Γουρζής: Οπλο η κεταμίνη κατά της κατάθλιψης

Νέα θεραπεία που εφαρμόζεται πρωτοποριακά στην Ψυχιατρική Κλινική του ΠΓΝΠ μπαίνει στη μάχη κατά των ανθεκτικών μορφών της κατάθλιψης με σημαντικά αποτελέσματα. Ο καθηγητής Ψυχιατρικής και διευθυντής της Κλινικής, Φίλιππος Γουρζής, κάνει λόγο για μία πολλά υποσχόμενη θεραπεία.    

Οπως μας εξηγεί, η νέα θεραπευτική διαδικασία εστιάζεται στη χορήγηση κεταμίνης. «Η κεταμίνη είναι γνωστό φάρμακο που χρησιμοποιείται στην αναισθησία από τη δεκαετία του ΄70» αναφέρει ο καθηγητής.

«Η χορήγηση γίνεται με ρινικό εκνέφωμα και εμφανίζει καλά αποτελέσματα με καλό προφίλ παρενεργειών. Αποτελεί μια πολλά υποσχόμενη θεραπεία για την αντιμετώπιση ανθεκτικών μορφών κατάθλιψης χωρίς τα μειονεκτήματα της σπασμοθεραπείας και τις δυσκολίες πρόσβασης σε άλλες μορφές θεραπείας. Οι προσφερόμενες θεραπείες, αν εφαρμοσθούν σύμφωνα με τις ενδείξεις, αντιμετωπίζουν πλέον με επιτυχία μια τόσο συχνή αλλά και εν δυνάμει δυσβάστακτη νόσο όπως είναι η κατάθλιψη».

Οπως εξηγεί ο κ. Γουρζής «Η Μείζων Κατάθλιψη είναι η συχνότερη ψυχιατρική νόσος και υπεύθυνη για πολλά έτη ζωής με έκπτωση της κοινωνικής και επαγγελματικής λειτουργικότητας».

ΣΥΜΠΤΩΜΑΤΑ

Σύμφωνα με τις περιγραφές του καθηγητή «στην κλινική εικόνα επικρατούν η έκπτωση της διάθεσης (κακή διάθεση), η απουσία ευχαρίστησης (ανηδονία) και η μειωμένη ενέργεια (ή αυξημένη αίσθηση κόπωσης)».

Ο ίδιος περιγράφει ως άλλα συμπτώματα «τις αρνητικές σκέψεις -σκέψεις και υπέρμετρης ενοχής, καθώς και ιδέες αναξιότητας. Συνυπάρχουν επίσης διαταραχές ύπνου, απώλεια βάρους και αιτιάσεις για σωματικά ενοχλήματα».

Η ΣΥΧΝΟΤΗΤΑ

Αναφερόμενος στον κίνδυνο εμφάνισης της κατάθλιψης στην πορεία της ζωής του ανθρώπου σημειώνει ότι «είναι μεταξύ 10-20 %. Τα ποσοστά που αφορούν τις γυναίκες είναι σχεδόν διπλάσια, και αυξημένα στους ανέργους και χωρισμένους. Η εμφάνιση του πρώτου επεισοδίου τοποθετείται στην  τρίτη δεκαετία με μέση ηλικία έναρξης περί τα 27 έτη».

ΤΑ ΑΙΤΙΑ

Αναλύοντας τα αίτια παρατηρεί: «Οι τρέχουσες υποθέσεις για την αιτιολογία της κατάθλιψης εμπλέκουν τη σύνθετη αλληλεπίδραση γονιδίων και περιβάλλοντος, δηλαδή την ύπαρξη μιας γενετικής προδιάθεσης για κατάθλιψη εάν το άτομο εκτεθεί σε δυσμενή γεγονότα κατά τη διάρκεια της ζωής.

Πολλές ενδοκρινικές διαταραχές, πολλοί τύποι καρκίνου, νευρολογικές παθήσεις, μερικές ιογενείς λοιμώξεις όπως και ορισμένα φάρμακα, κυρίως στεροειδή και ισοτρετινοΐνη (για την ακμή)σχετίζονται ειδικά με την κατάθλιψη».

Η ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ

Απαντώντας στο ερώτημά μας για την αντιμετώπιση της νόσου, ο κ. Γουρζής υπογραμμίζει: «Οι περισσότερες καταθλιπτικές ασθένειες μπορούν να αντιμετωπισθούν στην πρωτοβάθμια φροντίδα. Δυστυχώς όμως πολλές δεν ανιχνεύονται. Η παραπομπή σε ψυχίατρο ενδείκνυται όταν είναι υψηλός ο κίνδυνος για αυτοκτονία, όταν η κατάθλιψη είναι σοβαρή, εάν δεν υπάρχει ανταπόκριση στην αρχικά χορηγούμενη θεραπεία και όταν η κατάθλιψη είναι υποτροπιάζουσα ή διπολική» και προσθέτει:

«Πρέπει απαραιτήτως να εκτιμάται ο κίνδυνος για αυτοκτονία. Η θνησιμότητα είναι σημαντικά αυξημένη στους ασθενείς με κατάθλιψη κυρίως λόγω της αυτοκτονικότητας. Πέραν της αυτοκτονικότητας η θνησιμότητα αυξάνεται λόγω ατυχημάτων, συνυπάρχουσας καρδιαγγειακής νόσου και συννόσησης με κατάχρηση ουσιών. Η κατάθλιψη αυξάνει τον κίνδυνο παθολογικών νοσημάτων όπως ο σακχαρώδης διαβήτης και οι καρδιαγγειακές διαταραχές. Η επιτυχής θεραπεία μειώνει την θνησιμότητα των πασχόντων από κατάθλιψη».

