Οι Ταλιμπάν στο Αφγανιστάν απαγορεύουν βιβλία γραμμένα από γυναίκες και μαθήματα για τα δικαιώματα τους
Τα πανεπιστήμια ενημερώθηκαν επιπλέον ότι δεν επιτρέπεται πλέον να διδάσκουν 18 γνωστικά αντικείμενα

Στο Αφγανιστάν η κυβέρνηση των Ταλιμπάν αφαίρεσε από το πανεπιστημιακό σύστημα διδασκαλίας όλα τα βιβλία που έχουν γραφεί από γυναίκες, στο πλαίσιο μιας νέας απαγόρευσης που περιλαμβάνει και τη διδασκαλία των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και της σεξουαλικής παρενόχλησης.
Περίπου 140 βιβλία γραμμένα από γυναίκες συγκαταλέγονται στα 680 βιβλία που χαρακτηρίστηκαν ως «προβληματικά» λόγω απόψεων και θέσεων που είναι αντίθετες με τη Σαρία και τους νόμους των Ταλιμπάν.
Τα πανεπιστήμια ενημερώθηκαν επιπλέον ότι δεν επιτρέπεται πλέον να διδάσκουν 18 γνωστικά αντικείμενα, καθώς, σύμφωνα με αξιωματούχο των Ταλιμπάν, αυτά «έρχονται σε σύγκρουση με τις αρχές της Σαρία και την πολιτική του συστήματος».
Το διάταγμα αυτό αποτελεί το νεότερο σε μια μακρά σειρά περιορισμών που έχουν επιβληθεί από τότε που οι Ταλιμπάν επέστρεψαν στην εξουσία, πριν από τέσσερα χρόνια.
Μόνο αυτή την εβδομάδα, το δίκτυο οπτικών ινών απαγορεύτηκε σε τουλάχιστον 10 επαρχίες με εντολή του ανώτατου ηγέτη των Ταλιμπάν, με τους αξιωματούχους να ισχυρίζονται ότι η απόφαση ελήφθη για «την πρόληψη της ανηθικότητας».
Διαρκές πλήγμα για τις γυναίκες
Οι περιορισμοί έχουν επηρεάσει πολλές πτυχές της καθημερινότητας, όμως οι γυναίκες και τα κορίτσια πλήττονται ιδιαίτερα, καθώς, μεταξύ άλλων, απαγορεύεται η φοίτησή τους πέρα από την έκτη τάξη του Δημοτικού Σχολείου, ενώ ένας από τους τελευταίους τομείς κατάρτισής τους – τα μαθήματα μαιευτικής – τερματίστηκαν στα τέλη του 2024.
Τώρα, στο στόχαστρο μπαίνουν ακόμη και πανεπιστημιακά μαθήματα που αφορούν τις γυναίκες, αφού έξι από τα 18 απαγορευμένα μαθήματα σχετίζονται άμεσα με τη γυναικεία θεματολογία, όπως «Φύλο και Ανάπτυξη», «Ο Ρόλος των Γυναικών στην Επικοινωνία» και «Κοινωνιολογία των Γυναικών».
Η κυβέρνηση των Ταλιμπάν επιμένει ότι «σέβεται τα δικαιώματα των γυναικών» σύμφωνα με τη δική της ερμηνεία της αφγανικής κουλτούρας και του ισλαμικού νόμου.
«Ένα κενό στην εκπαίδευση»
Μέλος της επιτροπής αξιολόγησης των πανεπιστημιακών βιβλίων επιβεβαίωσε την απαγόρευση, δηλώνοντας στο BBC Afghan πως «όλα τα βιβλία που έχουν συγγραφεί από γυναίκες απαγορεύεται να διδάσκονται».
Η Zakia Adeli, πρώην αναπληρώτρια υπουργός Δικαιοσύνης πριν την επιστροφή των Ταλιμπάν και συγγραφέας ενός από τα απαγορευμένα βιβλία, δεν εξεπλάγη από την εξέλιξη.
