Θέατρο: Τρεις μάνες, τρεις γιοι

Χριστίνα Κόκκοτα

Ηταν το 2017, όταν στη σκηνή του θεάτρου Vault άρχισαν να ανεβαίνουν ως ηρωίδες μονολόγων μάνες, που γέννησαν σπουδαίους Eλληνες γιους, για να αφηγηθούν τη ζωή τους, αποκαλύπτοντας παράλληλα πτυχές της προσωπικότητας των ξεχωριστών παιδιών τους. Η εμπνευσμένη ιδέα του σκηνοθέτη και καλλιτεχνικού διευθυντή του χώρου Δημήτρη Καρατζιά, φόρος τιμής στη γυναίκα-μητέρα, έπαιρνε σάρκα και οστά με πρώτη παράσταση «Ο γιος μου ο Μάντζαρος», σε κείμενα και ερμηνεία της τραγικά χαμένης Χρύσας Σπηλιώτη. Το φεστιβάλ θεατρικών μονολόγων με τον γενικό τίτλο «Ο γιος μου» ήταν μια πραγματικότητα, που έμελλε να έχει συνέχεια μέχρι σήμερα, σε ετήσια βάση.      

Παρά την κοινή θεματική του, θεατρικοί συγγραφείς εναλλάσσονται στη συγγραφή των μονολόγων, προβάλλοντας τη σύγχρονη ελληνική καλλιτεχνική δημιουργικότητα και παντρεύοντας την πείρα των παλαιότερων με την ορμή των νέων δημιουργών, ενώ διαφορετική είναι κάθε φορά η σκηνοθετική και ερμηνευτική τους προσέγγιση. Καθώς οι «μητρικές» βιογραφίες τοποθετούνται σε διαφορετικές χρονικές στιγμές της ελληνικής ιστορίας και κινούνται μεταξύ πραγματικότητας και μυθοπλασίας, μέσα από την αφήγηση δε δοξάζεται μόνο η μητρότητα αλλά θίγεται και μια ποικιλία θεμάτων και κακώς κειμένων της κοινωνίας.

Μετά τη θετική αποδοχή από το κοινό και τους κριτικούς κατά την προηγούμενη σεζόν, επανέρχονται για δεύτερη χρονιά στη σκηνή του Vault, τρεις ιστορίες, βασισμένες στη ζωή της μητέρας του Κώστα Ταχτσή -μιας από τις πλέον αμφιλεγόμενες μορφές της νεοελληνικής λογοτεχνίας- με την υπογραφή της Κικής Μαυρίδου, της μητέρας του ποιητή Κωνσταντίνου Καβάφη σε κείμενα του Κοραή Δαμάτη και της μητέρας του αγωνιστή του ’21 Γεωργίου Καραϊσκάκη με τη γραφή της Σοφίας Καψούρου.

Στην πρώτη, με τον απαξιωτικό και σαρκαστικό τίτλο «Η μάνα αυτουνού…», η Ελλη Ζάχου-Ταχτσή αποκαλύπτει άγνωστες πτυχές της ταραχώδους ζωής του γιού της και τις σχέσεις της μαζί του, που ως γνωστό δολοφονήθηκε και το έγκλημα χαρακτηρίστηκε ομοφοβικό. Παρά το γεγονός ότι ο συγγραφικός κόσμος του Κώστα Ταχτσή είναι κυρίως αυτοβιογραφικός και σ’ αυτόν στηρίχθηκε για να γράψει το σημαντικότερο έργο του («Το Τρίτο Στεφάνι»), η μητέρα του παραμένει το λιγότερο φωτισμένο πρόσωπο σ’ αυτό. Και ενώ στην εμβληματική αυτή σύνθεση καταγράφει και αποκαλύπτει το πρόσωπο της «αγίας ελληνικής οικογένειας» απομυθοποιώντας την, στον μονόλογο η μητέρα του ταυτίζεται με όλα τα καλά κρυμμένα μυστικά, που κλειδώνονται στη μνήμη της στοιβαγμένα στα υπόγεια της ψυχής της. Η ιστορία μιας γυναίκας, που οι συνθήκες της εποχής και της ζωής της ανάγκασαν να γίνει η σκληρή παρά τη θέλησή της να ζήσει με ελευθερία και αγάπη. Η σκηνοθεσία είναι του Βαγγέλη Λάσκαρη και η ερμηνεία της Ράνιας Σχίζα.

