Σαν σήμερα 23 Ιανουαρίου 1867: O καταστροφικός σεισμός στη Κεφαλονιά με 244 νεκρούς – ΦΩΤΟ

Το ημερολόγιο έγραφε 23 Ιανουαρίου του 1867, όταν κατά την διάρκεια της νύχτας στο νησί της Κεφαλονιάς η γη άρχισε να σείεται.

Ο ισχυρότατος σεισμός που καταγράφηκε εκείνη την νύχτα ήταν σύμφωνα με μεταγενέστερες μετρήσεις της τάξεως των 7,2 βαθμών της κλίμακας Ρίχτερ και εντάσεως 10 βαθμών της κλίμακας Μερκάλι.

Το ρολόι έδειχνε 4:19 το πρωί.

Ολόκληρο το νησί ξύπνησε με τρόμο από τον σεισμό που διήρκεσε 25 με 30 δευτερόλεπτα. Ο σεισμός έγινε αισθητός στην κεντρική και νότιο Ελλάδα, τη Νότια Ιταλία και την περιοχή της σημερινής Αλβανίας. Μικρής έκτασης ζημιές προκλήθηκαν στην Ιθάκη, τη Λευκάδα, τη Ζάκυνθο, την Κέρκυρα και τη Δυτική Στερεά Ελλάδα.

Οι εικόνες της εποχής αποτυπώνουν την έκταση της καταστροφής που υπέστη το νησί και πιο συγκεκριμένα το Ληξούρι.

Ήταν ένας από τους μεγαλύτερους σεισμούς στον ελληνικό χώρο κατά τον 19ο αιώνα. Με επίκεντρο το Ληξούρι ισοπέδωσε σχεδόν ολοκληρωτικά τη χερσόνησο της Παλικής στη δυτική Κεφαλονιά. Πριν τον μεγάλο αυτό σεισμό, είχαν προηγηθεί κι άλλες πιο μικρές δονήσεις, στις οποίες όμως κανείς δεν έδωσε σημασία, χωρίς μάλιστα να φανταστεί κάποιος αυτό που θα έμελλε να συμβεί το ίδιο βράδυ.

Σύμφωνα με μαρτυρίες, λίγο πριν να εκδηλωθεί ο σεισμός, ένα άλογο στο Αργοστόλι έσπασε τα δεσμά του και άρχισε να τρέχει αλαφιασμένο.

Να σημειωθεί, πως δεν σταμάτησαν για μήνες οι μετασεισμοί στην Κεφαλονιά και μέχρι το τέλος Απριλίου δεν πέρασε μέρα χωρίς σεισμούς. Μερικοί από αυτούς ήταν τόσο ισχυροί, που έγιναν αισθητοί και στην ηπειρωτική Ελλάδα.

Ο καταστροφικός σεισμός προκάλεσε μεταναστευτικό ρεύμα, ενώ μεγάλη εκστρατεία υπέρ της ενίσχυσης των σεισμοπλήκτων πραγματοποιήθηκε με πρωτοβουλία της κυβέρνησης Κουμουνδούρου και από Κεφαλλονίτες της διασποράς.

Οι μετασεισμοί και τα έντονα καιρικά φαινόμενα του προηγούμενου έτους

Ακολούθησαν μικρότεροι σεισμοί και στις 11:00 το πρωί επαναλήφθηκαν μεγάλες δονήσεις που συμπλήρωσαν την καταστροφή. Ο ιστοριοδίφης Ηλίας Τσιτσέλης μας πληροφορεί ότι ο σεισμός αυτός προαναγγέλθηκε από τους μικρότερους πολυάριθμους σεισμούς και από άσχημα καιρικά φαινόμενα του προηγούμενου έτους 1866 Ιανουάριος 25 και μετά.