«Λαμβάνοντας υπόψη όσα έχουν κάνει οι Ταλιμπάν τα τελευταία τέσσερα χρόνια, δεν ήταν παράλογο να περιμένουμε αλλαγές στο πρόγραμμα σπουδών», δήλωσε.
«Δεδομένης της μισογυνικής νοοτροπίας και πολιτικής τους, είναι απολύτως φυσικό ότι, αφού δεν επιτρέπεται στις ίδιες τις γυναίκες να σπουδάζουν, καταπιέζονται και οι απόψεις, οι ιδέες και τα συγγράμματά τους.»
Οι νέες οδηγίες, τις οποίες εξασφάλισε το BBC Afghan, εκδόθηκαν στα τέλη Αυγούστου.
Ο Ziaur Rahman Aryubi, αναπληρωτής διευθυντής ακαδημαϊκών υποθέσεων του υπουργείου Ανώτατης Εκπαίδευσης της κυβέρνησης των Ταλιμπάν, ανέφερε σε επιστολή προς τα πανεπιστήμια ότι οι αποφάσεις λήφθηκαν από επιτροπή «θρησκευτικών λογίων και ειδικών».
Στο στόχαστρο και ιρανικά συγγράμματα
Εκτός από τα βιβλία γραμμένα από γυναίκες, η απαγόρευση φαίνεται να στοχεύει και βιβλία Ιρανών συγγραφέων ή εκδοτών, με μέλος της επιτροπής να δηλώνει ότι ο στόχος είναι να «αποτραπεί η διείσδυση του ιρανικού περιεχομένου» στο αφγανικό πρόγραμμα σπουδών.
Στη λίστα των 50 σελίδων που στάλθηκε σε όλα τα πανεπιστήμια του Αφγανιστάν, αναφέρονται 679 τίτλοι, εκ των οποίων 310 είτε έχουν γραφτεί από Ιρανούς συγγραφείς είτε έχουν εκδοθεί στο Ιράν.
Δύο διαφορετικές πηγές, ανάμεσά τους και μέλος της επιτροπής, επιβεβαίωσαν στο BBC Afghan ότι η απόφαση ελήφθη για να εμποδιστεί η είσοδος ιρανικής επιρροής μέσω της ακαδημαϊκής ύλης.
Οι σχέσεις των δύο γειτονικών χωρών παραμένουν τεταμένες, με συνεχείς διαμάχες, ιδίως για τα υδάτινα δικαιώματα, ενώ από τον Ιανουάριο του 2025, το Ιράν έχει επαναπατρίσει πάνω από 1,5 εκατομμύριο Αφγανούς, λόγω της αυξανόμενης αντι-αφγανικής ρητορικής.
Ακαδημαϊκό αδιέξοδο
Η απόφαση έχει προκαλέσει ανησυχία στον ακαδημαϊκό κόσμο. Ένας καθηγητής, που μίλησε στο BBC υπό καθεστώς ανωνυμίας, εξέφρασε τον φόβο ότι το κενό που δημιουργείται είναι σχεδόν αδύνατο να καλυφθεί:
«Τα βιβλία Ιρανών συγγραφέων και μεταφραστών αποτελούσαν την κύρια γέφυρα των πανεπιστημίων του Αφγανιστάν με τη διεθνή ακαδημαϊκή κοινότητα. Η απομάκρυνσή τους δημιουργεί ένα τεράστιο κενό στην ανώτατη εκπαίδευση».
Καθηγητής του Πανεπιστημίου της Καμπούλ ανέφερε στο BBC πως, υπό αυτές τις συνθήκες, αναγκάζονται να συγγράφουν οι ίδιοι κεφάλαια για τα μαθήματα, λαμβάνοντας υπόψη τα «επιτρεπτά» και «μη επιτρεπτά» του καθεστώτος.
Το μεγάλο ερώτημα, όπως είπε, είναι αν αυτά τα κεφάλαια μπορούν πράγματι να ανταποκριθούν στα διεθνή επιστημονικά πρότυπα.
Ακολουθήστε μας για όλες τις ειδήσεις στο Bing News και το Google News