Αν ο «Πόντιος» είχε δίκιο;

Κωνσταντίνος Μάγνης

O Ερίκ Καντονά υπήρξε μια πολύ ιδιαίτερη προσωπικότητα. Χαρισματικός ποδοσφαιριστής, έντονος χαρακτήρας, άνθρωπος με άποψη και αρχές, εκρηκτικός και ασυμβίβαστος. Σταμάτησε την καριέρα του πολύ νωρίς, γιατί δεν ήθελε άλλη τιθάσευση της προσωπικής του ζωής στις αγωνιστικές υποχρεώσεις. Είχε και άλλα ταλέντα τα οποία υπηρέτησε με επιτυχία και περνάει μια χαρά και από μας μάλλον καλύτερα .

Τις προάλλες τον θυμήθηκαν τα αθλητικά χρονικά, επί τη επετείω μιας βαναυσότητας στην οποία είχε προβεί ως ποδοσφαιριστής. Πάνω στα νεύρα του- γενικά  δεν έκανε και μεγάλες προσπάθειες να τα μαζέψει- και ενώ ένας οπαδός της αντίπαλης ομάδας τον έλουζε με βρισιές σε απόσταση αναπνοής από τον αγωνιστικό χώρο, ο Καντονά οριζοντιώθηκε και χτύπησε τον άνδρα με τις σκάρες του παπουτσιού στο στήθος. Και τον ξάπλωσε. Για την ενέργεια αυτή είχε τιμωρηθεί με αποκλεισμό πολλών μηνών αφενός για την αγριότητα που δεν συνάδει με τα αθλητικά ήθη- είπαμε, πόλεμος το ποδόσφαιρο, αλλά και ο πόλεμος έχει φέαρ πλέι και κανονισμούς- αφ’ ετέρου για το οικτρό αντι- παράδειγμα που έδινε προς τους νέους. Αμα είναι να βαράνε τον κόσμο οι ίδιοι οι ποδοσφαιριστές, άντε να μαζέψεις τη χουλιγκανία.

Χρόνια μετά, διαβάζουμε ότι ο Καντονά ουδέποτε ζήτησε συγνώμη για την ενέργειά του εκείνη. Είτε επειδή δεν ταιριάζουν οι συγνώμες με τον εγωισμό του, είτε γιατί έκρινε ότι τα αυτονόητα δεν χρειάζονται συζήτηση: Δεν  έπρεπε να το είχε κάνει. Αλλά υπάρχει και η δεύτερη εκδοχή: Με τη σιωπή του δείχνει ότι καλά έκανε του κερατά και τον κατατσάκισε. Ποιος του είπε ότι έχει δικαίωμα να ξεστομίζει ο,τι του φουμέρνει, και να μένει ατιμώρητος;

Ο ίδιος ο Καντονά είχε μιλήσει για το περιστατικό λέγοντας πως όταν αγωνίζεσαι ξέρεις ότι θα ακούσεις το κατομμύριο από αντιπάλους και αφιονισμένους θεατές, εξοικειώνεσαι ή αποδέχεσαι ότι είναι ένα στοιχείο του αθλήματος. Αλλά έρχονται στιγμές που δεν μπορείς να το ανεχθείς. Και προφανώς εκείνη ήταν μια τέτοια στιγμή για εκείνον. Δεν ξέρουμε  εάν αυτή η εξήγηση σου επιβάλλει να τον συγχωρήσεις (και μάλλον σκοτίστηκε εάν τον συγχωρείς, τώρα και πίσω, πόσο μάλλον), αλλά δεν μπορείς να την προσπεράσεις. Είναι μια μορφή ντόμπρας απολογίας στο δικαστήριο: «Γιατί του έσπασες τα μούτρα;» «Διότι μου έσπασε τα νεύρα». «Δεν είναι πολιτισμένη συμπεριφορά αυτό». «Μπορεί, αλλά ξέρετε τι ήρεμα νιώθω;».

Αφήνουμε τον Καντονά στην άκρη. Μάλλον δεν μας έχει ανάγκη άλλωστε. Το θέμα μας είναι η εντύπωση του λεγόμενου μαζανθρώπου ότι η ευθύνη του νερώνεται όταν λειτουργεί μέσα σε συνθήκη φόρτισης, αναταραχής, οχλοκρατίας, ή και χάους. Τα πεδία όπου εκδηλώνονται οι όροι αυτοί είναι το γήπεδο, το πεζοδρόμιο, τα διαδίκτυο. Συμβαίνει όμως να εκδηλώνεται έκπτωση αίσθησης ευθύνης υπό απλές συνθήκες ανωνυμίας. Αναπτύσσεται τότε το σχήμα «ο απλός πολίτης» που «δεν φταίει ποτέ» στις «απλές του αντιδράσεις»,  και με μεγάλη άνεση μετακινούμαστε σε ένα σχήμα ευρύτερο, του απλού, ανεύθυνου λαού που και σοφός αποκαλείται, καταχρώμενος την οξύνοια μεμονωμένων πνευμάτων που παράγουν αθάνατες ρήσεις, τις οποίες οικειοποιείται «ο σοφός λαός» ως άλλοθι για τις ακατάσχετες κουτσουκέλες του. Ανώριμες συμπεριφορές, ολέθριες πολιτικές επιλογές, σπασμωδικές αντιδράσεις, παράσυρση από ξαναμμένο θυμικό, επιπολαιότητες, φανατισμοί, όλα συγχωρούνται στο όνομα μιας ασυλίας που ουσιαστικά αποτελεί αναγνώριση ματαιοπονίας. Κανείς δεν μπορεί να τα βάλει με ένα ποτάμι, και τότε το ποτάμι  αναπτύσσει πεποίθηση ότι έχει κατοχυρώσει το ακαταδίωκτο.

Στο περίφημο ανέκδοτο με τον  «Πόντιο» που ανακαλύπτει ότι χιλιάδες οδηγοί «κινούνται στο αντίθετο ρεύμα», αναλογιστείτε μήπως ο «Πόντιος» έχει δίκιο. Ένα δίκιο που όμως ποτέ δεν θα βρει, γιατί δεν είναι όλοι Καντονάδες, να σηκώσουν το πόδι στον θώρακα του υβριστή τους, να τον κάνουν να αισθανθεί ότι αν νομίζεις ότι με ένα εισιτήριο αγόρασες και δικαίωμα να φέρεσαι σαν κάφρος, δίκιο έχεις, αλλά πάρε και μια κλωτσιά, να έχεις να θυμάσαι ότι κανένας κάφρος δεν πρέπει να νιώθει απόλυτα ασφαλής και δικαιωμένος επειδή έχει κι άλλους κάφρους παρέα.

Όλες οι ειδήσεις άμεσα μέσα από το Google News. Κάντε κλικ εδώ και κάντε εγγραφή

Άμεση ενημέρωση με όλες τις ειδήσεις τώρα και μέσω WhatsApp - Δες εδω