Έχει μια ιδιαίτερη σημασία για τους Έλληνες. Αυτό όμως που είναι ενδιαφέρον είναι ότι το συγκεκριμένο έργο διαρκεί μία ώρα και πρόκειται για ένα από τα έργα που θα πρέπει να γνωρίζει ο κάθε Έλληνας».

Με αυτά τα λόγια μας «συστήνει» τον «Ύμνο εις την Ελευθερία», σε ποίηση Διονυσίου Σολωμού και μουσική Νικολάου Μάντζαρου, που θα παρουσιαστεί στις 23 Ιουλίου στο Ηρώο Εθνικής Παλιγγενεσίας στα Καλάβρυτα, ο Άλκης Μπαλτάς ο οποίος έχει αναλάβει την ενορχήστρωση, την χορωδιακή επεξεργασία αλλά και την μουσική διεύθυνση.

ΜΙΑ ΣΥΝΕΧΕΙΑ ΠΟΥ ΑΓΝΟΟΥΜΕ 

Τι όμως αφορά το συγκεκριμένο έργο;

«Το έργο ξεκινά με την γνωριμία με την Ελευθερία που παρουσιάζεται ως Θεά της Ελλάδος, μετά μας λέει πως γύρευε βοήθεια από τα ξένα αλλά δεν την έβρισκε ποτέ και αμέσως μετά πάμε στην έναρξη της Επαναστάσεως όπου συναντάμε πάλι μεγάλες ενότητες. Βλέπουμε να αναφέρεται στην άλωση της Τριπολιτσάς, στη μάχη στα Δερβενάκια, την πρώτη πολιορκία του Μεσολογγίου που έληξε με νίκη των Ελλήνων, ενώ στο τέλος συμβουλεύει τους Έλληνες να σταματήσουν τις διχόνοιες διότι είναι το μόνο που κάνουν και που μαδάει τις δάφνες από τις νίκες τους» σημειώνει ο κ. Μπαλτάς μιλώντας στην εφημερίδα «Πελοπόννησος της Δευτέρας»  και συνεχίζει: «Είναι ένα μεγαλειώδες, ένα επικό έργο, μία μεγάλη τοιχογραφία της Επανάστασης αν είχαμε το ισοδύναμο της ζωγραφικής».

Και μπορεί όλοι να γνωρίζουμε τον Εθνικό Υμνο, όμως αγνοούμε το μεγαλύτερο μέρος του «Ύμνου εις την Ελευθερία». «Είναι εξαιρετικά ενδιαφέρον» επισημαίνει ο Άλκης Μπαλτάς συμπληρώνοντας: «Ακολουθεί μία μουσική διαφορετική από αυτή του Εθνικού Ύμνου όμως είναι κάτι σαν παραλλαγές, σαν να ξανακούγεται σε άλλες μορφές η ίδια μελωδία». Ενδιαφέρον είναι το γεγονός πως ο Νικόλαος Μάντζαρος συνέθεσε το έργο για πιάνο και ανδρική χορωδία, καθώς ήταν δύσκολο να βρεθεί μικτή χορωδία εκείνη την εποχή, ενώ όπως μας λέει ο κ. Μπαλτάς, το πιάνο έχει υποστηρικτικό χαρακτήρα.

Η ΝΕΑ ΕΝΟΡΧΗΣΤΡΩΣΗ

Το 1999, ο Άλκης Μπαλτάς έκανε την ενορχήστρωση και την χορωδιακή επεξεργασία και το έργο πρωτοπαίχθηκε στις 10 Σεπτεμβρίου στο Αργοστόλι και στις 11 Σεπτεμβρίου στο Ληξούρι της Κεφαλονιάς εκεί όπου είχε δημιουργηθεί το Κέντρο Χορωδιακής Πράξης με διευθυντή τον Αντώνη Κοντογεωργίου, ο οποίος διηύθυνε και τις δύο συναυλίες.

Μεγαλύτερη πρόκληση για τον Άλκη Μπαλτά αποτέλεσε η ορχηστρική συνοδεία του έργου καθώς στην αρχική του μορφή το πιάνο ήταν καθαρά συνοδευτικό. «Χωρίς να αλλάξω καθόλου τις μελωδίες, τις συνηχήσεις που ήθελε ο Μάντζαρος, τις ανέπτυξα αρκετά ως πάρα πολύ με ένα σκεπτικό: η ορχήστρα στον μεγαλύτερο δυνατό βαθμό να αποδίδει το κείμενο, τα νοήματα του κειμένου. Όταν ο ποιητής αναφέρεται σε λέξεις όπως νεκροί, θάνατος, μιλάει για ανοικτά κρανία, χυμένα μυαλά, η ορχήστρα χωρίς να αλλάζω τις συνηχήσεις στις αρμονίες πρέπει να αποδώσει μια παρόμοια ατμόσφαιρα, είτε με τα κρουστά, είτε με τα χάλκινα, δηλαδή να μεταφέρει την εικόνα της μάχης με έναν τρόπο πολύ καθαρό ηχητικά, με έναν όγκο ηχητικό» εξηγεί ο κ. Μπαλτάς σημειώνοντας πως επρόκειτο για μία μεγάλη ευθύνη λόγω της εμβληματικότητας του έργου.

Πώς είναι άραγε να ξαναεπισκέπτεται το έργο του μετά από τόσα χρόνια; «Βλέπω κάποια πράγματα που ίσως είχα ξεχάσει και ο ίδιος ότι τα είχα κάνει. Με ανανεωμένη οπτική, κάποια πράγματα που αφορούν στην ερμηνεία, τα βλέπω λίγο πιο διαφορετικά. Είναι μια διαδικασία που συμβαίνει πάντα και για οποιοδήποτε έργο, πάντα σκέφτεσαι ένα διαφορετικό ή λίγο διαφορετικό τρόπο ερμηνείας του» μας λέει.

Ένα πράγμα που φέτος θα είναι διαφορετικό, εκτός των συμμετεχόντων (Εθνική Συμφωνική Ορχήστρα της ΕΡΤ, Ειρήνη Καράγιαννη, Μικτή – Παιδική Πολυφωνική Χορωδία Πάτρας) είναι ο χώρος όπου θα παρουσιαστεί. «Πρόκειται για έναν εμβληματικό χώρο όσον αφορά την Επανάσταση του 1821» επισημαίνει χαρακτηριστικά ο κ. Μπαλτάς, ενώ αναφερόμενος στο έργο τονίζει κλείνοντας: «Πέρα από τη μεγάλη αξία και τη μουσική και την ποιητική κυρίως, είναι πολύ κοντά στον Έλληνα, στη σκέψη του και σε αυτό που συνειδητά ή ασυνείδητα όλοι μας νιώθουμε για την μεγάλη αυτή υπόθεση, την Επανάσταση, χάρις στην οποία οφείλουμε και την σημερινή μας ύπαρξη».

Όλες οι ειδήσεις άμεσα μέσα από το Google News. Κάντε κλικ εδώ και κάντε εγγραφή

Άμεση ενημέρωση με όλες τις ειδήσεις τώρα και μέσω WhatsApp - Δες εδω