Πάτρα: Δεν τελείωσε η περιπέτεια με τον Κ7 – Στον Άρειο πάγο η μάχη 86 ιδιοκτητών με την Περιφέρεια για την απαλλοτρίωση
Οι ιδιοκτήτες ακινήτων που απαλλοτριώνονται, στρέφονται κατά της Περιφέρειας, ενώ το έργο μπαίνει σε τροχιά δημοπράτησης.
Στον κόμβο Κ7 της Ευρείας Παράκαμψης Πατρών, εκεί όπου θα συνδεθεί ο μεγάλος περιφερειακός δρόμος με την παλιά εθνική οδό Πατρών – Τριπόλεως (πρώην «111»), εκτυλίσσεται ένα ακόμα «δράμα» δημοσίου έργου, όπου οι πολίτες βρίσκονται σε αντιπαράθεση με το κράτος, για τις απαλλοτριώσεις.
Η Περιφέρεια Δυτικής Ελλάδας ανακοίνωσε προ ημερών ότι ξεκίνησαν οι διαγωνιστικές διαδικασίες, καθώς ξεπεράστηκαν οι τελευταίες νομικές δυσκολίες και το έργο προχωρά σε δημοπράτηση με διασφαλισμένη χρηματοδότηση 12,8 εκατ. ευρώ. Από την άλλη όμως, 86 ιδιοκτήτες απαλλοτριωμένων ακινήτων, δηλώνουν δια των νομικών τους εκπροσώπων ότι ετοιμάζονται να προσφύγουν στον Αρειο Πάγο γιατί το Δημόσιο επιχειρεί να τους φορτώσει μέρος του κόστους, της δικής του απαλλοτρίωσης.
Ο δικηγόρος Γιώργος Βλάχος, εκπροσωπώντας 60 θιγόμενους ιδιοκτήτες ακινήτων, δηλώνει στην εφημερίδα «Πελοπόννησο» ότι η πρόσφατη απόφαση του Τριμελούς Εφετείου Πατρών που ορίζει το τελικό ποσό της αποζημίωσης, είναι νομικά εσφαλμένη και εντελώς καταχρηστική. Με αυτήν, αναγνωρίζεται μεν η αντικειμενική αξία των ακινήτων σε ποσό λίγο πάνω από 3 εκατ. ευρώ, αλλά, μέρος αυτού καλούνται να το καταβάλουν οι πολίτες σε εισφορά, πληρώνοντας ο ένας τον άλλο, για υποτιθέμενη υπεραξία που δήθεν αποκτούν οι περιουσίες τους, από έναν δρόμο που θα περνά μπροστά από τις αυλές τους.
Η διασταύρωση της οδού Ηλείας, όπου θα κατασκευαστεί ο ένας από τους δύο κυκλικούς κόμβους
ΤΟ ΠΑΡΑΔΟΞΟ ΤΗΣ «ΑΥΤΟΑΠΟΖΗΜΙΩΣΗΣ»
Η υπόθεση ξεκινά το 2019, όταν η Περιφέρεια Δυτικής Ελλάδας κήρυξε την απαλλοτρίωση για τη δημιουργία του κόμβου Κ7. Η διαδικασία καθυστερεί και το 2022, η Περιφέρεια επικαλούμενη τον κίνδυνο απώλειας χρηματοδότησης από το ΕΣΠΑ, ζητά από το Μονομελές Εφετείο Πατρών να προχωρήσει εσπευσμένα στην επίταξη των ακινήτων. Το δικαστήριο κάνει δεκτή την αίτηση (απόφαση 73/2022), ορίζοντας ως αποζημίωση ποσό 1,7 εκατ. ευρώ, αλλά με μια κρίσιμη παράμετρο: οι ιδιοκτήτες θεωρούνται «ωφελούμενοι» από τη δημιουργία του δρόμου, άρα δεν δικαιούνται πλήρη αποζημίωση. Με απλά λόγια, το δικαστήριο είπε ότι όσες περιουσίες απαλλοτριώνονται, «αυτοαποζημιώνονται» – επειδή ο νέος δρόμος αυξάνει την αξία του υπόλοιπου ακινήτου.
