Καλάβρυτα: Λάβαρο 1821, μπλάνκο 2021

Κωνσταντίνος Μάγνης

Δεν ήταν έκπληξη ότι καταφέραμε μια από τις πιο ηχηρές στιγμές του επετειακού 2021 για την Αχαΐα, στον νομό που ήταν ο βασικότερος ίσως πρωταγωνιστής του ξεσηκωμού του Μαρτίου 1821, να είναι ο βαρύς αχός και οι τουφεκιές που έπεσαν για «τις ανακρίβειες» του λευκώματος που εξέδωσε- αλλά δεν έχει καταφέρει ακόμα να το παρουσιάσει- η Περιφέρεια Δ. Ελλάδος.

Μια έκδοση,ταλαιπωρημένη πλέον και ενοχοποιημένη, που περιλαμβάνει χρονολόγιο των σημαντικότερων επαναστατικών συμβάντων σε Αχαΐα, Αιτωλοακαρνανία και Ηλεία.

Ποιος περίμενε κάτι πιο παραγωγικό, πιο εξωστρεφές, ικανό να στρέψει την πανελλήνια- μην πούμε και τη διεθνή, και καγχάσει κανείς- προσοχή στην περιοχή μας;

Η λυπηρή τροπή που πήρε μια φιλόδοξη, δουλεμένη και αρκετά φιλόδοξη προσπάθεια, προσέκρουσε σε δύο εμπόδια.

Το ένα ήταν η καχυποψία των παραγόντων των Καλαβρύτων που ήδη από τις παραμονές του 2021 ανησυχούσαν πως η περιοχή τους θα αποκαθηλωθεί από τον θρόνο της γενέτειρας της επανάστασης. Έχει υπάρξει μακρά προϊστορία στην αμφισβήτηση των γεγονότων της «εγκύκλιας» εξιστόρησης.

Το άλλο είναι οι καλαβρυτινοί μικροπολιτικοί αέρηδες. Ο λόγος για τις ενέδρες που είναι στημένες σε βάρος του δημάρχου Καλαβρύτων Θ. Παπαδόπουλου, που αντιμετωπίζει τη διαρκή ανομολόγητη μομφή για παρεξηγήσιμη υπερβατικότητα και καλές σχέσεις με την κυβερνητική διοίκηση και την περιφερειακή αρχή. Για μια περιοχή σαν την Αχαΐα, αυτά είναι μηδισμός, εφάμιλλος αυτού του Θεμιστοκλή.

Η αλήθεια είναι ότι ο Δήμος των Καλαβρύτων ενεργοποιήθηκε πρώτος ενόψει των 200 ετών από την Επανάσταση, συγκροτώντας και επιτροπή υπό την καθοδήγηση του πρώην δημάρχου Πατρέων και υφυπουργού Ανδρέα Φούρα. Αφενός η επιτροπή στόχευε στην αξιοποίηση της επετείου, δυνάμει της ιστορικότητας της περιοχής, αφετέρου- ανομολόγητο αυτό- να διασφαλίσει ότι ο ενοχλητικός αναθεωρητισμός επί θρύλων, μύθων και αφηγημάτων δεν θα επιφύλασσε παραγκωνισμό των Καλαβρύτων κατά μια τυχόν επαναδιατύπωση του χρονικού της Επανάστασης.

Όλα αυτά, βέβαια, είχαν σαν αφετηρία την αμφιλεγόμενη πολιτεία του Παλαιών Πατρών Γερμανού που ως γνωστόν αμφισβητείται κατά πόσο ύψωσε και ευλόγησε λάβαρο στην Αγία Λαύρα τις ημέρες εκείνες, κατά το- αδιαμφισβήτητο κατά τα λοιπά- πέρασμά του από τα Καλάβρυτα πριν τις 25 Μαρτίου.

Η εφημερίδα «Πελοπόννησος», κατά τις αλλεπάλληλες αφιερωματικές της εκδόσεις και με τη φιλοξενία αλληλοαντικρουόμενων άρθρων μέσα στο επετειακό 2021, έδειξε ότι ακόμα και σήμερα υπάρχουν διαφορετικές προσεγγίσεις στα γεγονότα, πράγμα που προκαλεί απορίες σε όποιον μελετά τις πηγές και δη όσα εξιστόρησε ο ίδιος ο Γερμανός, ο οποίος ήταν σαφέστατος.

Οι Καλαβρυτινοί βέβαια δεν εξαντλούν το θέμα στον Γερμανό και όσα έκανε ή δεν έκανε και με ποιο νόημα τα έκανε. Ζητούν να (τους) αναγνωριστεί ότι τα Καλάβρυτα ήταν η πρώτη πόλη στην Πελοπόννησο και τον ελλαδικό χώρο που απελευθερώθηκε μετά από μάχη, στις 21 του μηνός. Εξέδωσαν μάλιστα το δικό τους λεύκωμα (και αυτό υπό την αιγίδα της Περιφέρειας) που αποτυπώνει τα γεγονότα με τον προσήκοντα τρόπο, αν και κύκλοι της Περιφέρειας δεν διακρίνουν σοβαρές διαφορές, σε σχέση με τις διατυπώσεις του λευκώματος που μετατράπηκε σε πέτρα του σκανδάλου και αποσύρθηκε «για να διορθωθεί» ικανοποιητικά.

