Ιράν: Διχασμός μετά το θάνατο της Μαχσά Αμινί – Εξαπλώνονται οι αντικυβερνητικές διαδηλώσεις
Οι φετινές διαδηλώσεις είναι διαφορετικές – ως προς το εύρος, την κλίμακα και τον πρωτοφανή φεμινιστικό χαρακτήρα τους. Υπάρχει επίσης κινητοποίηση πέρα από το κοινωνικοοικονομικό χάσμα στο Ιράν.
Έχασε τη ζωή του ένα πέμπτο μέλος ιρανικής εθελοντικής παραστρατιωτικής ομάδας την Κυριακή μετά από συγκρούσεις με αυτούς που τα κρατικά μέσα ενημέρωσης αποκάλεσαν «ταραξίες και κακοποιούς», καθώς ο πρόεδρος της χώρας Εμπραχίμ Ραΐσι προειδοποίησε ότι οι διαδηλωτές θα αντιμετωπιστούν «αποφασιστικά» μετά από ημέρες πανεθνικών ταραχών.
Κλιμακώνονται οι διαδηλώσεις
Το άτομο πέθανε από τραύματα που υπέστη την Πέμπτη στην πόλη Ουρμία στο βορειοδυτικό Ιράν, ανέφερε το ιρανικό κρατικό πρακτορείο ειδήσεων IRNA. Άλλα μέλη της Basij, μιας παραστρατιωτικής οργάνωσης που συνδέεται με το πανίσχυρο Σώμα Φρουρών της Ισλαμικής Επανάστασης (IRGC), έχουν σκοτωθεί στην Καζβίν, την Ταμπρίζ, τη Μασχάντ και την Κουτσάν.
Δεκάδες οι νεκροί
Οι διαδηλώσεις πυροδοτήθηκαν από τον θάνατο της Μαχσά Αμινί, μιας 22χρονης Κούρδισσας Ιρανής που συνελήφθη από την αστυνομία ηθών στις 13 Σεπτεμβρίου με την κατηγορία ότι παραβίασε τον συντηρητικό κώδικα ένδυσης της χώρας.
Από την Παρασκευή έχουν πραγματοποιηθεί διαδηλώσεις σε τουλάχιστον 40 πόλεις σε εθνικό επίπεδο, συμπεριλαμβανομένης της πρωτεύουσας Τεχεράνης, με τους διαδηλωτές να ζητούν τον τερματισμό της βίας και των διακρίσεων κατά των γυναικών, καθώς και τον τερματισμό της υποχρεωτικής χρήσης του χιτζάμπ.
Με βάση τον επίσημο απολογισμό για τις διαδηλώσεις των τελευταίων ημερών, 41 άνθρωποι έχουν χάσει τη ζωή τους – διαδηλωτές και άνδρες των δυνάμεων της τάξης. Η μη κυβερνητική οργάνωση Iran Human Rights που εδρεύει στο Όσλο κάνει λόγο για τουλάχιστον 54 διαδηλωτές νεκρούς.
Εκατοντάδες συλλήψεις
Τουλάχιστον 1.200 άνθρωποι έχουν συλληφθεί σε σχέση με το κύμα διαδηλώσεων, μετέδωσε το Σάββατο το ιρανικό κρατικά υποστηριζόμενο πρακτορείο ειδήσεων Tasmin, επικαλούμενο αξιωματούχο των υπηρεσιών ασφαλείας. Το Σώμα των Φρουρών της Επανάστασης (IRGC) κατηγόρησε τους διαδηλωτές για «ταραχές» και «βανδαλισμούς» και κάλεσε την αστυνομία να «προστατεύσει την ασφάλεια του έθνους».
Τουλάχιστον 17 δημοσιογράφοι έχουν συλληφθεί στο Ιράν καθώς οι διαδηλώσεις εξαπλώνονται σε όλη τη χώρα, σύμφωνα με έκθεση της Επιτροπής για την Προστασία των Δημοσιογράφων (CPJ), μιας μη κερδοσκοπικής οργάνωσης που παρακολουθεί την ελευθερία του Τύπου.
Οι ιρανικές αρχές δηλώνουν ότι θα περιορίσουν την πρόσβαση στο διαδίκτυο στη χώρα μέχρι να αποκατασταθεί η ηρεμία στους δρόμους. Εν τω μεταξύ, το IRGC, η επίλεκτη πτέρυγα του ιρανικού στρατού που ιδρύθηκε μετά την επανάσταση της χώρας το 1979, ζήτησε από όλους τους ανθρώπους να αναγνωρίσουν τους διαδηλωτές, ανέφερε το ημιεπίσημο πρακτορείο ειδήσεων της χώρας Fars News.
Την Κυριακή, εκατοντάδες χιλιάδες Ιρανοί πραγματοποίησαν φιλοκυβερνητικές συγκεντρώσεις σε πολλές πόλεις του Ιράν για να καταδικάσουν τις πρόσφατες ταραχές, μετέδωσε το κρατικό πρακτορείο ειδήσεων IRNA.
Ο κόσμος βγήκε στους δρόμους σε πολλές πόλεις και κωμοπόλεις, μεταξύ των οποίων η ιερή πόλη Μασχάντ, η βορειοδυτική πόλη Καζβίν, η κεντρική πόλη Εσφαχάν καθώς και οι δυτικές πόλεις Χαμεντάν και Γιασουτζίν, για να δείξουν την «ενότητα και την οργή τους για τις πρόσφατες πράξεις δολιοφθοράς που διέπραξαν οι ταραξίες», πρόσθεσε το κρατικό πρακτορείο ειδήσεων.
