Το δίκαιο του ισχυροτέρου

Κωνσταντίνος Μάγνης

Η ομιλία του Κώστα Καραμανλή ήταν ένας ειλικρινής, ρητορικός σπαραγμός ενός ανθρώπου που αισθάνεται να τον πνίγει το δίκιο του και να τον φαρμακώνει η αδικία που έχει υποστεί. Είδαμε έναν αγορητή που ναι μεν «δεν πιστεύει ότι τα κάναμε (σε πρώτο πληθυντικό) όλα σωστά», αλλά δεν βλέπει πώς μπορεί τα όποια κενά και αστοχίες να αποτέλεσαν αίτιο του δυστυχήματος. Το οποίο προκλήθηκε από μια συρροή σφαλμάτων και αμελειών από τα κατώτερα κλιμάκια. Αντε να φταίνε και τα ανώτερα κλιμάκια. Αλλά τα ανώτατα κλιμάκια τα καημένα, γιατί να φορτωθούν ένα τέτοιο κρίμα;

Αυτό που εξ ιδιοσυγκρασίας- και οικογενειακής κουλτούρας, πιθανόν- δεν μπορεί να δει ο πρώην υπουργός είναι ότι όταν έχουν σκοτωθεί 57 άνθρωποι, νέοι στην πλειονότητά τους, ταξιδεύοντας στην ελληνική επικράτεια με ταπεινό μέσο μεταφοράς της ελληνικής πολιτείας, κανείς μας δεν μπορεί να είναι αθώος και αμέτοχος. Κατά κάποιον τρόπο, είμαστε όλοι συμμέτοχοι του φαινομένου που λέγεται «ελληνικό κράτος», καθένας μας με μερίδιο που αντιστοιχεί στο εκτόπισμά του και το ειδικό βάρος των επιλογών του. Εχουμε αυτά που ψηφίζαμε διαχρονικά, και λουζόμαστε νοοτροπίες που οι ίδιοι ευνοήσαμε, έχοντας βεβαίως το ελαφρυντικό ότι το ίδιο το ελληνικό εξουσιαστικό και διοικητικό φαινόμενο μας εγκλώβιζε στις νοοτροπίες τις πελατειακές και στην ήσσονα προσπάθεια. Υπό την έννοια αυτή, το δυστύχημα των Τεμπών συγγενεύει με το αίτια της οικονομικής κρίσης, που ήρθε και ως αποτέλεσμα της στρεβλότητας με την οποία έτρεχαν τα πράγματα στη χώρα, σε όλα τα επίπεδα, από κορυφής μέχρι βάσης.

Αλλά οι γενικεύσεις μπορεί να προσφέρονται για πολιτικές εμβαθύνσεις και στοχασμούς, δεν πρέπει όμως να γίνονται άλλοθι για να θολώνουν οι αντ χοκ ευθύνες. Ξαναγυρίζουμε στον τόπο του εγκλήματος. Όταν ο πρώην υπουργός διαπιστώνει ότι την αποφράδα νύχτα καταγράφτηκαν επτά παραβάσεις κανονισμών ή παραβάσεις επτά κανονισμών, δικαιούται κανείς να εικάσει ότι δεν ήταν η πρώτη νύχτα όπου το σύστημα έδρασε χαλαρά. Η μακροθυμία και η προχειρότητα είναι χρόνια νοσήματα.

Τεκμαίρεται, συνεπώς, ότι η διοίκηση, μολονότι γνώριζε- ήταν άλλωστε προειδοποιημένη- ότι δεν υπήρχε αυτοματοποιημένη διασφάλιση της απρόσκοπτης εκτέλεσης των δρομολογίων, δεν είχε σφιγμένα τα λουριά με διπλές και τριπλές ζώνες άμυνας και πολλαπλών ελέγχων. Αυτό από μόνο του συνιστά αμέλεια ποινικά επιλήψιμη και παράβαση καθήκοντος. Αν αυτή πρέπει να φτάσει μέχρι τον Υπουργό, είναι διερευνητέο, και δεν πρέπει να προεξοφλείται επειδή είναι Υπουργός και εμείς δεν τον χωνεύουμε ή επειδή μας συμφέρει. Σε μια τέτοια περίπτωση ανοίγουμε κακό λογαριασμό που δεν απέχει από την ποινικοποίηση της πολιτικής ζωής. Η ιστορική εμπειρία λέει ότι δεν πρέπει να το θέλουμε αυτό, αλλά και πάλι δεν πρέπει ένας άγραφος προστατευτικός κανόνας να ευνοεί την αποθράσυνση των πολιτικών παραγόντων της χώρας.

Ο Κώστας Καραμανλής παραβλέπει τον κανόνα της Ιφιγένειας. Ο οποίος διδάσκει ότι σε περιπτώσεις μεγάλης δοκιμασίας, είτε οι θεοί είτε οι άνθρωποι είτε αμφότεροι, απαιτούν θυσία προς εξιλέωση. Ο κοινωνικός κατευνασμός είναι αναγκαίος όταν μένει στα χέρια σου ο μουντζούρης, προκειμένου να επέρχεται κάθαρση του δημοσίου αισθήματος δια της σταυρώσεως. Ο παραιτηθείς υπουργός σταυρώθηκε με τη μεταφορική σημασία, με τον σταυρό προτίμησης των συμπολιτών του, αλλά οφείλει να μην το περιφέρει αυτό σαν δικαίωση: Με χειροκρότησαν 156 βουλευτές μας (έλλειπε ο πρωθυπουργός, μάλλον για να μην χειροκροτήσει, διότι ασφαλώς του κόβει), αλλά η πολιτική τιμή δεν συνιστά πλειοψηφικό μέγεθος. Ο Κώστας Καραμανλής είναι τυπικά ορθός, αλλά σε όλα τα άλλα λάθος. Και δυστυχώς είναι όλα τα άλλα που γράφουν την ιστορία.

Όλες οι ειδήσεις άμεσα μέσα από το Google News. Κάντε κλικ εδώ και κάντε εγγραφή

Άμεση ενημέρωση με όλες τις ειδήσεις τώρα και μέσω WhatsApp - Δες εδω