Αυτός είναι ο «κρυφός» τύπος διαβήτη που αφορά εκατομμύρια εφήβους και νέους

Δεν έχει σχέση με την παχυσαρκία, εμφανίζεται σε λιποβαρείς με ιστορικό υποσιτισμού

Αυτός είναι ο «κρυφός» τύπος διαβήτη που αφορά εκατομμύρια εφήβους και νέους

Πλέον 10άδες είναι οι ειδικοί καλούν τους υγειονομικούς φορείς να αναγνωρίσουν επίσημα μια παραμελημένη μορφή διαβήτη που προσβάλλει νεότερους και υπερβολικά αδύνατους ανθρώπους. Η ελάχιστα γνωστή αυτή μορφή της νόσου, γνωστή ως διαβήτης τύπου 5, εκτιμάται ότι προσβάλλει μέχρι και 25 εκατομμύρια ανθρώπους παγκοσμίως και προκαλείται από την ανεπαρκή διατροφή.

Σε μια νεότερη μελέτη, που δημοσιεύτηκε στο Lancet Global Health, η ομάδα των 50 ερευνητών από 11 διαφορετικές χώρες διαπίστωσε ότι αυτός ο τύπος διαβήτη εμφανίζεται κυρίως σε εφήβους και νεαρούς ενήλικες που είναι λιποβαρείς ή που έχουν βιώσει σοβαρή επισιτιστική ανασφάλεια κατά την παιδική τους ηλικία, καθώς η υποσιτισμός βλάπτει την ικανότητά τους να εκκρίνουν την ινσουλίνη. Γι’ αυτό και, σύμφωνα με τους ειδικούς, έχει παρατηρηθεί κυρίως σε αδύνατους εφήβους και νεαρούς ενήλικες σε χώρες με χαμηλό και μεσαίο εισόδημα, κυρίως άνδρες στην Ασία και την Αφρική.

Οι επιστήμονες εκφράζουν την ανησυχία ότι ο διαβήτης τύπου 5 ενδέχεται να διαγνωστεί εσφαλμένα ή να μην αντιμετωπιστεί σωστά λόγω της «έλλειψης τεκμηριωμένων κατευθυντήριων γραμμών για τη θεραπεία», όπως αναφέρουν. «Καλούμε τη διεθνή κοινότητα για τον διαβήτη να αναγνωρίσει αυτή τη διαφορετική μορφή της νόσου, καθώς είναι πιθανό να επηρεάζει την ποιότητα και τη διάρκεια ζωής εκατομμυρίων ανθρώπων σε όλο τον κόσμο» σημειώνουν. «Ενθαρρύνουμε διεθνείς οργανισμούς όπως η Διεθνής Ομοσπονδία Διαβήτη και ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας (ΠΟΥ) να προωθήσουν περισσότερες έρευνες σχετικά με τον φαινότυπο, την παθοφυσιολογία και τη θεραπεία του διαβήτη τύπου 5».

Πόσο διαφέρει με τους άλλους τύπους διαβήτη

Ο όρος εμφανίστηκε για πρώτη φορά σε ιατρικές εκθέσεις στην Τζαμάικα το 1955. Τρεις δεκαετίες αργότερα, ο ΠΟΥ ταξινόμησε επίσημα τον «διαβήτη που σχετίζεται με τον υποσιτισμό» ως ξεχωριστό τύπο διαβήτη. Ωστόσο, η αναγνώριση αυτή αποσύρθηκε το 1999 λόγω αμφιβολιών σχετικά με την αιτιολογία του.

Ο διαβήτης τύπου 1, ο οποίος δεν σχετίζεται με τον τρόπο ζωής, εμφανίζεται όταν το πάγκρεας δεν μπορεί να παράγει ινσουλίνη, με αποτέλεσμα τα επίπεδα σακχάρου στο αίμα του ασθενούς να γίνονται επικίνδυνα υψηλά. Ο διαβήτης τύπου 2, από την άλλη, εμφανίζεται όταν ο οργανισμός δεν παράγει αρκετή ινσουλίνη ή η ινσουλίνη που παράγει δεν λειτουργεί σωστά. Πρόκειται για την πιο συχνή μορφή διαβήτη, αποτελώντας το 95% των περιπτώσεων παγκοσμίως.

Δύο άλλες σπάνιες μορφές διαβήτη, ο τύπος 3 και ο τύπος 4, έχουν αναγνωριστεί και προκαλούνται από παθήσεις του παγκρέατος, όπως η κυστική ίνωση και η εγκυμοσύνη, αντίστοιχα. Ωστόσο, σύμφωνα με τους ειδικούς, ο διαβήτης τύπου 5 αποτελεί μια ξεχωριστή πάθηση.

Τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά της

Συγκεκριμένα, τα άτομα με αυτή τη μορφή μπορούν να παράγουν ινσουλίνη και δεν είναι ανθεκτικά σε αυτήν, αλλά το πάγκρεάς τους είναι υποανάπτυκτο και δεν μπορεί να παράγει αρκετή. Εξαιτίας αυτού, η θεραπεία του τύπου 5 όπως του τύπου 1 ή του τύπου 2 είναι συχνά αναποτελεσματική, ακόμη και επικίνδυνη.

Οι ερευνητές εκτιμούν ότι ο υποσιτισμός όσο το έμβρυο είναι ακόμα στη μήτρα, ακολουθούμενη από «επίμονο υποσιτισμό κατά την παιδική ηλικία και την εφηβεία», μπορεί να αυξήσει τον κίνδυνο.

Ποιοι κινδυνεύουν περισσότερο

Ο Δρ Allan Vaag, καθηγητής Ενδοκρινολογίας στο Πανεπιστήμιο Lund της Σουηδίας και ένας από τους συν-συγγραφείς της μελέτης του Lancet, δήλωσε επίσης στην εφημερίδα The Telegraph: «Απλά δεν γνωρίζουμε πόσοι από τους ασθενείς αυτούς υπάρχουν. Ζουν σε μερικές από τις φτωχότερες, πιο υποβαθμισμένες και λιγότερο μελετημένες περιοχές, που έχουν πληγεί από φυσικές καταστροφές, πολέμους και λιμούς».

Για τη διαχείριση του διαβήτη τύπου 5, σύμφωνα με τους ειδικούς, οι ασθενείς θα πρέπει να προσλαμβάνουν πολύ μεγαλύτερες ποσότητες πρωτεϊνών και σύνθετων υδατανθράκων, όπως φακές, όσπρια και δημητριακά, στη διατροφή τους.