Πάτρα – Αυτοψία στο Άνω Καστρίτσι: «Κάντε κάτι, θα καούμε!» – Χωρίς αντιπυρικές ζώνες το πευκοδάσος Καρκαλού

«Κινδυνεύουμε να καούμε σαν τα ποντίκια». Η φράση του προέδρου του δημοτικού διαμερίσματος Ανω Καστριτσίου, Χαράλαμπου Χρυσικόπουλου, δεν είναι υπερβολή, ούτε σχήμα λόγου. Είναι η γυμνή αλήθεια που περιγράφει το διαρκές άγχος μιας ολόκληρης κοινότητας που κάθε καλοκαίρι κοιμάται και ξυπνά με τον φόβο ότι μια σπίθα μπορεί να μετατρέψει τον τόπο σε στάχτη.

Η αυτοψία στην περιοχή αποκαλύπτει μια εικόνα εγκατάλειψης και αμέλειας. Στο Ανω Καστρίτσι, μόλις λίγα χιλιόμετρα από την Πάτρα, οι κάτοικοι νιώθουν ότι ζουν πάνω σε μια ωρολογιακή βόμβα. Το πευκοδάσος του Καρκαλού, ο εμβληματικός πνεύμονας πρασίνου, ακουμπά σχεδόν πάνω στα σπίτια. «Εάν πιάσει φωτιά εδώ, δεν θα μείνει τίποτα όρθιο. Θα καεί ολόκληρο το χωριό!» λένε με μια φωνή στην «Π» οι κάτοικοι της περιοχής.

«ΜΕ ΤΟ ΕΝΑ ΠΟΔΙ ΣΤΗΝ ΚΑΤΑΣΤΡΟΦΗ»
Από την 1η Ιουλίου μέχρι το τέλος Αυγούστου, οι μέρες περνούν με αγωνία. «Ζούμε με το ένα πόδι στην καταστροφή» λέει χαρακτηριστικά ο κ. Χρυσικόπουλος. «Κάθε χρόνο, όταν φουντώνει η ζέστη, το μυαλό μας είναι στη φωτιά. Δεν είναι μόνο οι περιουσίες μας. Είναι οι ζωές μας, τα παιδιά μας, οι οικογένειές μας».

Το μεγαλύτερο πρόβλημα είναι η απουσία αντιπυρικών ζωνών. Η κοινότητα έχει αιτηθεί τη δημιουργία μιας κρίσιμης ζώνης πυρασφάλειας, από τη θέση Νερομάνα μέχρι τον Αγιο Ιωάννη, αλλά τα αιτήματα σκοντάφτουν σε γραφειοκρατικά εμπόδια. «Τα σπίτια μας είναι μια ανάσα από το δάσος. Χωρίς αντιπυρικές ζώνες, είμαστε εκτεθειμένοι σε κάθε σπινθήρα» εξηγεί ο πρόεδρος.

«ΤΥΦΛΟΙ» ΟΙΚΙΣΜΟΙ
Οι εικόνες από το δασικό οδικό δίκτυο είναι αποκαρδιωτικές: δρόμοι στενοί, γεμάτοι πέτρες, λακκούβες και φθορές, που καθυστερούν δραματικά κάθε επέμβαση.

«Στην πρόσφατη φωτιά σε υψόμετρο 1.100 μέτρων, στη θέση Καμάρια του Αγίου Παντελεήμονα το πυροσβεστικό έκανε 45 λεπτά να φτάσει. Μια διαδρομή που κανονικά θέλει 15 λεπτά. Ο δρόμος από Αγία Βαρβάρα έως το βουνό είναι σε άσχημη κατάσταση. Αυτό είναι ευθύνη του Δασαρχείου. Αν δεν υπήρχε τύχη και η αυτοθυσία των πυροσβεστών και εθελοντών, σήμερα θα μιλούσαμε για καταστροφή» λέει συγκινημένος ο πρόεδρος.
Αλλά το πρόβλημα δεν είναι μόνο η πρόσβαση. Είναι και η διαφυγή. Ολόκληροι οικισμοί χαρακτηρίζονται «τυφλοί», χωρίς δρόμο εξόδου. «Αν πιάσει φωτιά, θα εγκλωβιστούμε. Θα καούμε σαν τα ποντίκια, δεν υπάρχει διέξοδος» λέει ο πρόεδρος.

