Κριτική Θεάτρου: Ενας προμελετημένος θάνατος

Χριστίνα Κόκκοτα

Στις «πολιτικές μέρες» που διερχόμεθα, με την κοινωνία σε κατάσταση αβουλίας και αδράνειας, η επιστροφή στη μορφή του Αλέκου Παναγούλη, εμβληματική της αντίστασης κατά της απολυταρχίας της εφτάχρονης δικτατορίας στον τόπο μας, μέσω της τέχνης του θεάτρου, ήλθε σαν όαση και ανάσα στην επιχειρούμενη ισοπέδωση των πάντων.

Η ανάμνηση του ανθρώπου, που έγραψε ποίηση με γραφική ύλη το αίμα του στο κάτεργο της φυλακής, που τόλμησε να γίνει «τυραννοκτόνος» αλλά απέτυχε, βασανίστηκε, φυλακίστηκε και κατέληξε θύμα μιας συγκαλυμμένης και προμελετημένης δολοφονίας τη ματωμένη Πρωτομαγιά του 1976, πήρε σάρκα και οστά μέσα από τον μονόλογο «Αθηνάς Παναγούλη Επιτάφιος» του Γιάννη Σολδάτου, ένα ώριμο κείμενο, που μοιράζεται ανάμεσα στη μυθοπλασία και την ιστορία και συγκλονίζει.

Η τραγική μητρική μορφή θυμάται και διερωτάται, με την αμεσότητα της απεύθυνσης του δεύτερου προσώπου: «πώς μπόρεσες», διερώτηση που υποκρύπτει το θαυμασμό για τον ηρωισμό και την τόλμη της στάσης και της δράσης του γιου της, ενός αγωνιστή και οραματιστή μιας φωτεινής προοπτικής για όλους μας, έξω από το δεσμωτήριο, που θέλησαν να επιβάλουν στις ζωές μας νοσηροί εγκέφαλοι.

Οι προσωπικές της αναμνήσεις διαπλέκονται με σημαίνοντα γεγονότα της πρόσφατης ελληνικής ιστορίας, το ιδιωτικό παντρεύεται με το δημόσιο, ο σχολιασμός συνυπάρχει και συμπορεύεται με την αναζήτηση μιας απάντησης για ερωτήματα, που σκόπιμα έμειναν μετέωρα. Κυρίαρχη η διερώτηση για το αδιευκρίνιστο του θανάτου, διαρρέει συνολικά το κείμενο και μεγεθύνεται, μέσα από τη θρηνητική τελετουργία, για να μεταποιηθεί τελικά σε κραυγή διαμαρτυρόμενου πόνου… ΓΙΑΤΙ;

Τον αγωνιστή-ήρωα, που μπήκε στη φωτιά υπερβαίνοντας τα ανθρώπινα μέτρα, που λειτούργησε σύμφωνα με τις επιταγές του θυμικού και των αξιών του, το υπέρλογο του εγχειρήματός του να απαλλάξει ένα φυλακισμένο λαό από τον δεσμώτη τύραννό του, τον εμπαιγμό και την αφοβία του απέναντι στο θάνατο, καθαγιάζει η ίδια του η ποίηση με τον χαρακτηριστικό στίχο: «Δε σκέφτηκαν τις φλέβες μου να ψάξουν».

Το αίμα του τίμησαν καταθέτοντας ολάκερη τη ψυχή τους, οι συντελεστές της συγκλονιστικής παράστασης: από τον συντάκτη του κειμένου Γιάννη Σολδάτο, που με ευαισθησία, μέτρο και σύνεση συναντήθηκε χαμηλότονα με την ευψυχία του Αλέκου Παναγούλη και τον Κωστή Καπελώνη, που ανέγνωσε σκηνοθετικά τον μητρικό επιτάφιο της Αθηνάς Παναγούλη, παρακολουθώντας τους ρυθμούς του στις λεπτομέρειές τους, καθώς η θρηνωδία ξετυλίγεται όχι γραμμικά αλλά μέσα από κενά, παύσεις και σιωπές, μέχρι τον Σταύρο Σιώλα με τη συγκινητική μουσική του και την Ελλη Λιδωρικιώτη με τη λιτότητα των σκηνικών-κοστουμιών της.

Καθηλωτική η Μάνια Παπαδημητρίου έπλασε τη μάνα με απέριττο, αφτιασίδωτο λόγο και ερμηνευτικό βάθος αντάξιο της υποκριτικής κλάσης της, δοξάζοντας το φως της ακατάβλητης υικής ψυχής αλλά και φθάνοντας ως το σκοτάδι της κραυγής για την απώλεια και τη στέρησή της.

Η παρουσίαση του «Επιταφίου» της Αθηνάς Παναγούλη, που ολοκλήρωσε έναν πρώτο κύκλο παραστάσεων στο θέατρο Vault, συνέπεσε με τις ποικιλότροπα ανερμάτιστες προεκλογικές μέρες, απέναντι στις οποίες λειτούργησε αντιστικτικά ως ένα τραγούδι του ηρωισμού, ως ένας ύμνος προτρεπτικός για μια αξιοβίωτη ζωή και δίκαιη κοινωνία, αλλά και ως αντίδοτο και αντίσταση στη λογική της ισοπέδωσης.

Όλες οι ειδήσεις άμεσα μέσα από το Google News. Κάντε κλικ εδώ και κάντε εγγραφή

Άμεση ενημέρωση με όλες τις ειδήσεις τώρα και μέσω WhatsApp - Δες εδω