Οι διάφοροι μελετητές-σεισμολόγοι-περιηγητές προσπάθησαν να εξάγουν συμπεράσματα για την κατεύθυνση του σεισμού υπολογίζοντας το μέγεθος της καταστροφής και τη διεύθυνση της πτώσεως των ερειπίων.

Σίγουρο είναι ότι ο σεισμός έπληξε περισσότερο την περιοχή της Παλικής, όπου ήταν και η εστία του σεισμού (περιοχή Ρίφι-Δαμουλιανάτα-Αγία Θέκλη). Οι στέρεοι πέτρινοι ανεμόμυλοι του υψώματος Ρίφι έπεσαν κι αυτοί χωρίς τα ερείπιά τους να πέσουν. Τα χωριά έγιναν σωρός ερειπίων. Μεγάλη ήταν η καταστροφή της Αγίας Θέκλης, μια και είναι χτισμένη στη πλαγιά του βουνού.

 

Ο Ιωσήφ Παρτς, στο βιβλίο του «Κεφαλληνία και Ιθάκη» μας δίνει το μέγεθος της καταστροφής της Αγίας Θέκλης:

«Η καταστροφή αυτού του χωριού ήταν τόσον τέλεια, ώστε δεν ηδύνατο τις να διακρίνει τα όρια των κτησμάτων εν τω πεδίω των ερειπίων. Ενταύθα εν τη κυρία εστία του σεισμού φαίνεται ότι ευθύς η πρώτη δόνησις απετέλεσε σχεδόν την καταστροφή».

 

Οι νεκροί και οι μεγάλες καταστροφές που προκάλεσε ο σεισμός

Λιγότερη αλλά όχι και ασήμαντη βλάβη προξένησε ο σεισμός και στην Άνω και Κάτω Λειβαθώ. Ζημιές έπαθαν τα χωριά Λακήθρα, Κοριάνα, Κλείσματα, Καραντηνάτα και Φωκάτα. Ο λόγιος Παναγής Βεργωτής στο έντυπό του «ο Σεισμός της 23 Ιανουαρίου 1867» μας ενημερώνει για το μέγεθος της καταστροφής μέσα από τους αριθμούς των νεκρών.

Στο Αργοστόλι 5, 35 στο Ληξούρι, 19 στην Αγία Θέκλη, Δαμουλιανάτα 43, 7 στα Μαντζαβινάτα, 3 στο Βουνί, στα Χαβριάτα 17, στο Ρίφι 17, 17 και στο Σκηνιά, 2 στη Κοντογενάδα, 3 στα Λουκεράτα, 2 στη Δεματορά, 2 στα Καλάτα, 2 στον Αθέρα, 19 στα Κουβαλάτα, 19 στη Θηνιά, 2 στη Σάμη και 1 στην Άσσο και πάρα πολλοί οι τραυματίες.

Γενικά η επίσημη έκθεση αριθμεί σε όλη την Κεφαλονιά 2642 κατεστραμμένα σπίτια, 2946 με ζημιές και 244 νεκρούς. Η συνολική ζημιά υπολογίστηκε σε 15 εκατομμύρια -τότε- δραχμές, κανένα δε γειτονικό νησί δεν έπαθε ζημιές.

 

Εντελώς καταστράφηκαν τα χωριά κοντά στην Αγία Θέκλη, Καλάτα, Δεματορά, Καμιναράτα, χωριά που το έδαφός τους ήταν διαφορετικής σύστασης από τα κατεστραμμένα χωριά και ήταν μακριά από την έδρα του σεισμού, δεν καταστράφηκαν εντελώς.

Τα χωριά Παρισάτα, Μονοπολάτα, Βιλατώρια, Βόβυκες, Κοντογενάδα έπαθαν ζημιές αλλά όχι εξ ολοκλήρου. Επίσης τα χωριά Κουβαλάτα, Λουκεράτα, Τυπαλδάτα, Σουλλάροι και Μανταβινάτα καταστράφηκαν εντελώς. Τα δε Μιχαλιτσάτα καταστράφηκαν κατά τα εννέα δέκατα.