Ο δρόμος Αγίου Ιωάννη-Αργυρά, έργο ύψους 2 εκατομμυρίων ευρώ της Περιφέρειας, θα μπορούσε να αποτελέσει σωτήριο έργο, καθώς συνδέει τέσσερα χωριά (Πλατάνι – Σελλά – Πιτίτσα – Αργυρά) και λειτουργεί ως βασική οδός διαφυγής του Ανω Καστριτσίου. Κι όμως, το έργο αν και έχει ξεκινήσει, έχει «κολλήσει» στα συρτάρια του Δασαρχείου. «Ζητούν επιπλέον μελέτες, ενώ ο κόσμος κινδυνεύει. Πόσα χρόνια θα περιμένουμε; Από το 2014 παλεύουμε» λέει απελπισμένος ο Χρυσικόπουλος.

«ΑΝ ΚΑΕΙ Ο ΚΑΡΚΑΛΟΣ…»
Το πευκοδάσος του Καρκαλού είναι για τους κατοίκους κάτι περισσότερο από πράσινο τοπίο. Είναι η ανάσα της περιοχής, το φυσικό της καταφύγιο. «Είναι το Α και το Ω για εμάς» λέει ο πρόεδρος. «Αν καεί, η φωτιά χωρίς υπερβολές θα φτάσει μέχρι το Πανεπιστήμιο και το Ρίο. Θα μιλάμε για μια τεράστια καταστροφή».

Για την προστασία του δάσους απαιτείται τσιμεντόστρωση του δρόμου που το διασχίζει, ώστε τα πυροσβεστικά να έχουν άμεση πρόσβαση. Ο Δήμος έχει ήδη τσιμεντοστρώσει στο δάσος του Καρκαλού περίπου 820 μέτρα, αλλά χρειάζονται ακόμα 1.100 μέτρα. Ο Δήμος έχει ζητήσει χρηματοδότηση 490.000 ευρώ, για τον δρόμο Αγία Βαρβάρα – Σόφαινα – Αγιος Δημήτρης – Προσκυνητάρι, ώστε να υπάρχει γρήγορη πρόσβαση των πυροσβεστικών οχημάτων και ασφαλής διαφυγή των κατοίκων.

ΓΡΑΦΕΙΟΚΡΑΤΙΑ ΚΑΙ ΑΔΡΑΝΕΙΑ
Ο πρόεδρος της κοινότητας δεν κρύβει την αγανάκτησή του: «Από το 2014 παλεύουμε για έργα. Εχουμε χτυπήσει πόρτες, έχουμε στείλει αιτήματα, αλλά όλα «κολλάνε» σε γραφεία. Το Δασαρχείο μπλοκάρει τον δρόμο Αγ. Ιωάννη -Αργυρά, η Αντιπεριφέρεια Πολιτικής Προστασίας αδιαφορεί για τον Σέλεμνο κι εμείς μένουμε στο έλεος του Θεού».

Η αυτοθυσία της Πυροσβεστικής

Τα πυροσβεστικά οχήματα παραμένουν σε ετοιμότητα στην είσοδο του Άνω Καστριτσίου, μετά την πρόσφατη πυρκαγιά που ξέσπασε σε υψόμετρο 1100 μέτρων στη θέση Καμάρια στον Άγιο Παντελεήμονα.

Όπως τονίζει συγκινημένος ο πρόεδρος Χαράλαμπος Χρυσικόπουλος “η αυτοθυσία της Πυροσβεστικής στην πρόσφατη πυρκαγιά έδειξε τι σημαίνει ευθύνη. Αντίθετα, η γραφειοκρατία και οι παρεμβάσεις του Δασαρχείου αφήνουν τους πολίτες απροστάτευτους” Και υπογραμμίζει: “Ο οικισμός αντιμετωπίζει σοβαρό κίνδυνο εγκλωβισμού σε περίπτωση φωτιάς, καθώς στερείται επαρκών δρόμων εξόδου. Ο οικισμός είναι τυφλός και δεν έχει δρόμους εξόδου…”.

