Χαρά Πίτσου: Οταν οι πολίτες επιλέγουν να είναι ενεργοί

Είναι από τους πρωτεργάτες μιας τεράστιας προσπάθειας που ανέδειξαν το πρόβλημα της έλλειψης ανοιχτών και πράσινων χώρων μέσα στις γειτονιές της Πάτρας.
Πρόκειται για την «Κίνηση Πολιτών για την Διάσωση της Πλατείας Καλλιπάτειρας». Μιας Κίνησης που αποτελείται από μαχητικούς, επίμονους μεθοδικούς και ενεργούς πολίτες με έντονη την οικολογική συνείδηση και που με το σχέδιο δράσης τους, κατάφεραν να διασώσουν την πλατεία δημιουργώντας ένα πράσινο κοινόχρηστο χώρο για αυτούς και τα παιδιά τους στην περιοχή της Αγυιάς.
Παράλληλα κατάφεραν να συσπειρώσουν όλες τις δημοτικές παρατάξεις ανοίγοντας έτσι το δρόμο και σε άλλες συλλογικότητες προκειμένου να ξεκινήσουν το δικό τους αγώνα για «πράσινες γειτονιές». Η διδάσκουσα στο Τμήμα Επιστημών της Εκπαίδευσης και Κοινωνικής Εργασίας του Πανεπιστημίου Πατρών, Χαρά Πίτσου, από τα ιδρυτικά μέλη της Κίνησης, ικανοποιημένη από το τελικό αποτέλεσμα, μας μιλά για το πώς υλοποίησαν το σχέδιό τους και τι εμπόδια προέκυψαν για την πραγμάτωση του συγκεκριμένου έργου.
Με ποια αφορμή δημιουργήθηκε η Κίνηση Πολιτών; Πώς ξεκίνησε σαν πρωτοβουλία; Ποιοι οι εμπνευστές της ιδέας και της ίδρυσής της;
H Κίνηση Πολιτών δημιουργήθηκε με αφορμή τον κίνδυνο τσιμεντοποίησης ακόμα ενός χώρου δεσμευμένου και χαρακτηρισμένου ως πλατεία εδώ και μισό σχεδόν αιώνα. Σε αυτή πρωτοστάτησε η εκπαιδευτικός, Ζαχαρούλα Πουλακίδα, με τη συγκέντρωση υπογραφών από 150 οικογένειες που διαβιούν πέριξ της επονομαζόμενης πλατείας Καλλιπάτειρας, ακολούθησα εγώ και εν συνεχεία κι άλλοι ενεργοί πολίτες, συλλογικότητες και φορείς.
Τι είναι για εσάς η οικολογία;
Η οικολογία είναι τρόπος ζωής. Ξεκινά από τα απλά, τα καθημερινά. Από το να μαζεύεις ανακυκλώσιμα υλικά, να μην πετάς τα σκουπίδια στο δρόμο και στις παραλίες, να πηγαίνεις το αυτοκίνητο σου στο ΚΤΕΟ. Η οικολογία δεν μαθαίνεται, δεν αποστηθίζεται. Αναπτύσσεται, όμως, η οικολογική ευαισθητοποίηση και συνείδηση μέσω της εκπαίδευσης στα άτομα, όταν οι παιδαγωγοί είναι εμπνευσμένοι και πρεσβευτές αυτής.
Αν μπορούσαμε να πούμε σε μια πρόταση τι πρεσβεύει η Κίνηση, τι είναι αυτό που θα μπορούσε να την χαρακτηρίσει περισσότερο;
Η Κίνηση χαρακτηρίζεται από μαχητικότητα, επιμονή, μεθοδικότητα και στόχους. Πρεσβεύει τη διατήρηση όσων περισσότερων πράσινων χώρων στην πόλη. Οραμα της τα πράσινα πάρκα για όλους, μικρούς και μεγάλους, και κυρίως για τα παιδιά.