Το νομικό πλαίσιο προέρχεται από έναν νόμο του 1977 της εισφοράς σε γη και χρήμα, ο οποίος βρίσκει εφαρμογή στις επεκτάσεις σχεδίων πόλεων και έχει λογική εξήγηση, αλλά στην πράξη σύμφωνα με τον κ. Βλάχο, έχει μετατραπεί σε εργαλείο για να μειώνονται οι αποζημιώσεις του κράτους στις απαλλοτριώσεις δημοσίων έργων.
«Στην περίπτωση του Κ7, δεν έχουμε επέκταση σχεδίου πόλης, όπου κάποιος ιδιοκτήτης είχε ένα χωράφι που γίνεται οικόπεδο και αποκτά ξαφνικά υπεραξία. Μιλάμε για έναν δρόμο μεγάλης κυκλοφορίας που θα δημιουργεί όχληση και ζημιά. Ενας δρόμος όπου θα περνούν νταλίκες και χιλιάδες αυτοκίνητα μπροστά από αυλές σπιτιών» εξηγεί στην «Π» ο δικηγόρος Απόστολος Παπαδόπουλος.
«Είναι η πιο παράλογη ερμηνεία που έχουμε δει τα τελευταία χρόνια» προσθέτει ο Γιώργος Βλάχος. «Σου παίρνουν την περιουσία και σου λένε ότι πρέπει να πληρώσεις κι από πάνω τον γείτονά σου, γιατί εσύ “κερδίζεις” -υποτίθεται- από έναν δρόμο που περνά μπροστά από το σπίτι σου».
Κατατίθεται αίτηση αναίρεσης στον Aρειο Πάγο
Προ ημερών, το Τριμελές Εφετείο Πατρών όρισε την τελική αποζημίωση για τις απαλλοτριώσεις του Κ7, σε ποσό λίγο πάνω από τα 3 εκατ. ευρώ. Ομως, σε αυτό το ποσό συνυπολογίζονται και οι «αυτοαποζημιώσεις» μεταξύ ιδιοκτητών (εισφορά σε χρήμα λόγω ωφέλειας) οι οποίοι καλούνται τώρα να αποδείξουν ότι δεν ωφελούνται αλλά, αντιθέτως ζημιώνονται από το έργο, έτσι ώστε να πληρωθούν ολόκληρο το ποσό και να μην αποζημιώσουν τους γείτονές τους, εξηγεί ο Γιώργος Βλάχος.
Απόστολος Παπαδόπουλος και Γιώργος Βλάχος
Η διαδικασία όμως είναι εξαιρετικά σύνθετη: ο ιδιοκτήτης πρέπει να αποδείξει ότι το ακίνητό του δεν αποκτά υπεραξία (εξαίρεση από το τεκμήριο ωφέλειας) και να προσκομίσει τα στοιχεία στην Τεχνική Υπηρεσία της Περιφέρειας που υλοποιεί το έργο. «Το παράδοξο είναι ότι ακόμα κι αν κάνεις όλα τα βήματα σωστά, όπως κάναμε εμείς, το δικαστήριο μπορεί να απορρίψει το αίτημα για τυπικούς λόγους, αν η υπηρεσία της Περιφέρειας δεν απαντήσει» λέει ο κ. Βλάχος. «Και αυτό ακριβώς συνέβη. Εμείς τα κάναμε όλα, αλλά η Περιφέρεια δεν απάντησε”, και το δικαστήριο είπε “απορρίπτω το αίτημα εξαίρεσης από το τεκμήριο ωφέλειας, γιατί δεν υπάρχει απάντηση”.