Ανάπτυξη μέσω οικολογικού τουρισμού

“Το δάσος Καρκαλού δεν είναι μόνο το πρόβλημα και ο κίνδυνος που κουβαλάμε κάθε καλοκαίρι. Θα μπορούσε να είναι η λύση μας. Αν αξιοποιηθεί σωστά, με μέτρα προστασίας, με δρόμους, κιόσκια και άλλες υποδομές, μπορεί να αποκτήσει κίνηση και να φέρει ανάπτυξη στην περιοχή μέσα από τον οικολογικό τουρισμό. Να γίνουν μονοπάτια, σημεία θέας, διαδρομές για οικογένειες και επισκέπτες”, λένε οι κάτοικοι του Άνω Καστριτσίου και συμπληρώνουν: “Σήμερα είναι παρατημένο και το βλέπουμε να απειλείται. Θα μπορούσε να είναι πηγή ζωής και προοπτικής για το χωριό μας”.

Δάσος Καρκαλού: Ο ημιτελής δρόμος

Η τσιμεντόστρωση του δρόμου του Καρκαλού θεωρείται άκρως επείγουσα και ζωτικής σημασίας για την αντιπυρική προστασία και την επιβίωση της περιοχής. Σύμφωνα με τον πρόεδρο της κοινότητας Άνω Καστριτσίου, ο δρόμος που διαπερνά το πευκόφυτο δάσος, περιλαμβάνεται στα κατεπείγοντα θέματα και είναι οπωσδήποτε απαραίτητο να γίνει. Ο βασικός λόγος είναι πρέπει να υπάρχει γρήγορη πρόσβαση των πυροσβεστικών οχημάτων στο φυσικό αυτό προπύργιο της περιοχής. Σήμερα, ο δρόμος που κατασκεύασε ο Δήμος Πατρέων σταματάει σε αυτό το σημείο, αφού λείπουν τα απαταίτητα κονδύλια.

Οι αγώνες του πρώην Προέδρου

Ο πρώην πρόεδρος του Άνω Καστριτσίου, Χρήστος Σταθόπουλος, θυμάται τους αγώνες που έδωσε στο παρελθόν για να ανοίξουν αντιπυρικές ζώνες και δασικοί δρόμοι. «Χρόνια προσπαθούμε να πείσουμε ότι η πρόληψη είναι το παν», λέει με έμφαση. «Αν δεν έχεις δρόμους, αν δεν έχεις ζώνες πυρασφάλειας, τότε όταν ξεσπάσει η φωτιά είναι ήδη αργά. Το έχουμε πει ξανά και ξανά, αλλά δυστυχώς μένουμε στα χαρτιά».

Οι κάτοικοι επισημαίνουν στην “Π” πως οι παρεμβάσεις πρόληψης δεν κοστίζουν όσο οι καταστροφές; «Η φύση, το χωριό και οι άνθρωποι δεν αντέχουν άλλη αδιαφορία».

“Η φωτιά θα φθάσει έως το Ρίον”

Το διαμέρισμα του Άνω Καστριτσίου αντιμετωπίζει μια άμεση και σοβαρή κατάσταση ευπάθειας απέναντι σε πυρκαγιές και πλημμύρες, αποτέλεσμα χρόνιων ελλείψεων σε κρίσιμες υποδομές και γραφειοκρατικών αγκυλώσεων. Οι κάτοικοι βιώνουν ένα έντονο αίσθημα ανασφάλειας, κυρίως λόγω της απουσίας αντιπυρικών ζωνών και της κακής κατάστασης των δασικών δρόμων που καθιστούν την πρόσβαση των πυροσβεστικών οχημάτων εξαιρετικά αργή.

Το πευκοδάσος του Καρκαλού, που χαρακτηρίζεται ως ο μεγάλος φυσικός «πνεύμονας» της ευρύτερης περιοχής, βρίσκεται σε άμεσο κίνδυνο, με μια ενδεχόμενη καταστροφή του να απειλεί τις περιοχές μέχρι το Πανεπιστήμιο και το Ρίον: “Χωρίς υπερβολές, ο κίνδυνος είναι ορατός και τεράστιος” προειδοποιεί ο πρόεδρος.

