Σοφία Ψαρούλη: Ο μαθητής θέλει τον νοσηλευτή του
Ο σχολικός νοσηλευτής δεν είναι απλώς ένα πρόσωπο «πρώτων βοηθειών», αλλά ένας παιδαγωγός της υγείας που θέτει τα θεμέλια για μια κοινωνία πιο συνειδητοποιημένη και υγιή
Πλέον δεν αρκεί το κουτί Πρώτων Βοηθειών για την κάλυψη των υγειονομικών αναγκών των μαθητών στο σχολικό περιβάλλον. Τα χρόνια προβλήματα με τα οποία βρίσκονται αντιμέτωποι οι μαθητές αλλά και τα έκτακτα συμβάντα απαιτούν την μόνιμη παρουσία νοσηλευτή στο σχολείο.
Μέτρο το οποίο ξεκίνησε να εφαρμόζεται τα τελευταία χρόνια χωρίς όμως να περιλαμβάνει όλες τις σχολικές μονάδες. Παρ’ ότι το πρόβλημα είναι διαγνωσμένο, τα αρμόδια υπουργεία δεν έχουν θεσμοθετήσει μόνιμες οργανικές θέσεις, με αποτέλεσμα δεκάδες σχολεία να είναι υγειονομικά ακάλυπτα.
Η κουβέντα μας με τη Σοφία Ψαρούλη, σχολική νοσηλεύτρια, αντιπρόεδρο του Πανελλήνιου Συλλόγου Σχολικών Νοσηλευτών, πιστοποιημένη εκπαιδεύτρια ενηλίκων, Master of Public Health (MPH), PgDip (Education), υποψήφια διδάκτορα ΠΤΔΕ ΕΚΠΑ, αποκαλύπτει τους λόγους οι οποίοι καθιστούν αναγκαία την παρουσία νοσηλευτή στο σχολείο.
-Πόσο αναγκαία είναι η παρουσία ενός σχολικού νοσηλευτή στο σχολικό περιβάλλον;
Στη σημερινή εποχή, όπου οι ανάγκες των μαθητών γίνονται ολοένα και πιο σύνθετες, η παρουσία ενός σχολικού νοσηλευτή δεν αποτελεί πολυτέλεια, αλλά επιτακτική ανάγκη. Το σχολείο δεν είναι απλώς ένας χώρος μάθησης, είναι ένας μικρόκοσμος της κοινωνίας, μέσα στον οποίο τα παιδιά περνούν το μεγαλύτερο μέρος της ημέρας τους. Η υγεία, η πρόληψη και η ασφάλειά τους οφείλουν να αποτελούν πρωταρχική προτεραιότητα. Ο σχολικός νοσηλευτής αποτελεί τον συνδετικό κρίκο ανάμεσα στην εκπαίδευση και την υγεία, προσφέροντας στους μαθητές όχι μόνο φροντίδα σε περίπτωση ανάγκης, αλλά και ουσιαστική εκπαίδευση για την πρόληψη και την υπεύθυνη στάση ζωής.
