Ευλογιά προβάτων – Δραματική καταγραφή της «Π» στη Δυτική Αχαΐα: «Τελειώσαμε, δεν υπάρχει μέλλον!»

H αυτοψία της «Π» στη Δυτική Αχαΐα φωτίζει τις δραματικές επιπτώσεις της ζωονόσου σε Λακκόπετρα, Λιμνοχώρι, Καλαμάκι, Μποντέικα, Λάππα, Μετόχι, Βουπρασία και Αραξο, που αντιμετωπίζουν το φάσμα της οικονομικής και κοινωνικής πανωλεθρίας. Περιουσίες χάνονται από την αδράνεια αρμοδίων, αλλά και την εγκληματική ανευθυνότητα κάποιων κτηνοτρόφων.

Ευλογιά προβάτων - Δραματική καταγραφή της «Π» στη Δυτική Αχαΐα: «Τελειώσαμε, δεν υπάρχει μέλλον!»

Μακριά από τα πρωτοσέλιδα των βαρύγδουπων ειδήσεων και την τύρβη της καθημερινής κουφόνοιας, στη Δυτική Αχαΐα εκτυλίσσεται μια σιωπηλή τραγωδία. Η ευλογιά των προβάτων, ένας ιός που ξεκίνησε από τη Βόρεια Ελλάδα έφτασε στην περιοχή μέσω της Λακκόπετρας, η οποία πλέον έχει «τελειώσει», και τώρα μεταφέρεται ανεξέλεγκτα από το ένα κοπάδι στο άλλο και από το ένα χωριό στο διπλανό. Πίσω από τις απώλειες, ολόκληρες κοινότητες και οικογένειες με παιδιά που ζουν αποκλειστικά από την κτηνοτροφία, βλέπουν τις περιουσίες και τους κόπους μιας ζωής να εξανεμίζονται.

Η αυτοψία της «Π» φωτίζει ένα οδοιπορικό καταστροφής και απόγνωσης: Λακκόπετρα, Λιμνοχώρι, Καλαμάκι, Μποντέικα, Λάππα, Μετόχι, Βουπρασία, Αραξος. Παράλληλα, αναδεικνύει την ανεπάρκεια των αρμοδίων, αλλά και την εγκληματική ανευθυνότητα κάποιων κτηνοτρόφων.
Η Δυτική Αχαΐα σήμερα δεν αφηγείται απλώς μια κρίση. Εξομολογείται μια βαθιά ανθρώπινη τραγωδία -μια βουβή κραυγή εγκατάλειψης. ΠΠίσω από κάθε άδειο μαντρί, ένας νέος που φαλκιδεύεται το μέλλον του. Πίσω από κάθε χαμένο κοπάδι, υπάρχει μια οικογένεια που βλέπει το μέλλον της να γκρεμίζεται.

Ο 74χρονος κύριος Νίκος κάθεται στην άκρη του δρόμου και κοιτάζει το μαντρί του που άλλοτε έσφυζε από ζωή:

«Είχα εκατό πρόβατα. Τώρα δεν έχω τίποτα. Ήρθαν και μου τα σκότωσαν. Δεν είμαστε αριθμοί στα χαρτιά, είμαστε άνθρωποι που αγαπήσαμε τη γη και τα ζώα μας. Αλλά η πολιτεία μας άφησε να μαραζώσουμε.»

Ενα γίνεται φανερό: Αν δεν υπάρξουν δραστικές παρεμβάσεις, αν δεν υπάρξει σχέδιο για να σωθεί η ύπαιθρος, τότε δεν θα χαθούν μόνο τα κοπάδια και τα χωράφια -θα χαθεί ένα κομμάτι της ίδιας της Ελλάδας.

«Δεν εισπράττουμε από πουθενά!»

