Διονύσης Σαββόπουλος: Οι καλλιτεχνικοί δεσμοί και οι εμφανίσεις του στην Πάτρα, τι είχε εξομολογηθεί στην «Π»

Εφυγε από τη ζωή στα 81 του ο Διονύσης Σαββόπουλος, ο σπουδαίος τραγουδοποιός που άφησε ανεξίτηλο αποτύπωμα στο ελληνικό τραγούδι και την πολιτιστική ζωή της χώρας. Ποιητής, σατιρικός και αιχμηρός σχολιαστής, τραγουδοποιός και στοχαστής, ο Σαββόπουλος υπήρξε φωνή ελευθερίας, αυτογνωσίας και κοινωνικής παρατήρησης. Τι είχε «εξομολογηθεί» στην «Π» το 2008, σε μια αποκλειστική συνέντευξη.

Διονύσης Σαββόπουλος: Οι καλλιτεχνικοί δεσμοί και οι εμφανίσεις του στην Πάτρα, τι είχε εξομολογηθεί στην «Π» 2007: Ο «Νιόνιος» στο Ρωμαϊκό Ωδείο της Γερμανού, με την Ορχήστρα Νυκτών Εγχόρδων, υπό τη διεύθυνση του αείμνηστου Θανάση Τσιπινάκη
«Μια θάλασσα μικρή, μια θάλασσα μικρή / πικρά σ’ αποχαιρέτησε, σε περιμένει…». Με αυτούς τους στίχους από το τραγούδι του «Μια θάλασσα μικρή», η Πάτρα αποχαιρετάει τον Διονύση Σαββόπουλο, που άφησε χθες το βράδυ την τελευταία του πνοή, σε ηλικία 81 ετών. Νοσηλευόταν σε νοσοκομείο της Αθήνας, έπειτα από μακρά μάχη με τον καρκίνο, την οποία έδωσε μακριά από τα φώτα, όπως συνήθιζε να δίνει και τις μάχες του στη ζωή: με αξιοπρέπεια και ειλικρίνεια.

Ο Σαββόπουλος, ο τραγουδοποιός των καιρών, ο σχολιαστής της ελληνικής ψυχής, έφυγε ως φυσική παρουσία, όμως η φωνή του, συνεχίζει. Οπως θα συνεχίσουν να καλπάζουν τα κύματα εκείνης της μικρής θάλασσας που έγραφε κάποτε. Με ρυθμό, με διάρκεια, με μνήμη.

Ο ΔΕΣΜΟΣ ΜΕ ΤΗΝ ΠΑΤΡΑ

Η σχέση του Διονύση Σαββόπουλου με την Πάτρα δεν ήταν μια απλή καλλιτεχνική στάση. Ηταν μια σχέση ουσιαστική, διαχρονική, πολυδιάστατη.

Ξεχωριστή η σχέση του με την Ορχήστρα Νυκτών Εγχόρδων, με πιο εμβληματική αυτή του Οκτωβρίου του 2012, που συνέπραξε με τους μουσικούς του αείμνηστου μαέστρου, Θανάση Τσιπινάκη, και την Πολυφωνική Χορωδία Πάτρας, στο κατάμεστο Ωδείο Ηρώδου του Αττικού, παρουσιάζοντας τραγούδια του Μάνου Χατζιδάκι. Την παράσταση είχαν παρακολουθήσει 5.000 θεατές, ενώ, λόγω της μεγάλης προσέλευσης και της καλλιτεχνικής αξίας, επαναλήφθηκε στο ίδιο θέατρο μια εβδομάδα μετά.

Στις 13 Μαρτίου 2015, ο «Νιόνιος» βρέθηκε στην Πάτρα, στο θέατρο «Λιθογραφείον», στην οδό Μαιζώνος, για μια πιο προσωπική, εσωτερική εμφάνιση. Ηταν μια βραδιά απλή, μα αυθεντική. Μια βραδιά που έμεινε χαραγμένη στη μνήμη των πατρινών φίλων του.