Σύμφωνα με το Press TV, οι διαδηλωτές «καταδίκασαν τα εγκλήματα και τις κακές πράξεις που διαπράχθηκαν από μια χούφτα μισθοφόρων που υπηρετούν ξένους εχθρούς, οι οποίοι έβαλαν φωτιά στο Ιερό Κοράνι, στα τζαμιά και στις εθνικές σημαίες και αφαίρεσαν με τη βία τις μαντίλες των γυναικών στους δρόμους».
Δεκαετίες καταστολής
Οι αρχές ελπίζουν ότι με τον περιορισμό του διαδικτύου θα μπορέσουν να ελέγξουν τις διαδηλώσεις – τις τελευταίες ενός κύματος που σαρώνει το Ιράν τα τελευταία χρόνια. Ξεκίνησαν την «Πράσινη Επανάσταση» του 2009 για τα αμφισβητούμενα αποτελέσματα των εκλογών και πιο πρόσφατα με τις διαδηλώσεις του 2019 που προκλήθηκαν από την αύξηση των τιμών των καυσίμων. Εκατοντάδες πιστεύεται ότι σκοτώθηκαν κατά τη βίαιη καταστολή πριν από τρία χρόνια και χιλιάδες τραυματίστηκαν, σύμφωνα με εκτιμήσεις που δημοσιοποιήθηκαν από τον ΟΗΕ και ομάδες δικαιωμάτων.
Εκκλήσεις για αλλαγή καθεστώτος;
Αλλά οι φετινές διαδηλώσεις είναι διαφορετικές – ως προς το εύρος, την κλίμακα και τον πρωτοφανή φεμινιστικό χαρακτήρα τους. Υπάρχει επίσης κινητοποίηση πέρα από το κοινωνικοοικονομικό χάσμα. Μια νέα γενιά Ιρανών ξεσηκώνεται στους δρόμους ενάντια σε δεκαετίες καταπίεσης — αναμφισβήτητα πιο τολμηρή από ποτέ.
Οι διαδηλώσεις έχουν εξαπλωθεί σε δεκάδες ιρανικές πόλεις, από την κουρδική περιοχή στα βορειοδυτικά μέχρι την πρωτεύουσα Τεχεράνη και ακόμη και σε πιο παραδοσιακά συντηρητικές πόλεις όπως η Μασχάντ.
Αν και πυροδοτήθηκαν από τον θάνατο της Αμινί, οι αρχικές εκκλήσεις για απόδοση ευθυνών μετατράπηκαν σε αιτήματα για περισσότερα δικαιώματα και ελευθερίες, ιδίως για τις γυναίκες, οι οποίες για δεκαετίες μετά την Ισλαμική Επανάσταση του 1979 αντιμετώπιζαν διακρίσεις και σοβαρούς περιορισμούς στα δικαιώματά τους.
Αλλά και οι εκκλήσεις για αλλαγή του καθεστώτος αυξάνονται. Οι άνθρωποι σε ολόκληρη τη χώρα φωνάζουν «θάνατο στον δικτάτορα», αναφερόμενοι στον Ανώτατο Ηγέτη, γκρεμίζοντας πορτρέτα του Αγιατολάχ Αλί Χαμενεΐ. Αξιοσημείωτες εικόνες προέκυψαν το βράδυ της Παρασκευής από τη γενέτειρα του Χαμενεΐ στην πόλη Μασχάντ, όπου οι διαδηλωτές έβαλαν φωτιά στο άγαλμα του άνδρα που θεωρείται ένα από τα σύμβολα της Ισλαμικής Επανάστασης. Τέτοιες σκηνές ήταν αδιανόητες στο παρελθόν.
Όλα αυτά συμβαίνουν σε μια εποχή που η σκληροπυρηνική ηγεσία του Ιράν βρίσκεται υπό αυξανόμενη πίεση με τις συνομιλίες για την αναβίωση της «παγωμένης» πυρηνικής συμφωνίας του 2015 και την κατάσταση της οικονομίας υπό τις κυρώσεις των ΗΠΑ- οι απλοί Ιρανοί αγωνίζονται να αντιμετωπίσουν τα υψηλά επίπεδα πληθωρισμού.
Ενώ οι διαδηλώσεις αυτές αποτελούν τη μεγαλύτερη πρόκληση για την κυβέρνηση εδώ και χρόνια, οι αναλυτές πιστεύουν ότι η κυβέρνηση πιθανότατα θα κινηθεί για να τις περιορίσει καταφεύγοντας στις σκληρές τακτικές που έχει χρησιμοποιήσει στο παρελθόν. Υπάρχουν ενδείξεις ότι έρχεται μια βίαιη καταστολή, μαζί με τους περιορισμούς στο διαδίκτυο σε επίπεδο που δεν έχει παρατηρηθεί από το 2019.
Άλλα μέτρα περιλαμβάνουν την κινητοποίηση των υποστηρικτών της από την κυβέρνηση σε μαζικές συγκεντρώσεις μετά την προσευχή της Παρασκευής, αξιωματούχους που απορρίπτουν τους διαδηλωτές ως ταραξίες και ξένους πράκτορες και δυσοίωνες προειδοποιήσεις ότι ο στρατός και το ισχυρό Σώμα Επαναστατικής Φρουράς του Ιράν θα αναπτυχθούν για να αντιμετωπίσουν τις διαδηλώσεις.
Ακολουθήστε μας για όλες τις ειδήσεις στο Bing News και το Google News
