20 χρόνια Ρίο-Αντίρριο: Μπήκαμε στα «άδυτα» της Γέφυρας

Η μεγάλη Ζεύξη συνεχίζει το ταξίδι της στο μέλλον. Η «Π» σε μία μοναδική περιήγηση, για να μάθουμε… μύθους, πραγματικότητες και ιδιαιτερότητες.

20 Tο όραμα του Χαριλάου Τρικούπη που έγινε πραγματικότητα

Για 20 χρόνια συμβολίζει τη βιώσιμη ανάπτυξη και την περηφάνια για την Ελλάδα, καθότι εξακολουθεί να είναι σύμβολο της χώρας. Η Γέφυρα Ρίου-Αντιρρίου συνεχίζει το ταξίδι της στο μέλλον, τοποθετώντας στο κέντρο τον άνθρωπο, την κοινωνία και το περιβάλλον, από τις 12 Αυγούστου 2004, οπότε το όραμα του Χαρίλαου Τρικούπη έγινε πραγματικότητα κι έμελλε ν’ αλλάξει την εμπειρία των ταξιδιωτών και τη ζωή των κατοίκων της Δυτικής Ελλάδας.

Με αφορμή τα εικοστά γενέθλια της Ζεύξης, η «Πελoπόννησος» δημοσιεύει το τελευταίο επιτόπιο ρεπορτάζ, που έκανε για το περιοδικό της, «tτip».

Η περιήγηση δεν είχε σκοπό να δούμε από κοντά το μεγάλο έργο, που όλοι έχουμε δει διερχόμενοι από το 2004, ούτε να μάθουμε όσα γνωρίζουμε για τις τεχνικές ιδιαιτερότητες κατασκευής της.

Με «οδηγούς» τον διευθύνοντα σύμβουλο της «Gefyra by Vinci» Παναγιώτη Λούκα και τον τεχνικό διευθυντή Αρη Σταθόπουλο-Βλάμη εισχωρήσαμε στα «άδυτα» της βαριάς υποδομής, που ταξιδεύει την Ελλάδα ανά τον κόσμο.

Το δίπτυχο «Ασφάλεια-Λειτουργία», κυρίως μετά το δυστύχημα των Τεμπών και τη «βουή» για το στέγαστρο Καλατράβα στο ΟΑΚΑ, μάς ώθησε να μπούμε στα… ενδότερα της Γέφυρας, αναζητώντας απαντήσεις σε μύθους και πραγματικότητες.

Μύθος 1ος: Η απόσβεση της Ιδιωτικής επένδυσης, όχι μόνο δεν έχει τελειώσει, αλλά το μεν δάνειο για την κατασκευή της (Ευρωπαϊκή Τράπεζα) αποπληρώνεται το 2030, η δε παραχώρηση από το Ελληνικό Δημόσιο θα ολοκληρωθεί το 2041! Οσο για το μετά, εκτιμάται ότι το ΤΑΙΠΕΔ και πάλι θα την ιδιωτικοποιήσει, κατά τα πρότυπα της Αττικής Οδού.

Μύθος 2ος: Το ύψος των Διοδίων δεν είναι θέμα της Εταιρείας «Γέφυρα», αλλά απόρροια της σύμβασης, που αυτή έχει με το κράτος και δεν προβλέπεται ποτέ να αλλάξει, αφού η αναγκαία ισορροπία οικονομικής βιωσιμότητας και υποφερτού κόμιστρου για τους οδηγούς δεν αφήνει περιθώρια μειώσεων, πλην μόνο της ισχύος εκπτωτικών καρτών (αλερετούρ, καλοκαιρινών 10ωρων, εργασίας, υγείας, ΑμΕΑ, πομποδεκτών), που κατεβάζουν το κόστος καθημερινών διελεύσεων ακόμα και στα 5 €, τουτέστιν χαμηλότερο και από τα Φεριμπότ του θαλάσσιου στενού. «Στον βαθμό που μπορούμε, είμαστε εδώ για να ανταποκριθούμε στις ανάγκες της κοινωνίας» λέει ο κ. Λούκας, αφήνοντας ανοιχτό το ενδεχόμενο για επιπλέον οικονομικές διευκολύνσεις.

