Ανισορροπίες στην αγορά ενέργειας: «Καίει» το ρεύμα καλοκαιριάτικα – Τι αλλάζει

Σωτήρης Παπανδρέου

Σημαντικές διακυμάνσεις καταγράφουν, τις τελευταίες ημέρες, οι χονδρεμπορικές τιμές ηλεκτρικού ρεύματος στην Ελλάδα με την τιμή της κιλοβατώρας να φτάνει κάποια στιγμή σε ιστορικό χαμηλό, καθώς για επτά συνεχόμενες ώρες -από 9 το πρωί έως 3 το μεσημέρι- ήταν μηδενική.

Μία εξέλιξη που, εάν οι καταναλωτές διέθεταν σύγχρονους έξυπνους μετρητές, θα σήμαινε ότι για το διάστημα αυτό δεν θα πλήρωναν καθόλου για την κατανάλωση ηλεκτρικής ενέργειας. Ωστόσο, η χαρά των καταναλωτών μάλλον θα είναι προσωρινή, αφού οι προοπτικές για το καλοκαίρι δεν είναι καθόλου αισιόδοξες.

Οι προβλέψεις ενέργειας στην ευρωπαϊκή αγορά προμηνύουν σημαντική άνοδο στις τιμές της ηλεκτρικής ενέργειας από τον Ιούνιο έως και τον Αύγουστο. Συγκεκριμένα, η μέση χονδρεμπορική τιμή προβλέπεται να αυξηθεί από τα 96,33 ευρώ ανά μεγαβατώρα τον Ιούνιο, στα 131,24 ευρώ τον Ιούλιο και στα 132,45 ευρώ τον Αύγουστο, σημειώνοντας αύξηση της τάξης του 37,4%.

Η αυξητική τάση οφείλεται σε διάφορους παράγοντες, κυρίως στην ανισορροπία που επικρατεί στο ευρωπαϊκό σύστημα ηλεκτρισμού, όπου το βόρειο και το νότιο τμήμα της ηπείρου δεν είναι επαρκώς διασυνδεδεμένα. Τα προβλήματα στις διασυνδέσεις, ιδιαίτερα σε κομβικά σημεία όπως η Αυστρία και η Ουγγαρία, σε συνδυασμό με την υψηλή ζήτηση λόγω των καλοκαιρινών θερμοκρασιών, δημιουργούν πίεση στο σύστημα, οδηγώντας σε αυξήσεις τιμών.

Oι Καταναλωτές ήδη βιώνουν τις συνέπειες αυτής της κατάστασης, με αυξήσεις στις τιμές που δεν φαίνεται να υποχωρούν το επόμενο διάστημα. Παράλληλα, η χονδρεμπορική αγορά παρουσιάζει σημαντικές διακυμάνσεις, που καθιστούν δύσκολη την πρόβλεψη και την προσαρμογή των τιμολογίων από τους παρόχους.

Οι Προμηθευτές ηλεκτρικής ενέργειας, αντιλαμβανόμενοι το πρόβλημα, αναμένεται να εφαρμόσουν εκπτωτικές πολιτικές το καλοκαίρι, με στόχο να απορροφήσουν μέρος των αυξήσεων και να περιορίσουν την επιβάρυνση των νοικοκυριών. Ωστόσο, οι καταναλωτές καλούνται να είναι προετοιμασμένοι για πιθανές αυξήσεις στους λογαριασμούς τους.

Η ανάγκη για καλύτερη διασύνδεση των ευρωπαϊκών δικτύων ηλεκτρισμού, αλλά και για τη σταδιακή απεξάρτηση από τα ορυκτά καύσιμα μέσα από την ανάπτυξη υποδομών ΑΠΕ και αποθήκευσης ενέργειας, γίνεται πιο επιτακτική από ποτέ.

Το καλοκαίρι που έρχεται, με τις υψηλές θερμοκρασίες και τη μεγάλη κατανάλωση, αναδεικνύει τα σημεία στα οποία η ευρωπαϊκή και η ελληνική αγορά ενέργειας πρέπει να βελτιωθούν, ώστε να εξασφαλιστεί η σταθερότητα και η προσιτή τιμή της ηλεκτρικής ενέργειας για όλους.

Ενα ακόμα σοβαρό θέμα αναμένεται να ωθήσει προς τα πάνω τα τιμολόγια ρεύματος στην Ελλάδα. Από τον Αύγουστο και μετά, το όριο της φθηνής τιμολόγησης θα είναι οι 200 κιλοβατώρες τον μήνα, από τις 500 που είναι σήμερα.

Γιάννης Μανιάτης: «Επανασχεδιασμός της αγοράς ενέργειας»

Ο Ευρωβουλευτής του ΠΑΣΟΚ – πρ. Υπουργός Ενέργειας – Καθηγητής Γιάννης Μανιάτης, ζητά τον ανασχεδιασμό όλης της Ευρωπαϊκής Αγοράς Ενέργειας, με ερώτησή τους προς την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, μαζί με άλλους σοσιαλιστές συναδέλφους του. Η ερώτηση βασίστηκε σε πρόσφατη ομιλία του Μάριο Ντράγκι, ο οποίος υπογράμμισε ότι οι υψηλές τιμές ενέργειας -σε συνδυασμό με τις αδυναμίες του ευρωπαϊκού δικτύου- αποτελούν σημαντικά εμπόδια, τόσο για την ανταγωνιστικότητα της ευρωπαϊκής βιομηχανίας, όσο και για το αβάσταχτο κόστος των νοικοκυριών. Ετσι, ο Γ. Μανιάτης επισημαίνει την ανάγκη πλήρους ανασχεδιασμού όλης της αγοράς ενέργειας, ώστε οι φτηνές τιμές των Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας να αντανακλώνται στην τιμή που πληρώνει ο τελικός καταναλωτής. Επίσης, τονίζουν τη σημασία των επενδύσεων για την επέκταση των δικτύων ενέργειας, αλλά και των διασυνδέσεων της ΕΕ, ώστε να στηριχθεί η αυξανόμενη εισαγωγή ανανεώσιμης ενέργειας στο ενεργειακό μίγμα της Ενωσης.

