Φουντώνει η μάχη για το νερό – Το Project Aquarium και οι αντιδράσεις των Δήμων

Η κυβέρνηση προωθεί το σχέδιο συγχώνευσης των δημοτικών επιχειρήσεων ύδρευσης και αποχέτευσης, με πιθανή εμπλοκή της ΔΕΗ και ιδιωτικών ομίλων, με στόχο την οικονομική τους εξυγίανση και τον ενιαίο έλεγχο της διαχείρισης του νερού. Ωστόσο, το σχέδιο προσκρούει σε θύελλα αντιδράσεων στην αυτοδιοίκηση, που προειδοποιεί για σταδιακές αυξήσεις τιμολογίων και στο βάθος ιδιωτικοποίηση ενός βασικού κοινωνικού αγαθού

Φουντώνει η μάχη για το νερό - Το Project Aquarium και οι αντιδράσεις των Δήμων

Η συζήτηση γύρω από το μέλλον της διαχείρισης του νερού φουντώνει, καθώς φήμες περί κυβερνητικού σχεδίου συγχώνευσης των Δημοτικών Επιχειρήσεων Υδρευσης Αποχέτευσης (ΔΕΥΑ), με πιθανή εμπλοκή της ΔΕΗ ή ακόμη και ιδιωτικών ομίλων, βγήκαν χθες πάλι στην επιφάνεια.

Στρατηγική προτεραιότητα της κυβέρνησης φαίνεται πως αποτελεί το λεγόμενο «Project Aquarium», παρά τις έντονες αντιδράσεις πολιτικών κομμάτων και εκπροσώπων της τοπικής αυτοδιοίκησης. Στόχος του σχεδίου είναι η αναδιάρθρωση και οικονομική εξυγίανση των εκατοντάδων δημοτικών εταιρειών ύδρευσης και αποχέτευσης και οργανισμών άρδευσης που λειτουργούν σήμερα σε όλη τη χώρα.

Η κεντρική ιδέα βασίζεται στη μεταφορά των δομών αυτών στη ΔΕΗ, στην οποία οφείλονται –σύμφωνα με υπολογισμούς– χρέη άνω των 400 δισ. ευρώ. Η ΔΕΗ θα αναλάβει τον έλεγχο της ενιαίας διαχείρισης του υδροδοτικού συστήματος, απαλλάσσοντας προσωρινά την κυβέρνηση από ένα ιδιαίτερα βαρύ διαχειριστικό φορτίο.

Ωστόσο, οι αντιδράσεις είναι έντονες. Οι διαφωνούντες προβάλλουν δύο βασικά επιχειρήματα: Πρώτον, ότι η εκχώρηση της διαχείρισης του νερού σε εισηγμένη ή εισηγμένες στο χρηματιστήριο εταιρείες, όπου μετέχουν και μεγάλα ξένα επενδυτικά funds, υπονομεύει τη δέσμευση της κυβέρνησης πως το νερό θα παραμείνει δημόσιο αγαθό. Δεύτερον, ότι η διαδικασία οδηγεί ουσιαστικά σε ιδιωτικοποίηση, με άμεσες συνέπειες για τους καταναλωτές.

Παράλληλα, σημαντικοί παράγοντες της αγοράς εκφράζουν την αντίθεσή τους σε μια τόσο μεγάλης κλίμακας επιχειρηματική κίνηση μέσω απευθείας ανάθεσης. Προτείνουν, αντί αυτού, την κατάτμηση της χώρας σε τέσσερις ή πέντε περιφέρειες και τη διενέργεια διαγωνισμών για την ανάθεση της διαχείρισης των υδάτων σε ανεξάρτητες εταιρείες, προκειμένου να διασφαλιστεί ο ανταγωνισμός στην τιμολογιακή πολιτική και να διατηρηθεί ο δημόσιος έλεγχος.

Πάντως, μέχρι στιγμής το σχέδιο προβλέπει τη δημιουργία μίας νέας Ανώνυμης Εταιρείας που θα συγκεντρώσει όλες τις σημερινές υποδομές και αρμοδιότητες των ΔΕΥΑ, των ΤΟΕΒ/ΓΟΕΒ, καθώς και εκατοντάδων τοπικών φορέων. Οι υφιστάμενες δομές είτε θα ενσωματωθούν πλήρως είτε θα λειτουργούν ως θυγατρικές, γεγονός που συνεπάγεται απώλεια κρίσιμων αρμοδιοτήτων για τους δήμους.