-Τι περιστατικά καλείται να διαχειριστεί ένας νοσηλευτής εντός του σχολικού περιβάλλοντος;
Ως ο μοναδικός επαγγελματίας υγείας στο σχολικό περιβάλλον, είναι το πρόσωπο που μπορεί να αντιμετωπίσει άμεσα επείγουσες καταστάσεις παρέχοντας εξειδικευμένες πρώτες βοήθειες. Για μαθητές με χρόνιες παθήσεις (όπως σακχαρώδης διαβήτης, αλλεργίες, επιληψία ή άσθμα κ.ά.), ο νοσηλευτής είναι εκεί για να εξασφαλίσει ότι το παιδί μπορεί να παρακολουθεί το σχολείο με ασφάλεια και αξιοπρέπεια. Παράλληλα, διαδραματίζει σημαντικό ρόλο στην πρόληψη, μέσω προγραμμάτων αγωγής υγείας, παρέχοντας ενημέρωση για θέματα υγιεινής, διατροφής, σεξουαλικής υγείας και πρώτων βοηθειών. Η συμβολή αυτή δεν περιορίζεται στο παρόν. Οταν ένα παιδί εκπαιδεύεται από μικρή ηλικία να αναγνωρίζει τις ανάγκες του οργανισμού του, να ζητά βοήθεια και να λειτουργεί υπεύθυνα, έχει πολύ περισσότερες πιθανότητες να εξελιχθεί σε έναν ενημερωμένο και υγιή ενήλικα. Ετσι, ο σχολικός νοσηλευτής δεν είναι απλώς ένα πρόσωπο «πρώτων βοηθειών», αλλά ένας παιδαγωγός της υγείας που θέτει τα θεμέλια για μια κοινωνία πιο συνειδητοποιημένη και υγιή. Αξίζει να σημειωθεί ότι οι σχολικοί νοσηλευτές αποτελούν εξειδικευμένους επαγγελματίες υγείας με υψηλό επίπεδο εκπαίδευσης, πολλοί εκ των οποίων διαθέτουν παιδαγωγικές, μεταπτυχιακές και διδακτορικές σπουδές, γεγονός που ενισχύει την επιστημονική εγκυρότητα και την ποιότητα των υπηρεσιών που προσφέρουν στο σχολικό περιβάλλον.
-Πώς προσλαμβάνονται οι σχολικοί νοσηλευτές στα σχολεία;
Οι σχολικοί νοσηλευτές ανήκουν στον κλάδο ΠΕ25 (Νοσηλευτικής) και προσλαμβάνονται μέσω του πίνακα ειδικής αγωγής -είτε ως αναπληρωτές είτε ως μόνιμοι. Μέχρι στιγμής έχουν γίνει μόνιμοι διορισμοί σχολικών νοσηλευτών μόνο στα ειδικά σχολεία. Στα γενικά σχολεία, προσλαμβάνονται μόνο ως αναπληρωτές προκειμένου να καλύψουν λειτουργικά κενά, όταν υπάρχει τουλάχιστον ένας μαθητής με έγκριση κάποιου χρόνιου νοσήματος που χρήζει της απαραίτητης παρουσίας του σχολικού νοσηλευτή στο σχολείο.
-Υπάρχει επαρκής αριθμός σχολικών νοσηλευτών στα ελληνικά σχολεία σήμερα;
Δυστυχώς, ο αριθμός των σχολικών νοσηλευτών στα ελληνικά σχολεία δεν είναι επαρκής. Παρόλο που τα τελευταία χρόνια έχουν γίνει βήματα για την ενίσχυση του θεσμού, ιδιαίτερα στα σχολεία ειδικής αγωγής ή σε περιπτώσεις μαθητών με χρόνια προβλήματα υγείας, η παρουσία νοσηλευτή δεν είναι καθολική. Πολλά σχολεία, κυρίως στη γενική εκπαίδευση, δεν διαθέτουν καθόλου σχολικό νοσηλευτή, με αποτέλεσμα οι ανάγκες των μαθητών να καλύπτονται αποσπασματικά ή να επωμίζονται οι εκπαιδευτικοί ευθύνες που δεν τους αναλογούν. Αυτό δημιουργεί ελλείψεις τόσο στην πρόληψη και ενημέρωση όσο και στην άμεση αντιμετώπιση περιστατικών υγείας.
