Η ασφάλεια κρέμεται στο πέρασμα: Το Στενό του Ορμούζ στο στόχαστρο Ιράν–Ισραήλ και της παγκόσμιας ναυτιλίας
Η στρατηγική «πύλη» του Περσικού Κόλπου επιστρέφει στο επίκεντρο των γεωπολιτικών εντάσεων, καθώς η κλιμάκωση ανάμεσα σε Τεχεράνη και Τελ Αβίβ προκαλεί αλυσιδωτές αντιδράσεις στη ναυτιλία, εκτοξεύοντας ασφάλιστρα, ναύλους και διεθνή ανησυχία.
Η σημασία των Στενών του Ορμούζ επανέρχεται με δραματικό τρόπο στο προσκήνιο, καθώς η κρίση μεταξύ Ιράν και Ισραήλ απειλεί με ντόμινο επιπτώσεων τις παγκόσμιες εμπορικές και ενεργειακές ροές. Το στενό πέρασμα, που καθημερινά διακινεί περίπου το ένα πέμπτο του παγκόσμιου πετρελαίου, έχει μετατραπεί σε ζώνη υψηλού κινδύνου.
Ήδη, οι εταιρείες ναυτιλίας επιβαρύνονται με αυξημένα ασφάλιστρα πολεμικού κινδύνου, που κυμαίνονται από 0,05% έως και 0,07% της αξίας του πλοίου για παραμονή μιας εβδομάδας στην περιοχή. Σύμφωνα με τους Financial Times, οι τιμές ασφάλισης έχουν αυξηθεί κατά περισσότερο από 60% από την έναρξη της σύγκρουσης, ανεβάζοντας το κόστος για ένα VLCC 100 εκατομμυρίων δολαρίων από 125.000 σε 200.000 δολάρια.
Παράλληλα, οι ημερήσιες ναυλώσεις για πλοία μεταφοράς αργού πετρελαίου από τον Κόλπο προς την Κίνα υπερδιπλασιάστηκαν: από 19.998 δολάρια την εβδομάδα πριν την ισραηλινή επίθεση στο Ιράν, εκτοξεύτηκαν στις 47.609 δολάρια, σύμφωνα με τα στοιχεία της Clarksons Research.
Η κλιμάκωση αντικατοπτρίζεται και στο περιστατικό της Δευτέρας, όταν σημειώθηκε σύγκρουση δύο πετρελαιοφόρων κοντά στα Στενά. Αν και τα αίτια δεν έχουν αποσαφηνιστεί, ασφαλιστικές πηγές κάνουν λόγο για άτυπα σήματα από το ένα πλοίο – πιθανώς αποτέλεσμα ηλεκτρονικού πολέμου ή παρεμβολών. Οι φόβοι για περαιτέρω κλιμάκωση παραμένουν έντονοι.
Αναζητώντας εναλλακτικές διαδρομές
Με την ένταση να αυξάνεται, η Drewry εξετάζει εναλλακτικές διαδρομές μέσω λιμανιών του Ομάν και των Ηνωμένων Αραβικών Εμιράτων. Ωστόσο, οι χερσαίες και σιδηροδρομικές μεταφορές που απαιτούνται ανεβάζουν σημαντικά το κόστος και τον χρόνο παράδοσης. Μια άλλη επιλογή, μέσω του Κόλπου της Άκαμπα, αντιμετωπίζει προβλήματα υποδομών και αστάθειας.
Αν και τεχνικά εφικτές, οι εναλλακτικές διαδρομές χαρακτηρίζονται από τη Drewry ως δύσκολες επιχειρησιακά και κοστοβόρες, θέτοντας σοβαρά εμπόδια στην ομαλή λειτουργία της παγκόσμιας εφοδιαστικής αλυσίδας.
Η διατήρηση της κυκλοφορίας από τα Στενά θεωρείται κρίσιμη όχι μόνο για τις διεθνείς ενεργειακές αγορές, αλλά και για τις εισαγωγές βασικών αγαθών στις χώρες του Κόλπου. Τρόφιμα, χημικά, μηχανήματα και καθημερινά προϊόντα εξαρτώνται από τη σταθερότητα του περάσματος.
Ρήξη στον IMO – Ισραήλ και Ιράν σε ανοιχτή αντιπαράθεση
Κατά τη διάρκεια της συνεδρίασης της Επιτροπής Ναυτικής Ασφάλειας του IMO στο Λονδίνο, Ιράν και Ισραήλ διασταύρωσαν τα ξίφη τους. Η ιρανική αντιπροσωπεία κατηγόρησε το Ισραήλ για παράνομες επιθέσεις σε πυρηνικές και ενεργειακές εγκαταστάσεις, προειδοποιώντας πως τέτοιες ενέργειες απειλούν ευθέως την παγκόσμια θαλάσσια ασφάλεια.
Με δηλώσεις περί πιθανής απαγόρευσης διέλευσης χωρίς ιρανική άδεια, ο πρώην Υπουργός Οικονομίας του Ιράν Ehsan Khandouzi επανέφερε στο τραπέζι τις απειλές αποκλεισμού του Στενού του Ορμούζ. Παράλληλα, ναυτιλιακές υπηρεσίες έχουν ήδη αρχίσει να συνιστούν αποφυγή των ιρανικών υδάτων.
Το Ισραήλ αντέδρασε έντονα, κατηγορώντας το Ιράν ότι μετατρέπει την Ερυθρά Θάλασσα σε εμπόλεμη ζώνη μέσω της υποστήριξής του στους Χούθι, που έχουν εξαπολύσει επιθέσεις σε πλοία στην Ερυθρά και τη Διώρυγα του Σουέζ. Όπως δήλωσε η ισραηλινή αντιπροσωπεία στον IMO, «το Ιράν προσπαθεί να κρατήσει όμηρο τη διεθνή ναυσιπλοΐα».
Ο Διεθνής Ναυτιλιακός Οργανισμός δήλωσε ότι οι καταγγελίες των δύο πλευρών θα εξεταστούν, ενώ επανέλαβε τη δέσμευσή του στην ασφάλεια των θαλάσσιων διαδρόμων και στην ουδετερότητα.
Ακολουθήστε μας για όλες τις ειδήσεις στο Bing News και το Google News
