Άγιος Ανδρέας: Ένας διεθνής άγιος

275.000 εκπαιδευτικές μονάδες (ιδρύματα, σχολές) έχουν το όνομα του Αγίου Ανδρέα με τις διαδικτυακές καταχωρήσεις του να ανέρχονται σε 17.300.000

Άγιος

Ο Νοέμβριος είναι ένας ιδιαίτερος θρησκευτικός μήνας για την πόλη της Πάτρας καθώς εορτάζεται ο πολιούχος της, Αγιος Ανδρέας. Τόνοι μελάνι έχουν χυθεί για τον βίο του Πρωτόκλητου μαθητή του Ιησού Χριστού και προστάτη της πόλεως των Πατρών Απ. Ανδρέα.

Ο Απόστολος Ανδρέας ακολούθησε πρώτος, μαζί με τον αδερφό του Πέτρο, τον Ιησού για να γίνουν μαθητές του κηρύσσοντας το Χριστιανικό Ευαγγέλιο στα πέρατα της Οικουμένης. Ο Απόστολος Ανδρέας κήρυξε τον Χριστιανισμό στη Σκυθία (σημερινή Νότια Ρωσία), την Ηπειρο, τη Θράκη και το Βυζάντιο, όπου ίδρυσε εκκλησία με πρώτο επίσκοπο τον Στάχυ. Συνέχεια αυτής της πρώτης εκκλησίας θεωρείται το Οικουμενικό Πατριαρχείο της Κωνσταντινουπόλεως, που τιμά τον Απόστολο Ανδρέα ως ιδρυτή του και πρώτο επίσκοπο του Βυζαντίου. Κατόπιν ο Απόστολος μετέβη μέσω της Θεσσαλίας στην Αχαΐα, όπου ίδρυσε εκκλησία και κατόρθωσε να προσηλυτίσει στον Χριστιανισμό τη Μαξιμίλλα, σύζυγο του ανθύπατου Αιγεάτη, την οποία θεράπευσε από μία ανίατη ασθένεια. Ο Ρωμαίος αξιωματούχος εξοργίστηκε και διέταξε την σταύρωση του Απόστολου Ανδρέα σε σταυρό σχήματος Χ, που ονομάστηκε από τότε «Σταυρός του Αγίου Ανδρέα». Οι Πατρινοί τιμούμε τον Αγιο με πανηγυρικούς εκκλησιαστικούς εορτασμούς, ενώ πλήθος πιστών συρρέουν από κάθε γωνιά της Ελλάδας προκειμένου να προσκυνήσουν την Κάρα και το Σταυρό όπου μαρτύρησε ο Αγιος.

Είναι γεγονός ότι ο Σταυρός του Αγίου Ανδρέα καθώς και το όνομά του σαν σύμβολα ταυτότητας δεν αποτελούν αποκλειστικό προνόμιο της Πάτρας και του Πανεπιστημίου της, αλλά χρησιμοποιείται σε διεθνή κλίμακα και διαχρονικά είτε ως θρησκευτικό είτε ως σύμβολο ανεξαρτησίας.

Ο ερειπωμένος Καθεδρικός Ναός του Αγίου Ανδρέα στη Σκωτία

Ο ερειπωμένος Καθεδρικός Ναός του Αγίου Ανδρέα στη Σκωτία

Αναφορικά, μερικές πόλεις που έχουν προστάτη τον Αγιο Ανδρέα, εκτός της Πάτρας, είναι η Amalfi της Ιταλίας, η Berchtesgaden της Γερμανίας, η Επισκοπή του Grand Rapids, Michigan της Αμερικής, Plymouth της Αγγλίας κ.ά. Ταυτόχρονα λατρεύεται τόσο από τη Ρουμανία όσο και από τη Ρωσία η οποία τον θεωρεί ως ιδρυτή της Εκκλησίας της.