Πολυταξιδεμένη και κοσμοπολίτισσα η μητέρα του Καβάφη, με τη ζωή της μοιρασμένη ανάμεσα στο Λονδίνο και το Λίβερπουλ, την πολυπολιτισμική Αλεξάνδρεια και πάλι στην Αγγλία, ύστερα στην Κωνσταντινούπολη και τελικά στην Αλεξάνδρεια, όπου έζησε μέχρι το θάνατό της το 1899. Στον μονόλογο «Χαρίκλεια Καβάφη» σκιαγραφείται με λιγότερο πραγματικό υλικό -όσο διασώζει η ιστορία, οι περιορισμένες αναφορές γι’ αυτήν σε γράμματα του ποιητή και οι από την ίδια γραμμένες πολίτικες συνταγές μαγειρικής- και με περισσότερο μυθοπλαστικό, ως καλή σύζυγος και τρυφερή μητέρα εννέα παιδιών εκ των οποίων πέθαναν τα δύο, με ιδιαίτερη συμπάθεια και αδυναμία για το μικρότερό της, τον Κωνσταντίνο Καβάφη. Αρκετά μπροστά από την εποχή της για γυναίκα του 18ου αιώνα, με γνώση για τη ζωή, το πένθος και το θάνατο αλλά και με αποκρυσταλλωμένες αντιλήψεις για τις ερωτικές σχέσεις των ανθρώπων. Με την Ασπασία Κράλλη στον ομώνυμο ρόλο, σε σκηνοθετική ανάγνωση του Κοραή Δαμάτη.

«Καραϊσκάκαινα, ο θρύλος» είναι ο τίτλος του εκρηκτικού μονολόγου, που φωτίζει την πολυτάραχη ζωή της περιβόητης Καλόγριας -της Ζωής Διαμάντως Διμισκή- μητέρας του Καραϊσκάκη, ενός ήρωα που έφερε το στίγμα του νόθου παιδιού. Η ανατρεπτική γραφή της Σοφίας Καψούρου τοποθετεί το ξεκίνημα της αφήγησης στο παρόν με τη μάνα να επισκέπτεται το στάδιο Καραϊσκάκη, για να μυρίσει το γρασίδι, να μυρίσει το παιδί της, τιμώντας τον γιο της, τον ΑηΓιώργη των Ελλήνων στον χώρο τον αφιερωμένο σ’ αυτόν. Ανάγεται έπειτα στο παρελθόν της ηρωίδας και στις δυσκολίες που συνάντησε στην ανατροφή του  μικρού Γιώργη, όντας μια μάνα, που δεν έγινε ποτέ σύζυγος. Περήφανη όμως και με τόλμη, που τσακίζει κόκκαλα, όταν εκστομίζει «Με όποιον θέλω τον έκανα. Με τον Θεό τον έκανα». Ενδιαφέροντα είναι και τα ερωτήματα, που θέτει ο μονόλογος για τους ήρωες:Πώς γεννιούνται, πώς πεθαίνουν, πώς τους θυμόμαστε μέσα στον χρόνο αλλά και οι αναφορές στο τοπίο της Ελληνικής Επανάστασης, στις αντιφάσεις της εποχής και τη θέση της γυναίκας τότε. Ερμηνεύει η ίδια η συγγραφέας, σκηνοθετημένη από τον Δημήτρη Καρατζιά.

Μια ιδιαίτερα αξιόλογη θεατρική πρόταση της φετινής σεζόν, στο πλαίσιο ενός φεστιβάλ, που δικαιωματικά είναι αφιερωμένο στη μνήμη της Χρύσας Σπηλιώτη, που πρώτη εγκαινίασε τον κύκλο των μονολόγων αυτής της θεματολογίας.

Όλες οι ειδήσεις άμεσα μέσα από το Google News. Κάντε κλικ εδώ και κάντε εγγραφή

Άμεση ενημέρωση με όλες τις ειδήσεις τώρα και μέσω WhatsApp - Δες εδω