Οι κτηνοτρόφοι, όπως λένε στην «Π», αντιμετωπίζουν σοβαρά οικονομικά προβλήματα, με πάγια μηνιαία έξοδα 800 έως 1.600 ευρώ, ενώ έχουν επενδύσει σε υποδομές και άλλο εξοπλισμό μέσω δανείων:

«Το εισόδημά μας βασίζεται αποκλειστικά στην κτηνοτροφία, με το 90%-100% των κατοίκων στο Λιμνοχώρι να εξαρτώνται αποκλειστικά από αυτή. Εχουμε ήδη ξοδέψει μεγάλα ποσά για ζωοτροφές (τριφύλλι, σανά, κ.ά.) από την άνοιξη. Τώρα, χωρίς έσοδα από γάλα και αρνιά, κινδυνεύουμε άμεσα να μην επιβιώσουν οικονομικά. Αυτή τη στιγμή, δεν εισπράττουμε από πουθενά».

Ευλογιά προβάτων - Δραματική καταγραφή της «Π» στη Δυτική Αχαΐα: «Τελειώσαμε, δεν υπάρχει μέλλον!»

Οι προτάσεις των κτηνοτρόφων

Οι παραγωγοί, μιλώντας στην «Π», καταλογίζουν τεράστια αδράνεια στο Κράτος, την Περιφέρεια και τον Δήμο Δυτικής Αχαΐας που επέτρεψε στην καταστροφή να πάρει ανεξέλεγκτες διαστάσεις. Οι κτηνοτρόφοι ζητούν:

1. Αμεση αποζημίωση: Απαιτείται ελάχιστη αποζημίωση 500 ευρώ ανά πρόβατο, ώστε οι κτηνοτρόφοι να μπορέσουν να ξαναχτίσουν το κοπάδι τους. Χωρίς αυτό, η επανεκκίνηση είναι ανέφικτη.

2. Πάγωμα χρεών: Ζητείται άμεσο πάγωμα όλων των δανείων και ασφαλιστικών εισφορών, για να αποφευχθούν πτωχεύσεις και να δοθεί χρόνος για ανασύνταξη.

3. Ατοκα δάνεια: Προτείνονται άτοκα δάνεια 5–10 ετών για την επαναγορά ζωικού κεφαλαίου.

4. Επίδομα επιβίωσης: Οι παραγωγοί χρειάζονται άμεσο επίδομα για να καλύψουν τα βασικά έξοδα της οικογένειας, αντίστοιχο με το επίδομα ανεργίας.

Εγκλωβισμένοι οι νέοι αγρότες

Τοπίο σιωπής, άνθρωποι κουρασμένοι, χωριά που αδειάζουν. Ακόμα και το ουράνιο τόξο μοιάζει να έχει χάσει τα χρώματά του και ζωγραφίζει γκρίζο τον ουρανό της Δυτικής Αχαΐας.

Η ζημιά υπερβαίνει την απώλεια των ζώων. Οι κτηνοτρόφοι είχαν ήδη επενδύσει τεράστια ποσά σε ζωοτροφές, περιμένοντας να εισπράξουν από αρνιά και γάλα. Τώρα δεν έχουν ούτε ζώα ούτε εισόδημα, μόνο συσσωρευμένα έξοδα και απούλητες ζωοτροφές.

Για τους νέους αγρότες η κατάσταση είναι ακόμα πιο δύσκολη. Οπως εξηγεί ένας από αυτούς, είναι νομικά δεσμευμένος για οκτώ χρόνια από το «Πρόγραμμα του νέου αγρότη», ουσιαστικά υποθηκεύοντας το μέλλον του στην κτηνοτροφία: «Αυτό είναι σαν να δουλεύεις ένα χρόνο χωρίς να πληρώνεσαι. Τι θα πας στο σπίτι να φάνε οι υπόλοιποι;».

Ευλογιά προβάτων - Δραματική καταγραφή της «Π» στη Δυτική Αχαΐα: «Τελειώσαμε, δεν υπάρχει μέλλον!»

Έρχεται καραντίνα 15 ημερών

Ο υφυπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης Χρήστος Κέλλας δήλωσε ότι το ενδεχόμενο lockdown για τα αιγοπρόβατα λόγω ευλογιάς παραμένει ανοιχτό και θα συζητηθεί σε σύσκεψη που πραγματοποιείται σήμερα, Δευτέρα.

