ΑΦΙΕΡΩΜΑ – Ελληνοτουρκικά: Ηρεμα νερά, Χάγη ή κρίση;

Οποιος έχει διαβάσει το βιβλίο του Αχμέτ Νταβούτογλου «Το στρατηγικό βάθος – Η διεθνής θέση της Τουρκίας», γνωρίζει πολύ καλά… πού το πάνε οι γείτονες.
Και μπορεί ο πρώην υπουργός Εξωτερικών της Τουρκίας να μη δίνει το «παρών» στη σημερινή συνάντηση κορυφής στη Νέα Υόρκη (έχει παραδώσει προ πολλού τη θέση του, την οποία στις μέρες μας κατέχει ο Χακάν Φιντάν), όμως το αποτύπωμά του για τους νεο-Οθωμανικούς στόχους της σημερινής Τουρκικής Δημοκρατίας το έχει περάσει.

Τι θα συζητήσουν, όμως, σήμερα στις 9 το βράδυ (ώρα Ελλάδας) στο «Σπίτι της Τουρκίας» ο Κυριάκος Μητσοτάκης και ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν; Το επίσημο μενού κάνει λόγο για διμερή και περιφερειακά ζητήματα. Κι επειδή δεν μιλούν όλοι τη γλώσσα της διπλωματίας, θα γίνουμε πιο συγκεκριμένοι: Τα 6 ναυτικά μίλια, η οριοθέτηση ΑΟΖ, το (παράνομο) τουρκολιβυκό σύμφωνο, η συνεργασία Ελλάδας-Κύπρου-Ισραήλ, το (εκτός λογικής) τουρκικό αίτημα για αποστρατικοποίηση των νησιών, η ηλεκτρική διασύνδεση ελληνικής και κυπριακής δημοκρατίας, οι (εξωπραγματικές) Navtex στο Αιγαίο, η ανά διαστήματα εργαλιοποίηση του μεταναστευτικού και της μουσουλμανικής μειονότητας στη Θράκη, η εμπλοκή της Τουρκίας στην Ουκρανία κι άλλα σχετικά θα αποτελέσουν τα βασικά αντικείμενα της κουβέντας.

Ή για την ακρίβεια μιας δυνατής παρτίδας πόκερ, από την οποία η ελληνική πλευρά προσδοκεί να βγάλει κρυφούς άσους από το μανίκι της.

Από όλα όσα θα συζητηθούν, θα διαπιστώσουμε το αν οι δύο πλευρές θα συνεχίσουν στη γραμμή των «ήρεμων νερών» και της Διακήρυξης των Αθηνών «Περί Σχέσεων Φιλίας και Καλής Γειτονίας» ή αν οι αναθεωρητική πολιτική της Τουρκίας θα έχει… πλάτες από τις δυο πλευρές του Ατλαντικού, με αποτέλεσμα η γειτονική χώρα να προχωρήσει σε μεγαλύτερη επιθετικότητα, με ό,τι αυτό συνεπάγεται.

Στο προσκήνιο (ή στο παρασκήνιο) υπάρχει πάντα και η περίπτωση της κοινής προσφυγής των δύο χωρών στο Διεθνές Δικαστήριο, καθώς όλο αυτό το διάστημα φαίνεται πως έχει γίνει η σχετική προεργασία, χωρίς, ωστόσο, να έχει προκύψει κάποιο τετελεσμένο.

Το σίγουρο είναι ότι όλη αυτή η Ιστορία κρατάει από πολύ παλιά και δεν είναι καθόλου εύκολη υπόθεση οι Ελληνες και οι Τούρκοι να δουν τον κόσμο με την ίδια ματιά…

ΒΑΘΙΕΣ ΡΙΖΕΣ

Δεν χρειάζεται να φτάσουμε στα χρόνια του Αλπ Αρσλάν και της μάχης του Μάντζικερτ ή του Μωάμεθ του Πορθητή και του Κεμάλ Ατατούρκ για να αναλύσουμε από πότε ξεκινάει η συνεχής αντιπαράθεση Ελλάδας-Τουρκίας.

Η ΜΕΓΑΛΗ ΑΛΛΑΓΗ

Τα Σεπτεμβριανά του 1955 και το Κυπριακό, με αποκορύφωμα τον «Αττίλα» του 1974, διαμόρφωσαν ένα νέο καθεστώς στις σχέσεις Ελλάδας-Τουρκίας, με τη συμφωνία στο Νταβός, την κρίση των Ιμίων και τη Συμφωνία της Μαδρίτης να αποτελούν επίσης κομβικά γεγονότα στην αλλαγή του ισοζυγίου ισχύος.

ΔΙΕΡΕΥΝΗΤΙΚΕΣ

Οι σεισμοί που έπληξαν τις δύο χώρες το 1999, έφεραν πιο κοντά Ελλάδα και Τουρκία και σηματοδότησαν την έναρξη των λεγόμενων «διερευνητικών επαφών» (η πρώτη έγινε το 2002), οι οποίες συνεχίζονται μέχρι τις μέρες μας.

ΑΜΦΙΣΒΗΤΗΣΗ

Η άνοδος του Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν στην ηγεσία της Τουρκίας έβαλε τέλος στην εποχή των «κουμπαριών» και των «ζεϊμπέκικων» και ξεκίνησε μια ευθεία αμφισβήτηση στα ελληνικά δίκαια, με συνεχείς εναέριες και θαλάσσιες παραβιάσεις.