-Γιατί υπάρχουν ελλείψεις από σχολικούς νοσηλευτές στα ελληνικά σχολεία;
Οι ελλείψεις σχολικών νοσηλευτών στα ελληνικά σχολεία αποτελούν σημαντικό πρόβλημα, καθώς δεν υπάρχει θεσμοθετημένο πλαίσιο να υπάρχει ένας σχολικός νοσηλευτής σε κάθε σχολείο. Ενας βασικός λόγος είναι ότι οι περισσότεροι σχολικοί νοσηλευτές προσλαμβάνονται ως αναπληρωτές, με συμβάσεις ορισμένου χρόνου που λήγουν στο τέλος κάθε σχολικής χρονιάς. Αυτό σημαίνει ότι κάθε Σεπτέμβριο το σύστημα ξεκινά σχεδόν από την αρχή, με καθυστερήσεις στις προσλήψεις και κενά για εβδομάδες ή και μήνες. Το επάγγελμα του σχολικού νοσηλευτή δεν έχει ακόμη πλήρως θεσμοθετηθεί ως αναπόσπαστο κομμάτι του εκπαιδευτικού συστήματος, όπως συμβαίνει σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες. Αυτό δημιουργεί ανισότητες καθώς ορισμένα σχολεία, κυρίως στις μεγάλες πόλεις ή στα ειδικά σχολεία, έχουν νοσηλευτή, ενώ πολλά γενικά σχολεία και σχολεία της περιφέρειας μένουν χωρίς σχολικό νοσηλευτή.
-Ποιες είναι οι συνέπειες της έλλειψης σχολικού νοσηλευτή για τους μαθητές και τους εκπαιδευτικούς;
Η έλλειψη σχολικών νοσηλευτών δεν αποτελεί απλώς ένα οργανικό κενό στο εκπαιδευτικό σύστημα, είναι ένα κενό φροντίδας, ασφάλειας και ισότητας για τους μαθητές. Η απουσία σχολικού νοσηλευτή από τα σχολεία έχει σοβαρές συνέπειες τόσο για τους μαθητές όσο και για τους εκπαιδευτικούς. Πρώτα απ’ όλα, οι μαθητές μένουν εκτεθειμένοι σε κινδύνους υγείας, αφού δεν υπάρχει ειδικευμένο άτομο να αντιμετωπίσει άμεσα μια επείγουσα κατάσταση, όπως τραυματισμό, αλλεργία ή κρίση κάποιας χρόνιας ασθένειας. Ιδιαίτερα τα παιδιά με χρόνιες παθήσεις (όπως διαβήτη, επιληψία ή άσθμα) βρίσκονται σε μειονεκτική θέση, καθώς η έλλειψη κατάλληλης φροντίδας μπορεί να απειλήσει ακόμη και τη φοίτησή τους. Παράλληλα, οι εκπαιδευτικοί επιβαρύνονται με ευθύνες που δεν ανήκουν στα καθήκοντά τους και για τις οποίες δεν διαθέτουν εξειδικευμένες γνώσεις. Συχνά αναγκάζονται να διαχειριστούν κρίσιμες καταστάσεις υγείας, κάτι που προκαλεί άγχος και ανασφάλεια, τόσο στους ίδιους όσο και στους γονείς των μαθητών. Ετσι, η έλλειψη σχολικού νοσηλευτή δεν επηρεάζει μόνο τη σωματική ασφάλεια, αλλά και τη συνολική της σχολικής κοινότητας.
-Πώς μπορεί η Πολιτεία να ενισχύσει τον θεσμό του σχολικού νοσηλευτή στην Ελλάδα;
Η Πολιτεία μπορεί να ενισχύσει ουσιαστικά τον θεσμό του σχολικού νοσηλευτή, θεσμοθετώντας μόνιμες οργανικές θέσεις σχολικών νοσηλευτών σε όλες τις σχολικές μονάδες, ώστε η παρουσία τους να μην εξαρτάται κάθε χρόνο από προσωρινές προσλήψεις ή ευρωπαϊκά προγράμματα. Τέλος, θα πρέπει να αναγνωριστεί θεσμικά ο ρόλος του σχολικού νοσηλευτή ως βασικού πυλώνα της σχολικής ζωής, δίπλα στον εκπαιδευτικό και τον ψυχολόγο. Μόνο έτσι θα εξασφαλιστεί ένα ασφαλές, υγιές και υποστηρικτικό περιβάλλον για κάθε παιδί σε κάθε σχολείο της χώρας.
Ακολουθήστε μας για όλες τις ειδήσεις στο Bing News και το Google News
