Γιώτα Κοντογεωργοπούλου Παίζοντας με το μυαλό του αναγνώστη

Η δημοσιογράφος-συγγραφέας Γιώτα Κοντογεωργοπούλου μιλάει στην «Π» για το δεύτερο «παιδί» της.

Γιώτα

Σαφώς αστυνομικό μυθιστόρημα, αλλά όχι μόνο. Κοινωνικές προεκτάσεις, ιστορικές αναφορές και ψυχολογικές αναλύσεις καθιστούν το «Σσάμπατ» (εκδ. Bell) ένα πολυδιάστατο, γριφώδες, ιντριγκαδόρικο ανάγνωσμα που σε αφήνει άναυδο ποικιλοτρόπως. Η γραφίδα της δημιουργού του, άλλωστε, δεν θα μπορούσε να «γεννήσει» κάτι κατώτερο. Η δημοσιογράφος-συγγραφέας Γιώτα Κοντογεωργοπούλου μιλάει στην «Π» για το δεύτερο «παιδί» της.

Τι σε έκανε να πεις «ναι» στο αστυνομικό μυθιστόρημα -με σκηνικό τα Γιάννενα (επιστροφή στα φοιτητικά λημέρια;) κι ένα βιβλιοπωλείο συνδεδεμένο με τον Ντοστογιέφσκι;

Το αστυνομικό μυθιστόρημα σου δίνει τη δυνατότητα να παίζεις με το μυαλό του αναγνώστη, έχει μια άμεση αλληλεπίδραση και αυτό το «παιχνίδι» έχει τη δική του μαγεία. Από το πρώτο μου μυθιστόρημα αισθάνθηκα να διολισθαίνω σε αυτό και τελικά το επέλεξα ως είδος για το δεύτερο, διατηρώντας ωστόσο τα στοιχεία του κοινωνικού μυθιστορήματος και του κοινωνικού «ψυχογραφήματος» και φυσικά του ιστορικού μπακ γκράουντ με την ιστορία του εκτοπισμού των Εβραίων των Ιωαννίνων. Τα Γιάννενα είναι ο τόπος στον οποίο σπούδασα και τον θεωρώ ιδανικό καμβά για να χτίσεις ιστορίες μυστηρίου με παρακλάδια στο παρελθόν. Το «γιατί» το βιβλιοπωλείο είναι «συνδεδεμένο» συνειρμικά με τον Ντοστογιέφσκι, είναι κάτι που το αφήνω να το ανακαλύψουν οι αναγνώστες.

Γρίφοι, αλλεπάλληλες ανατροπές, ιστορίες παλαιότερων εγκλημάτων μέσα στην ιστορία σου. Ηταν όλα εξαρχής στον νου σου ή προέκυπταν σταδιακά;

Οχι. Δεν γράφω ποτέ με σχέδιο. Εχω μια γενική ιδέα στο κεφάλι μου και αφήνω πάντα την ιστορία να με οδηγεί. Είναι λίγο παρακινδυνευμένο αυτό, αλλά σου δίνει μοναδικές συγκινήσεις καθώς βρίσκεσαι ακόμη και συ ο ίδιος να εκπλήσσεσαι από την πορεία που παίρνουν τα πράγματα. Οι ήρωες στη διαδρομή αυτονομούνται με έναν τρόπο μαγικό και σχεδόν οδηγούν εσένα που τους «γέννησες».

Πέραν του μυστηρίου -μια εξαφάνιση, δυο φόνοι- θίγεις καυτά θέματα: διαφορετικότητα, νεοναζισμός, φασισμός, ρατσισμός, παιδικά τραύματα, σχέσεις των ανθρώπων… Τι απαίτησε από σένα το αρμονικό δέσιμό τους;

Φαντασία, τις κρίσιμες στιγμές. Και δυνατή μνήμη ώστε να θυμάσαι λεπτομέρειες από την πλοκή και να τις δένεις μεταξύ τους για να υπηρετήσουν το αφήγημα που εν προκειμένω είναι η διαφορετικότητα και ο φόβος που προκαλεί, ή το πρόσχημα που δίνει σε κάποιους ώστε να υπηρετήσουν πολιτικές ή στάσεις ζωής που είναι συνυφασμένες με το σκοτάδι. Ολα αυτά βέβαια μπορεί κανείς να τα πει με ένα μόνο όνομα: ζωή. Γιατί η ζωή είναι ένα παιχνίδι ανάμεσα στο σκοτάδι και το φως. Στον φωτεινό και τον σκοτεινό εαυτό μας.

Καίριος ο ρόλος των γυναικών -δυνατών και ευάλωτων. Θέλησες κάτι να επισημάνεις;

Θεωρώ ότι το δυναμικό και το ευάλωτο «συγκατοικούν» στον ψυχισμό της γυναίκας και για αυτό τον λόγο, όπως έλεγε και ο Ντοστογιέφσκι, οι γυναίκες είναι ικανές από το μηδέν να κάνουν το παν. Είναι αυτές που μπορούν να φέρουν την καταστροφή, αλλά και αυτές που μπορούν να την άρουν, με την ίδια αποφασιστικότητα. Να γεννήσουν έναν νέο κόσμο.

Υπάρχει κάποιος ήρωας που είναι εμπνευσμένος από πραγματικό πρόσωπο;

Ναι, ο Σωτήρης, ο οποίος είναι και ο αγαπημένος μου ήρωας, είναι εμπνευσμένος από έναν Πατρινό, που μου είχε κάνει πριν από χρόνια την τιμή να μου δώσει συνέντευξη. Είναι ο ήρωας που ντύνεται με γυναικεία ρούχα (φετιχιστική παρενδυσία) και μια από τις πιο ισχυρές προσωπικότητες του βιβλίου κατά τη γνώμη μου, καθώς η δύναμη είναι εσωτερική υπόθεση και όχι υπόθεση συμπεριφοράς. Εμπνευσμένος βέβαια απλώς. Η ζωή του ήρωα και οι καταστάσεις δεν έχουν καμία σχέση με το πρόσωπο που μου τον ενέπνευσε.

«Αν δεν ελέγξεις το μυαλό σου, κάποιος άλλος θα το κάνει» διαβάζουμε στο εξώφυλλο. Καμπανάκι;

Ο έλεγχος του μυαλού, η επιχείρηση χειραγώγησής του, είναι μια αρχαία υπόθεση, πάνω στην οποία έχει στηριχθεί η πορεία του κόσμου σε επίπεδο εξουσίας (όλων των ειδών). Νομίζω ότι στις μέρες μας αυτή η επιχείρηση βρίσκεται σε περίοδο ιδιαίτερης ακμής.

Δυο ηρωίδες, η Εσθήρ του παρελθόντος και η Μαργαρίτα του παρόντος, «κοιτάζουν τον κόσμο κατάματα». Εσύ, κοιτάζοντας έτσι όσα σήμερα μας περιβάλλουν, τι βλέπεις;

Τρελές ταχύτητες, οι οποίες δεν αφήνουν περιθώρια συνειδητοποίησης των πραγμάτων. Είναι σαν να ζούμε σε μια διαρκή παραίσθηση, η οποία προσφέρει ημιμάθεια μέσα στην παροχή ατελείωτης πληροφορίας και μοναξιά σε έναν ωκεανό «σχέσεων» που δεν εδράζονται σε στέρεα συναισθήματα απλούστατα επειδή τα συναισθήματα δεν προλαβαίνουν να ωριμάσουν.