Φυσικές καταστροφές και ανθεκτικότητα – δύο εκδηλώσεις στο πλαίσιο του KinoFest
H έκθεση και η συζήτηση στην Πάτρα είναι αποτέλεσμα συνεργασίας του Ιδρύματος Χάινριχ Μπελ – Γραφείο Θεσσαλονίκης και του Goethe Zentrum Patras.

Το 2023, η Ελλάδα επλήγη από μια σειρά ολέθριων φυσικών καταστροφών. Οι πυρκαγιές και οι πλημμύρες στοίχισαν πολλές ζωές και άφησαν πίσω τους κατεστραμμένα σπίτια, ρημαγμένα τοπία και ολόκληρες κοινότητες βυθισμένες στην απώλεια και την αβεβαιότητα.
Αποφασισμένοι να καταλάβουν τι συμβαίνει όταν τα φώτα της δημοσιότητας σβήνουν, ο φωτογράφος Ilir Tsouko και η δημοσιογράφος Anja Troelenberg ταξίδεψαν στις πληγείσες περιοχές λίγους μήνες μετά τις καταστροφές. Πραγματοποιώντας ένα μεγάλο οδοιπορικό στη Ρόδο, τη Θεσσαλία και τον Έβρο, σε ένα περιβάλλον αμετάκλητα αλλαγμένο, κατέγραψαν τις πολύπλοκες ανθρώπινες αντιδράσεις οι οποίες μαρτυρούν όχι μόνο το σκοτάδι και την απόγνωση, αλλά επίσης την ελπίδα και την ανανέωση· όχι μόνο τις προκλήσεις όσων έμειναν πίσω να ανοικοδομήσουν, αλλά επίσης την ανθεκτικότητα των ίδιων και των κοινοτήτων τους.
Το πλούσιο υλικό αυτού του οδοιπορικού παρουσιάζεται για πρώτη φορά στην Πάτρα, υπό την επιμέλεια της Λιάνας Ζωζά. Aποτελείται από φωτογραφίες, βίντεο και ιστορίες, που δίνουν τον λόγο στους ίδιους τους ανθρώπους που βίωσαν την καταστροφή και αποτυπώνουν τα αντιθετικά συναισθήματα και τις εμπειρίες τους. Γιατί αυτό που προκύπτει είναι πως οι καταστροφές δεν καταστρέφουν απλώς, αλλά αποκαλύπτουν – και μας αναγκάζουν να αντιμετωπίσουμε την πραγματικότητα της κοινωνίας μας: πώς διαλυόμαστε ή ενωνόμαστε όταν βρισκόμαστε αντιμέτωποι με το αδιανόητο.
Η διοργάνωση της έκθεσης συνέπεσε με τρόπο τραγικό με τις πρόσφατες πυρκαγιές στην πόλη της Πάτρας. Τα γεγονότα έφεραν στο προσκήνιο μια άλλη όψη του περιαστικού δάσους, αυτή της απειλής για τις ζωές, τις περιουσίες και την υγεία εκατοντάδων χιλιάδων ανθρώπων. Στη δημόσια συζήτηση «Πόλεις και περιαστικά δάση: O ρόλος των κοινοτήτων στην πρόληψη πυρκαγιών», ο Ανδρέας Καζαντζίδης, Διευθυντής Εργαστηρίου Φυσικής της Ατμόσφαιρας του Πανεπιστημίου Πατρών, ο Γιάννης Παπαδόπουλος, Εικαστικός, επιμελητής εκδόσεων Ομπλός, και η Έλενα Τζαμουράνου, από το Ινστιτούτο Τοπικής και Κοινοτικής Ανάπτυξης – Villages in Action, συζητούν για τη σχέση δάσους-πόλης υπό το πρίσμα της κλιματικής αλλαγής και την ενδυνάμωση των τοπικών κοινοτήτων ώστε να αποσοβηθεί ένας τέτοιος κίνδυνος.
H έκθεση και η συζήτηση στην Πάτρα είναι αποτέλεσμα συνεργασίας του Ιδρύματος Χάινριχ Μπελ – Γραφείο Θεσσαλονίκης και του Goethe Zentrum Patras.
INFO ΕΚΘΕΣΗΣ
Ilir Tsouko & Anja Troelenberg
Beyond Destruction – Ρόδος, Θεσσαλία, Έβρος
Έκθεση πολυμέσων
Επιμέλεια: Λιάνα Ζωζά
Οινοποιείο Achaia Clauss (Πετρωτό Πάτρας)
Διάρκεια έκθεσης: 24.09.2025 – 28.09.2025
Τετάρτη 24/09: 19.00-23.00,
Πέμπτη 25/09: 10.00-14.00 και 18.00-23.00
Παρασκευή 26/09: 10.00-14.00 και 18.00-23.00
Σάββατο 27/09: 11.00-23.00
Κυριακή 28/09: 11.00-23.00
Εγκαίνια: Τετάρτη 24 Σεπτεμβρίου 2025, 19:00
Είσοδος ελεύθερη
INFO ΣΥΖΗΤΗΣΗΣ
Πόλεις και περιαστικά δάση: O ρόλος των κοινοτήτων στην πρόληψη πυρκαγιών
Σάββατο 27 Σεπτεμβρίου 2025, 11:30
Οινοποιείο Achaia Clauss, αίθουσα του Διοικητηρίου
Συνομιλούν:
- Ανδρέας Καζαντζίδης, Διευθυντής Εργαστηρίου Φυσικής της Ατμόσφαιρας του Πανεπιστημίου Πατρών
- Γιάννης Παπαδόπουλος, Εικαστικός, επιμελητής εκδόσεων Ομπλός
- Έλενα Τζαμουράνου, Ινστιτούτο Τοπικής και Κοινοτικής Ανάπτυξης – Villages in Action
Συντονισμός: Κυριακή Μεταξά, Ίδρυμα Χάινριχ Μπελ, Γραφείο Θεσσαλονίκης
Είσοδος ελεύθερη
Beyond Destruction
Το Art Project Beyond Destruction ξεκίνησε το ταξίδι, της επίσημης παρουσίασής του στο ευρύ κοινό, το 2024, στο Ινστιτούτο Γκαίτε, με τον τίτλο Beyond Destruction – Ρόδος, Θεσσαλία, Έβρος, παρουσιάζοντας φωτογραφίες, βίντεο και προσωπικές ιστορίες από τις περιοχές που επλήγησαν περισσότερο από τις ολέθριες φυσικές καταστροφές του 2023.