Στο Ληξούρι έχασαν τη ζωή τους 35 άτομα και οι μισές από τις οικίες καταστράφηκαν, και το κωδωνοστάσιο του Παντοκράτορος πήρε κλίση προς τα Βορειοανατολικά. Δίπλα στο ποτάμι άνοιξε το έδαφος σε σχισμή μήκους 100 και πλέον μέτρα και πλάτους ενός μέτρου.

 

Επίσης, η καταστροφή ήταν μεγάλη και στη Βόρειο Παλική, περιοχή Θηνιάς της οποίας τα χωριά βρίσκονται σε αργιλικά εδάφη. Το τόξο του σεισμού κατέρριψε και οικίας στα Κοντογουράτα -Κουρουκλάτα -Δειλινάτα όπως και σε σπίτια των χωριών της Λειβαθούς. Βέβαια όσο προχωράμε προς τα υψώματα της Κρανιάς οι απώλειες και οι ζημιές των σπιτιών ελαττώνονται.

Σύμφωνα με την παράδοση, τότε κάποιος ευσεβής Χριστιανός κάτοικος των περιχώρων Ληξουρίου «είδε όραμα ότι ο σεισμός έγινε από τον Θεό και ότι θα βυθιστεί το νησί, αλλά η Κορωνιώτισσα, Δακρυρροούσα δια των δεήσεων αυτής σώθηκε η νήσος Κεφαλληνίας». Το πρωί πήγαν κάτοικοι μαζί με τον ευσεβή χριστιανό στο Μοναστήρι της Παναγίας της Κορωνιώτισσας, για να την ευχαριστήσουν και βρήκαν την Αγία Εικόνα του θρόνου πεσμένη κάτω και εξερχόμενα δάκρυα από τους οφθαλμούς της, τα οποία φαίνονται ως τα σήμερα.

Από τότε έως σήμερα εορτάζεται αυτό το θαύμα της Παναγίας και κάθε παραμονή της επετείου τις 23 Ιανουαρίου γίνεται ολονυκτία με μεγάλη συμμετοχή κόσμου.

Ο μεγάλος σεισμός του 1867 που σημάδεψε ιδιαίτερα την περιοχή του Ληξουρίου και ευρύτερα της Παλικής αποτυπώνεται ποιητικά και λακωνικά σε εντοιχισμένη πλάκα που σώζεται έως σήμερα στην οικία της Άννας Καλογηροπούλου στην πλατεία Μηνιατών στο Ληξούρι. Να σημειωθεί ότι είναι και το μοναδικό μνημείο σεισμού που υπάρχει σε όλη την Κεφαλονιά.

 

Η πλάκα του Σεισμού βρίσκεται σήμερα στην οικία της Άννας Καλογηροπούλου- Πλατεία Μηνιατών Ληξουρίου

Πηγές: sansimera.gr/ekefalonia.gr

 

Διαβάστε επίσης:

 

Μεσολόγγι: Σκεπασμένη με βαρύ αντικείμενο η σορός του 31χρονου – Μαρτυρία ατόμου που συμμετείχε στην έρευνα

Πάτρα: Τι ζητούν επιχειρηματίες εστίασης για το Καρναβάλι – «Αστυνομία, τουαλέτες και διαφήμιση»

Μεσολόγγι: «Το παιδί μου» – Η στιγμή που έμαθε τα άσχημα νέα η οικογένεια του Μπάμπη ΒΙΝΤΕΟ

Κτηνωδία στο Ηράκλειο Κρήτης: Ζωοκλέφτες κρέμασαν σκύλο και το έβλεπαν να σπαρταράει

Όλες οι ειδήσεις άμεσα μέσα από το Google News. Κάντε κλικ εδώ και κάντε εγγραφή

Άμεση ενημέρωση με όλες τις ειδήσεις τώρα και μέσω WhatsApp - Δες εδω