Οι πολυκατοικίες γερνούν στα 50 – Πατρινός πολιτικός μηχανικός εγείρει ζήτημα ασφάλειας

Σημειωτέον ότι ο κ. Παπανικολόπουλος είναι βιωματικά συνδεδεμένος με το ζήτημα μια που ο πατέρας του Χρήστος ήταν επίσης πολιτικός μηχανικός -πρόεδρος της Πολεοδομίας- και είχε ανεγείρει πολλές πολυκατοικίες στην εποχή της αντιπαροχής.

Ο αστιγματισμός της κοινωνίας μας

Πολύ μεγάλη συζήτηση, ενδιαφέρον των Ελλήνων πολιτών, γενναιόδωρης χρηματοδότησης από το την Ευρωπαϊκή Ενωση έχει γίνει τα τελευταία χρόνια για τα συνεχή προγράμματα «Εξοικονομώ». Η ελληνική κυβέρνηση έχει ήδη αναγγείλει τρία νέα προγράμματα.

Είναι αυτονόητο ότι τα κτίριά μας πρέπει να αναβαθμιστούν ενεργειακά, σύμφωνα με όλες τις επιστημονικές έρευνες, στατιστικές και συγκριτικά στοιχεία με τα κτήρια της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Προφανώς το ενεργειακό αποτύπωμα των κτηρίων στην Ελλάδα πρέπει να αναβαθμιστεί.

Για ποια κτήρια μιλάμε όμως;

Το μεγάλο θέμα συζήτησης για τα κτήρια από οπλισμένο σκυρόδεμα που πρέπει να αρχίσει σήμερα στην Ελλάδα είναι ο χρόνος ζωής τους. Τα πρώτα κτίρια από οπλισμένο σκυρόδεμα ξεκίνησαν να κατασκευάζονται στη χώρα μας στις αρχές του 20ού αιώνα. Πρώτο κτίριο στην Αθήνα, που είχε στοιχεία σκυροδέματος, θεωρείται το κτίριο του Γιάνναρου (Όθωνος και Φιλελλήνων) περίπου το 1918, το οποίο έγινα η αιτία να βγει το πρώτο διάταγμα περί υψών το 1919.

Στη συνέχεια εμφανίστηκαν και κάποια άλλα, προφανώς λίγα, ένα εκ των οποίων ήταν το κτίριο Κωνσταντινίδη, που κατασκευάστηκε το 1925, με αποτέλεσμα η Πολιτεία να αναγκαστεί να εκδώσει τον πρώτο Γενικό Πολεοδομικό Κανονισμό (ΓΟΚ 1929) και τον Νόμο 3741/1929 περί Οριζοντίου Ιδιοκτησίας.

Τα κτίρια αυτά κατασκευάστηκαν με σκυρόδεμα στις αρχικές τους δομές (τσιμέντο σε αρχική βιομηχανική παραγωγή) και σίδηρο ST1 (εύκαμπτο). Με την πάροδο των χρόνων φτάσαμε στη σημερινή ποιότητα, να κατασκευάζονται δηλαδή με πιστοποιημένο σκυρόδεμα με τσιμέντο υψηλής αντοχής και σίδηρο S500 (υψηλής ποιότητας).

Στη δεκαετία του 1950 και μετά, αναπτύχθηκε η διαδικασία της αντιπαροχής. Αρχίζει λοιπόν, στην Αθήνα αρχικά και στην επαρχία κατά τη δεκαετία του 1960, η με αντιπαροχή κατασκευή πολυκατοικιών από οπλισμένο σκυρόδεμα.

Και προφανώς όσοι από τους Έλληνες πολίτες, έχουν την οικονομική δυνατότητα, τρέχουν να κατοικήσουν σε καλύτερες συνθήκες: Κεντρική θέρμανση, προστασία από τις βροχές, αντισεισμική σιγουριά, καθαρά δάπεδα, χώροι υγιεινής εντός του σπιτιού…

Ποιο είναι το ερώτημα σήμερα; Ποιος είναι ο χρόνος ζωής αυτών των κτιρίων!

