Πάτρα: Ο Κώστας Σπαρτινός με τα «Φύλλα Εποχών» και χωρίς… μαύρο κουστούμι

Κωνσταντίνος Μάγνης

Το βιογραφικό του στα «αυτιά» του εξωφύλλου αφιερώνει περί τις 100 λέξεις στη λογοτεχνική του διαδρομή και μόνο τέσσερις στις ιδιότητες με τις οποίες τον γνώρισε το πλατύ κοινό. «Εχει ενεργή πολιτική δραστηριότητα», αναφέρει δωρικά και παραπάνω σεμνά από όσο θα δικαιολογούσε μια θητεία στο ελληνικό κοινοβούλιο αλλά και ένα σημαντικό, έστω και φευγαλέο, πέρασμα από την αυτοδιοίκηση. Φαίνεται ότι ο Κώστας Σπαρτινός, πέρα από τους χαμηλούς τόνους που πάντα τον διέκριναν, παραμερίζει τις πολιτικές του περγαμηνές προκειμένου να ζητήσει, αλλά και αυτό διακριτικά, το φως που δικαιούται η λογοτεχνική του φλέβα.

Κρατάμε στα χέρια μας τα «Φύλλα Εποχών», μια συλλογή από την ποιητική παραγωγή του Κώστα Σπαρτινού, τεχνοκράτη, πρώην βουλευτή, την οποία μετέφεραν προσεγμένα στο χαρτί οι εκδόσεις Μελάνι. Είναι ένα ενδεικτικό ανθολόγιο από τον ίδιον, που αποφάσισε να επιλέξει ποιήματα που συνέθεσε από τη νεότητά του μέχρι τις μέρες μας.

Οπως μας εξομολογήθηκε προ ημερών, καταλύτης για την πρωτοβουλία του αυτή, ήταν η περίοδος της πανδημίας, που του έδωσε την ευκαιρία και την παρόρμηση να «ξαναδεί» τον λογοτεχνικό εαυτό του, όμοια με πολύ κόσμο που στο ίδιο διάστημα έδωσε χρόνο σε άλλες διαστάσεις της προσωπικότητάς τους, χρήσιμες ή βλαπτικές, να διεκδικήσουν τα δικαιώματά τους.

Η ποίηση σε ποια κατηγορία ανήκει; Βλαπτική δεν θα την πεις. Ανούσια και ατυχής έχει υπάρξει, ως γνωστόν. Η χρησιμότητά της, πάλι, έχει διχάσει ακόμα και τον κόσμο των γραμμάτων. Ο ίδιος ο Κώστας Σπαρτινός εκθέτει τους στίχους του όχι τόσο για να διεκδικήσει τον δημόσιο έπαινο, όσο επειδή -αυτή την εντύπωση μας δίνει- αισθάνθηκε ότι το όφειλε στον εαυτό του.

Ούτως ή άλλως δεν απειλείται με τραύματα: Η ποίησή του είναι δομημένη, τεχνικά μεστή, συνδυάζει το καθήκον τήρησης των «οικοδομικών κανονισμών» που διέπει έναν άνθρωπο του τεχνικού χώρου, με την ευαισθησία ενός ανήσυχου χαρακτήρα αλλά και τον παλμό ενός πολιτικοποιημένου προσώπου, που άλλοτε αποκαλύπτει έναν αγωνιστικό εαυτό, άλλοτε ένα απόσταγμα απογοήτευσης: Ολα είναι ζήτημα Εποχής, όπως μας διευκρινίζει κατατοπιστικά ο τίτλος. Που συνοδεύεται από τον αμφίσημο όρο Φύλλα. Φύλλα χαρτιού, αλλά και φύλλα που αφήνει πίσω ο χρόνος, αν διακρίνετε σ’ αυτό μια μελαγχολική αίσθηση που αφήνει η αναπόληση του παρελθόντος και η διαπίστωση ότι τα φωτεινά κεριά του μέλλοντος είναι πια λιγότερα από αυτά της διαδρομής που διανύσαμε.

Το περιεχόμενο: Ο Κώστας Σπαρτινός δεν ανήκει στην κατηγορία των ανθρώπων που «έχουν γράψει ποιήματα», αλλά σε εκείνους που μπορούν να ζυγιστούν σαν ώριμοι ποιητές, τουλάχιστον αν κρίνουμε από τα περισσότερα δείγματα γραφής, σ’ αυτά που δούλεψε πιο προσεκτικά και εμπνευσμένα. Διακρίνεις διαφοροποίηση ύφους και διάθεσης. Εναλλασσόμενες οι εποχές, ανανεώνονται τα κύτταρα, μεταβάλλονται οι οπτικές γωνιές. Αλλοτε σουρεαλιστής, άλλοτε μυστηριακός, άλλοτε αινιγματικός, άλλοτε τρυφερός, άλλοτε όλα αυτά μαζί. Μαύρα κοστούμια, κόγχες του χρόνου, η ίδια η ποίηση, αίμα πολύ και νεότητα, είναι τα σχήματα που πρωταγωνιστούν στο σκηνικό των στίχων του, που παρελαύνουν σε μια ήρεμη, αλλά και κοφτερή σειρά από εικόνες και νοήματα, σε συνθέσεις που μας παραπέμπουν σε ταινίες ψυχογραφικές: Ο Κώστας Σπαρτινός υπήρξε σινεφίλ και αυτό ανιχνεύεται όχι μέσα από τις αναφορές του αλλά μέσα από τη σκηνογραφία που συγκροτεί τον κόσμο του.

Η έκδοση καταλήγει με ένα συγκινητικό επιμύθιο, εξομολογητικό και αφοπλιστικό μαζί. Συγκινητική είναι η αίσθηση του συνόλου: Ο Κ. Σπαρτινός  αυτοεξιστορείται ως ένας από τους μάρτυρες της μεταπολιτευτικής άνθησης της ποίησης και της διανόησης στην Πάτρα, ενός φαινομένου που είχε ως βασικό πρωταγωνιστή της τον ανεπανάληπτο Σ. Σκαρτσή, της Υδρίας, των Οστράκων, του Συμποσίου Ποίησης. Η έκδοση μας οδηγεί στην εποχή των σκιρτημάτων μιας γενιάς που σφράγισε, επιτυχώς ή με παταγώδη, πλην δημιουργική επιτυχία, τις κατευθύνσεις μιας πόλης για μισό σχεδόν αιώνα, μιας γενιάς σφραγισμένης της ίδιας από τις μεγάλες εξελίξεις που την πέτυχαν στη νεότητά της, στα πανεπιστήμια, στην Αθήνα, στα πεζοδρόμια, στο εξωτερικό. Ενας ακόμα καθρέφτης του εαυτού μας, όπου ανιχνεύει καθένας το άγουρο είδωλό του να πορεύεται ανύποπτο στην κατεύθυνση των ρευμάτων, παράγοντας, αντί για μέλλον, ένα κιτρινισμένο παρελθόν. Που όμως αξίζει να αφηγείται κανείς, αν θέλουμε να καταλάβουμε τι συνέβη, τι μας έκαναν και τι τους κάναμε και εν τέλει τι πάθαμε όλοι μαζί, γελώντας, τουλάχιστον.

Όλες οι ειδήσεις άμεσα μέσα από το Google News. Κάντε κλικ εδώ και κάντε εγγραφή

Άμεση ενημέρωση με όλες τις ειδήσεις τώρα και μέσω WhatsApp - Δες εδω