Αφιέρωμα – Καλαβρυτινό Ολοκαύτωμα: Ο επιζών Γιώργος Δημόπουλος αποκαλύπτει στην «Π» άγνωστη πτυχή των γεγονότων του ’43

Παναγιώτης Ρηγόπουλος

Ήταν τελικά τελείως ανυποψίαστοι οι Καλαβρυτινοί, για την σφαγή της 13ης Δεκεμβρίου 1943; Την απάντηση δίνει με τη μαρτυρία του στην «Π», ο 92χρονος σήμερα Γιώργος Δημόπουλος, ένας εκ των επιζώντων του Ολοκαυτώματος και των εγκλείστων του Σχολείου: Κάποιοι εκ των Γερμανών αξιωματικών και στρατιωτών, όπως λέει, είχαν ειδοποιήσει ορισμένους κατοίκους να κρυφτούν ή να φύγουν, ώστε να αποφύγουν την εκτέλεση.

Οπως όμως φάνηκε, οι Καλαβρυτινοί είτε δεν τους κατάλαβαν είτε δεν τους πίστεψαν. Εκτός από έναν κάτοικο, που αν και προσωρινά εισάκουσε την προειδοποίηση κάποιου αξιωματικού και κρύφτηκε, τελικά το μετάνιωσε και εγκαταλείποντας την κρυψώνα του, οδηγήθηκε και αυτός στην εκτέλεση!

Οπως λέει ο κ. Δημόπουλος, επρόκειτο για τον Αλέκο Αγιανιτόπουλο, το σπίτι του οποίου είχε επιταχθεί και σε αυτό διέμενε ανώτερος αξιωματικός του αποσπάσματος. Αυτός ήταν που του έδωσε την πληροφορία για τη σφαγή της επόμενης μέρας και τον προέτρεψε να κρυφτεί στο πατάρι του σπιτιού του και να μην ακολουθήσει την υπόλοιπη οικογένεια στη συγκέντρωση που θα ανακοινωνόταν. Ετσι κι αλλιώς τα υπόλοιπα μέλη της οικογένειας, γυναίκα και και μικρά παιδιά, δεν κινδύνευαν να εκτελεστούν.

Ο κ. Δημόπουλος, εξιστορεί: «Πράγματι λοιπόν, ο Αλέκος Αγιανιτόπουλος κρύφτηκε στο πατάρι, αλλά όταν έφυγε η οικογένειά του, προφανώς θα σκέφτηκε «τι θα κάνω εγώ μόνος μου εδώ, τώρα που έφυγε η οικογένειά μου;». Ισως φοβόταν και για την τύχη της οικογένειάς του… Ετσι, αποφασίζει να βγει από την κρυψώνα του και να ακολουθήσει την οικογένειά του. Φεύγει λοιπόν από το σπίτι και πηγαίνει στο Δημοτικό Σχολείο όπου ήταν συγκεντρωμένοι όλοι οι άλλοι κάτοικοι, με αποτέλεσμα στη συνέχεια να εκτελεστεί και αυτός!».

«ΜΑΣ ΕΙΔΟΠΟΙΗΣΕ ΓΕΡΜΑΝΟΣ ΗΜΙΟΝΗΓΟΣ»

Ομως Γερμανοί στρατιώτες, είχαν ειδοποιήσει και την οικογένεια του ίδιου του Γιώργου Δημόπουλου, ο οποίος τότε ήταν 13 ετών. Θυμάται:«Στις 12 Δεκεμβρίου 1943, παραμονή της εκτέλεσης, υπήρχε μία αναστάτωση και μία ένταση, μεταξύ των Γερμανών. Το απόγευμα λοιπόν της παραμονής, βγήκαν οι ημιονηγοί και οδηγώντας ο καθένας το μουλάρι του, αναζητούσε χορταποθήκες για να εξασφαλίσουν τροφή των ζώων, ώστε την επομένη της εκτέλεσης, να φύγουν γρήγορα από τα Καλάβρυτα. Ενας από αυτούς, ήρθε και σε εμάς, Μισομεθυσμένος καθώς ήταν, άρχισε να μας κάνει νοήματα, θέλοντας να μας προειδοποιήσει ότι αύριο θα γίνει κάποιο μεγάλο κακό! Σχημάτιζε με τα χέρια του ένα όπλο και έκανε με τη φωνή του, τον κρότο του πυροβόλου. Ηθελε έτσι να μας πει ότι αύριο θα γίνει εκτέλεση! Εμείς σαφώς δεν το πήραμε στα σοβαρά και δεν αντιδράσαμε. Οπως μάλιστα μάθαμε εκ των υστέρων, το ίδιο έκαναν και άλλοι μουλαράδες Γερμανοί και σε άλλους κατοίκους των Καλαβρύτων!