Η περιήγηση στα ενδότερα του έργου που μας έκανε να ξεχάσουμε, σχεδόν, τα παλιά φεμιπότ του θαλάσσιου στενού

Η περιήγηση στα ενδότερα του έργου που μας έκανε να ξεχάσουμε, σχεδόν, τα παλιά φεμιπότ του θαλάσσιου στενού

Μύθος 3ος: Ο διακοσμητικός φωτισμός της Γέφυρας, μόνο Σάββατα, σε εθνικές εορτές ή σημαντικά γεγονότα, δεν είναι θέμα οικονομικού κόστους, αλλά έχει τη γενεσιουργό αιτία του στη φιλοσοφία της Γαλλικής Εταιρείας «Vinci» περί της μείωσης της ενεργειακής κατανάλωσης για το περιβάλλον και την Κλιματική αλλαγή. «Είναι ένας μύθος γι’ αυτό το τοπόσημο. Ο διακοσμητικός φωτισμός έχει μεγάλη επίπτωση στο περιβαλλοντικό αποτύπωμα. Για μας είναι ένα σασπέσιον. Ωστόσο, θα ξαναδούμε το πλάνο μας επ’ αυτού όταν ο ΔΕΔΔΗΕ μάς εγκρίνει τη δημιουργία Φωτοβολταϊκού Πάρκου δίπλα στα διόδια, για ιδία χρήση πράσινης εναλλακτικής ενέργειας» εξηγεί ο κ. Λούκας.

Η Γέφυρα Ρίου-Αντιρρίου, με προβλεπόμενη ζωή 12 δεκαετιών -χωρίς αυτό να σημαίνει ότι μετά δεν θα υφίσταται- για να λειτουργεί, ασφαλώς, για τους χρήστες της, ακολουθεί από την πρώτη μέρα εξειδικευμένο πρόγραμμα συντήρησης, δεκάδων εκατομμυρίων, μέσα από εξελιγμένες και διαρκώς μεταβαλλόμενες επιστημονικές μελέτες, μεθοδολογίες και νέα προηγμένα υλικά.

Π.Λούκας και Α.Σταθόπουλος - Βλάμης στην ξανάγηση

Π.Λούκας και Α.Σταθόπουλος – Βλάμης στην ξανάγηση

ΣΤΟΝ ΑΕΡΑ

Στα 2,2 χιλιόμετρά της η Γέφυρα κρέμεται από καλώδια και δεν ακουμπά πουθενά, αντιμέτωπη με τρεις μεγάλους εχθρούς. Ανέμους, υπόγεια ισχυρά θαλάσσια ρεύματα και σεισμούς. Στα 65μ. βάθους (90μ. η θεμελίωση) τα πέδιλα ακουμπούν στον βυθό με μεταλλική ενίσχυση προ του εδάφους και 2 αρμούς στις οδικές της άκρες. «Ολα είναι υπό έλεγχο, αλλά πρέπει να είμαστε εδώ για να είναι όλα υπό έλεγχο» μας λέει -διόλου τυχαία- ο Α. Σταθόπουλος. Σκυρόδεμα, καλώδια, μέταλλα βαριά και οδόστρωμα, τα πάντα γερνάνε και γι’ αυτό παρακολουθούνται, οπτικά, από Ειδικούς Επιθεωρητές, Δύτες με κάμερες, Εναερίτες, Ρομποτικά οχήματα υποθαλάσσια στους-65 βαθμούς Κελσίου κι από 80 Αισθητήρες θερμοκρασιών, ανέμων κ.ά.

ΤΑ ΡΙΧΤΕΡ

Στο ερώτημα πολλών, αν μπορεί η Γέφυρα, στον επικίνδυνο σεισμικά Κορινθιακό κόλπο να καταρρεύσει μ’ έναν πολύ ισχυρό σεισμό, η απάντηση είναι άκρως ενδιαφέρουσα. Το «φουλ τεστ» που έγινε, εξαρχής, έδειξε πως δεν έχει να κάνει με το μέχρι πόσα Ρίχτερ αντέχει. Διαθέτει μελέτη για το πιο κοντινό σεισμικό ρήγμα, του Ψαθοπύργου, μέχρι 7 Ρίχτερ, ενώ με βάση σεισμικά σενάρια περιοδικότητας στα 2.000 χρόνια φτάνει στα 475 έτη, όταν αυτή έχει προβλεπόμενη ζωή τα 120! «Δεν σημαίνει ότι θα καταρρεύσει. Θα πάθει κάποιες σοβαρές ζημιές, επισκευάσιμες. Φανταστείτε, όμως, εάν γίνει ποτέ μια τόσο μεγάλη σεισμική δόνηση, τι θα γίνει γενικά στην περιοχή! Θα έλεγα, μετά βεβαιότητας, πως καλό είναι τότε να είσαι στη Γέφυρα κι όχι κάπου αλλού…» σημειώνει ο τεχνικός διευθυντής. Αυτοματοποιημένο σύστημα, με αλγόριθμο, καταλαβαίνει ότι έγινε σεισμός και ειδοποιεί αν η Γέφυρα έχει υποστεί και σε τι μέγεθος ζημιές κι αν αυτή πρέπει να κλείσει.