Οπως διευκρίνισε, γίνεται προσπάθεια να αποφευχθεί, όμως αν επιβληθεί, θα διαρκέσει τουλάχιστον 15 ημέρες. Το lockdown θα περιλαμβάνει αυστηρή απαγόρευση μετακίνησης ζώων, καθώς και πιθανή απαγόρευση στη διακίνηση ζωοτροφών ή γάλακτος, με στόχο την αποτροπή εξάπλωσης της ευλογιάς και την προστασία της παραγωγής.

Η κατάσταση χαρακτηρίζεται κρίσιμη, με τις αρμόδιες αρχές να βρίσκονται σε εγρήγορση για λήψη αποτελεσματικών μέτρων.

Eρημα μαντριά, απεγνωσμένοι άνθρωποι…

Η μέρα ξημερώνει βαριά πάνω από τη Δυτική Αχαΐα. Με τον φακό της «Π» μπήκαμε στις έρημες πλέον κτηνοτροφικές μονάδες. Ο ουρανός έχει εκείνη τη θαμπή απόχρωση του καπνού, και ο αέρας μυρίζει στάχτη και σιωπή. Εκεί που άλλοτε ηχούσαν κουδούνια από τα κοπάδια και φωνές ανθρώπων που ζούσαν από τη γη και τα ζώα τους, τώρα κυριαρχεί μια εκκωφαντική ερημιά. Τα μαντριά είναι άδεια, τα χωράφια ραγισμένα από την ξηρασία και την αδιαφορία.

Στο Λιμνοχώρι, ο Δημήτρης Λοτσάρης συγκλονίζει: Μια ζωή κτηνοτρόφος, στέκεται τώρα σαν τραγική φιγούρα μπροστά στο κατεστραμμένο του ποιμνιοστάσιο. Κοιτάζει κλαμένος με άδειο βλέμμα τα απομεινάρια του μόχθου μιας ζωής: «Εδώ μεγάλωσα, εδώ δούλεψα» λέει με τρεμάμενη φωνή. «Τώρα δεν έχω ούτε κοπάδι ούτε ελπίδα. Δουλεύαμε χωρίς σταματημό και στο τέλος μείναμε μόνοι…»
Η δυστοπική εικόνα επαναλαμβάνεται σε όλη τη Δυτική Αχαΐα. Από το Λιμνοχώρι, μέχρι τον Αραξο, η γη μοιάζει κουρασμένη, όπως και οι άνθρωποι της.

Κτηνοτρόφοι και αγρότες μιλούν για ένα βρόχο εγκατάλειψης που σφίγγει την επαρχία: ζημιές, αυξημένες τιμές ζωοτροφών, χρέη και καθυστερήσεις αποζημιώσεων δημιουργούν εκρηκτικό μίγμα. Οι αποζημιώσεις για κάθε θανατωμένο ζώο κυμαίνονται από 150 έως 200 ευρώ, ενώ η πραγματική αξία του είναι «τουλάχιστον 500 ευρώ». Οπως λένε: «Τα χρήματα που δίνουν για το κάθε ζώο δεν καλύπτουν ούτε τα έξοδα, ούτε τις ζωοτροφές, ούτε το ίδιο το ζώο».

Ευλογιά προβάτων - Δραματική καταγραφή της «Π» στη Δυτική Αχαΐα: «Τελειώσαμε, δεν υπάρχει μέλλον!»

Διάσπαρτες οι ευθύνες

Η καταγγελία της κτηνοτρόφου Αντωνίας Χασαποπούλου, είναι ενδεικτική της όλης τραγελαφικής κατάστασης:

«Από την πρώτη ημέρα που πήραν δείγμα, μετά από τέσσερις ημέρες μάς ανακοίνωσαν ότι η μονάδα μας είχε ένα θετικό δείγμα, πράγμα που σήμαινε ότι έπρεπε να φύγει όλο το κοπάδι. Περιμέναμε οδηγίες από την Περιφέρεια, αλλά τελικά δεν ήρθε κανένας.

