Αννα Γαλανού: «Μίλησε. Κατάγγειλε. Σπάσε τη σιωπή»
Σε μια εποχή, όπου, αν και θα έπρεπε να ήταν αδιανόητα, τα περιστατικά γυναικείας κακοποίησης και γυνακοκτονιών δεν έχουν τελειωμό, το νέο βιβλίο της Αννας Γαλανού «Ζωές απέναντι» (εκδ. Διόπτρα) έρχεται να μας ταρακουνήσει. Βασισμένο σε αληθινές ιστορίες, στέλνει ηχηρά μηνύματα στις γυναίκες, καταδεικνύοντας αποτρόπαιες –εξοργιστικές- καταστάσεις. Το Σάββατο 30 Μαρτίου, (19:30), η αγαπημένη συγγραφέας θα βρεθεί στην Πάτρα και στο Κέντρο Πολιτισμού-Ολυμπισμού «Κωστής Παλαμάς» για να το παρουσιάσει και μιλά στην «Π».
–Ακρως επίκαιρο και συνάμα γροθιά στο στομάχι, το νέο σας βιβλίο. Τι σας έδωσε την αφορμή να καταπιαστείτε με το θέμα που καίει τόσες γυναίκες, κι ας διανύουμε τον 21ο αιώνα;
Το πλέον τραγικό είναι ότι ενώ πράγματι διανύουμε τον 21ο αιώνα, η γυναικεία κακοποίηση και οι γυναικοκτονίες απασχολούν σχεδόν σε καθημερινή βάση την παγκόσμια ειδησεογραφία.
Αφορμή για να ασχοληθώ και να γράψω γι’ αυτό το θέμα, ήταν η αληθινή ιστορία που μου αφηγήθηκε η αδελφή ενός θύματος γυναικείας κακοποίησης. Οι περιγραφές της, αλλά και η εξέλιξη των γεγονότων με συγκλόνισαν και για καιρό γυρόφερναν στη σκέψη μου.
Η γυναικεία κακοποίηση είναι μία μάστιγα που ταλανίζει πολλές γυναίκες, χωρίς διακρίσεις. Ερευνώντας και μπαίνοντας πιο βαθιά στην ουσία του προβλήματος, συνειδητοποίησα πως από κάποιο σημείο και μετά, για μένα ήταν μονόδρομος. Δεν μπορούσα να το αγνοήσω. Προϊόν της απόφασης αυτής είναι το βιβλίο «Ζωές Απέναντι».
-Βέρα, Ρεβέκκα, Στέλλα οι τρεις κεντρικές ηρωίδες, στις οποίες αφιερώνετε μια ξεχωριστή ενότητα, και παράλληλα Μίνα, Ευδοκία και Ελένη. Ολες τις συνδέει η απίστευτη βία που υπέστησαν από έναν άντρα. Βασιστήκατε σε αληθινή ιστορία. Θα μας πείτε πώς ξεκίνησαν όλα;
Οι ιστορίες του βιβλίου είναι πέρα για πέρα αληθινές. Μίλησα με πολλές κακοποιημένες γυναίκες, έκανα 152 απομαγνητοφωνήσεις και τελικά κατέληξα σε έξι δυνατές ιστορίες, που περιγράφουν αναλυτικά όλες τις μορφές της γυναικείας κακοποίησης: Σεξουαλική, σωματική, ψυχολογική, λεκτική, εγκλεισμός, κοινωνικός αποκλεισμός, υποβιβασμός προσωπικότητας, έλεγχος, απαγορεύσεις κ.λπ.
Το πιο δύσκολο ήταν να έρθω σε επαφή μ’ αυτές τις γυναίκες, να τις πείσω να με εμπιστευτούν και να μου πουν την ιστορία τους. Σ’ αυτό με βοήθησε μια φίλη μου, χρόνια εθελόντρια σε δομές κακοποιημένων γυναικών. Παρ’ όλα αυτά, στην αρχή ήταν δύσκολο, χρειάστηκε χρόνος μέχρι να πεισθούν και να μου μιλήσουν. Τελικά συμφώνησαν κι από κει και πέρα ο κύκλος άνοιξε και ολοένα μεγάλωνε, αφού κάθε γυναίκα με παρέπεμπε σε μία ακόμα…
-Τι σας δυσκόλεψε περισσότερο -ως συγγραφέα αλλά και ως γυναίκα- ενόσω πλέκατε αυτές τις ιστορίες, προσθέτοντας την απαραίτητη μυθοπλασία;
Με δυσκόλεψε η αλήθεια των γεγονότων, οι μορφές των θυμάτων. Καθώς έγραφα, είχα διαρκώς στο μυαλό μου τη χροιά της φωνής τους και τον πόνο τους που ξεχείλιζε καθώς μου περιέγραφαν τις ζωές τους. Σ’ αυτό το βιβλίο, η μυθοπλασία είναι ελάχιστη, ίσα για να δέσω μεταξύ τους τις ιστορίες, που όπως σας ανέφερα, είναι όλες αληθινές και κρύβουν μέσα τους απέραντη θλίψη, φόβο και ντροπή.