Σε έναν από τους αρμούς τους μεγαλύτερους παγκοσμίως

Σε έναν από τους αρμούς τους μεγαλύτερους παγκοσμίως

ΟΙ ΑΝΕΜΟΙ

Σε ό,τι αφορά στους ανέμους, η Γέφυρα έχει προβλεφθεί να αντέχει μέχρι 180 χιλιόμετρα/ώρα, ενώ διαθέτει μελέτη έως και για 260 χλμ./ώρα, που παραπέμπει σε ακραίες καταστάσεις, μέχρι και σε τυφώνες!

Η ΠΡΩΤΟΤΥΠΙΑ

Η Γέφυρα,διαθέτει κάτι που καμιά άλλη στον κόσμο δεν έχει. Πρόκειται για τους 2 αρμούς στις αρχές της (Ρίο-Αντίρριο), οι μεγαλύτεροι παγκοσμίως. Το λεγόμενο ελληνικό ρεκόρ! Οι αρμοί συστοδιαστολών ανοίγουν και κλείνουν, αυξάνουν ή μειώνουν το οδόστρωμα, χωρίς αυτό να γίνεται αντιληπτό από τους οδηγούς.
«Κάτι σαν ένα μεταλλικό ακορντεόν, που ανάλογα τη διέγερση που θα δεχτεί δύναται να ανοίξει από 1,26 μέτρα έως και 2,30 μ. χωρίς να πάθει κάτι, στον δε σεισμικό σχεδιασμό ανοίγει από 2,81 μ. μέχρι και 5 μ. χωρίς να καταρρεύσει» αναφέρει ο κ. Σταθόπουλος. Οι αρμοί στηρίζονται από 17 δοκάρια, από τα οποία 6 είναι έτοιμα να θυσιαστούν σε κάποιο σεισμό, ώστε να υπερνικηθούν οι τριβές. Το κατάστρωμα είναι σαν λάστιχο και μετακινείται το οδόστρωμα της Γέφυρας, με τον θόρυβο κατά τη διέλευση οδηγών να μην κάνει κάτι τέτοιο αντιληπτό.

Τα λεγόμενα «θυσιαζόμενα» στοιχεία που προστατεύουν βασικά συστήματα στήριξης

Τα λεγόμενα «θυσιαζόμενα» στοιχεία που προστατεύουν βασικά συστήματα στήριξης

ΤΑ ΕΠΕΙΣΟΔΙΑ

Τα «καμπανάκια» είναι πολλά στα 20 χρόνια ζωής της Γέφυρας, όπως η καταγεγραμμένη μικρή μετακίνησή της λόγω γεωγραφικής απομάκρυνσης της Πελοποννήσου από την Αιτωλοακαρνανία. Δύο είναι τα επεισόδια που ξεχωρίζουν.
Επεισόδιο 1ο: Φωτιά σε πανάκριβο καλώδιο 290 μ. μήκους, αποτέλεσμα ενός συνδυασμού ανέμων και πάγου, που δεν είχε ξαναγίνει και οδήγησε στην εγκατάσταση Συστήματος Αντικεραυνικής Προστασίας, που δεν υπάρχει σε άλλη γέφυρα.
Επεισόδιο 2ο: Με βάρος άνω των 1.000 τόνων, που επέφερε ο σεισμός του 2008 (με επίκεντρο την Ανδραβίδα), η διέγερση έσπασε τα λεγόμενα «θυσιαζόμενα» στοιχεία, που έπρεπε να σπάσουν, για να μην υπάρξει άλλο μεγαλύτερο πρόβλημα σε βασικά συστήματα στήριξης (υδραυλικοί αποσβεστήρες), αλλά και στους δομικούς κοχλίες, που ξεπερνούν τους 240.000 σε όλη τη Γέφυρα.