Η νέα αμερικανική στρατηγική ασφάλειας του Τραμπ ανατρέπει το μεταπολεμικό μοντέλο και πυροδοτεί αντιδράσεις στην Ευρώπη
Η δημοσιοποίηση της νέας στρατηγικής εθνικής ασφάλειας των ΗΠΑ από την κυβέρνηση Τραμπ ανοίγει μια περίοδο βαθιάς αναθεώρησης στη διεθνή σκηνή. Με σκληρή γλώσσα προς συμμάχους και νέες προτεραιότητες στη γεωπολιτική σκακιέρα, η Ουάσινγκτον σηματοδοτεί την πιο καθαρή ρήξη με το σύστημα που οικοδομήθηκε μετά τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο.
Η Ουάσινγκτον αλλάζει γραμμή πλεύσης: το επίσημο κείμενο στρατηγικής εθνικής ασφάλειας του Ντόναλντ Τραμπ, που δημοσιεύθηκε την Παρασκευή, εγκαταλείπει κάθε νύξη μεταπολεμικής συναίνεσης, υιοθετώντας έναν ωμό ρεαλισμό, αιχμηρή στάση απέναντι στους παραδοσιακούς συμμάχους και μια οπτική εξωτερικής πολιτικής που θυμίζει περισσότερο κομματικό μανιφέστο του κινήματος MAGA παρά θεσμικό έγγραφο.
Η νέα στρατηγική ασφαλείας των ΗΠΑ συνιστά μια εντυπωσιακή απομάκρυνση από τις αρχές που διαμόρφωσαν τη διεθνή τάξη μετά το 1945. Όπως επισημαίνει η Le Monde, ποτέ άλλοτε επίσημο αμερικανικό κείμενο δεν είχε επιδείξει τόσο αδιαφορία για αντιπάλους και τόσο ανοιχτή επιθετικότητα προς συμμάχους — με πρώτη στο στόχαστρο την Ευρώπη.
Στις 33 σελίδες του εγγράφου, η ήπειρος καταλαμβάνει ελάχιστο χώρο και περιγράφεται ως περιοχή «οικονομικής παρακμής» και πιθανής «πολιτισμικής εξαφάνισης». Η μετανάστευση, η γήρανση του πληθυσμού και η «ρυθμιστική υπερφόρτωση» παρουσιάζονται ως στοιχεία μιας Ευρώπης που, σύμφωνα με την Ουάσινγκτον, χάνει σταδιακά το σφρίγος της.
Στο επίκεντρο ο ιδεολογικός ανασχηματισμός της Ευρώπης
Η αμερικανική διοίκηση δεν δείχνει πρόθεση αποχώρησης από την ευρωπαϊκή σκηνή· αντιθέτως, επιδιώκει την αναδιαμόρφωσή της. Η στρατηγική χαιρετίζει ανοιχτά την ενίσχυση εθνικιστικών κομμάτων, τα οποία θεωρεί ικανά να ανακόψουν την πορεία της ΕΕ. Πρόκειται για μορφή παρέμβασης που, σύμφωνα με την Le Monde, στοχεύει στην εμβάθυνση των ευρωπαϊκών διχασμών και στην αποδυνάμωση των Βρυξελλών.
Η προσέγγιση αυτή βρίσκεται σε πλήρη αντιστοιχία με τη γραμμή που είχε παρουσιάσει ο αντιπρόεδρος Τζ. Ντ. Βανς στη Διάσκεψη Ασφαλείας του Μονάχου — μια ομιλία που τότε θεωρήθηκε ακραία, αλλά σήμερα φαίνεται να αποτελεί τον κορμό της αμερικανικής στρατηγικής σκέψης.
Την ίδια στιγμή, η Ουάσινγκτον βρίσκεται σε τροχιά σύγκρουσης με την ΕΕ, με αφορμή το πρόστιμο των 120 εκατ. ευρώ στο X (Twitter). Η αντίδραση του Αμερικανού ΥΠΕΞ Μάρκο Ρούμπιο, που έκανε λόγο για «επίθεση κατά του αμερικανικού λαού», θεωρείται ενδεικτική του κλίματος.
Η εξωτερική πολιτική μέσα από το πρίσμα MAGA
Η ανάλυση της Le Monde υπογραμμίζει ότι το έγγραφο έχει περισσότερο τον χαρακτήρα πολιτικού μανιφέστου παρά στρατηγικής. Οι συμμαχίες παρουσιάζονται όχι ως αξιακοί δεσμοί, αλλά ως εργαλεία που ενεργοποιούνται μόνο όταν εξυπηρετούν άμεσα αμερικανικά συμφέροντα.
Στο ουκρανικό ζήτημα, η διοίκηση Τραμπ ζητά άμεση κατάπαυση του πυρός μέσω διαπραγμάτευσης, ενώ στέλνει σαφές μήνυμα: η επέκταση του ΝΑΤΟ θεωρείται κλειστό θέμα. Η ευθύνη της Ρωσίας για τον πόλεμο αναφέρεται ελάχιστα, ενώ οι ευρωπαϊκές κυβερνήσεις κατηγορούνται πως «συντηρούν τεχνητά» τη σύγκρουση.
Επανεστίαση στο δυτικό ημισφαίριο – η Κίνα στο επίκεντρο
Η κυβέρνηση δηλώνει ότι θα μεταφέρει το κύριο βάρος των πόρων και της στρατιωτικής παρουσίας στο δυτικό ημισφαίριο, το οποίο χαρακτηρίζει «ζωτικό χώρο» των ΗΠΑ. Κεντρικός στόχος: να αποτραπεί οποιαδήποτε κινεζική διείσδυση.
Στην Ασία, η στρατηγική εστιάζει αποκλειστικά στην κινεζική πρόκληση, με προτεραιότητα την αποτροπή κρίσης για την Ταϊβάν. Στόχος παραμένει η διατήρηση αμερικανικής στρατιωτικής υπεροχής στην «πρώτη αλυσίδα νησιών» — από την Ιαπωνία έως τις Φιλιππίνες.
Το τέλος ενός συστήματος
Για την Le Monde, η εικόνα είναι ξεκάθαρη: η Ουάσινγκτον απομακρύνεται οριστικά από τον ιστορικό ρόλο του εγγυητή της διεθνούς τάξης. Η εποχή των συμμαχιών βασισμένων σε κοινές αξίες δίνει τη θέση της σε μια λογική άτεγκτης ισχύος και ανταγωνισμού. Το νέο δόγμα των ΗΠΑ αναμένεται να επηρεάσει βαθιά τη διατλαντική σχέση, σε μια περίοδο κατά την οποία η Ευρώπη ήδη βρίσκεται αντιμέτωπη με κρίσιμες πολιτικές εξελίξεις.
Η «Πελοπόννησος» και το pelop.gr σε ανοιχτή γραμμή με τον Πολίτη
Η φωνή σου έχει δύναμη – στείλε παράπονα, καταγγελίες ή ιδέες για τη γειτονιά σου.
Ακολουθήστε μας για όλες τις ειδήσεις στο Bing News και το Google News