Πώς έγινε η διεκδίκηση του αιτήματός σας και πώς βρήκε σύμφωνες όλες τις δημοτικές παρατάξεις ανοίγοντας το δρόμο για τη διάσωση της συγκεκριμένης πλατείας;
Αρχικά είχαμε ψάξει κάθε λεπτομέρεια και μελετήσει περιπτώσεις πλατειών που είχαν ήδη χαθεί στην Πάτρα. Καταρτίσαμε ένα σχέδιο δράσης με νομικά ερείσματα και ισχυρή επιχειρηματολογία διότι συνεργαστήκαμε και με ειδικούς. Ξεκινήσαμε, ακολούθως, ιεραρχικά τις πολιτικές συναντήσεις. Πρώτα με τη δημοτική αρχή, η οποία διαρκώς μας απαντούσε ότι η υλοποίηση του οράματός μας ήταν οικονομικά ανέφικτη. Στη συνέχεια, με την αντιπολίτευση που σύσσωμη στήριξε το δίκαιο αίτημά μας, φέροντας στην επιφάνεια υπάρχοντες οικονομικούς πόρους και συμβάλλοντας στην αποφυγή πολιτικών και γραφειοκρατικών «τρικλοποδιών». Ετσι, φθάσαμε μετά από χρόνιο αγώνα στις 10/6/2020, το δημοτικό συμβούλιο του Δήμου Πατρέων ομόφωνα να ψηφίσει τη διάσωση της πλατείας. Την πορεία προς την εν λόγω ομόφωνη απόφαση αξίζει να την μελετήσουν οι ιστορικοί του μέλλοντος.
Πώς μπορεί η δράση της συγκεκριμένης Κίνησης να είναι βοηθητική στη σημερινή κοινωνία; Θεωρείτε ότι θα βρείτε και άλλους θιασώτες στον αγώνα για «πράσινες γειτονιές»;
Μπορεί να αποτελέσει από τη μια παράδειγμα προς μίμηση για να μάχεσαι ακόμα και για τα αυτονόητα μέχρι τέλους και από την άλλη δεξαμενή «τεχνογνωσίας» για «πράσινες γειτονιές». Είμαστε περήφανοι που δειλά δειλά έχουν ξεκινήσει οι προσπάθειες για να σωθούν κι άλλοι χώροι. Και αυτό είναι κάτι που μπορεί να ενώνει και να ισχυροποιήσει την ενεργή πολιτειότητα.
Η Πάτρα ακολουθεί τους ρυθμούς των μεγαλουπόλεων. Μπαζώματα, οικοπεδοποιήσεις, τσιμέντο παντού, χωρίς να λαμβάνεται υπόψη το περιβάλλον. Η πόλη μας μπορεί να γίνει πιο οικολογική ή χρειάζεται μια γενικευμένη αποκέντρωση;
Η αποκέντρωση είναι μια πολυσήμαντη υπόθεση, δεν μπορεί να στηριχθεί σε αποσπασματικές παρεμβάσεις, όπως επίσης και η οικολογία. Αν και φύσει αισιόδοξη, παρατηρώ ότι η πόλη μας σκεπάζεται από γκρίζα -τσιμεντένια- σύννεφα.
Πιστεύετε ότι με φιλικότερες προς το περιβάλλον δραστηριότητες θα υπάρξει καλύτερη ποιότητα στον πλανήτη μας και την καθημερινότητά μας;
Μπορεί πιθανόν να υπάρξει… Πώς; Σκέφτομαι αν επενδύσουμε αρχικά σε μια εκπαίδευση που διαμορφώνει αυριανούς πολίτες ενεργούς, χειραφετημένους, με κοινωνικές και πολιτικές ευαισθησίες. Αλλά και πάλι αναρωτιέμαι πόσες δεκαετίες – αιώνες απαιτούνται για να παγιωθεί μια οικολογική παγκόσμια κουλτούρα; Πάντως η παγκόσμια δέσμευση στην βιωσιμότητα του πλανήτη είναι ενθαρρυντική.