«ΤΟ ΜΑΡΤΥΡΗΣΑΝ ΚΑΙ ΑΞΙΩΜΑΤΙΚΟΙ»

Οπως εξιστορεί ο κ. Δημόπουλος, υπήρξαν και δυο-τρεις Γερμανοί αξιωματικοί, που αποκάλυψαν την επικείμενη σφαγή: «Αυτό έγινε συνολικά σε 5-6 σπίτια. Οι καλαβρυτινές οικογένειες όχι από αγάπη για τους Γερμανούς, αλλά από φόβο, τους περιποιήθηκαν όσο μπορούσαν περισσότερο. Δυο-τρεις από αυτούς τους αξιωματικούς λοιπόν, από την παραμονή άρχισαν να μαζεύουν τα πράγματά τους από το δωμάτιό τους για να είναι έτοιμοι για την εσπευσμένη αυριανή αναχώρηση, μετά τις εκτελέσεις. Ειδοποίησαν λοιπόν, ο καθένας με τον τρόπο του, ότι αύριο κάτι κακό θα γίνει… Δεν ξέρανε αυτοί Ελληνικά, ούτε οι κάτοικοι Γερμανικά, ώστε να συνεννοηθούν κανονικά. Δυστυχώς όμως, κανένας δεν γλύτωσε…».

ΘΑ ΜΠΟΡΟΥΣΑΝ ΝΑ ΓΛΥΤΩΣΟΥΝ;

Ομως έτσι κι αλλιώς, ακόμα και αν ενημερώνονταν οι κάτοικοι για το τι τους περιμένει, θα μπορούσαν να διαφύγουν από τα Καλάβρυτα, την παγωμένη εκείνη νύχτα της 12ης Δεκεμβρίου 1943;

Οπως επισημαίνει ο κ. Δημόπουλος, δεν υπήρχε ο διαθέσιμος χρόνος, ούτε και ο τρόπος να το συζητήσουν με άλλους συντοπίτες τους, αλλά δεν ήταν αδύνατη η διαφυγή για κάποιους, παρά το γεγονός ότι η πόλη είχε «ζωστεί»από τους Γερμανούς: «Σε λίγο άρχισε να βραδιάζει και δεν μπορούσαμε να βγούμε από τα σπίτια μας, ώστε να μιλήσουμε με άλλους κατοίκους για το γεγονός αυτό. Ούτε τηλέφωνα είχαμε, ώστε να μπορέσουμε να επικοινωνήσουμε μεταξύ μας. Σίγουρα, εάν είχαμε την ευκαιρία να μιλήσουμε με άλλους και μας έλεγαν ότι και σε αυτούς έγιναν ανάλογες προειδοποιήσεις, τότε σίγουρα θα είχαμε αξιολογήσει διαφορετικά την κατάσταση. Δεν ήταν εύκολο κάποιοι να διαφύγουν, αλλά ναι, το μπορούσαν. Κάποια σπίτια ήταν κάπως απομακρυσμένα, άλλα ήταν δίπλα σε βάτα, σε πυκνή βλάστηση. Θα μπορούσαν να είχαν ξεγλιστρήσει και να είχαν σωθεί. Αλλά κανείς δεν διανοήθηκε ότι θα επακολουθούσε αυτό το μακελειό. Αλλωστε είχαν πειστεί από τις εγγυήσεις που είχαν δώσει οι Γερμανοί με την έλευσή τους στα Καλάβρυτα, ότι δεν πρόκειται κανένας κάτοικος να πάθει κακό!».

ΚΑΛΑΒΡΥΤΑ: ΟΙ ΣΗΜΕΡΙΝΕΣ ΕΚΔΗΛΩΣΕΙΣ ΜΝΗΜΗΣ

Στις σημερινές εκδηλώσεις μνήμης στα Καλάβρυτα, θα παραστεί η πρόεδρος της Δημοκρατίας, Κατερίνα Σακελλαροπούλου. Την κυβέρνηση θα εκπροσωπήσει ο γενικός γραμματέας Συντονισμού, Θανάσης Κοντογεώργης με καταγωγή από τον Πριόλιθο και την Κέρτεζη, τον ΣΥΡΙΖΑ ο αχαιός βουλευτής, Κώστας Μάρκου και το ΠΑΣΟΚ- Κίνημα Αλλαγής, ο βουλευτής του και αντιπρόεδρος της Βουλής των Ελλήνων, Οδυσσέας Κωνσταντινόπουλος.

Στις 10:00, θα τελεστεί μνημόσυνο για τους καλαβρυτινούς ήρωες, στον Καθεδρικό Ναό της Μαρτυρικής Πόλης, προεξάρχοντος του Σεβ. Μητροπολίτη Καλαβρύτων και Αιγιάλειας κ.κ. Ιερώνυμου. Αμέσως μετά, θα γίνει μετάβαση στον Τόπο Εκτέλεσης, επιμνημόσυνη δέηση, προσκλητήριο εκτελεσθέντων ηρώων και κατάθεση στεφάνου από την Πρόεδρο της Δημοκρατίας.

Όλες οι ειδήσεις άμεσα μέσα από το Google News. Κάντε κλικ εδώ και κάντε εγγραφή

Άμεση ενημέρωση με όλες τις ειδήσεις τώρα και μέσω WhatsApp - Δες εδω