«ΠΟΙΑ ΛΩΖΑΝΗ;»

Οι Τούρκοι αμφισβήτησαν ανοικτά τη Συνθήκη της Λωζάνης, μετέτρεψαν την Αγία Σοφία σε τζαμί, προχώρησαν σε υβριδική επίθεση με μετανάστες στον Εβρο, εκβιάζουν το Πατριαρχείο Κωνσταντινούπολης και κάνουν λόγο για τουρκική μειονότητα στη Θράκη!

ΑΜΕΣΗ ΑΠΕΙΛΗ

Στις 27 Νοεμβρίου 2019 υπεγράφη στην Κωνσταντινούπολη το «Μνημόνιο συνεργασίας μεταξύ της Τουρκικής Κυβέρνησης και της Προσωρινής Κυβέρνησης Εθνικής Συμφωνίας της Λιβύης», με το οποίο καταπατούνται τα θαλάσσια δικαιώματα της Ελλάδας. Η χώρα μας αντέδρασε άμεσα στα διεθνή φόρα και προχώρησε σε κινήσεις οριοθετήσεων ΑΟΖ με Ιταλία και Αίγυπτο.

ΚΟΚΚΙΝΕΣ ΓΡΑΜΜΕΣ

Από την Αθήνα, πάντως, έχουν μπει με σαφήνεια οι κόκκινες γραμμές, με διπλωματικούς κύκλους να θυμίζουν στην «Πελοπόννησο» την «επακούμβηση του ”Κεμάλ Ρέις” από τη φρεγάτα ”Λήμνος”», αλλά και να αναφέρουν ότι «οι εποχές Οτσαλάν έχουν περάσει ανεπιστρεπτί».

ΑΝΑΒΟΛΕΣ

Στόχος από πλευράς Αθήνας είναι να μην κοπούν οι γέφυρες επικοινωνίας πολύ περισσότερο, καθώς το Ανώτατο Συμβούλιο Συνεργασίας των δύο χωρών πηγαίνει από αναβολή σε αναβολή (κανονικά ήταν προγραμματισμένο να γίνει στις αρχές της χρονιάς).

ΣΕ 30 ΛΕΠΤΑ

Το αποψινό τετ-α-τετ Μητσοτάκη-Ερντογάν, που με βάση τον προγραμματισμό θα διαρκέσει περίπου 30΄, γίνεται σε ένα κρίσιμο timing, καθώς η Αγκυρα έχει επιστρέψει σε ένα αναθεωρητικό αφήγημα και «ταράζει» τα «ήρεμα νερά».

ΔΙΑΛΟΓΟΣ

Η υπογραφή της Διακήρυξης των Αθηνών προ διετίας αποτέλεσε μια προσπάθεια να ενισχυθεί ο πολιτικός διάλογος μεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας, να προωθηθεί μια θετική ατζέντα, με μέτρα κοινού ενδιαφέροντος στους τομείς της οικονομίας, του τουρισμού, της επιστήμης και της τεχνολογίας, της περιβαλλοντικής προστασίας, του αθλητισμού κ.λπ., αλλά και να ενισχυθούν σε στρατιωτικό επίπεδο τα λεγόμενα μέτρα οικοδόμησης εμπιστοσύνης.

ΠΡΙΝ ΤΟΝ ΤΡΑΜΠ

Η συνάντηση γίνεται δύο μέρες πριν ο Ερντογάν τα πει με τον πρόεδρο των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ (ήδη ο τουρκικός Τύπος θριαμβολογεί σχετικά!), εκεί όπου θα τεθούν τα θέματα των F-35 και του προγράμματος «Safe».

ΣΤΟ ΚΟΓΚΡΕΣΟ

Στην Τουρκία προφανώς δεν έχουν ξεχάσει το «ματ» της Ελλάδας το 2022 όταν αμέσως μετά τη συνάντηση που είχε με τον Ερντογάν στη γειτονική χώρα, ο Κυριάκος Μητσοτάκης αποθεώθηκε από Ρεπουμπλικάνους και Δημοκρατικούς, μιλώντας για τα εθνικά μας δίκαια στο Κογκρέσο των ΗΠΑ.

«CHEVRON» ΚΑΙ «BELHARRA»

Δεν είναι τυχαίες και οι πρόσφατες αναφορές του Ελληνα πρωθυπουργού στη διαδικασία οριοθέτησης ΑΟΖ Ελλάδας-Λιβύης, στην επισημοποίηση της συμμετοχής της αμερικανικής «Chevron» στον διεθνή διαγωνισμό για τα θαλάσσια οικόπεδα νοτίως Κρήτης και Πελοποννήσου και στην αγορά «της 4ης υπερσύγχρονης φρεγάτας Belharra».

ΙΣΡΑΗΛ ΚΑΙ ΣΕΝΓΚΟΥΝ

Και δύο ακόμη παράμετροι: Η αποψινή συνάντηση γίνεται σε μια περίοδο που το Ισραήλ έχει ερεθίσει την Τουρκία, με τελευταίο παράδειγμα τις αιχμές Νετανιάχου για την Ιερουσαλήμ. Επίσης, εκτός του… «Πίρι Ρέις», θυμίζουμε τι συνέβη και στο μπάσκετ με τις αχαρακτήριστες δηλώσεις του Σενγκούν…

Ακολουθήστε μας για όλες τις ειδήσεις στο Bing News και το Google News