Συνάντηση Μητσοτάκη – Ερντογάν: Μας φέρνει πιο κοντά ή δεν αλλάζει κάτι; Αχαιοί πολιτικοί απαντούν στην «Π»

Χρήστος Βεργανελάκης

Είχε ουσία, άραγε, για τα εθνικά μας θέματα, το τετ α τετ Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν και Κυριάκου Μητσοτάκη, στην προεδρική κατοικία του Τούρκου προέδρου στην Κωνσταντινούπολη; Ή μήπως ήταν ένα καθαρά τυπικό διπλωματικό ραντεβού;
Κέρδισε η ελληνική πλευρά κάτι; Και αν ναι, τι;

Η τουρκική πλευρά ωφελήθηκε; Μήπως ο Τούρκος πρόεδρος θέλησε να προβληθεί ως ο ισχυρός και καθοριστικός «μεσάζων» κατά τη διάρκεια της πολεμικής σύρραξης; Θυμίζουμε ότι είχε προηγηθεί η μεσολάβηση της Τουρκίας για το τετ α τετ των υπουργών εξωτερικών της Ρωσίας και της Ουκρανίας στην Αττάλεια.

Και το κυριότερο: μπορούμε, πλέον, να κοιμόμαστε πιο ήσυχοι όσον αφορά το ελληνο-τουρκικό μέτωπο ή μήπως τα προχθεσινά αφορούσαν αποκλειστικά τις γεωπολιτικές πληγές που άνοιξε η ρωσική επίθεση στην Ουκρανία;

Η εφημερίδα «Πελοπόννησος» μίλησε με τρία κορυφαία πολιτικά στελέχη, ζητώντας τους να αποτιμήσουν, απ’ όσα έμαθαν και απ’ όσα εκτιμούν, την αξία της συνάντησης των δύο ηγετών.

Ο υφυπουργός Εξωτερικών, βουλευτής Αχαϊας της ΝΔ, Ανδρέας Κατσανιώτης, απαντώντας στα ερωτήματα της «Π», εξήγησε:

-«Ούτε κερδίσαμε, ούτε χάσαμε… Το να υπάρχει ένας ανοιχτός δίαυλος επικοινωνίας ανάμεσα στον Ελληνα πρωθυπουργό και τον Τούρκο πρόεδρο σε μια κρίσιμη γεωπολιτικά περίοδο είναι χρήσιμο.
Ο Κωνσταντίνος Καραμανλής είχε πει ότι το πρόβλημα με την Τουρκία λύνεται είτε στη Χάγη, είτε με διάλογο, είτε με πόλεμο. Διάλογο δεν θέλουν οι Τούρκοι, πόλεμο δεν θέλει κανένας, οπότε η επιλογή της συζήτησης είναι η καλύτερη. Φυσικά και μας συμφέρει μια προσφυγή στη Χάγη, για το ένα και μοναδικό θέμα που αφορά τη διένεξή μας. Αλλά δεν είναι εκεί το θέμα».

-«Αυτό που έχει συμβεί, αλλάζει τον κόσμο που ξέραμε ως τώρα. Σε αυτό το νέο περιβάλλον δεν γίνεται να μη συζητήσεις με τον γείτονα. Πήγε στην Πόλη για άλλο λόγο ο πρωθυπουργός και ο Τούρκος πρόεδρος τον κάλεσε σε γεύμα. Μοιράστηκαν ανησυχίες».

-«Οσο για το ερώτημά σας, αν πρόκειται για διπλωματικό τρικ του Τούρκου προέδρου και αν η κίνησή του είναι ειλικρινής, θα σας πω ότι στην πολιτική είναι όλα πιθανά. Κανείς δεν μπορεί να γνωρίζει επακριβώς τις προθέσεις του άλλου. Το ζητούμενο είναι ότι υπάρχει κανάλι επικοινωνίας σε αυτή την παράξενη εποχή και μια ανταλλαγή απόψεων για το μείζον θέμα στην Ουκρανία. Αυτό ήταν το μενού στο γεύμα των δύο ηγετών. Ούτε περισσότερο φίλοι γίναμε, ούτε περισσότερο εχθροί, με την Τουρκία…».