Αναλύοντας, ο καθηγητής, τη διάρκεια ενός επεισοδίου κατάθλιψης αναφέρει:

«Ενα επεισόδιο κατάθλιψης διαρκεί συνήθως  από τρεις έως οκτώ μήνες αν δεν θεραπευθεί. Ομως περίπου το 50% των ασθενών θα εμφανίσει και άλλο επεισόδιο και το 80% εξ αυτών θα εμφανίσει και άλλα επεισόδια ιδιαίτερα αν η κατάθλιψη είναι σοβαρή. Τα επαναλαμβανόμενα καταθλιπτικά επεισόδια είναι όλο και σοβαρότερα και η απόσταση μεταξύ αυτών όλο και μικρότερη. Ο κίνδυνος αυτοκτονίας κατά τη διάρκεια της ζωής είναι περίπου 15% αλλά μικρότερος στις ελαφρύτερες μορφές».

Η ΘΕΡΑΠΕΙΑ

Σχετικά με τη θεραπευτική αντιμετώπιση της  κατάθλιψης, ο κ. Γουρζής αναφέρει ότι «οι ήπιες μορφές κατάθλιψης, αντιμετωπίζονται με φυσική δραστηριότητα, καθοδηγούμενη αυτοβοήθεια και ψυχολογικές θεραπείες. Οι μέτριας μορφής καταθλίψεις αντιμετωπίζονται με αντικαταθλιπτικά και ψυχολογικές θεραπείες (διαπροσωπική και γνωσιακή). Οι βαριάς μορφής καταθλίψεις θεραπεύονται με αντικαταθλιπτικά και ηλεκτροσπασμοθεραπεία όταν ενδείκνυται».

ΤΟ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑ

Στο ερώτημά μας πόσο αποτελεσματικά είναι τα συνήθη φάρμακα που χορηγούνται, μας απάντησε ότι «στη θεραπεία με αντικαταθλιπτικά φάρμακα ανταποκρίνεται το 60-70 % των πασχόντων. Οι συνηθέστερες αιτίες αποτυχίας της θεραπείας είναι η ανεπαρκής δοσολογία των φαρμάκων η διάρκεια της χορηγούμενης θεραπείας καθώς και η τήρηση της θεραπείας εκ μέρους των ασθενών. Παρά τις υπάρχουσες θεραπείες ένα υψηλό ποσοστό των θεραπευόμενων ασθενών, περίπου 50-60 % εμφανίζει αντίσταση στη θεραπεία. Παράγοντες που σχετίζονται με την αποτυχία της θεραπείας με αντικαταθλιπτικά, είναι συνήθως η ταυτόχρονη νόσηση με αγχώδεις διαταραχές, η βαρύτητα του καταθλιπτικού επεισοδίου, ο αριθμός των προηγούμενων επεισοδίων, η πρώιμη έναρξη της κατάθλιψης και η πενιχρή ανταπόκριση στην αρχική θεραπεία».

Ο κ. Γουρζής προσθέτει ότι «η μέχρι τώρα αντιμετώπιση των ανθεκτικών μορφών κατάθλιψης συνίσταται στην προσθήκη άλλων θεραπειών, όπως ο επαναλαμβανόμενος διακρανιακός μαγνητικός ερεθισμός (rTMS) και η ηλεκτροσπασμοθεραπεία (ECT). Δεν είναι όμως ευρέως διαδεδομένες θεραπείες.

Για την μεν πρώτη δεν υπάρχουν οριστικά συμπεράσματα για την αποτελεσματικότητά της στην ανθεκτική κατάθλιψη αν και η πλέον εξελιγμένη της μορφή εμφανίζει όμοια αποτελέσματα  με την ηλεκτροσπασμοθεραπεία. Η δεύτερη εξ αυτών αν και είναι η αποτελεσματικότερη θεραπεία για την ανθεκτική κατάθλιψη, εντούτοις περιορίζεται η χρήση της επειδή χρειάζεται νοσηλεία του ασθενούς και η διαδικασία χορήγησής της έχει  κακή φήμη».

Πλέον αναμένονται τα αποτελέσματα της νέας θεραπείας που δείχνει ότι έρχεται να δώσει θεραπευτική λύση σε περιστατικά που δεν είχαν ανταπόκριση στις μεθόδους που εφαρμόζονταν μέχρι τώρα.     

Της

Μαρίνας Ριζογιάννη

rizogianni@pelop.gr  

Όλες οι ειδήσεις άμεσα μέσα από το Google News. Κάντε κλικ εδώ και κάντε εγγραφή

Άμεση ενημέρωση με όλες τις ειδήσεις τώρα και μέσω WhatsApp - Δες εδω