Η λύση μπροστά στα μάτια μας

Τα επίμαχα σημεία του νέου λευκώματος, είναι τα εξής:

21 Μαρτίου: Γίνεται λόγος για «πολιορκία και άλωση των Καλαβρύτων». Η διατύπωση δεν κρίνεται επαρκής. Οι Καλαβρυτινοί θέλουν τον όρο «απελευθέρωση»

Αναγνωρίζεται ότι ο Γερμανός βρέθηκε στα Καλάβρυτα από 10- 17 Μαρτίου όπου εν τέλει σε δοξολογία ευλόγησε τους επίδοξους επαναστάτες και τα σχέδιά τους, και χαρακτηρίζεται θρύλος η ύψωση λαβάρου στις 25 Μαρτίου. Προφανώς υπάρχει μια σύγχυση ανάμεσα στους όρους «θρύλος» και «μύθος». Ο μύθος αναφέρεται σε ψεύδος και κατασκευή, ο θρύλος σε μια συμβολική, σχηματική παραδοχή που έχει ιστορική βάση.

Δεν καταχωρίζεται φωτογραφία του λαβάρου, κάτι που ενίσχυσε τις υποψίες ότι αυτό έγινε σκόπιμα, επειδή η συντακτική επιτροπή συντάσσεται με όσους πιστεύουν ότι ο Γερμανός δεν άγγιξε λάβαρο. Σημειωτέον ότι η Περιφέρεια (Α. Φίλιας) εξήγησε ότι ζήτησε φωτογραφία του λαβάρου, αλλά τα Καλάβρυτα αμέλησαν. Και μάλλον δεν επέμεινε, στη φούρια να τελειώνει με την έκδοση.

Τι έγινε όμως στα Καλάβρυτα εκείνες τις μέρες; Εχει ενδιαφέρον να «ακούσουμε» τι λέει ο ίδιος ο Παλαιών Πατρών Γερμανός στα απομνημονεύματά του. Είχε καταφύγει στα Καλάβρυτα διότι η τουρκική διοίκηση φλέρταρε με την ιδέα να κρατήσει ομήρους τον ίδιο και τους προκρίτους στην Τρίπολη, ενδεχομένως να πάρει και κεφάλια, λόγω της εμφανούς ελληνικής προεπαναστατικής κινητικότητας. Στη συγκέντρωση που έγινε στην Αγία Λαύρα εξετάστηκε η κατάσταση με τους παράγοντες της περιοχής. Και εκεί τους είπε, ότι έτσι και απειληθούν, τον λόγο θα πάρουν τα όπλα. Πράγματι, λίγα 24ωρα αργότερα, τα όπλα βγήκαν από θήκες και σεντούκια, καθώς οι ραγιάδες διαπίστωσαν ότι έπρεπε να διαβούν τον Ρουβίκωνα οριστικά και όποιον πάρει ο χάρος.

Είναι προφανές ότι το όλο «εμφύλιο» ζήτημα τακτοποιείται μια χαρά εάν συντεθεί ένα ενιαίο αφήγημα στον άξονα Καλάβρυτα- Αίγιο- Πάτρα, με τα τρία κέντρα πρωταγωνιστές μιας ουσιαστικά κοινής αποφασιστικής επαναστατικής έξαρσης, που οδήγησε στην απελευθέρωση των Καλαβρύτων, τον ξεσηκωμό των Αιγιαλέων και την πολιορκία του κάστρου των Πατρών, από αγωνιστές Πατρινούς αλλά και Αιγιαλείς, με επικεφαλής τον Λόντο.

Όλα αυτά θα μπορούσαν να είχαν διευθετηθεί πριν μπει το 2021, ώστε η περιοχή να τιμήσει ομόθυμα την επέτειο, αλλά δεν το έχουν εύκολο το κοινό τραπέζι οι προεστοί της Αχαΐας. Είναι χαρακτηριστικό ότι οι πρόκριτοι της Πάτρας ούτε καν μπήκαν στον κόπο μιας συνεννόησης με τους άλλους παράγοντες.

Και το επετειακό 2021 κύλησε άχρωμα με την πρωταγωνίστρια Αχαΐα σε ρόλο δεύτερο και τρίτο, κάτι που εν τέλει μας βολεύει όλους. Η μετριότητα είναι μια πολύ άνετη υπόθεση.

Όλες οι ειδήσεις άμεσα μέσα από το Google News. Κάντε κλικ εδώ και κάντε εγγραφή

Άμεση ενημέρωση με όλες τις ειδήσεις τώρα και μέσω WhatsApp - Δες εδω