Θανάσης Γιανναδάκης: «Μετάβαση σε μπλε τιμολόγια»

Ο πρώην Πρόεδρος του ΤΕΕ Δυτικής Ελλάδας – Δρ. Μηχανολόγος και Αεροναυπηγός Μηχανικός, Θανάσης Γιανναδάκης, εντοπίζει αντιφάσεις στην αγορά λιανικής, καθώς τα μεταβλητά τιμολόγια (πράσινα, κίτρινα, πορτοκαλί) βγαίνουν πιο ακριβά από τα σταθερά (μπλε), παρά την αρχική πρόθεση να φέρουν ανταγωνισμό και χαμηλότερες τιμές. Οπως είπε, τα μπλε τιμολόγια (σταθερά) είναι σήμερα πιο συμφέρουσα επιλογή, με τιμές περίπου στα 12 λεπτά, ανά κιλοβατώρα. Την ίδια στιγμή, η ΔΕΗ με δεσπόζουσα θέση στην αγορά αυξάνει τα τιμολόγιά της κατά 16%, ενώ παράλληλα μειώνει το όριο της φθηνής κιλοβατώρας από 500 σε 200 ανά μήνα, αυξάνοντας, έτσι, τη χρέωση για το μεγαλύτερο μέρος της κατανάλωσης. Συνοπτικά, ο κ. Γιανναδάκης προτείνει μετάβαση των καταναλωτών σε σταθερά μπλε τιμολόγια, για να αποφευχθούν οι αυξήσεις και η αβεβαιότητα, καλύτερο ενεργειακό σχεδιασμό, ειδικά για τις ΑΠΕ και τις υποδομές αποθήκευσης και η ΔΕΗ να αναθεωρήσει την πολιτική τιμολόγησής της, ώστε να στηρίξει τον ανταγωνισμό και να ρίξει το κόστος.

Κώστας Ανδριοσόπουλος: «Δασμοί και πολιτικές εμπορικού αποκλεισμού»

Ο Αχαιός Διευθυντής του Κέντρου Βιωσιμότητας και Ενέργειας της HELLENiQ ENERGY Δρ. Κώστας Ανδριοσόπουλος, με άρθρο του, θέτει το κρίσιμο ερώτημα, αν οι πολιτικές εμπορικού αποκλεισμού που εξαγγέλλουν οι μεγάλες οικονομικές δυνάμεις, μπορούν να φρενάρουν την παγκόσμια ενεργειακή μετάβαση. Ο ίδιος τονίζει πως απάντηση είναι σύνθετη. «Η αμερικανική ενεργειακή μετάβαση αναμένεται να επιβραδυνθεί, με πιθανή αναδίπλωση προς τα ορυκτά καύσιμα και παράλληλη ενίσχυση των εξαγωγών LNG. Αντιθέτως, οι επενδύσεις σε καθαρή ενέργεια αναμένεται να μετατοπιστούν σε άλλες περιοχές του κόσμου, με πιο σταθερό και ανοιχτό επενδυτικό περιβάλλον. Η Κίνα, η Ινδία, η Βραζιλία και φυσικά η Ευρωπαϊκή Ενωση αποτελούν βασικούς αποδέκτες αυτής της αλλαγής. Σύμφωνα με τον Διεθνή Οργανισμό Ενέργειας (IEA), έως το 2030, το 46% της παγκόσμιας παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας θα προέρχεται από ΑΠΕ, με την Κίνα να κατέχει μερίδιο 19% και τις ΗΠΑ μόλις 5%. Στο ευρωπαϊκό πλαίσιο, οι εξελίξεις αυτές ενδέχεται να αποδειχθούν ευκαιρία. Καθώς η αγορά της ΕΕ δεν πλήττεται άμεσα και με την προσωρινή αναστολή των αντίμετρων, είναι πιθανό φθηνότερες τεχνολογίες ΑΠΕ που απορρίπτονται από τις ΗΠΑ να κατευθυνθούν προς την Ευρώπη, και ειδικά προς χώρες όπως η Ελλάδα, όπου η ανάπτυξη ΑΠΕ βρίσκεται σε δυναμική φάση.
Συμπερασματικά, η πολιτική των δασμών ενέχει κινδύνους αλλά και ευκαιρίες. Η παγκόσμια ενεργειακή μετάβαση δύσκολα θα ανακοπεί -το πιθανότερο είναι να αναδιαμορφωθεί γεωγραφικά. Οι χώρες που θα παραμείνουν ανοιχτές, συντονισμένες και καινοτόμες, θα είναι εκείνες που θα καρπωθούν τα οφέλη της επόμενης ημέρας».

Ακολουθήστε μας για όλες τις ειδήσεις στο Bing News και το Google News