Το Τριμελές Εφετείο Πατρών με την απόφασή του αύξησε τις αποζημιώσεις από 1,7 εκατ. ευρώ, σε 3 εκατ. ευρώ, όμως το πρόβλημα της «αυτοαποζημίωσης» παραμένει. Για τον λόγο αυτό, αυτή την εβδομάδα κατατίθεται αίτηση αναίρεσης στον Αρειο Πάγο, με την οποία οι δικηγόροι των ιδιοκτητών επικαλούνται ότι η απόφαση του Τριμελούς Εφετείου Πατρών πάσχει νομικά, καθώς αντιστρέφει το βάρος της απόδειξης για το τεκμήριο της ωφέλειας εις βάρος του πολίτη. Παράλληλα, έχει κατατεθεί και αίτηση άρσης της απόφασης έναντι του Τριμελούς Εφετείου Πατρών, που θα κριθεί τον Μάρτιο του 2026.
Οι απαλλοτριώσεις του παραλογου
Η υπόθεση του Κ7 βρίθει χαρακτηριστικών περιπτώσεων «αυτοαποζημίωσης»:
– Σε απαλλοτρίωση 3 στρεμμάτων, η Περιφέρεια αρνείται να αποζημιώσει τα 700 τ.μ., θεωρώντας ότι το ακίνητο «αποκτά υπεραξία». Οι ιδιοκτήτες προσκομίζουν πιστοποιημένη εκτίμηση του υπουργείου Οικονομικών που αποδεικνύει το αντίθετο –ότι το ακίνητο όχι μόνο δεν ωφελείται, αλλά υποβαθμίζεται. Το δικαστήριο απορρίπτει την έκθεση εκτίμησης, επειδή η Περιφέρεια δεν απάντησε.
– Ιδιοκτήτης που χάνει μόλις 20 τετραγωνικά από το ακίνητό του καλείται να πληρώσει 41.000 ευρώ αποζημίωση στον γείτονά του, επειδή το δικό του τμήμα θεωρήθηκε «ωφελούμενο» καθώς έχει μέτωπο σε υφιστάσμενη οδό, αλλά μεγαλώνει το πεζοδρόμιο.
– Αλλοι ιδιοκτήτες λαμβάνουν ειδοποιήσεις ότι χρωστούν 11.000, 7.000, 3.000 ευρώ «υπέρ γειτόνων» που οι όμορες ιδιοκτησίες τους απαλλοτριώνονται. «Η Περιφέρεια μας βάζει να πληρώσουμε ο ένας τον άλλο, για ένα έργο που κάνει η ίδια» λέει χαρακτηριστικά ο Γιώργος Βλάχος.
Η ηγεμονική θέση του Κράτους έναντι των πολιτών
Η υπόθεση του Κ7 είναι μια ακόμα χαρακτηριστική περίπτωση διαμάχης κράτους – πολιτών για ένα δημόσιο έργο και ζωντανή απόδειξη της ηγεμονικής θέσης του πρώτου έναντι των δεύτερων.
Το σχεδιάγραμμα της χάραξης του Κ7 και η σύνδεσή του με την ΕΟ Πατρών – Τριπόλεως στην Καλλιθέα
«Στην πράξη, το κράτος λειτουργεί με την λογική: ‘’Γιάννης κερνάει, Γιάννης πίνει, εις υγείαν των κορόιδων’’, σχολιάζει ο δικηγόρος κ. Βλάχος. «Απαλλοτριώνει, καθυστερεί, δεν πληρώνει, βάζει τον πολίτη να αποδείξει ότι δεν ωφελείται, και στο τέλος βγάζει και μια ανακοίνωση ότι όλα πάνε καλά».
«Δεν είμαστε ενάντια στο έργο» λέει ο κ. Βλάχος. «Θέλουμε να γίνει, αλλά με σεβασμό στον νόμο και στον πολίτη. Δεν μπορεί το Δημόσιο να μας ζητά να πληρώσουμε για τη ζημιά που μας προκαλεί».
Η περίπτωση του Κ7 δείχνει με σαφήνεια ότι το πρόβλημα δεν είναι μόνο νομικό, αλλά θεσμικό. Μάλιστα, ο κ. Βλάχος προειδοποιεί: «Αν δεν καταβληθούν τα ποσά που ορίζει το δικαστήριο, η απαλλοτρίωση δεν συντελείται, άρα το έργο δεν προχωρά».
Ακολουθήστε μας για όλες τις ειδήσεις στο Bing News και το Google News
