Τα μυστικά της υπνικής άπνοιας
Ο Κωνσταντίνος Β. Σπυρόπουλος είναι ομότιμος καθηγητής Πνευμονολογίας του Πανεπιστημίου Πατρών, πιστοποιημένος στη μελέτη διαταραχών του ύπνου.
Είναι συχνό σύνδρομο. Αφορά το 10–20% των ανδρών και το 6–9% των γυναικών στις ηλικίες μεταξύ 30–60 ετών. Μόνον όμως το 2–5% αυτών πάσχει από το σύνδρομο δίχως να το γνωρίζει. Στις ηλικίες άνω των 60 ετών η συχνότητα του συνδρόμου είναι η ίδια μεταξύ ανδρών και γυναικών.
Το σύνδρομο παρατηρείται και στη βρεφική και παιδική ηλικία και χαρακτηρίζεται από ροχαλητό, ανήσυχο ύπνο, συχνές αφυπνίσεις τη νύκτα, διακοπή της αναπνοής για πάνω από 10 sec, λήθαργο, κακή σχολική επίδοση, νυκτερινή ενούρηση και δυσκολία στην πρωινή έγερση.
Οι προδιαθεσικοί παράγοντες είναι: Οικογενειακό ιστορικό, παχυσαρκία, εγκεφαλική παράλυση, σύνδρομο Down, δρεπανοκυτταρική αναιμία, σακχαρώδης διαβήτης, κρανιοπροσωπικές ανωμαλίες, ελλιποβαρή παιδιά κατά τη γέννηση. Από τα παιδιά που ροχαλίζουν το 1–3% θα αναπτύξει το σύνδρομο της υπνικής άπνοιας.
Στη βρεφική ηλικία το σύνδρομο σχετίζεται με: μικρό εύρος τραχείας, διαταραχές προσωπικού κρανίου, εγκεφαλική παράλυση, παχυσαρκία, υπερτροφία αμυγδαλών.
Για τους ενήλικες οι προδιαθεσικοί παράγοντες είναι: Σκολίωση ρινικού διαφράγματος, υπερτροφία ρινικών κόγχων, διαταραχές υπερώας και μεγάλη σταφυλή, μεγάλη βάση γλώσσας, μικρογναθεία, υποθυροειδισμός σακχαρώδης διαβήτης, παχυσαρκία, πολυφαγία το βράδυ, κατανάλωση ποτών κυρίως το βράδυ.
Επί συνδρόμου υπνικής άπνοιας εμφανίζονται πολλές και ενίοτε επικίνδυνες συνοσηρότητες όπως: υπέρταση, καρδιακή ανεπάρκεια, καρδιακές αρρυθμίες, καρδιακή ανακοπή, κολπική και κοιλιακή μαρμαρυγή, πνευμονική υπέρταση, έμφραγμα του μυοκαρδίου, αύξηση του αιματοκρίτη, εγκεφαλικό επεισόδιο. Πολλές φορές στους άνδρες εμφανίζεται στυτική δυσλειτουργία και σεξουαλική ανεπάρκεια.
Επειδή κατά τη διάρκεια των απνοιών, με συγκεκριμένους μηχανισμούς, παρατηρείται αφύπνιση του φλοιού του εγκεφάλου γίνεται κατακερματισμός και κακή ποιότητα ύπνου, με αποτέλεσμα πρωινή υπνηλία, επιθετικότητα και έντονη κεφαλαλγία. Εμφανίζονται συμπτώματα που μοιάζουν πολύ με καταθλιπτική συνδρομή. Λόγω της υπνηλίας ο ασθενής κοιμάται εύκολα στην οδήγηση (κίνδυνος μετωπικών συγκρούσεων), όταν διαβάζει, όταν παρακολουθεί τηλεόραση, όταν είναι καθισμένος ανενεργά σε δημόσιο χώρο π.χ. θέατρο ή κινηματογράφος, καθισμένος και συνομιλώντας με κάποιον, κατά τη διάρκεια ταξιδιού και όταν ακόμα είναι συνοδηγός.
Η αντιμετώπιση γίνεται είτε χειρουργικά είτα συντηρητικά. Η συντηρητική αντιμετώπιση περιλαμβάνει: απώλεια βάρους, αποφυγή γεύματος το βράδυ, αποφυγή αλκοολούχων ποτών, αποφυγή αγχολυτικών και ηρεμιστικών, εφαρμογή μάσκας θετικής πίεσης (Aυto CPAP) και προσφάτως διέγερση του γλωσσοφαρυγγικού νεύρου.
Η χειρουργική αντιμετώπιση περιλαμβάνει τις εξής τεχνικές:
Σταφυλοϋπερωιοφαρυγγοπλαστική (UPPP), εκτομή σταφυλής και υπερώας (ΡΙ), χειρουργική της γλώσσας, σκελετικό χειρουργείο (SS), αμφιγναθική προώθηση του γναθοπροσωπικού συμπλέγματος (ΜΜΑ), χειρουργική ρινός.
Το σύνηθες προφίλ των ατόμων που εμφανίζουν το σύνδρομο είναι άνδρες και σπανιότερα γυναίκες,40–50 ετών και άνω, παχύσαρκοι που ροχαλίζουν δυνατά το βράδυ, σε σημείο που να ανησυχούν τον ή τη σύντροφο. Το πρωί ξυπνούν με κακή διάθεση και πονοκέφαλο. Εχουν μειωμένη απόδοση στην εργασία και υποστηρίζουν ότι έχουν μια κακή ποιότητα ζωής λόγω της έντονης υπνηλίας.
Το σύνδρομο χρειάζεται αντιμετώπιση. Τα αποτελέσματα, μετά την εφαρμογή της Auto CPAP, είναι θεαματικά, στα άτομα που μπορούν να ανέχονται την CPAP κατά τη διάρκεια του ύπνου. Σε αντίθετη περίπτωση συνίσταται η χειρουργική αντιμετώπιση, μετά όμως από σχολαστική αξιολόγηση ου ασθενούς.
Ακολουθήστε μας για όλες τις ειδήσεις στο Bing News και το Google News