Ιδιαίτερη, όμως, σχέση φαίνεται ο Αγιος Ανδρέας να έχει με τη Σκωτία, όπου ο χιαστί σταυρός του απεικονίζεται στην εθνική της σημαία. Σύμφωνα με παλιό ιστορικό γεγονός, ο Αυτοκράτορας Κωνσταντίνος του Βυζαντίου αποφάσισε να μεταφερθούν τα λείψανα του Αγίου από την Πάτρα στην Κωνσταντινούπολη. Ομως, ο υπεύθυνος για τη φύλαξη των λειψάνων, με την πρόφαση ότι άγγελος Κυρίου τον προέτρεψε μέρος αυτών να μεταφερθούν στην πιο απομακρυσμένη ακτή στα ΒΔ της Ευρώπης. Ωστόσο, εξαιτίας μιας σφοδρής θαλασσοταραχής, τα λείψανα κατέληξαν στη σημερινή περιοχή του Fife της Σκωτίας όπου χτίστηκε μικρός ναός με τοποθετημένα εντός αυτού τα λείψανα του Αγίου. Επίσης, το 832μ.Χ όταν ο βασιλιάς των Σκωτσέζων βρέθηκε αντιμέτωπος ενός πολυάριθμου και ισχυρού στρατεύματος Αγγλοσαξόνων, προσευχήθηκε στον Αγιο Ανδρέα του οποίου η φήμη είχε αρχίσει ήδη να εξαπλώνεται στη χώρα. Την επόμενη μέρα, πριν τη μάχη, είδε στον γαλανό ουρανό τον χιαστί σταυρό του Αγίου σχηματισμένο από τα λευκά σύννεφα, κάτι που ενθάρρυνε πολύ το σκωτσέζικο στράτευμα με αποτέλεσμα να οδηγηθεί σε νίκη. Εκτοτε, η εθνική σημαία της Σκωτίας αποτελείται από το λευκό Σταυρό του Αγίου Ανδρέα σε γαλάζιο φόντο.

Άγιος

Οι 3 σημαίες που αποτελούν την εθνική σημαία του ΗνωμένουΒασιλείου: του Αγίου Γεωργίου (κόκκινος σταυρός), του Αγίου Πατρικίου (κόκκινο χιαστί) και του Αγίου Ανδρέα (λευκό χιαστί με μπλε φόντο)

Οι 3 σημαίες που αποτελούν την εθνική σημαία του Ηνωμένου
Βασιλείου: του Αγίου Γεωργίου (κόκκινος σταυρός), του Αγίου Πατρικίου
(κόκκινο χιαστί) και του Αγίου Ανδρέα (λευκό χιαστί με μπλε φόντο)

Αλλο ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι η σημαία του Ηνωμένου Βασιλείου που αποτελείται από τις 3 σημαίες του Αγίου Γεωργίου (κόκκινος σταυρός), του Αγίου Πατρικίου (κόκκινο χιαστί) και του Αγίου Ανδρέα (λευκό χιαστί με μπλε φόντο). Επίσης, ο χιαστί σταυρός του Αγίου έχει χρησιμοποιηθεί και στη σημαία του Ρωσικού Ναυτικού (Κυανός Σταυρός), τη σημαία ανεξαρτησίας του Ulster (μαζί με τον σταυρό του Αγ. Πατρικίου), τη σημαία των Βάσκων (πράσινο χιαστί σε κόκκινο φόντο). Παράλληλα το νησί που βρίσκεται Νότια της Κούβας στον Ατλαντικό Ωκεανό φέρει τον σταυρό του Αγίου Ανδρέα πλαισιωμένο από τα χρώματα της Παναφρικανικής Εθνότητας ως σύμβολο ανεξαρτησίας.

Επιπλέον πρέπει να σημειωθεί ότι 275.000 εκπαιδευτικές μονάδες (ιδρύματα, σχολές) έχουν το όνομα του Αγίου Ανδρέα με τις διαδικτυακές καταχωρήσεις του να ανέρχονται σε 17.300.000. Ταυτόχρονα το μαθηματικό σύμβολο «Χ» του πολλαπλασιασμού αναφερόταν για πολλά χρόνια ως «Σταυρός του Αγίου Ανδρέα». Τέλος σε διεθνή βιβλιογραφία ο Αγιος εμφανίζεται ως προστάτης των ψαράδων, ιχθυοπωλών, των ανύπαντρων γυναικών κ.ά.

Αξίζει να αναφέρουμε ότι στην τελετή εγκαινίων λειτουργίας του Πανεπιστημίου Πατρών στις 30 Νοεμβρίου 1966 ο τ. βασιλιάς Κωνσταντίνος, ο οποίος συμμετείχε στην εκδήλωση πρότεινε να ονομαστεί το ακαδημαϊκό ίδρυμα ως Πανεπιστήμιο του Αγίου Ανδρέα (Saint Andrew’s University of Patras) με επίσημο σύμβολο τον Αγιο Ανδρέα επί του χιαστί σταυρού του. Επιχειρήθηκε όμως από ομάδα φοιτητών οι οποίοι διαχρονικά ήταν αντίθετοι σε κάθε χριστιανικό σύμβολο, η αλλαγή της ονομασίας της σφραγίδας του Πανεπιστημίου. Η πρυτανεία έθεσε το θέμα σε ψηφοφορία σε όλα τα τμήματα και απερρίφθη η πρόταση από όλα, με μεγάλη πλειοψηφία, εκτός ενός. Τελικά δόθηκε μόνο το όνομα Πανεπιστήμιο Πατρών με σύμβολό του τον Αγιο Ανδρέα επί του χιαστί σταυρού του.