Με ξένα φτερά

Ο διευθυντής σύνταξης της «Π» Κωνσταντίνος Μάγνης γράφει για τη Φώφη Γεννηματά

Υποδεχθήκαμε την ανάρτηση εμβρόντητοι, ως απίστευτη πληροφορία. Τσέκαρέ το, είπε κάποιος, η σπουδή για πρωτιές ή το άγχος να μην υστερήσεις εξωθεί σε μακάβρια λάθη. Όμως ακολούθησαν και άλλες αναρτήσεις και οι αμφιβολίες ηττήθηκαν σχεδόν αμαχητί.

Ο θυμόσοφος της ομάδας αναφώνησε πως «πάντα ματαιότης τα ανθρώπινα». Ακολούθησε γραπτό μήνυμα σε ανάλογο πνεύμα, βλέπεις η θυμοσοφία είναι το πιο παρηγορητικό σκεύασμα που επινόησε ο πολιτισμός: «Εφυγε γρήγορα, αλλά έζησε καλά». Πράγματι, στα 57 της χρόνια πρόλαβε να πετύχει και να βιώσει πράγματα και καταστάσεις που άλλοι ούτε καν ονειρεύονται. Αλλά βέβαια έζησε μαζί μ’ αυτά τον πρόωρο θάνατο των δικών της και τη δοκιμασία του προσωπικού της καρκίνου, σε δύο ταχύτητες.  Ετσι συμβαίνει στις περισσότερες ζωές: Εχεις ζητήματα να θαυμάσεις και ζητήματα να οικτίρεις. Η ζωή δεν έχει καμία υποχρέωση να κρατάει ισορροπίες, η συμπαντική τάξη είναι το χαοτικό άθροισμα επί μέρους αταξιών.

Αλλους τους χτυπάει αμείλικτα, άλλους τους θωπεύει, σε άλλους δίνει και παίρνει την ίδια στιγμή, σε άλλους επιφυλάσσει τέρμινα με ηλιοφάνεια και τέρμινα με μπουρίνια. Κανείς μας δεν είναι επαρκώς σοφός ώστε να ζυγίσει με ακρίβεια τον βίο των άλλων. Αν τα πάντα είναι ματαιότης, τότε η ζύγιση είναι περιττή. Δεν έχουμε παρά να βουλιάξουμε στην αδράνεια και να μηδενίσουμε τις φιλοδοξίες και τα ένστικτά μας, κόντρα στην ίδια μας τη φύση. Όμως κόντρα στην σχετική μας ασημαντότητα, μαχόμαστε ώστε να αφήνουμε κάτι πίσω μας, μια ιδέα, ένα ίχνος, ένα σπίτι, μια αγάπη, μια ωραία καταστροφή, έναν στίχο από εμάς, έναν στίχο για μας, μια φωτογραφία, με την ελπίδα οι κατιόντες να ρωτούν στο διηνεκές «ποιος είναι αυτός», αν δεν τα έχεις καταφέρει να μη ρωτούν, γιατί θα ξέρουν.

Ολοι θα ξέρουν και θα ξέρουν ποια είναι η γυναίκα στις γελαστές φωτογραφίες. Ένα κορίτσι που της έμελλε να γεννηθεί από  χαρισματικούς αλλά άτυχους γονείς και που ενώ έδωσε τη μάχη της να τους μιμηθεί στα ταλέντα και τη δημοτικότητα, τους μιμήθηκε και στο πεδίο που δεν ήθελε, μέσα από έναν οργανισμό που αποτέλεσε πιστό αντίγραφο ενός γενετικού ελαττώματος. Ιδια ο πατέρας σου, αν της έλεγε κανείς, ήταν να χαίρεται ή να ανατριχιάζει;

Μάχεται η κοινωνία να συμφιλιωθεί με την ιδέα του καρκίνου. Με ροζ ιβεντ και με αισιόδοξα, ευεργετικά μηνύματα υπέρ της πρόληψης και της ιδέας να κοιτάς τον αντίπαλο στα μάτια. Κουράγιο, και τα εμβόλια έρχονται. Κουράγιο, και ήδη μεταμοσχεύθηκαν ιστοί από πειραματόζωα με επιτυχία στον άνθρωπο. Κουράγιο, και ήδη η χημειοθεραπεία έγινε ανώδυνη και εξασφαλίζει ποιότητα ζωής και βιωσιμότητα που οι καρκινοπαθείς, καταδικασμένοι από χέρι παλιά, δεν θα μπορούσαν ούτε καν να ονειρευτούν. Κουράγιο, και τώρα αναπτύσσονται θεραπείες μέσα από προληπτική ανάγνωση του γονιδιώματος. Μέρα με τη μέρα και χρόνο με τον χρόνο, όλο και κάποιος θα σωθεί, όλο και κάποιος θα δει τις ελπίδες του να αυγαταίνουν, ακόμα και τα μαλλιά να μη χάνονται. Αλλά αργεί ακόμα να εκλείψει η εκδοχή εκείνη του καρκίνου που εφορμά σαν μαύρος καβαλάρης και εξοντώνει αμείλικτα και συνοπτικά.  Οσοι έχουν ζήσει τέτοια περίσταση στο περιβάλλον ή και στο σπίτι τους, τον άνθρωπο που χάνεται με μόνο σύμπτωμα μια ανεπαίσθητη αφηρημάδα των ματιών του, μια απόκοσμη, ανομολόγητη απορία, θα είχαν πολλά να πουν γι’ αυτό, ή ίσως θα είχαν να πουν συγκλονιστικά λίγα.

Αυτή είναι η ερμηνεία της λύπης που νιώσαμε όλοι το πρωί της Δευτέρας. Η μνήμη μας πήγε σε μια παλιότερη εμπειρία. Ένα γεράκι κατεβαίνει από τον ουρανό στα ξαφνικά και ανεπαίσθητα, την έφοδό  του προδίδει μια σκιά κι ένα θρόισμα, αρπάζει ένα σπουργίτι, το φυλακίζει στα γαμψά του νύχια και απογειώνεται, με το σπουργίτι να αφήνει σαν ύστατη κατάθεση ζωής, ένα αμήχανο κοίταγμα, καθώς επιβιβάζεται στο ασανσέρ του θανάτου. Το πρωί της Δευτέρας νιώσαμε πως το γεράκι είχε και πάλι κατεβεί, αλλά το νιώσαμε μόλις έφυγε και άφησε πίσω του ένα κρεβάτι αδειανό, κι ένα σεντόνι ατσαλάκωτο.

Δεν είναι εύκολη αυτή η συμφιλίωση. Αυτή είναι η ματαιότης.  Οσο καλά και να μάθεις να πετάς, πάντα θα είσαι το σπουργίτι. Αλλά κανείς δεν είναι εύκολο να πει, αν θέλει να ακούσει το θρόισμα του γερακιού, ή απλά να φύγει χωρίς να πάρει είδηση σε ποιο ασανσέρ επιβιβάστηκε. Ασε καλύτερα. Μην το τσεκάρεις.

Όλες οι ειδήσεις άμεσα μέσα από το Google News. Κάντε κλικ εδώ και κάντε εγγραφή

Άμεση ενημέρωση με όλες τις ειδήσεις τώρα και μέσω Whatsapp - Δες εδω


ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