Κεντρικό σημείο του «Project Aquarium» αποτελεί η νέα τιμολογιακή πολιτική. Η Ελλάδα συγκαταλέγεται σήμερα στις χώρες της ΕΕ με τα χαμηλότερα τιμολόγια ύδρευσης (περίπου 1,30 ευρώ ανά κυβικό μέτρο). Το σχέδιο, ωστόσο, προβλέπει σταδιακές αυξήσεις προκειμένου να διασφαλιστεί η ανάκτηση κόστους και η χρηματοδότηση επενδύσεων σε υποδομές, ψηφιοποίηση δικτύων και εγκατάσταση «έξυπνων» μετρητών. Οι αυξήσεις εκτιμάται ότι θα επηρεάσουν κυρίως περιοχές με λειψυδρία, όπως το Νότιο Αιγαίο, η Κρήτη και τα Ιόνια Νησιά.

Στο εγχείρημα αναμένεται να εμπλακούν ισχυροί επιχειρηματικοί όμιλοι που δραστηριοποιούνται και στον κλάδο της ενέργειας. Η πιθανή συμμετοχή ιδιωτών έχει αναζωπυρώσει τις ανησυχίες για ιδιωτικοποίηση ενός βασικού κοινωνικού αγαθού, θυμίζοντας σε πολλούς την απελευθέρωση της αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας.

Η Κεντρική Ενωση Δήμων Ελλάδας (ΚΕΔΕ) έχει εκφράσει κάθετα την αντίθεσή της, επικαλούμενη συνταγματικά ζητήματα και υποστηρίζοντας ότι οι υποχρεωτικές συγχωνεύσεις πλήττουν τον ρόλο της Τοπικής Αυτοδιοίκησης. Προτείνει, αντίθετα, εθελοντικές συμπράξεις σε επίπεδο νομού, ώστε να αποφευχθεί η συγκέντρωση εξουσιών σε τρεις υπερδομές.

Σύμφωνα με τον κυβερνητικό σχεδιασμό, το πρώτο βήμα θα είναι η αποτίμηση των περιουσιακών στοιχείων όλων των φορέων και η θέσπιση του απαραίτητου θεσμικού πλαισίου. Στη συνέχεια θα ακολουθήσει η μεταβίβαση των υποδομών και η σταδιακή ένταξη στο νέο σχήμα, με τις πρώτες αυξήσεις στα τιμολόγια και την εκκίνηση των μεγάλων έργων να αναμένονται μέσα στην επόμενη διετία.

Κώστας Πελετίδης: Εκποίηση βασικών αναγκών

Ο δήμαρχος Πατρέων Κώστας Πελετίδης επισήμανε στην «Π»:

Φουντώνει η μάχη για το νερό - Το Project Aquarium και οι αντιδράσεις των Δήμων

«Πόσες φορές έχω πει ότι στόχος της Κυβέρνησης είναι η ιδιωτικοποίηση και του νερού; Και με κατηγορούσαν ότι τα φανταζόμουν… Ναι, θεωρώ ότι έχουν βάλει στο μάτι τις ΔΕΥΑ, το νερό δηλαδή. Αυτό θέλουν να πουλήσουν, γιατί απ’ αυτό θέλουν κάποιοι να πλουτίσουν.

Οπως έκαναν και με το ρεύμα. Εμείς, πχ, ως ΔΕΥΑ δίναμε για ρεύμα 3 εκατομμύρια και με τα νέα τιμολόγια έφτασε 8 το κόστος. Αυτό θα κάνουν και με το νερό. Αφού οι Δήμοι δεν θέλουν να αυξήσουν την τιμή του 3 και 4 φορές, θα το πάρουν αυτοί, θα το δώσουν σ’ έναν ιδιώτη, όπως και το ρεύμα, και θα βάζουν την τιμή που θέλουν. Κι όποιος δεν μπορεί να πληρώνει, θα του κλείνουν το νερό. Τόσο απλά.

Εχουν ήδη αποφασίσει, απλώς αναζητούν την κατάλληλη φόρμουλα και το κατάλληλο τάιμινγκ.

Ολα όσα αποτελούν βασική ανάγκη, θα ιδιωτικοποιηθούν. Γιατί αυτά θα δίνουν κέρδος. Αυτός είναι ο κεντρικός σχεδιασμός. Οχι μόνο της ΝΔ. Και του ΠΑΣΟΚ, και του ΣΥΡΙΖΑ και όλων. Όλοι τους έχουν στο νου τους ότι οι βασικές ανάγκες πρέπει να ιδιωτικοποιηθούν. Γι’ αυτό και μπήκε στο χρηματιστήριο το ρεύμα και πλέον πληρώνουμε σε παρόχους ηλεκτρικής ενέργειας τόσα χρήματα τα οποία είναι σε πλήρια αναντιστοιχία με το κόστος της υπηρεσίας. Θα συνεχίχουμε ν’ αντιδρούμε».

