Μας κύκλωσε ο Κύκλωπας

Κωνσταντίνος Μάγνης

Οσο μας βοηθά η μνήμη της μεταπολιτευτικής περιόδου, η αυτοδιοίκηση ζητάει αυτοδιοίκηση. Πραγματική χειραφέτηση, δηλαδή, αυτοτέλεια, πόρους, δικαιοδοσίες στο έπακρο. Αλλά δεν έπαυσαν όλο αυτό το διάστημα οι αυτοδιοικητικοί να τρέχουν στα κόμματα για στηρίξεις, επειδή χωρίς αυτές δεν γίνεται τίποτα, τις οποίες μετά δεν παραδέχονται ανοιχτά, επειδή αν τις παραδεχθείς χάνεις το άλλοθι της ανεξαρτησίας. Το γνωστό παραμύθι. Και βεβαίως την ίδια στιγμή, οι πολίτες τάσσονταν πάντα υπέρ της γνήσιας αποκέντρωσης, και ψήφιζαν κομματικούς τοπικούς άρχοντες, όσο τα κόμματα διατηρούσαν ψηλά την τιμή της μετοχής τους. Όταν οι μετοχές αυτές έπεσαν, ζήσαμε και ζούμε επαμφοτερίζουσες καταστάσεις, με εντονότερο πλέον το προσωπικό στοιχείο, όπως στην περίπτωση Μπέου, ή το αντιστασιακό, όπως στην περίπτωση Πελετίδη. Που έχει κόμμα μαζί του, αλλά είναι καλό κόμμα, πρακτικά ακίνδυνο, παπάω, παπάω.

Μαζεύτηκαν οι περιφερειάρχες στην Πάτρα για τη συνέλευσή τους, την οποία παρακολούθησαν, παρεμπιπτόντως, μόνο αυτοί και οι άνθρωποι των μηχανισμών τους, και κανένας πολίτης. Δεν μας καίει ο συνδικαλισμός των περιφερειαρχών. Στοιχήθηκαν πίσω από το αίτημα να φύγει το κράτος από τα πόδια τους. Διεκδικούν ευελιξία και διεύρυνση δικαιοδοσιών. Αλλά με πόρους. Ποιος είναι άραγε ο λόγος για τον οποίο το κράτος δεν λέει να βγει από τη μέση; Γιατί το κράτος δεν λιγοστεύει, σε πείσμα των εξαγγελιών όλων των πρωθυπουργών της μεταπολίτευσης;

Το θέμα μοιάζει με ιστορία ομηρική. Ενας πελώριος κύκλωπας δεσπόζει σε μια μυθική χώρα. Πάει να τον σκοτώσει ο Θησέας, τζίφος. Πάει ο Ηρακλής, μπαρμπούτσαλα. Πάει και ο Αχιλλέας, πάρε τον κάτω τον Αχιλλέα. Μέχρι που φτάσαμε στον Κολοκοτρώνη, τον Καποδίστρια, τον Τρικούπη και τον Καραμανλή τον Β’ που σκέφτηκε το καλύτερο κόλπο από όλους τους προγενέστερους. Αντί να σκοτώσει τον κύκλωπα, βάλθηκε να τον επανιδρύσει. Το κόλπο ήταν περίφημο, αλλά δεν γινόταν να το πετύχει με τηλεκίνηση από τη Ραφήνα.

Ο σοφός μάντης της φυλής διαπίστωσε ότι ο κύκλωπας, μπορεί να είναι παχύς, ασυγκίνητος, στατικός, δυσκίνητος, δαπανηρός και να τελεί σε σύγχυση, αλλά δεν φταίει σε τίποτα ο ίδιος. Δομήθηκε σε διαφορετικές φάσεις από διαφορετικές εξουσίες για να υπηρετεί ποικίλες σκοπιμότητες. Η μία, είναι η διασφάλιση της εφαρμογής των νόμων που εμείς οι ίδιοι ψηφίζουμε. Η άλλη, είναι η παροχή κοινωνικού έργου και υπηρεσιών που είναι απαραίτητες για την οικονομία και την κοινωνία . Η τρίτη, είναι η αναπαραγωγή του εαυτού του. Σε πολλές περιπτώσεις κατά τις οποίες εκδήλωνε παθογένειες και αντιπαραγωγικά φαινόμενα, κάποια πολιτική εξουσία ήταν από πίσω. Αλλά και η αυτοτελής σήψη ήταν αποτέλεσμα περιχαράκωσης που επέτρεπε η κακοδιοίκηση, η οποία συνήθως είχε πολιτική υπόθαλψη ή ανοχή.

Μπορούμε να λέμε για το κράτος ο,τι θέλουμε, αλλά δεν πρέπει να παραβλέπουμε ότι μεγάλο μέρος των δραστηριοτήτων του αφορούν διαδικασίες και προτεραιότητες με τις οποίες δεν θα ασχοληθεί ούτε ο πολιτικός κόσμος ούτε ο πολίτης. (Και ευτυχώς, αν το καλοσκεφτείς). Η αποκέντρωση που ζητάμε και η ανεξαρτησία της αυτοδιοίκησης, βέβαια, δεν σημαίνουν κατάργηση των υπηρεσιών του κράτους, αλλά να σταματήσει ο κύκλωπας να εμπλέκεται στον έλεγχο των ενεργειών των δήμων και των περιφερειών. Συζητείται τώρα η καθιέρωση μιας αυτόνομης, ευέλικτης υπηρεσίας με αυτό το αντικείμενο. Αν η χώρα μας είχε ευέλικτη δικαιοσύνη, όλα αυτά θα ήταν περιττά. Η αυτοδιοίκηση θα έκανε τη δουλειά της και ο δικαστής θα επιλαμβανόταν με ταχύτητα όποτε χρειαζόταν. Αλλά η δικαιοσύνη είναι άλλος κύκλωπας.

Τι θα κάνουμε εάν οι αυτοδιοικητικοί πάρουν τη χειραφέτηση που ζητούν, και ασκούν την εξουσία καταχρηστικά, δημαγωγικά και μεροληπτικά; ρωτήσαμε τον αρμόδιο υπουργό, που ήταν παρών στη συνέλευση. «Θα τους καταδικάσει ο πολίτης» μας απάντησε. Μας έκανε εντύπωση η σιγουριά του. Το ίδιο θα λένε και οι πολίτες, ίσως. Αλλά ταυτόχρονα θα βρίσκονταν στους προθαλάμους των περιφερειαρχών, ζητώντας ικανοποίηση δικαίων αιτημάτων. Ως γνωστόν, οι περιφέρειες έχουν λεφτά.

Ακολουθήστε μας για όλες τις ειδήσεις στο Bing News και το Google News