Η βουλευτής Αχαϊας του ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ Σία Αναγνωστοπούλου, πρώην αναπληρώτρια Υπουργός Εξωτερικών και νυν αναπληρώτρια Τομεάρχης Εξωτερικών για τα Ευρωπαϊκά Θέματα, της Κοινοβουλευτικής Ομάδας του ΣΥΡΙΖΑ, επισήμανε στην «Π»:

 

-«Η συνάντηση του Ελληνα πρωθυπουργού με τον Τούρκο Πρόεδρο έγινε με μεγάλη καθυστέρηση. Δυστυχώς, στην καθυστέρηση αυτή έχει μερίδιο ευθύνης και η ελληνική κυβέρνηση. Από το 2019 η κυβέρνηση έκανε δύο εσφαλμένες, όπως αποδείχθηκε, επιλογές: προέκρινε μία αναβλητική στάση και επένδυσε στη θεωρία της απομονωμένης Τουρκίας. Το αποτέλεσμα ήταν η Ελλάδα, από πρωταγωνιστής των εξελίξεων, να βρεθεί να είναι παθητικός παρατηρητής σε διαδοχικές κρίσεις που αφορούν την περιοχή μας και κατ’ επέκταση τα εθνικά μας συμφέροντα».

-«Υπό αυτήν την οπτική, η συνάντηση η ίδια είναι ένα θετικό – παρότι αργοπορημένο – βήμα. Το να υπάρχει δίαυλος επικοινωνίας στο ανώτατο επίπεδο, είναι σημαντικό σημάδι προόδου. Μένει να δούμε την ουσιαστική πρόοδο. Ο ΣΥΡΙΖΑ-Προοδευτική Συμμαχία, ως υπεύθυνη πολιτική δύναμη, αναμένει την επίσημη ενημέρωση από την κυβερνητική πλευρά πριν τοποθετηθεί. Την ίδια στιγμή, όμως, επιμένουμε στο κύριο: ότι η ”επιτυχία” σε ένα τόσο κρίσιμο ζήτημα δεν ορίζεται με επικοινωνιακούς όρους, αλλά με κριτήριο το πόσο οδηγεί στην μείωση της έντασης και τη δέσμευση της Τουρκίας σε έναν ουσιαστικό διάλογο με απώτερο στόχο την προσφυγή στη Χάγη».

-«Οι μέρες είναι δύσκολες. Και οι εικόνες, οι ήχοι, οι άνθρωποι που φτάνουν μπροστά μας από την Ουκρανία μάς υπενθυμίζουν την ανάγκη διευθέτησης των διαφορών, την προτεραιότητα της διπλωματίας, τη σημασία μίας ξεκάθαρης εθνικής στρατηγικής που θα εγγυάται έναν πρωταγωνιστικό και ειρηνικό ρόλο για τη χώρα μας».

Γ. Παπανδρέου στην «Π»: «Νέα δεδομένα και στην Ανατολική Μεσόγειο»

Για το τετ α τετ Ερντογάν, Μητσοτάκη, η «Π» ζήτησε και πήρε αποκλειστική τοποθέτηση από τον πρώην πρωθυπουργό και νυν βουλευτή Αχαϊας του ΚΙΝΑΛ Γιώργο Παπανδρέου, ο οποίος θέτει μία ιδιαίτερη διάσταση:

«Είχα τονίσει πολλές φορές τα τελευταία χρόνια, πόσο σημαντικό είναι να υπάρχει τακτική επικοινωνία μεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας, στο υψηλότερο επίπεδο και όχι μόνο. Και κακώς κάποιοι μπερδεύουν, σκοπίμως ή όχι, την επικοινωνία με την υποχώρηση σε πάγιες θέσεις. Το να γνωστοποιεί με καθαρό τρόπο τις θέσεις της μια χώρα, εν προκειμένω η δική μας χώρα, είναι πάντα χρήσιμο και ενίοτε, μπορεί να παράξει και αποτελέσματα.

