Eνα ΕΣΠΑ + Eνα δώρο

Λυκούργος Σταυρουλόπουλος

Εγκρίθηκε από την Ε.Ε. το Ελληνικό Σχέδιο Ανάκαμψης 2021-2026 , το οποίο περιλαμβάνει προτάσεις για την εκκίνηση του Ταμείου Ανάκαμψης.
Εξειδικεύτηκαν οι δράσεις του νέου ΕΣΠΑ 2021-2027, οι οποίες βρίσκονται κάτω από την ομπρέλα του Πολυετούς Δημοσιονομικού Πλαισίου.
Ετοιμάζεται και το Εθνικό Πρόγραμμα Ανάπτυξης 2021-2025, με τη λίστα των έργων του Προγράμματος Δημοσίων Επενδύσεων. Είναι μπέρδεμα μόνο να τα απαριθμείς, φανταστείτε δηλαδή και να τα διαχειρίζεσαι…. Ας προσπαθήσουμε να τα βάλουμε σε μια σειρά.

Το Σχέδιο Ανάκαμψης & Ανθεκτικότητας (ΣΑΑ) 2021-2026 με προϋπολογισμό 30,5 δισ. ευρώ (17,8 δισ. σε επιχορηγήσεις και 12,7 δισ. σε δάνεια) δημιουργήθηκε στον απόηχο της έξαρσης COVID-19 και, περιλαμβάνει αναθεωρημένες προτάσεις για το Π.Δ.Π. καθώς και την δημιουργία του ομότιτλου Ταμείου.

Το Πολυετές Δημοσιονομικό Πλαίσιο (ΠΔΠ) 2021-2027 αποτελεί έναν κοινοτικό κανονισμό που ελέγχει την υλοποίηση των αναπτυξιακών προγραμμάτων και χρηματοδοτικών εργαλείων κάθε χώρας. Το ΕΣΠΑ (Εταιρικό Σύμφωνο για το Πλαίσιο Ανάπτυξης) 2021-2027 με προϋπολογισμό 26,7 δισ. ευρώ, αποτελεί το βασικό στρατηγικό σχέδιο για την ανάπτυξη της χώρας, με χρηματοδότηση από τα Ευρωπαϊκά Διαρθρωτικά και Επενδυτικά Ταμεία (ΕΔΕΤ).

Το Εθνικό Πρόγραμμα Ανάπτυξης (ΕΠΑ) 2021-2025 με προϋπολογισμό 10 δισ. ευρώ, θεσπίζει ένα ολοκληρωμένο σύστημα για τον σχεδιασμό και την υλοποίηση έργων που χρηματοδοτούνται αποκλειστικά από εθνικούς πόρους. Η εξειδίκευσή του είναι το γνωστό Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων (ΠΔΕ).

Ας αφήσουμε στην άκρη το ΕΠΑ, για το οποίο με μια γενναία δόση υπερβολής θα λέγαμε ότι «δικά μας είναι τα λεφτά ότι θέλουμε τα κάνουμε». Για τα άλλα δύο Προγράμματα (ΠΔΠ & ΣΑΑ) με απλά λόγια, θα μπορούσε κάποιος να ισχυριστεί ότι η ΕΕ μας προσφέρει «Ενα ΕΣΠΑ + Ενα δώρο» για να προκαλέσουμε ένα αναπτυξιακό ξέσπασμα στην χώρα μας. Είναι όμως απαραίτητο να σημειωθεί ότι τα δύο αυτά προγράμματα ακολουθούν διαφορετικές προσεγγίσεις, γι΄ αυτό και θα υλοποιούνται ανεξάρτητα το ένα από άλλο. Και οι διαφορές τους είναι ουσιωδέστερες από τις όποιες ομοιότητες.

Διαφορές
Πρώτον, το Ταμείο Ανάκαμψης αποτελεί ένα έκτακτο εργαλείο, για την αντιμετώπιση της ύφεσης που προκάλεσε η πανδημία. Αντίθετα, το Πολυετές Δημοσιονομικό Πλαίσιο έχει πιο μόνιμο χαρακτήρα, καθώς αποτελεί τη συνέχεια της αλυσίδας των Κοινοτικών Πλαισίων Στήριξης.
Δεύτερον, τα κεφάλαια του Τ.Α. αντλούνται από τις αγορές με την εγγύηση της Ε.Ε. και περιλαμβάνουν επιχορηγήσεις και δάνεια. Η χρηματοδότηση του ΠΔΠ εξαρτάται από τη συνεισφορά των κρατών μελών στον κοινοτικό προϋπολογισμό και περιλαμβάνει μόνο επιχορηγήσεις.
Τρίτον, τα έργα του Τ.Α. θα πρέπει να ολοκληρωθούν σε 5 χρόνια, μέχρι δηλαδή και το 2026. Αντίστοιχα, τα έργα του ΠΔΠ μπορούν να υλοποιηθούν μέχρι και το 2030, κάνοντας χρήση του κανονισμού ν+3.
Τέταρτον, το Τ.Α. έχει πολύ συγκεκριμένους ειδικούς στόχους. Για παράδειγμα, το 37% των πόρων απαιτείται να κατευθυνθεί σε δράσεις για την πράσινη μετάβαση και τουλάχιστον 20% για τη ψηφιακή μετάβαση. Αντίθετα, το ΠΔΠ έχει σαφώς πιο γενικές αρχές, για τα όρια στην κατανομή των έργων.
Πέμπτον, το Τ.Α. θα πρέπει να παρουσιάσει απορρόφηση 70% ως την ενδιάμεση αξιολόγηση που θα γίνει το 2023. Το ΠΔΠ επίσης προβλέπει ενδιάμεση αξιολόγηση, αλλά μόνο για να προσαρμοστούν τα εθνικά προγράμματα σε ό,τι αφορά τα έργα που θα επιλέξουν να υλοποιήσουν ως τέλος του προγράμματος.

Συμπέρασμα
Ποιος τη χάρη μας! Δυο αναπτυξιακά προγράμματα στην τιμή του ενός. Στην πραγματικότητα βέβαια, αμφότερα απομακρύνονται από την πατροπαράδοτη συνταγή «να ρίξουμε χρήμα- να κινηθεί η αγορά». Στρατηγικά, αποσκοπούν σε έναν αποφασιστικό μετασχηματισμό της οικονομίας και της χώρας. Τακτικά, στοχεύουν σε μια νέα τεχνοκρατική αντίληψη που περιλαμβάνει: εμφαση στο αποτέλεσμα, εστίαση στην καινοτομία, στήριξη της ψηφιακής οικονομίας. Λειτουργικά…. θα τα δούμε στην πράξη όταν ξεκινήσουν. Πάντως οι συνέργειες σε επίπεδο τεχνογνωσίας θα είναι αρκετές.

Όλες οι ειδήσεις άμεσα μέσα από το Google News. Κάντε κλικ εδώ και κάντε εγγραφή

Άμεση ενημέρωση με όλες τις ειδήσεις τώρα και μέσω WhatsApp - Δες εδω