Με έντονη, την επιθυμία τους να καταγράψουν την αέναη και περίπλοκη σχέση μεταξύ ανθρώπου και φύσης, ιδιαίτερα μετά από ακραίες καταστάσεις, ο φωτογράφος Ilir Tsouko και η δημοσιογράφος Anja Troelenberg, καταφέρνουν μέσα από το οδοιπορικό τους, να μετατρέψουν την καταστροφή σε παλίμψηστο μνήμης, ανθεκτικότητας και ελπίδας.
Η επόμενη στάση του Beyond Destruction είναι στην Πάτρα, στον ιστορικό χώρο της Achaia Clauss, όπου στο πλαίσιο του KinoFest (24–28 Σεπτεμβρίου 2025), το project ανανεώνεται εστιάζοντας στο πώς η τέχνη, σαν εικαστικό και αφηγηματικό μέσο, έχει την δύναμη και μπορεί όχι μόνο να αναδείξει το τραύμα, αλλά και να υπογραμμίσει τη δύναμη της κοινότητας.
Μέσα από την δυναμική του συγκεκριμένου project, γίνεται η ανατροπή και η καταστροφή προσεγγίζεται σαν την αφετηρία μιας καλλιτεχνικής και υπαρξιακής αφήγησης και όχι σαν τον τελικό προορισμό της. Ο φακός του Ilir Tsouko σε συνδυασμό με τον λόγο και την οπτική της Anja Troelenberg μετατρέπουν τα τραύματα των φυσικών καταστροφών σε εικαστικά ίχνη που διερευνούν τη σχέση μας με τη φύση, την κοινότητα και το συλλογικό βίωμα.
Είναι ιδιαίτερα σημαντικό, πως εδώ, η φωτογραφία δεν λειτουργεί απλά σαν τεκμήριο, σαν μια απλή καταγραφή της εικόνας, αλλά είναι το μέσο της παρουσίασης και της επικοινωνίας του τόπου της μνήμης δίνοντας στον θεατή την δυνατότητα να δημιουργήσει τα δικά του ερωτήματα. Η κάθε εικόνα ανοίγει έναν προσωπικό διάλογο ανάμεσα στην απώλεια και την ανθεκτικότητα, ανάμεσα στον τόπο της καταστροφής και την ελπίδα της επιβίωσης που αναδύεται μέσα από αυτόν.
Το Beyond Destruction είναι ένα πολλά υποσχόμενο project που μπορεί να ενταχθεί σε έναν ευρύτερο διεθνή διάλογο, όπου τόσο η φωτογραφία όσο και η τέχνη γενικότερα, λειτουργούν σχολιαστικά στις μεγάλες περιβαλλοντικές προκλήσεις. Σε ανάλογα διεθνή art projects συναντούμε φωτογραφικές καταγραφές τοπίων και ανθρώπων, σε συνδυασμό με την καταστροφική επίθεση της σύγχρονης κοινωνίας και ανάπτυξης, αναδεικνύοντας την ομορφιά και παράλληλα την ευθραυστότητα του πλανήτη μας. Αντίστοιχα, σε projects, χρησιμοποιούνται μεγάλης κλίμακας έργα, όπου απεικονίζονται αντιπροσωπευτικά βιομηχανικά τοπία από όλο τον κόσμο, συνδέοντας την συνεχώς αυξανόμενη ανάπτυξη της εκβιομηχάνισης με τις τοξικές επιπτώσεις της, στη φύση και την ανθρώπινη ύπαρξη ή μετατρέπουν τις φυσικές καταστροφές σε πεδία συλλογικής μνήμης και οικολογικού αναστοχασμού.
Το Beyond Destruction λειτουργεί σαν πρόσκληση και παράλληλα πρόκληση για τον θεατή έτσι ώστε να δει “πέρα από την καταστροφή”, να αναγνωρίσει το τραύμα, αλλά και να αναλογιστεί πάνω στην δυνατότητα που έχει η κοινότητα να σταθεί δυνατά στα πόδια της και να ανασυγκροτηθεί, ενώ μέσα από την συνομιλία της εικόνας, του ήχου και των μαρτυριών δίνεται η δυνατότητα στην τέχνη να λειτουργήσει σαν χώρος αντίστασης, μνήμης και αναγέννησης.
Λιάνα Ζωζά | Curator
Ακολουθήστε μας για όλες τις ειδήσεις στο Bing News και το Google News