Σίγουρο είναι επίσης ότι, η «διπλωματία του μεγαφώνου» χωρίς επικοινωνία, εύκολα προκαλεί αχρείαστες παρεξηγήσεις. Η τακτική επικοινωνία μπορεί να παίξει και καθοριστικό ρόλο στη μείωση της έντασης, αλλά και στην επίτευξη στόχων που άπτονται της λεγόμενης χαμηλής πολιτικής ή και ουσιαστικότερα αποτελέσματα που άπτονται ζητημάτων που είναι προς το κοινό συμφέρον. Από την οικονομική συνεργασία, τον τουρισμό, το ενεργειακό, το περιβάλλον και την κλιματική αλλαγή, μέχρι και τα πιο δύσκολα θέματα, στα οποία είχαμε συνεργαστεί με τον Ισμαήλ Τζεμ, στο Παλαιστινιακό, για παράδειγμα, καθώς μαζί επισκεφτήκαμε και στείλαμε μήνυμα ειρήνης στα Ιεροσόλυμα και στη Ραμάλα. Όταν δε η συγκυρία είναι κατάλληλη, και υπάρχει πολιτική βούληση και από τις δυο πλευρές, μπορεί να οδηγήσει σε μια πιο ουσιαστική πρόοδο στο δύσκολο πεδίο των διμερών σχέσεων».

-«Υπό το πρίσμα αυτό, η συνάντηση μεταξύ του Κυριάκου Μητσοτάκη και του Ταγίπ Ερντογάν, είναι θετική εξέλιξη. Ελπίζουμε ότι η επαφή αυτή θα έχει συνέχεια και αν μη τι άλλο θα διασφαλίσει ένα ήσυχο καλοκαίρι, πράγμα σημαντικό για την οικονομία, τον τουρισμό αλλά και την γενικότερη ηρεμία σε ένα ταραχώδες περιβάλλον πολέμου.

Οι τεκτονικές αλλαγές που δημιουργεί σε γεωπολιτικό επίπεδο ο πόλεμος της Ουκρανίας, ασφαλώς δίνουν μια ευκαιρία στην Τουρκία να αναθερμάνει τις σχέσεις της με την Ευρώπη. Είναι κρίσιμο να κατανοήσει ότι για να γίνει αυτό, θα πρέπει να εγκαταλείψει την αναθεωρητική της ρητορική, την αμφισβήτηση του διεθνούς δικαίου, να σταματήσει την επιθετική πολιτική απέναντι στην Ελλάδα, και να αποδείξει ότι συμμερίζεται τις θεμελιώδεις ευρωπαϊκές αξίες, όπως της προστασίας των ανθρωπίνων δικαιωμάτων».

-«Με αυτή την έννοια, τα όσα συμβαίνουν μεταξύ Ρωσίας και Ουκρανίας είναι τουλάχιστον διδακτικά, και η έκβαση αυτού του πολέμου πρέπει να είναι ένα ηχηρό μήνυμα απέναντι σε κάθε έναν που αγκαλιάζει μεγαλο-ιδεατικές φαντασιώσεις και αναθεωρητικές πολιτικές.

Ασφαλώς, τα μεγάλα ζητήματα που ανοίγει ο πόλεμος στην Ουκρανία, όπως η ενεργειακή και η επισιτιστική ασφάλεια, δημιουργούν νέα δεδομένα και στην Ανατολική Μεσόγειο.

Είναι βέβαιο ότι, όποια και αν είναι η έκβαση του πολέμου, τίποτα δεν θα είναι όπως ήταν πριν. Χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι ότι πριν από ένα χρόνο πολλοί έλεγαν ότι τα κοιτάσματα αερίου που υπάρχουν στην ευρύτερη περιοχή μας δεν έχει νόημα να αξιοποιηθούν, ενώ τώρα όλοι επισημαίνουν τη σημασία τους.

Αυτά τα νέα δεδομένα πρέπει να εξετάσουμε πολύ προσεκτικά. Η προσωπική μου άποψη είναι ότι τα κοιτάσματα αυτά πρέπει να γίνουν καταλύτης για δίκαιη οριοθέτηση της ΑΟΖ, για ειρηνική συνεργασία αλλά και με το βλέμμα στραμμένο στο μέλλον, δηλαδή τη γνώση ότι γρήγορα πρέπει να απεξαρτηθούμε και από τους υδρογονάνθρακες ως πηγή ενέργειας πηγαίνοντας σε ανανεώσιμες πηγές. Σίγουρα θα μπορούσαν να ανοίξουν πια πρωτοβουλίες που μπορεί να ωφελήσουν την Ελλάδα και την Κύπρο σε ένα κόσμο που αλλάζει ραγδαία».

Όλες οι ειδήσεις άμεσα μέσα από το Google News. Κάντε κλικ εδώ και κάντε εγγραφή

Άμεση ενημέρωση με όλες τις ειδήσεις τώρα και μέσω WhatsApp - Δες εδω