Γρηγόρης Αλεξόπουλος: Σενάριο επιστημονικής φαντασίας

Φουντώνει η μάχη για το νερό - Το Project Aquarium και οι αντιδράσεις των Δήμων

Ο δήμαρχος Δυτικής Αχαΐας Γρ. Αλεξόπουλος σχολίασε στην «Π»:

«Μένω άναυδος πραγματικά. Πρώτη φορά ακούω το σενάριο για τη ΔΕΗ. Πώς γίνεται η ΔΕΗ, μια Ανώνυμη Εταιρεία, να πάρει τις ΔΕΥΑ; Μου μοιάζει με σενάριο επιστημονικής φαντασίας. Δεν μπορεί να είναι αληθινό, δεν μπορεί να έχει βάση ένα τέτοιο σενάριο.

Εντάξει, είχαν ακουστεί και πρόσφατα σενάρια περί σκέψεων της κυβέρνησης, αλλά περί ΔΕΗ δεν έχω ακούσει ποτέ. Τι να πω; Δεν μπορώ καν να το χαρακτηρίσω, γιατί μου φαίνεται ανεφάρμοστο. Θα πρέπει να γίνουν κοσμογονικές αλλαγές, αφού η ΔΕΗ είναι ανώνυμη εταιρεία στο χρηματιστήριο.

Πώς θα πάρει τις ΔΕΥΑ; Αρα, εφόσον ισχύει κάτι τέτοιο, πάμε ολοταχώς για ιδιωτικοποίηση του νερού. Θα υπάρξουν πολύ σοβαρές αντιδράσεις.

Πάντως, ούτε από την πλευρά της ΚΕΔΕ έχω ακούσει κάτι. Υπάρχει ανησυχία, αλλά ακόμα όχι κάτι συγκεκριμένο.

Είναι ένα καθαρά φανταστικό σενάριο, αυτό πιστεύω, και δεν μπορώ να καταλάβω πώς μπορεί να βγει η κυβέρνηση και να εφαρμόσει κάτι τέτοιο.

Δεν το βλέπω να μπορεί να γίνει».

Γιώργος Ντίνος: Ταφόπλακα για την αυτοδιοίκηση

Φουντώνει η μάχη για το νερό - Το Project Aquarium και οι αντιδράσεις των Δήμων

Ο πρόεδρος της ΔΕΥΑ Αιγιάλειας Γιώργος Ντίνος αντέδρασε με τον δικό του τρόπο:

«Σοβαρά; Σκέφτεται η κυβέρνηση να δώσει τις ΔΕΥΑ στη ΔΕΗ; Μήπως θα ήταν καλύτερα να τις δώσει στην Deutsche Telekom, για να έχουμε και τον Γερμανό μαζί μας; Δεν το έχω ακούσει το σενάριο περί ΔΕΗ, αλλά αν ισχύει, θα είναι τραγικό.

Δηλαδή, θέλουν τώρα να καταστρέψουν και τις ΔΕΥΑ. Εμείς, όμως, για παράδειγμα, ως ΔΕΥΑ Αιγιάλειας, δεν χρωστάμε σε κανέναν. Είμαστε μια ΔΕΥΑ κερδοφόρα. Να πάμε στη ΔΕΗ για ποιο λόγο; Δεν ξέρω τι να πω… Είναι επικίνδυνοι πλέον και ικανοί για όλα. Αυτό, να ξέρετε, θα είναι ταφόπλακα για την αυτοδιοίκηση εάν ισχύσει. Είναι όλοι αντίθετοι, σε όλους τους δήμους σε όλη τη χώρα.

Γιατί τέτοια πρεμούρα να ιδιωτικοποιήσουν το νερό; Οπως και με τη λειψυδρία. Ξαφνικά την έπιασε πρεμούρα την κυβέρνηση για τη λειψυδρία φέτος το καλοκαίρι.

Η λειψυδρία προκαλείται κυρίως από την υπερκατανάλωση νερού και κυρίως από την άρδευση. Γιατί δεν κάνουν κάτι για την άρδευση ώστε να έχουμε, πραγματικά, εξοικονόμηση νερού; Και ξαφνικά θέλουν να σώσουν το νερό…

Η Αγγλία ιδιωτικοποίησε το νερό και τώρα το κρατικοποιεί ξανά. Η Αγγλία… Είναι δυνατόν να παραδώσεις στον ιδιωτικό τομέα το νερό σου;».