Κλιματική Αλλαγή: Τα αίτια και οι συνέπειες

Σωτήρης Σιδέρης

Η γήινη ατμόσφαιρα, χαρακτηριστική και μοναδική εντός του ηλιακού μας συστήματος, αποτελεί και τον κύριο λόγο που η ζωή άνθισε και αναπτύχθηκε στον πλανήτη μας. Χαρακτηριστικά της ατμόσφαιρας, όπως το πάχος της και η απόσταση από την επιφάνεια της γης, αλλά και αυτή, η σύστασή της, την κατέστησαν «ομπρέλα» ζωής πάνω από τη γήινη σφαίρα. Η πυκνή δομή της παγιδεύει την ηλιακή θερμότητα, αποτρέποντας τη διαφυγή της προς το διάστημα και διασφαλίζοντας θερμοκρασιακές μεταβολές στη γη, εντός περιοχής κατάλληλης για τη διατήρηση της ζωής. Χωρίς τη συγκεκριμένη δομή, η επιφάνεια της γης θα καλυπτόταν από παχύ στρώμα πάγου.

Η εμφάνιση των πρώτων φωτοσυνθετικών μικροοργανισμών και σταδιακά των φυτών συνέβαλλαν στη σταδιακή μετατροπή της ατμόσφαιρας από αναγωγική (πτωχή σε οξυγόνο) σε οξειδωτική, με τον εμπλουτισμό της σε οξυγόνο. Η αυξημένη παραγωγή οξυγόνου ευνόησε εφεξής την αύξηση της βιοποικιλότητας στον πλανήτη και τη σταδιακή εποίκησή του από τους ζωικούς οργανισμούς. Η διαδικασία της εξέλιξης και διαδοχής των ειδών οδήγησε στη σημερινή χλωρίδα και πανίδα του πλανήτη.

Οταν για οιονδήποτε λόγο διαταράσσεται η φυσική ισορροπία στον πλανήτη, σε ένα ορισμένο επίπεδο, τα γεγονότα που ακολουθούν εκτυλίσσονται ως αλυσιδωτή αντίδραση, γεγονός που υποδηλώνει και καταμαρτυρεί τις πολύπλοκες σχέσεις μεταξύ του αβιοτικού και βιοτικού στοιχείου της βιόσφαιρας. Η διατάραξη κάποιας παραμέτρου μπορεί να οδηγήσει στην κατάρρευση του γήινου οικοσυστήματος στο σύνολό του.
Μεταξύ των συστατικών αερίων της ατμόσφαιρας, το διοξείδιο του άνθρακα και το μεθάνιο είναι εκείνα των οποίων η αύξηση των συγκεντρώσεων, λόγω κυρίως ανθρωπογενών δραστηριοτήτων, οδήγησε στην εμφάνιση του φαινομένου που γνωρίζουμε ως Φαινόμενο του Θερμοκηπίου (global warming). Γενεσιουργοί αιτίες του φαινομένου αποτέλεσαν η αυξημένη εκπομπή ρύπων, απόρροια της βιομηχανικής επανάστασης και η συστηματική και άναρχη αποψίλωση των φυσικών πνευμόνων του πλανήτη (τροπικά δάση), που μέσω της φωτοσύνθεσης απορροφούν το διοξείδιο του άνθρακα, κυρίαρχου αερίου του θερμοκηπίου.

Η αύξηση των συγκεντρώσεων των αερίων του θερμοκηπίου στην ατμόσφαιρα συνεπάγεται πάχυνση της ατμοσφαιρικής στιβάδας και συνεπακόλουθα αυξημένη παγίδευση θερμότητας, που οδηγεί στη σταδιακή αύξηση της θερμοκρασίας στην επιφάνεια της γης. Η αύξηση της θερμοκρασίας κατά μερικούς βαθμούς προκαλεί τη σταδιακή υποχώρηση και το λιώσιμο των παγετώνων στους πόλους. Η υποχώρηση των παγετώνων συνεπάγεται την τροφοδοσία των ωκεανών με τεράστιους όγκους ψυχρού ύδατος, οι οποίοι ανατρέπουν πολύ λεπτές θερμοκρασιακές ισορροπίες σε αποστάσεις χιλιάδων μιλίων, καταργώντας θερμά υποθαλάσσια ρεύματα που καθορίζουν εν πολλοίς το μικροκλίμα σε περιοχές πολύ μακριά από τους πόλους.

Οι διαταραχές στο κλίμα, ως αποτέλεσμα της υπερθέρμανσης του πλανήτη, έδωσαν γένεση σε σωρεία προβλημάτων που η βιοκοινότητα καλείται να αντιμετωπίσει και τα οποία βαίνουν διαρκώς επιδεινούμενα.

Στο δυστοπικό μέλλον της ανθρωπότητας, που με μαεστρία θεμελιώνεται από το ανεύθυνο παρόν, οι όποιοι πόλεμοι θα γίνονται για την τροφή και το νερό. Ο πλανήτης, ανεπανόρθωτα πληγωμένος από τη δική μας πλεονεξία, θα μας επιστρέφει με δόσεις τις οδύνες που απλόχερα του χαρίσαμε. Ενας πλανήτης καυτός, με ελάχιστο νερό, με θάλασσες ακατάλληλες για τη ζωή, με ελάχιστη βλάστηση, θα είναι το κληροδότημά μας στα παιδιά και τα εγγόνια μας και δυστυχώς τα περιθώρια να αναστραφεί αυτή η τρελή προς τον θάνατο πορεία ολοένα και στενεύουν.
Ποτέ δεν είναι αργά, εκτός και αν πια είναι πολύ αργά…

* O Δρ. Σωτήριος Γ. Σιδέρης, MSc., PhD. είναι νοσοκομειακός φαρμακοποιός ΕΣΥ, βιολόγος.

Όλες οι ειδήσεις άμεσα μέσα από το Google News. Κάντε κλικ εδώ και κάντε εγγραφή

Άμεση ενημέρωση με όλες τις ειδήσεις τώρα και μέσω WhatsApp - Δες εδω