Η εις Άδου κάθοδος. Από τον Σαγγάριο ως την Λωζάννη

Περιγραφή

Από το Σαγγάριο µέχρι τη Λωζάνη είναι η περίοδος που αρχίζει από τα τέλη Αυγούστου του 1921 και τελειώνει στα τέλη Απριλίου του 1923. Αυτό το, περίπου, δεκαοκτάµηνο µελετά η εργασία του Γ. Γιαννόπουλου και εισαγωγικά πρέπει να σηµειώσουµε ότι πρόκειται για το πιο πυκνό, τραγικό και καθοριστικό δεκαοκτάµηνο της νεώτερης ιστορίας µας.
Το σηµείο έναρξης της µελέτης είναι η στιγµή που ο ελληνικός στρατός διαβαίνει υποχωρώντας το Σαγγάριο, αφού προηγουµένως έχει πολεµήσει σκληρά χωρίς όµως να πετύχει τους αντικειµενικούς του σκοπούς. Τη στιγµή εκείνη ο ελληνικός στρατός βρίσκεται αναπτυγµένος σε ένα µέτωπο εκατοντάδων χιλιοµέτρων έχοντας υπό την κατοχή του µια τεράστια έκταση που ξεκινά από την Κίο στον κόλπο της Προποντίδας και κατεβαίνει περνώντας από το Εσκί Σεχίρ και το Αφιόν Καραχισάρ, φτάνοντας µέχρι τον Μαίανδρο ποταµό που εκβάλλει απέναντι από τη Σάµο.
Ακολουθεί η κατάρρευση και η µικρασιατική καταστροφή. Η δίκη και η εκτέλεση των έξι. Οι διαπραγµατεύσεις της Λωζάνης που καταλήγουν στην οµώνυµη συνθήκη. Η ηττηµένη Ελλάδα αποκτά τα σύνορα που έχει και σήµερα, η νικήτρια Τουρκία το ίδιο και όλα όσα ζούµε ακόµα και σήµερα αντλούν την προέλευσή τους, σε µεγάλο βαθµό, από εκείνο το δεκαοκτάµηνο.
Δεν πρέπει να ήταν εύκολο το έργο του Γ. Γιαννόπουλου. Τα γεγονότα της περιόδου, στρατιωτικά, πολιτικά και διπλωµατικά αλλά και τα πρόσωπα που πρωταγωνίστησαν στο δράµα συνθέτουν ένα εξαιρετικά δύσβατο τοπίο. Μέσα σε αυτό το τοπίο ο συγγραφέας κινείται µε γνώση αλλά και µε προσοχή. Οχι για να δώσει τελεσίδικες απαντήσεις που είναι αµφίβολο αν υπάρχουν. Αλλά για να προτείνει µια νηφάλια αφήγηση και εκτίµηση της περιόδου.