-Οι τρεις ηρωίδες σας ερωτεύονται βαθιά τον, αρχικά τρυφερό, θύτη τους με αποτέλεσμα να αψηφούν τα σημάδια που πάντα υπάρχουν. Είναι, λέτε, και οι ανασφάλειες, αδυναμίες, κάποιων γυναικών που έλκουν τέτοια άτομα;
Ο θύτης σε όλες τις περιπτώσεις εμφανίζεται γλυκός, τρυφερός, ευαίσθητος, περιποιητικός, συμπονετικός, χουβαρντάς και γενικά με πολλά συν. Αν έδειχνε εξαρχής τον πραγματικό του χαρακτήρα, δεν θα τον πλησίαζε καμία. Φανταστείτε ένα αγροίκο, φωνακλά, με το χέρι υψωμένο… ποια γυναίκα θα καθόταν μαζί του; Οσον αφορά τις ηρωίδες του βιβλίου, είναι όλες πολύ νέες, αθώες και χωρίς εμπειρίες. Τα ιδανικά θύματα. Γιατί η γυναικεία κακοποίηση δεν αρχίζει στα 30 και στα 40.
-Εκτός από τη βία, αναδεικνύετε και μια άλλη μορφή κακοποίησης –τον έλεγχο, την επιδίωξη χειραγώγησης μιας γυναίκας. Μπορεί αυτή η, πιο ύπουλη συμπεριφορά να γίνει ενίοτε πιο επικίνδυνη;
Πράγματι, η πιο επικίνδυνη μορφή γυναικείας κακοποίησης είναι η ψυχολογική. Διαλύει μυαλά, σκέψεις, αποφάσεις, συναισθήματα. Πραγματική ισοπέδωση. Πολλές απ’ τις γυναίκες που μου μίλησαν αναφέρθηκαν σ’ αυτή τη μορφή κακοποίησης. Ηταν και οι πιο δυστυχισμένες. Αγέλαστες, θλιμμένες, με την απογοήτευση να ζωγραφίζει λέξεις και πρόσωπα. Απ’ ό,τι πληροφορήθηκα στη συνέχεια, είναι πολύ δύσκολο να θεραπευτούν, να ανακτήσουν ξανά την προσωπικότητα και την αυτοπεποίθησή τους.
-Πού οφείλεται, θεωρείτε, η βιαιότητα κάποιων ανδρών προς τις γυναίκες; Στους γονείς και την αθάνατη «Ελληνίδα μάνα» (στην ιστορία σας κάνουν τα στραβά μάτια) ή στον χαρακτήρα τους;
Πιστεύω ότι οι περισσότεροι θύτες είναι άρρωστοι, με ψυχολογικά προβλήματα και ψυχικές διαταραχές. Από την άλλη, σαφώς και παίζει μεγάλο ρόλο ο τρόπος που μεγαλώνουμε τα παιδιά μας και πώς διαχειριζόμαστε την ισονομία τους μέσα στο σπίτι. Οταν οι γονείς αντιμετωπίζουν το αγόρι σαν αγά και την κόρη υποχρεωμένη να τον υπηρετεί και να του κάνει χατίρια, το αποτέλεσμα θα είναι ολέθριο. Υπάρχουν βέβαια και οι ιδιαιτερότητες, π.χ. μέθυσοι, χαρτοπαίχτες, που ψάχνουν θύματα να εκτονωθούν.
-Και στις περιπτώσεις που η γυναίκα εξακολουθεί να αγαπά τον βασανιστή της, και δεν μένει κοντά του μόνο από φόβο (υπάρχει κι αυτή η περίπτωση στο βιβλίο σας) ποια η λύση;
Μιλάτε για την περίπτωση της Ελένης στο βιβλίο. Οπως όμως διαπιστώσατε, αυτή η «αγάπη» δεν κράτησε πολύ. Ηταν μέχρι να αντιληφθεί πως ο συγκεκριμένος άνδρας δεν επρόκειτο να αλλάξει με την κατανόηση, την αγάπη και την αφοσίωσή της, ούτε με τα ερωτικά της χάδια. Ηταν ένας άνδρας άδειος, χωρίς συναισθήματα.
Προσωπικά, δεν έτυχε να γνωρίσω καμία γυναίκα που ν’ αγαπά τον βασανιστή της. Αν υπάρχουν όμως τέτοιες περιπτώσεις, οι γυναίκες αυτές είναι ψυχικά άρρωστες ή έχουν θυματοποιηθεί σε πολύ νεαρή ηλικία.
-Οσο γράφατε σκεφτήκατε ποτέ, ως ενδεχόμενο, τον εαυτό σας στη θέση κάποιας εκ των ηρωίδων σας;
Σαφώς περνούσε απ’ το μυαλό μου, παρότι απέφευγα να κάνω τέτοιες σκέψεις. Εκ του ασφαλούς μπορεί να λέμε διάφορα να σηκώνουμε παντιέρες και να κάνουμε τους λέοντες, όταν όμως το νόμισμα αλλάξει όψη, τότε τα πάντα ανατρέπονται. Οι περισσότερες από τις γυναίκες που μου μίλησαν κάποτε πίστευαν στον εαυτό τους, είχαν θέληση και πάθος να ζήσουν έντονα, κάποιες είχαν κάνει ανώτατες σπουδές, ήξεραν ξένες γλώσσες και στη συνέχεια κατάντησαν σκιές του πιο φριχτού εφιάλτη τους. Γιατί ο φόβος πάντα σε μεταμορφώνει, σε θυματοποιεί και μετά δύσκολα τολμάς να σηκώσεις το κεφάλι και να σταθείς στα πόδια σου.
Αποτελεσματική θεραπεία κατά της κακοποίησης των γυναικών υπάρχει;
Μίλησε. Κατάγγειλε. Σπάσε τη σιωπή.
Μίλησε, δεν είσαι μόνη σου. Δεν είσαι η μόνη.
Αυτό είναι και το κεντρικό μήνυμα του βιβλίου.
Ακολουθήστε μας για όλες τις ειδήσεις στο Bing News και το Google News