Χριστίνα Κόκκοτα

Ιερά τέρατα της σκηνής μοιράστηκαν τη μεγάλη και τη μικρή οθόνη, αποδίδοντας τους δύο κεντρικούς ήρωές του. Στη κινηματογραφική μεταφορά του ο Αλμπερτ Φίνεϊ και ο Τομ Κόρτνεϊ. Στην τηλεοπτική εκδοχή του στο BBC, ο Αντονι Χόπκινς και ο Ιαν Μακ Κέλλεν. Πρόκειται για τον δημοφιλή και πολυβραβευμένο «Αμπιγιέρ» (The Dresser, 1980) του άγγλου Ρόναλντ Χάργουντ, θεατρικού συγγραφέα και σεναριογράφου της ταινίας «Ο Πιανίστας», που συγκίνησε εκατομμύρια θεατές.

Ενα έργο βιωματικό αλλά όχι αυτοβιογραφικό, προϊόν της εμπειρίας του δημιουργού του, που είχε δουλέψει μεταπολεμικά ως αμπιγιέρ του άγγλου σαιξπηρικού ηθοποιού Σερ Ντόναλντ Γουόλφιτ. Ο Χάργουντ θυμάται με νοσταλγία την περίοδο αυτή και την μετουσιώνει σε ένα κείμενο, στο οποίο λάμπει η αγάπη του για το θέατρο και το ενδιαφέρον του για τους ανθρώπους του θεάτρου.

Η υπόθεση εκτυλίσσεται σε ένα μικρό επαρχιακό θέατρο της Αγγλίας κατά τη διάρκεια του Β΄Παγκοσμίου πολέμου. Οι βομβαρδισμοί μαίνονται και οι σειρήνες σφυρίζουν δαιμονιωδώς, ενώ ο Σερ, ένας ηλικιωμένος αλλά διάσημος σαιξπηρικός ηθοποιός, που βρίσκεται στη δύση της θεατρικής του ζωής, παίζοντας τον βασιλιά Ληρ για 227η φορά, είναι σε κακή διάθεση λίγο πριν την παράσταση. Ο πιστός και αφοσιωμένος αμπιγιέρ του Νόρμαν θα καταβάλει τιτάνια προσπάθεια για να ανυψώσει το ηθικό του, να διαχειριστεί την κρίση ανασφάλειας και εξάντλησης του κυρίου του ώστε η παράσταση, παρά τη δίνη των καιρών, να μην ματαιωθεί.

Ενα συγκινητικό και τρυφερό ταγκό για δύο αντίθετους χαρακτήρες, που όμως τους συνδέει μια μακρόχρονη και σύνθετη, ιδιόρρυθμη και θυελλώδης σχέση, στην οποία ορισμένοι είδαν έναν αντικατοπτρισμό της σχέσης του Ληρ με τον Τρελλό του. Χρησιμοποιώντας ως πρότυπο για το χτίσιμο του Σερ τον ηθοποιό Ντόναλντ Γουόλφιτ, τυποποιεί πάνω του τα χαρακτηριστικά μιας ισχυρής και εξουσιαστικής φυσιογνωμίας, που απαιτεί σκληρή δουλειά και απόλυτη αφοσίωση στο θέατρο αλλά και προβάλλει τις ανησυχίες και τις κλονισμένες βεβαιότητες, τα προδομένα όνειρα και τις ματαιώσεις του καλλιτέχνη.

Απέναντί του στήνει έναν Νόρμαν ανεκτικό και στωικό, που αγαπά χωρίς όρους τον «κύριό» του, έτοιμο να θυσιαστεί για να τον λυτρώσει από την απόγνωση και την ψυχική κατάρρευση, διατηρώντας ζωντανή τη θεατρική παραγωγή. Συνθέτει έτσι ο άγγλος συγγραφέας ένα ακριβές και διαχρονικό πορτραίτο της θεατρικής ζωής και των καλλιτεχνικών σχέσεων, αποκαλύπτοντας όσα διαδραματίζονται πίσω από τη λάμψη της σκηνής, όσα ανείπωτα τραύματα βασανίζουν και καταβάλλουν τους ανθρώπους του θεάτρου στις κουίντες και τα παρασκήνια.

Η σκηνική προσέγγιση του «Αμπιγιέρ» αποτελεί πρόκληση για ένα σκηνοθέτη, όχι μόνο γιατί ελλοχεύει ο κίνδυνος της επανάληψης, μετά τις πολλές παρουσιάσεις, τις μεταφορές και τις διασκευές του, που καθιστά επιτακτικότερη την ανάγκη μιας ανανεωτικής και φρέσκιας ματιάς αλλά και γιατί προβληματίζει ο τρόπος απόδοσης των σκηνών από το σαιξπηρικό «Ληρ» που ενσωματώνει το έργο.

Πέντε χρόνια μετά την παρουσίασή της με τους Αλέξανδρο Μυλωνά και Μάνο Βακούση στο «Θέατρο της Οδού Κεφαλληνίας», τη φετινή σεζόν η δημοφιλής δημιουργία του Χάργουντ φιλοξενείται στο θέατρο «Τζένη Καρέζη», σε μετάφραση του Γιώργου Μπλάνα, με τη σκηνοθετική υπογραφή του Κώστα Γάκη, που επιμελείται και το ηχητικό περιβάλλον της παράστασης. Το δίδυμο των κεντρικών ηρώων ερμηνεύεται από την Ιεροκλή Μιχαηλίδη στον ρόλο του Σερ, του ιδιοσυγκρασιακού ηθοποιού και τον Γεράσιμο Σκιαδαρέση σε εκείνον του Νόρμαν, του αφοσιωμένου Αμπιγιέρ, πλαισιωμένους από έναν εξαιρετικό επταμελή θίασο. Την εικαστική ατμόσφαιρα (σκηνικά-κοστούμια) διαμόρφωσε ο Κέννυ Μακλέλαν, με τη συμβολή της video-art του Μιχάλη Μαυρομούστακου.

Μια ενδιαφέρουσα πρόταση στη δύσκολα να χαρτογραφηθεί πλέον θεατρική Αθήνα.

Ακολουθήστε μας για όλες τις ειδήσεις στο Bing News και το Google News