Θεωρείτε ότι θα μπορούσε να υπάρχει μια άλλου είδους συλλογικότητα που να εισάγει πιο πρακτικές κοινωνικές αλλαγές;
Οι συλλογικότητες γεννιούνται κυρίως μέσα από προβληματισμούς για να εκπληρώσουν μια ανάγκη, να προσφέρουν εθελοντικά. Ισως και ναι…
Ποια είναι η αίσθησή σας σήμερα για τις εξελίξεις στην επίτευξη της βιωσιμότητας του πλανήτη μας; Πώς μπορεί να επιτευχθεί; Τι θετικά μπορεί να επιφέρει στο σύγχρονο άνθρωπο;
Ενας βιώσιμος πλανήτης απαιτεί ριζικές αλλαγές στον τρόπο που μεγαλώνουμε τις καλλιέργειες μας, παράγουμε και καταναλώνουμε αγαθά, προσφέρουμε υπηρεσίες, μετακινούμε πρόσωπα και αγαθά, οικοδομούμε πόλεις κ.ά. Είμαστε έτοιμοι, όμως, παγκοσμίως για μια πράσινη οικονομία και για την υλοποίηση των στόχων SDG για τη βιώσιμη ανάπτυξη που θα προσφέρει ποιότητα ζωής στο σύγχρονο άνθρωπο.
Μπορεί σήμερα ο πολίτης να αντιδράσει ή είναι ήδη πολύ αργά;
Μπορεί να αντιδράσει αρκεί να έχει συνείδηση, κουλτούρα δράσης και προσφοράς. Αυτά σε συνδυασμό με ένα όραμα, ένα οργανωμένο σχέδιο δράσης με εναλλακτικές λύσεις, συνοδοιπόρους και φυσικά πίστη σε αυτό το όραμα. Αυτά είναι ικανά να τον οδηγήσουν στην Ιθάκη ακόμα και αν χρειαστεί να αντιμετωπίσει πολλούς Λαιστρυγόνες και Κύκλωπες.
Είστε αισιόδοξη σχετικά με την αφύπνιση αυτής της συνείδησης των ορίων του ανθρώπου;
Κάθε άνθρωπος μπορεί να μετατραπεί σε δρων άτομο αρκεί να βρεθεί στο κατάλληλο πλαίσιο, χωρίς αποπροσανατολιστικά διλήμματα, αλλά, έχοντας «απελευθερωμένους και εμπνευσμένους» πολίτες δίπλα του.
Τι σας εμπνέει στον εθελοντισμό και το εισπράττετε μέσα από αυτόν;
Με εμπνέει η προσφορά, η προσπάθεια να συμβάλλω στην αλλαγή της ευρύτερης κουλτούρας. Θεωρώ ότι τα κοινωνικά προβλήματα οφείλονται και στο γεγονός ότι ένας μεγάλος αριθμός από μας δεν έχουμε αναπτύξει κοινωνικές δεξιότητες παρέμβασης στο κοινωνικό γίγνεσθαι, ευαισθησία στα συλλογικά προβλήματα και φυσικά δεν έχουμε πειστεί ότι πρέπει να σηκωθούμε από τους καναπέδες μας, από τις οθόνες μας… άστο κάποιος άλλος θα τρέξει, θα το κάνει γι’ εμάς…
Τι θα συμβουλεύατε τους νέους σήμερα;
Θα τους έλεγα ότι «αν είναι αλήθεια ότι η σκέψη έχει νόημα μόνο όταν γεννιέται από τη δράση πάνω στον κόσμο, τότε δεν έχετε όλοι/ες τίποτα άλλο από το να μάχεστε για τα οράματά σας, για τα δικαιώματά σας, για ένα καλύτερο και δικαιότερο μέλλον χωρίς φυσικά να ξεχνάτε τις υποχρεώσεις σας».
Συνέντευξη
στην
Ανθή Ροδοπούλου
Ακολουθήστε μας για όλες τις ειδήσεις στο Bing News και το Google News