Το καλοκαίρι του 2017, στο πλαίσιο του Διεθνούς Φεστιβάλ Πάτρας, ο Σαββόπουλος εμφανίστηκε στο Αρχαίο Ωδείο, ερμηνεύοντας 27 τραγούδια και κείμενα του Μάνου Χατζιδάκι, με τη σύμπραξη -και πάλι- της Ορχήστρας Νυκτών Εγχόρδων του Δήμου Πατρέων. Ηταν ένα ξεχωριστό ραντεβού της πόλης με την υψηλή τέχνη, που επιβεβαίωσε τη βαθιά σχέση του καλλιτέχνη με το πατρινό κοινό.

Λίγους μήνες μετά, τον Οκτώβριο του 2017, ανέβηκε στην κεντρική σκηνή του Royal Theater, φέρνοντας για πρώτη φορά στην Πάτρα το «Φορτηγό», την παράσταση που βασίστηκε στον θρυλικό πρώτο του δίσκο του 1966. Μια μουσικοθεατρική εμπειρία με βαθιά πολιτισμική αξία, που ταξίδεψε σε όλη την Ελλάδα, γνώρισε διαδοχικά sold out και κορυφώθηκε με τη θριαμβευτική εμφάνισή του στο Καλλιμάρμαρο, μπροστά σε 40.000 ανθρώπους.

Η ΠΑΡΑΚΑΤΑΘΗΚΗ ΤΟΥ

Ο Σαββόπουλος δεν ήταν μόνο δημιουργός. Ηταν παρατηρητής. Ηταν εκείνος που διάβαζε κάτω από τη γραμμή, πίσω από τις λέξεις.

Επλαθε την Ελλάδα με τραγούδια, χιούμορ, ειρωνεία, μνήμη, πολιτικό σχόλιο, στοχασμό. Στο έργο του συνυπάρχει ο Καραγκιόζης και ο Χατζιδάκις, ο Καββαδίας και η Αμερική, ο εμφύλιος και η μεταπολίτευση, η Αθήνα και η βαλκάνια ψυχή.

Και όλα αυτά τα κουβαλούσε όχι μόνο στους στίχους και στις νότες -αλλά στη στάση του. Στην επιλογή του να εκτεθεί. Να αμφισβητήσει ακόμα και τον εαυτό του. Να γίνει, τελικά, φωνή εκείνων που δεν ήξεραν πώς να πουν αυτό που ένιωθαν.

Τι είχε εξομολογηθεί στην «Π» «Προτιμώ να κάνω τα λάθη μου και να μαθαίνω από αυτά…»

Ο Διονύσης Σαββόπουλος είχε μιλήσει το 2008 στην «Π», σε μία εφ’ όλης της ύλης εξομολόγηση:

Διονύσης Σαββόπουλος: Οι καλλιτεχνικοί δεσμοί και οι εμφανίσεις του στην Πάτρα, τι είχε εξομολογηθεί στην «Π»

O Διονύσης Σαββόπουλος με τον υπογράφοντα, στο περιθώριο της αποκλειστικής συνέντευξής του στην «Π»

 

Τα κυριότερα σημεία εκείνης της συνέντευξης:

ΕΙΛΙΚΡΙΝΕΙΑ ΣΤΗΝ ΤΕΧΝΗ

«Εμένα με νοιάζει να είμαι αληθινός σε ό,τι κάνω. Δεν προσπαθώ να γίνω αρεστός σε όλους, ούτε να παίξω κάποιον ρόλο. Το τραγούδι είναι κάτι πολύ προσωπικό για μένα, σαν να βγαίνεις γυμνός μπροστά στους άλλους. Αν δεν βάλεις μέσα την ψυχή σου και δεν είσαι ειλικρινής, τότε δεν έχει νόημα».

ΑΝΑΜΝΗΣΕΙΣ ΚΑΙ ΛΑΘΗ

«Οταν γράφεις την ιστορία της ζωής σου, δεν είναι μόνο για να θυμάσαι τις όμορφες στιγμές. Είναι και για να δεις καθαρά τα λάθη σου, τα χρέη που έχεις στους άλλους, τις φορές που δεν ήσουν συνεπής. Το να κάνεις αυτή την αυτοκριτική σε βοηθάει να προχωρήσεις πιο ήρεμα και να μην κουβαλάς το βάρος του παρελθόντος».

ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΣΤΑΣΗ ΤΟΥ

«Δεν με νοιάζει να ανήκω σε ένα πολιτικό στρατόπεδο. Είμαι άνθρωπος που βλέπει την πραγματικότητα όπως είναι, χωρίς να φοβάμαι να πω τη γνώμη μου. Η Ελλάδα χρειάζεται ηρεμία και ώριμες αποφάσεις, όχι ακρότητες και διχασμούς. Ελπίζω να βρεθεί μια ισορροπία που θα φέρει ανάπτυξη και ευημερία».

Η ΣΧΕΣΗ ΤΟΥ ΜΕ ΤΗΝ ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑ

«Πολλές φορές νιώθω ότι δεν είχα την ευκαιρία να δείξω στους γονείς μου πόσο τους αγαπούσα όσο ζούσαν. Τώρα που έχουν φύγει, νιώθω μια λύπη και μια ανάγκη να συγχωρώ και να εκτιμώ περισσότερο τους ανθρώπους γύρω μου. Η αγάπη και η συγχώρεση είναι τα πιο σημαντικά πράγματα στη ζωή».

Η ΚΡΙΤΙΚΗ

«Η κριτική είναι αναπόφευκτη όταν είσαι δημόσιο πρόσωπο. Δεν μπορείς να αρέσεις σε όλους, ούτε να τρέχεις πίσω από τις γνώμες των άλλων. Εγώ προτιμώ να είμαι ειλικρινής και να λέω αυτό που πιστεύω, ακόμα κι αν κάποιοι ενοχλούνται ή με παρεξηγούν».

Η ΚΟΙΝΩΝΙΑ ΠΟΥ ΑΛΛΑΖΕΙ

«Η κοινωνία μας αλλάζει συνεχώς, και πολλές φορές δεν ξέρουμε πώς να ακολουθήσουμε. Υπάρχουν πράγματα που μας φοβίζουν, άλλα που μας γοητεύουν, αλλά το πιο σημαντικό είναι να κρατάμε την ανθρωπιά μας και να μη χάνουμε την επαφή με την πραγματικότητα».

Ο ΡΟΛΟΣ ΤΟΥ ΚΑΛΛΙΤΕΧΝΗ

«Ο καλλιτέχνης δεν είναι απλά κάποιος που διασκεδάζει ή φτιάχνει όμορφα τραγούδια. Είναι κάποιος που πρέπει να μιλάει για την εποχή του, να δείχνει τις αλήθειες, ακόμα κι αν αυτές είναι δύσκολες ή πικρές. Εχει ευθύνη απέναντι στην κοινωνία και στον εαυτό του».

ΕΠΙΛΟΓΕΣ ΖΩΗΣ

«Δεν φοβάμαι να δοκιμάσω νέους δρόμους, ακόμα κι αν μερικές φορές φαίνονται ριψοκίνδυνοι. Η ζωή είναι ένα ταξίδι με αβεβαιότητες και ευκαιρίες, και το να ζεις με φόβο δεν είναι ζωή. Προτιμώ να κάνω τα λάθη μου και να μαθαίνω από αυτά, παρά να μένω στάσιμος».

ΑΝΘΡΩΠΙΝΕΣ ΣΧΕΣΕΙΣ

«Η αγάπη δεν είναι κάτι που πρέπει να λέγεται μόνο στις ευτυχισμένες στιγμές. Είναι και για τις δύσκολες ώρες, για τις συγγνώμες, για την υπομονή και την κατανόηση. Οι σχέσεις είναι το πιο σημαντικό πράγμα στη ζωή και χρειάζονται δουλειά και σεβασμό».

ΜΟΥΣΙΚΗ ΚΑΙ ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΑ

«Η μουσική για μένα είναι τρόπος ζωής, γέφυρα που ενώνει ανθρώπους και ψυχές. Οταν γράφω ένα τραγούδι, προσπαθώ να βάλω μέσα ό,τι νιώθω, ό,τι βλέπω γύρω μου. Δεν κάνω τίποτα επιφανειακά, γιατί θέλω να αγγίξω τον κόσμο μέσα από τις λέξεις και τις μελωδίες».