Ερωτήματα για το Δασαρχείο

Οι κάτοικοι θεωρούν το Δασαρχείο, ως έναν κεντρικό παράγοντα που είτε φέρει την ευθύνη για την κακή κατάσταση των δασικών δρόμων είτε μπλοκάρει την πρόοδο κρίσιμων έργων: “Ο δρόμος Αγ. Ιωάννη – Αργυρά συνδέει τέσσερα χωριά και είναι ουσιαστικός και βασικός δρόμος διαφυγής σε περίπτωση φωτιάς. Το έργο έχει σταματήσει στη μέση και θα έπρεπε να είχε παραδοθεί στα τέλη Ιουλίου. Τώρα θα περιμένουμε του χρόνου πάλι. Η βελτίωση του οδικού δικτύου αποτελεί ύψιστη προτεραιότητα τόσο για την πυροπροστασία όσο και για τη διαφυγή των κατοίκων.”

Νικολίτσα Γούλα: “Νιώθουμε απροστάτευτοι”

Η πρόεδρος του τοπικού Εξωραϊστικού Συλλόγου, Νικολίτσα Γούλα, είναι αφοπλιστικά απόλυτη και χειμαρρώδης: «Νιώθουμε απροστάτευτοι, γιατί το Δασαρχείο δεν μας αφήνει να ανοίξουμε δρόμους και αντιπυρικές ζώνες στο δάσος, ώστε να μπορούν να περνάνε τα πυροσβεστικά οχήματα. Κινδυνεύουν τα σπίτια, οι περιουσίες και οι ίδιες οι ζωές μας!
Εχω πάει πολλές φορές στο Δασαρχείο για τον σκοπό αυτό και μου απαντάνε αρνητικά. Δεν μπορούμε όμως να καταλάβουμε τον λόγο… Αν πιάσει φωτιά στο δάσος του Καρκαλού, στη Νερομάνα ή στην Πουρνάρα, είμαστε τελειωμένοι! Δεν υπάρχουν οδοί διαφυγής».

Δύο χρόνια ακαθάριστος

Όμως το Άνω Καστρίτσι δεν κινδυνεύει μόνο από τη φωτιά. Ο ποταμός Σέλεμνος, στα όρια της κοινότητας, είναι γεμάτος μπάζα, πέτρες και βλάστηση. «Με μια δυνατή βροχή, το νερό θα βγει έξω. Ο ποταμός είναι έτοιμος να πλημμυρίσει», καταγγέλλουν οι κάτοικοι.
Όπως λένε: “Η κοινότητα έχει καταθέσει αίτημα στον Αντιπεριφερειάρχη Πολιτικής Προστασίας εδώ και δύο χρόνια για καθαρισμό της κοίτης, αλλά μόλις χθες ξεκίνησε η σχετική αυτοψία από τα αρμόδια συνεργεία”.

Η αυτοψία της «Π» ολοκληρώνεται με μια αίσθηση πνιγηρής απειλής. Το Ανω Καστρίτσι είναι ένας οικισμός που ζει καθημερινά με τον φόβο. Φωτιά και νερό, δύο ακραίοι εχθροί, περικυκλώνουν την κοινότητα και οι υπεύθυνοι σφυρίζουν αδιάφορα.

«Δεν θέλουμε να γίνουμε οι επόμενοι τίτλοι θλιβερών ειδήσεων» λένε με παράπονο κάποιοι κάτοικοι. «Θέλουμε να ζήσουμε με ασφάλεια, να ξέρουμε ότι αν πιάσει φωτιά ή αν βρέξει δυνατά, θα υπάρχει μέριμνα. Δεν ζητάμε τίποτα περισσότερο από το δικαίωμα να νιώθουμε ασφαλείς στα σπίτια μας».

Κι ενώ οι κάτοικοι μιλούν με τη φωνή της απόγνωσης, η σκιά μιας επόμενης καταστροφής βαραίνει απειλητικά πάνω από το χωριό.
Το Ανω Καστρίτσι μετράει αντίστροφα -και ο χρόνος της πρόληψης μοιάζει να τελειώνει…

Ακολουθήστε μας για όλες τις ειδήσεις στο Bing News και το Google News