Πότε ολοκληρώνεται ο χρόνος ζωής των κτηρίων από οπλισμένο σκυρόδεμα της ποιότητας των δεκαετιών 1950, 1960, 1970 και ακόμα πιο μετά, ειδικά χωρίς την απαραίτητη συντήρηση -που δεν έγινε ποτέ και πουθενά- και φυσικά όταν δεν υπήρχε ποτέ προστασία εκείνου του σιδηρού οπλισμού από τη διάβρωση λόγω υγρασίας;

Σύμφωνα με την επιστημονική κοινότητα, ο εκτιμώμενος χρόνος ζωής του ορίζεται περίπου στα 50 – 60 χρόνια. Κι αυτό δε σημαίνει τίποτε άλλο από το ότι πρέπει ΑΜΕΣΑ να αρχίσει η συζήτηση για το ΤΙ ΜΕΛΛΕΙ ΓΕΝΕΣΘΑΙ.

Μια συζήτηση μεγάλη που αφορά πολλούς παράγοντες και πρέπει πάρα πολλοί να συμμετάσχουν σ’ αυτήν.

Ποιοί;

• Η ελληνική Πολιτεία μέσω των θεσμών της, γιατί αυτή έχει τη δυνατότητα για το νομοθετικό και εκτελεστικό έργο.
• Η πανεπιστημιακή επιστημονική κοινότητα για τις τεχνικές λύσεις και την επιστημονική τεκμηρίωση.
• Το Τεχνικό Επιμελητήριο για την επιμόρφωση των Μηχανικών (σεμινάρια, ημερίδες, ανακοινώσεις) και την ενημέρωση/αφύπνιση της κοινωνίας.
• Το σύνολο του δικηγορικού κόσμου, καθώς είναι απαραίτητη η συζήτηση (και θέσπιση) ενός νέου νομικού πλαισίου, εντελώς πρωτοποριακού για τη χώρα (θα προκύψει εξάλλου εύλογα το ερώτημα: με ποιόν τρόπο θα συμφωνήσουν 20 ή 30 ή 40 συνιδιοκτήτες;;;).

Το θέμα, παρότι είναι εξαιρετικά σοβαρό δεν έχει καθόλου απασχολήσει την κοινωνία. Υπάρχει διάσπαρτη η αντίληψη ότι τα κτήρια είναι αιώνια(!) και μάλιστα χωρίς να τα φροντίζουμε, να τα συντηρούμε, να τα προστατεύουμε από τους παράγοντες που τα καταστρέφουν. Δυστυχώς η κοινωνία μας έχει αστιγματισμό. Δεν μπορεί να εστιάσει – επικεντρώσει στα πραγματικά προβλήματά της.

Ας αντιμετωπίσουμε την πραγματικότητα, ας κοιτάξουμε το θέμα κατάματα και ας αρχίσουμε τη συζήτηση για την επίλυση του τεράστιου αυτού ζητήματος, αρχής γενομένης από το Τεχνικό Επιμελητήριο.

Αλήθεια ας δούμε τι μπορεί να γίνει με τις ωραίες κυρίες (τις πολυκατοικίες) του ’50 στην Αθήνα και του ’60 στην Πάτρα. Μην ξεχνάμε ότι είναι ένα κομμάτι από τη ζωή μας, αφού ζήσαμε τα περισσότερα χρόνια στη θαλπωρή τους. Ας τις βοηθήσουμε, το αξίζουν.

Σε διαφορετική περίπτωση, όσα «Εξοικονομώ» και να εφαρμόσουμε σε κτήρια θνησιγενή είναι σα να κάνουμε ορθοδοντική σε ετοιμοθάνατους…

Χρόνης Χρ. Παπανικολόπουλος

Πολιτικός μηχανικός ΕΜΠ