Δυτική Ελλάδα: Τα τέσσερα σημεία υπεροχής – Ποιοι είναι οι πυλώνες για την δυναμική επανεκκίνηση της περιοχής

Με συνεισφορά της τάξης του 10% στο επιχειρηματικό ΑΕΠ της Ελλάδας, η περιοχή Πελοποννήσου και Δυτικής Ελλάδας παρουσιάζει μια μέση εικόνα σε όρους κατά κεφαλήν εισοδήματος, ωστόσο η πορεία της κατά την τελευταία 20ετια φανερώνει σημάδια δυσκολίας να ακολουθήσει πλήρως την ανοδική τάση της χώρας.

Η εικόνα αυτή μοιάζει ασύμβατη με την ιστορική εξέλιξη της περιοχής, η οποία αποτελεί μικρογραφία της ελληνικής γης και του ελληνικού πολιτισμού, έχοντας λειτουργήσει πολλάκις σαν προπύργιο ανάπτυξης και εξωστρέφειας για την Ελλάδα. Ειδικότερα, συνδυάζοντας εύφορη γη και ευνοϊκή γεωγραφική θέση, η περιοχή αυτή καταφέρνει να παράγει σταθερά πολιτισμό και καινοτομία. Αυτά τα χαρακτηριστικά συνδυαστικά, σαν κομμάτια ενός παζλ, έφεραν τη περιοχή στο επίκεντρο των εξελίξεων της αρχαίας αλλά και της νεότερης ιστορίας.

Το ερώτημα είναι αν αυτό το μοτίβο μπορεί να αναπαραχθεί ξανά στο σημερινό οικονομικό γίγνεσθαι, με τους 4 πυλώνες μεσοπρόθεσμης ανάπτυξης να προσδίδουν στην περιοχή δυναμική επανεκκίνηση με έμφαση στον εξωστρεφή της χαρακτήρα. Ειδικότερα:

@ Η εύφορη γη μπορεί να λειτουργήσει ως εξαγωγική βάση τροφίμων: Με τον πρωτογενή τομέα να έχει πρωταγωνιστικό ρόλο για την περιοχή (1/3 της παραγωγικής  δραστηριότητας) η οποία καλύπτει 35-40% της εγχώριας παραγωγής, περαιτέρω ευκαιρίες για εξαγωγές υψηλής προστιθέμενης αξίας έγκεινται στην άμβλυνση διαρθρωτικών αδυναμιών του εγχώριου αγροδιατροφικού τομέα (εκπαίδευση, εμπορική αξιοποίηση συνεταιρισμών, τυποποίηση, branding, R&D).

@ Η αξιοποίηση της γεωγραφικής θέσης απαιτεί υποδομές: H συγκυρία που διανύουμε είναι καίρια για τις υποδομές, καθώς η υψηλή διαθεσιμότητα ευρωπαϊκών πόρων αποτελεί μοναδική ευκαιρία για να καλυφθεί σημαντικό μέρος του κενού υποδομών που δημιουργήθηκε στα χρόνια της κρίσης. Πέρα από τις βασικές υποδομές (άρδευση, διαχείριση απορριμμάτων κτλ), οι σχεδιαζόμενες επενδύσεις σε μεταφορές εκτιμάται ότι θα έχουν το υψηλότερο όφελος στην ανταγωνιστικότητα της οικονομίας, ενώ πράσινη ενέργεια και ευρυζωνικότητα θα έχουν επίσης θετικές αποδόσεις.

@ Ο πολιτισμός του παρελθόντος μπορεί να λειτουργήσει ως μαγνήτης εναλλακτικού τουρισμού: Σε αντίθεση με την πρωταγωνιστική θέση στην πρωτογενή παραγωγή, ο τουριστικός τομέας της περιοχής εμφανίζει σχετική υστέρηση και χαμηλή εξωστρέφεια (μόλις το 3% των διανυκτερεύσεων εξωτερικού). Η πολιτιστική κληρονομιά και τα φυσικά χαρακτηριστικά της περιοχής συνθέτουν ένα μωσαϊκό που μπορεί να αποτελέσει την βάση εναλλακτικών μορφών τουρισμού (πολιτιστικός, ναυτικός, αθλητικός), επιτρέποντας επέκταση της τουριστικής περιόδου και αυξημένη δαπάνη.

@ Η εμπορική αξιοποίηση της καινοτομίας αποτελεί το στοίχημα του σήμερα: Σε αντιστοιχία με την ιστορική της πορεία, η περιοχή συνεχίζει να παράγει πρωτογενή καινοτομία, με την Πάτρα να αποτελεί τον πυρήνα της ερευνητικής δραστηριότητας. Βασική ευκαιρία για την περιοχή είναι η επιχειρηματική αξιοποίηση της της υψηλής πρωτογενούς καινοτομίας.