Κώστας Πελετίδης

Μετά τη συνάντηση στο υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας (Ιανουάριο) αναμέναμε παρέμβαση για επίλυση του κατεπείγοντος θέματος της ανακύκλωσης συσκευασιών.

Στόχος μας είναι να φθάσει η ανακύκλωση αστικών απορριμμάτων σε πολύ υψηλό επίπεδο και να πλησιάσουμε τα προβλεπόμενα ποσοστά. Ομως, είναι γενικά παραδεκτό ότι στην Ελλάδα βρίσκεται σε πολύ χαμηλά επίπεδα, γιατί δεν υφίσταται κεντρικό σύστημα χρηματοδότησης και οργάνωσης και γιατί οι εταιρείες παραγωγής ανακυκλώσιμων δεν επιτελούν τις προβλεπόμενες υποχρεώσεις τους.

Οπως προκύπτει από τον νόμο -στο πλαίσιο «διευρυμένης ευθύνης του παραγωγού»- το κόστος της ανακύκλωσης, από τη συλλογή μέχρι τη διαλογή και την διάθεση, πρέπει να καλύπτεται από τους παραγωγούς. Συγκεκριμένα, οι χρηματικές εισφορές, που καταβάλλονται από τον υπόχρεο, για τη συμμόρφωσή του αφορούν: κόστος εργασιών χωριστής συλλογής, μεταφοράς και επεξεργασίας των αποβλήτων, συμπεριλαμβανομένης της επεξεργασίας για επίτευξη ενωσιακών στόχων διαχείρισης. Επίσης η Οδηγία της ΕΕ προβλέπει ότι οι παραγωγοί των προϊόντων φέρουν οικονομική ή οικονομική και οργανωτική ευθύνη για τη διαχείριση του κύκλου ζωής ενός προϊόντος, κατά το οποίο καθίσταται απόβλητο, συμπεριλαμβανομένων των δραστηριοτήτων χωριστής συλλογής, διαλογής και επεξεργασίας.

Ομως, στην χώρα μας, η ανακύκλωση συσκευασιών είναι σε κατάρρευση εξαιτίας της τεράστιας εισφοροδιαφυγής και του «ανταγωνιστικού σχήματος», που έδωσε και τη χαριστική βολή, γιατί το ένα σύστημα συλλέγει τον αφρό των υλικών, αλλά δυσανάλογα μεγάλα ποσά εισφορών και προνομιακή κρατική μεταχείριση. Επίσης -και στον ΕΣΔΑ- δεν έχουν οργανωθεί συστήματα ανακύκλωσης για το 70% των υλικών, ενώ επιβάλλεται από το νόμο.

Ο ΕΟΑΝ, που έχει την ευθύνη οργάνωση της ανακύκλωσης απέτυχε οικτρά και γι’ αυτό φτάσαμε στο σημείο η «ΕΕΑΑ ΑΕ» να μην ανανεώνει τις συμβάσεις… και με τον Δήμο Πάτρας, που ίσχυαν για πάνω από 20ετία και να υποχρεώνεται να χρεώνει τους δημότες ποσά που κατακρατούν παράνομα οι εταιρείες. Είναι απαράδεκτο να χαρατσώνονται οι δημότες, να πληρώνουν εισφοροδιαφυγές εταιρειών και το χαράτσι του «τέλους ταφής»!

Πώς δικαιολογείται να υπογράφεται σύμβαση 6αετούς διάρκειας ΕΕΑΑ – Δήμου Αθηναίων με ιδιαίτερα ευνοϊκές ρυθμίσεις (2020) και το 2021 να μην ανανεώνει η ΕΕΑΑ την σύμβαση με τον Δήμο Πατρέων και με άλλους; Η προτεινόμενη σύμβαση, (19/4/2024) από την ΕΕΑΑ, δεν ανταποκρίνεται ούτε στις ελάχιστες υποχρεώσεις, που προβλέπονται από τη νομοθεσία και στην πράξη καλείται ο Δήμος να σηκώσει το οργανωτικό και οικονομικό βάρος για την ανακύκλωση. Το τίμημα, που θα καταβάλει η ΕΕΑΑ για τη συλλογή ανακυκλώσιμων καλύπτει ένα πολύ μικρό μέρος του κόστους συλλογής, μεταφοράς και επεξεργασίας, παρά τις νομοθετικές προβλέψεις.

Δεν μπορεί ο κάθε Δήμος να εμπορεύεται τα ανακυκλώσιμα, που οι τιμές τους παίζονται στο χρηματιστήριο γιατί δεν είναι αυτός ο ρόλος του. Οι γνωστές γραφειοκρατικές κρατικές διαδικασίες θα δημιουργήσουν τραγικές και επικίνδυνες καταστάσεις με όγκους ανακυκλώσιμων, που θα πρέπει να αποθηκεύουν σε χώρους που δεν διατίθενται.

Ζητάμε να τεθεί σε εφαρμογή, άμεσα, ο σχεδιασμός του υπουργείου, για να οργανωθεί η ανακύκλωση κεντρικά με πλήρη κάλυψη του κόστους, ώστε να μην επιβαρυνθούν οι δημότες και να επιτευχθεί ένα υψηλό επίπεδο ανακύκλωσης, σε πρώτη φάση.

Από το ΥΠΕΝ θα πρέπει να λυθεί, άμεσα, το θέμα της χρηματοδότησης και οργάνωσης της ανακύκλωσης, που να περιλαμβάνει τον όλο κύκλο του αποβλήτου, από συλλογή, επεξεργασία και διάθεση. Ετσι, θα δοθεί η δυνατότητα να προχωρήσει η υπογραφή σύμβασης της ΕΕΑΑ με τον Δήμο μας, όπως γινόταν η ανακύκλωση επί μία 20ετία, συμπεριλαμβάνοντας τις αναγκαίες βελτιώσεις ώστε να αναβαθμιστεί, αντί να έχουμε οπισθοδρόμηση. Να διασφαλιστεί η απασχόληση των εργαζομένων στο ΚΔΑΥ Πάτρας και στην συλλογή των μπλε κάδων ανακύκλωσης, αφού επεξεργάζονται τα ανακυκλώσιμα όλων των δήμων της Αχαΐας και άλλων της περιοχής.

(Το κείμενο απεστάλη στον γγ Συντονισμού Διαχείρισης Αποβλήτων του υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας Μανώλη Γραφάκο και ως επιστολή).

Ακολουθήστε μας για όλες τις ειδήσεις στο Bing News και το Google News