Καινοτομία και επιχειρηματικότητα στη Δυτική Ελλάδα

Γιώργος Παππάς

Η έννοια της καινοτομίας είναι η πλέον κυρίαρχη στη δημόσια σφαίρα, ειδικά στον κόσμο των επιχειρήσεων και γενικότερα της αγοράς. Την έχει υιοθετήσει επίσημα η ΕΕ, ως κεντρικό άξονα και βασικό κριτήριο χρηματοδοτήσεων, άρα δεν μπορούμε να την αγνοούμε.

Το ζήτημα είναι πώς θα μπορέσει η καινοτομία να αποκτήσει οντότητα σε περιφερειακό επίπεδο, διότι είναι πολύ σημαντικό η διάχυση της γνώσης να μεταφέρεται από το κέντρο.

Στη Δυτική Ελλάδα είμαστε σε κρίσιμο στάδιο, διότι έχουν μεν γίνει ορισμένα βήματα, αλλά ακόμα έχουμε δρόμο να διανύσουμε για να φτάσουμε εκεί που θέλουμε. Παραθέτω στοιχεία από το Εθνικό Κέντρο Τεκμηρίωσης.

Μέχρι το 2018 η η Δυτική Ελλάδα κινούνταν κοντά στον πανελλαδικό μέσο όρο. Το ποσοστό των επιχειρήσεων με καινοτομία προϊόντος ήταν στο 45,1%, ενώ ο πανελλαδικός ήταν 42%. Οι καινοτόμες επιχειρήσεις είναι στο 57,8% και με καινοτομίες επιχειρησιακής διαδικασίας στο 49,3%. Εκεί που υπάρχει όμως σοβαρή υστέρηση, είναι στις δαπάνες.

Στη Δυτική Ελλάδα οι δαπάνες για Ερευνα και Καινοτομία, το 2019, ήταν στο 1,4% του ΑΕΠ, ενώ στην Ελλάδα στο 1,27% και στην ΕΕ στο 2,15%. Σε απόλυτους αριθμούς η ΔΕ δαπανούσε μόλις 172 εκατ. ευρώ ανά κάτοικο, όταν η υπόλοιπη χώρα ήταν στα 214 εκατ. € και η ΕΕ στα 685 εκατ. €.

Είναι προφανές ότι αυτό το ποσό θα πρέπει να αυξηθεί. Ευχάριστη έκπληξη είναι στο μερίδιο ερευνητών στο εργατικό δυναμικό στη Δυτική Ελλάδα, το οποίο είναι στο 1,01%, ενώ στην Ελλάδα στο 0,87% και στην ΕΕ των 28 στο 0,90%.

Το θετικό στοιχείο είναι πως το 32,5% των επιχειρήσεων της ΔΕ συνεργάζονται με τρίτους για την ανάπτυξη καινοτομιών, όταν ο πανελλαδικός μέσος όρος είναι 21,4%.

Για τα οφέλη των επενδύσεων στην καινοτομία δεν χρειάζονται πολλά, παρά μόνο ότι έτσι ενισχύεται η μεταφορά τεχνογνωσίας και τεχνολογίας, η ψηφιακή προσαρμοστικότητα και η παραγωγικότητα, διότι βελτιώνεται αισθητά η συμμετοχή στην παγκόσμια αλυσίδα αξίας.

Απαραίτητες προϋποθέσεις όμως είναι οι υποδομές, το επίπεδο ψηφιοποίησης, το οικοσύστημα καινοτομίας, το επίπεδο εκπαίδευσης και κατάρτισης του ανθρώπινου δυναμικού, τα οικονομικά κίνητρα, το εργασιακό καθεστώς, η πολιτική σταθερότητα και η ποιότητα ζωής.

Οταν μιλάμε για επενδύσεις στην καινοτομία, το πιο σημαντικό που αναζητούν οι επενδυτές είναι μία δεξαμενή εξειδικευμένου ανθρώπινου δυναμικού, που έχει τις δυνατότητες να ανταποκριθεί στις υψηλές απαιτήσεις εταιρειών.
Το επιχειρηματικό περιβάλλον, η λειτουργία των θεσμών και η ποιότητα ζωής συμβάλλουν υποστηρικτικά στην επιλογή της περιοχής υποδοχής.

Εδώ συναντάμε τον καθοριστικό ρόλο του Πανεπιστημίου Πατρών στη σύνδεση με τις επιχειρήσεις και τα ερευνητικά κέντρα, διότι είναι ο κρίσιμος παράγοντας για τη συνεχή αναβάθμιση των δεξιοτήτων και την αύξηση του επιστημονικού δυναμικού. Η ικανότητα μίας χώρας να καινοτομεί συνδέεται άμεσα με την ανταγωνιστικότητα, τη δημιουργία καλών θέσεων εργασίας, την αξιοποίηση του ερευνητικού και επιστημονικού της δυναμικού, την αντιμετώπιση κρίσιμων προκλήσεων των επιχειρήσεων και της κοινωνίας,αλλά και με το υψηλό βιοτικό επίπεδο.

Η Δυτική Ελλάδα έχει το πλεονέκτημα των ανταγωνιστικών κλιματικών συνθηκών και της ποιότητας ζωής για την προσέλκυση ψηφιακών εργαζομένων, άρα μπορεί να συμβάλει και στο brain gain και στην αναστροφή του.

Φυσικά, η συνεργασία με το Πανεπιστήμιο πρέπει να γίνεται με όρους ισοτιμίας και όχι πλήρους υποταγής της εκπαίδευσης στην αγορά. Το Πανεπιστήμιο πρέπει να μπορεί να δίνει όλα τα γνωστικά εφόδια στους αποφοίτους κι εμμέσως να τροφοδοτεί τις επιχειρήσεις με ανθρώπινο δυναμικό, που θα πρωτοπορήσει στην εισαγωγή καινοτομικών δραστηριοτήτων.

Όλες οι ειδήσεις άμεσα μέσα από το Google News. Κάντε κλικ εδώ και κάντε εγγραφή

Άμεση ενημέρωση με όλες τις ειδήσεις τώρα και μέσω WhatsApp - Δες εδω