Οι γαλατάδες συνέχιζαν να παίρνουν γάλα, ενώ κάποιοι κτηνοτρόφοι μετέφεραν ή έκρυβαν τα κοπάδια τους, και άλλοι φέρνανε ζώα παράνομα. Οι μηχανές απολύμανσης στους δρόμους ήρθαν τέλος Αυγούστου, όταν η κατάσταση είχε ήδη χαθεί.

Η διασπορά ήταν πολύ μεγαλύτερη από ό,τι περιμέναμε· 36 κοπάδια χάθηκαν σε σύντομο διάστημα. Η ευθύνη ανήκει στην Περιφέρεια, που όφειλε να μας ενημερώσει. Η καθυστέρηση ήταν τραγική και μοιραία. Αν δεν υπήρχε καθυστέρηση, πολλά κοπάδια θα είχαν σωθεί.»

Χάθηκαν περιουσίες

Για να κατανοήσει κανείς το μέγεθος της καταστροφής, πρέπει να δει την πραγματική εικόνα πίσω από τα κοπάδια. Οι παραγωγοί της Δυτικής Αχαΐας έχουν δημιουργήσει τεράστιες επενδύσεις και υποδομές, συχνά με δανεισμό, οι οποίες τώρα κινδυνεύουν να χαθούν:

• Εγκαταστάσεις που στοιχίζουν 250.000 – 300.000 ευρώ.
• Τρακτέρ αξίας 100.000 – 150.000 ευρώ το καθένα.
• Αρμεκτικός εξοπλισμός και άλλα μηχανήματα που αγοράστηκαν με δάνεια.

Η απόγνωση των ανθρώπων αυτών, που βλέπουν τις περιουσίες τους να χάνονται και το μέλλον των παιδιών τους να απειλείται, συνοψίζεται στην παρακάτω φράση τους: «Πρέπει να γίνουμε μετανάστες δηλαδή;».

Ευλογιά προβάτων - Δραματική καταγραφή της «Π» στη Δυτική Αχαΐα: «Τελειώσαμε, δεν υπάρχει μέλλον!»

Δεσμεύσεις για άμεσες αποζημιώσεις

Ο δήμαρχος Δυτικής Αχαΐας, Γρηγόρης Αλεξόπουλος, συναντήθηκε με τον Υπουργό Αγροτικής Ανάπτυξης, Κώστα Τσιάρα, για την ευλογιά. Στη σύσκεψη συμμετείχαν και ο αντιδήμαρχος Αγροτικής Ανάπτυξης, ο πρόεδρος του Αγροτικού Συλλόγου και εκπρόσωποι της δημοτικής μειοψηφίας. Ο δήμαρχος τόνισε τον κίνδυνο αφανισμού των κτηνοτρόφων, ενώ ο υπουργός δεσμεύτηκε για άμεσες αποζημιώσεις, πρόγραμμα ανασύστασης και κοινωνική στήριξη. Συζητήθηκαν επίσης οι καθυστερήσεις στις αποζημιώσεις πυρόπληκτων παραγωγών.

«ΘΑ ΦΘΑΣΕΙ ΕΩΣ ΤΗΝ ΤΡΙΠΟΛΗ!»

Η βασική ανησυχία των κτηνοτρόφων είναι ότι η απλή θανάτωση των άρρωστων ζώων δεν διακόπτει την αλυσίδα μετάδοσης, αφού ο ιός μεταφέρεται από άλλους ανεξέλεγκτους φορείς.

Επισημαίνουν ότι δεν λαμβάνονται μέτρα για τη μετάδοση από τσακάλια, αδέσποτα σκυλιά και κυνηγούς, οι οποίοι μετακινούνται με τα σκυλιά τους από χωριό σε χωριό.

Σιγά- σιγά, καθώς αποχωρούμε, το βράδυ ρίχνει το μαύρο αραχνοϋφαντο πέπλο του πάνω από τα χωριά. Αφήνοντας πίσω μας τη Δυτική Αχαΐα, δεν σκεφτόμαστε πια αν αντέχει η Πολιτεία να στηρίξει την ύπαιθρο -αλλά αν αντέχει η Ελλάδα να τη χάσει.
Αραγε, αν χαθεί η ρίζα, πώς θα σταθεί το δέντρο;