Μητσοτάκης – ΗΠΑ: Ιστορικές στιγμές με τα «σκήπτρα» στην Ελλάδα – Οι Διεθνολόγοι Δεσποτόπουλος – Ευτυχίδης αναλύουν «Π»

Χρήστος Βεργανελάκης

Την εκτίμηση, και μάλιστα με σιγουριά, πως η Ελλάδα καθίσταται πλέον ο βασικός συνομιλητής των ΗΠΑ στη Μεσόγειο και σ’ όλη την ευρύτερη περιοχή, καταθέτει ο διακεκριμένος διεθνολόγος Αλέξανδρος Δεσποτόπουλος, μιλώντας αποκλειστικά στην εφημερίδα «Πελοπόννησος».

Ο κ. Δεσποτόπουλος απάντησε σε όλες τις επιμέρους ερωτήσεις, αναλύοντας με περιεκτικό, αλλά σαφέστατο τρόπο το «δια ταύτα» της επίσκεψης του Κυριάκου Μητσοτάκη στις ΗΠΑ και τα συμπεράσματα, φανερά και αθέατα, που προκύπτουν απ’ όσα είπαν μπροστά και πίσω απ’ τις κάμερες ο Ελληνας πρωθυπουργός και ο Αμερικανός πρόεδρος Τζο Μπάιντεν.

Η είδηση βγαίνει, αναμφίβολα, απ’ τη θέση που διατυπώνει στην «Π» ο κ. Δεσποτόπουλος, ότι η Ελλάδα παίρνει τα σκήπτρα στην περιοχή και η Τουρκία, διαισθανόμενη πως χάνει τον «πατριαρχικό» ρόλο της στην περιοχή, αντιδρά σπασμωδικά.

Οι απαντήσεις που έδωσε στην «Π» ο διεθνολόγος, ερευνητής του τμήματος Τουρκικών και Σύγχρονων Ασιατικών Σπουδών του ΕΚΠΑ, Αλέξανδρος Δεσποτόπουλος

Η ιδιάζουσα συγκυρία που έγινε η επίσκεψη του Ελληνα πρωθυπουργού στις ΗΠΑ: «Καταρχάς, το ταξίδι του κ. Μητσοτάκη έγινε σε μια πολύ ιδιαίτερη συγκυρία και αυτό παίζει σημαντικό ρόλο. Τον τελευταίο καιρό, όπως αποδεικνύεται και όπως επιβεβαιώθηκε, έχουμε αναπτύξει κοινά συμφέροντα με τους Αμερικανούς ειδικά στον ενεργειακό τομέα. Είναι καταλυτικό για την Ελλάδα να διευρύνουμε τη συνεργασία αυτή, αφενός γιατί έχουμε ανάγκη το φυσικό αέριο της ΗΠΑ τώρα που κλείνουν οι στρόφιγγες του ρωσικού αερίου, αφετέρου γιατί αποκτάμε κι έναν ιδιαίτερο ρόλο στην περιοχή. Δεν θα είμαστε πια απλά ένας κατανεμητής ενέργειας όπως όλα αυτά τα χρόνια, αλλά ένας βασικός εξαγωγέας προς την Ευρώπη».

Το γεωπολιτικό «σημάδι» που αφήνει η συνάντηση των δύο πολιτικών ηγετών

«Για να καταλάβουμε πόσο σημαντικό είναι το κέρδος που αποκομίζουμε ενεργειακά και από γεωπολιτικής άποψης, αρκεί να δούμε ότι τώρα που σταμάτησε η ροή φυσικού αερίου προς τη Βουλγαρία και την Αλβανία, οι χώρες αυτές χτύπησαν τη δική μας πόρτα για να προμηθεύονται αέριο. Βλέπετε λοιπόν, ότι δεν είναι μόνο το ενεργειακό όφελος, αλλά και το γεωπολιτικό. Η συνεργασία με τους Αμερικανούς είναι και σε αμυντικό επίπεδο. Ξεκινάμε τη διαδικασία για την αγορά F-35. Μου έχει δοθεί η αίσθηση, και θεωρώ πως δεν κάνω λάθος, ότι προσπαθεί η ελληνική κυβέρνηση, και πολύ πιθανά να το έχει πετύχει, να πάρουμε μέρος και στην παραγωγή αυτών αεροσκαφών στην Ελλάδα. Εκτιμώ, συνεπώς, ότι έχουν συμφωνηθεί πολλά πράγματα μεταξύ των δύο πλευρών με ένα θετικό πρόσημο».

Γιατί δεν βγήκε τόσο ξεκάθαρα προς τα έξω η στροφή των ΗΠΑ υπέρ της Ελλάδας;

«Ετσι είναι. Πιθανά η αμερικανική πλευρά είναι πιο φειδωλή σε όσα βγάζει προς τα έξω για έναν και μόνο λόγο: Για να μην ερεθίσει περισσότερο την Τουρκία, ειδικά αυτές τις μέρες, που οι ΗΠΑ πιέζουν για άμεση ένταξη στο ΝΑΤΟ Σουηδίας και Φινλανδίας και η Τουρκία αντιδρά. Οπως θα είδατε, μόλις ανακοινώθηκε η επίσημη επίσκεψη του κ. Μητσοτάκη στις ΗΠΑ, ξεκίνησε ένα μπαράζ υπερπτήσεων και παραβιάσεων, δείγμα ότι η Τουρκία δεν βλέπει με καθόλου καλό μάτι την αναβάθμιση της Ελλάδας, στη σχέση της με τις ΗΠΑ, γιατί πλέον δεν είναι η Τουρκία ο προνομιακός συνομιλητής των ΗΠΑ στην περιοχή, αλλά η χώρα μας. Αυτό είναι μια πραγματικότητα. Η Ελλάδα αποκτά πρωτεύοντα ρόλο στη Μεσόγειο. Η Τουρκία μέχρι τώρα είχε πρωτεύοντα ρόλο, απ’ τη μια γιατί αποτελούσε, μαζί με την Ελλάδα, ανάχωμα για την κάθοδο των Ρώσων στη Μεσόγειο, απ’ την άλλη για τα πετρέλαια της Μέσης Ανατολής. Τώρα όμως, η περιοχή της Μ. Ανατολής δεν ενδιαφέρει τις ΗΠΑ, συν το ότι η Τουρκία έχει φανεί αναξιόπιστος ΝΑΤΟ-ικός εταίρος. Εμάς, λοιπόν, επέλεξαν οι Αμερικανοί για βασικό ρόλο. Για παράδειγμα, εμάς επέλεξαν οι Αμερικανοί για να στείλουν υγροποιημένο αέριο τη στιγμή που η Τουρκία έχει 4 σταθμούς υποδοχής».

Τι μπορεί να σημαίνει η επιλογή της χώρας μας να προμηθευτεί F-35;

«Βλέπετε και σε αυτό το θέμα πόσο διαφορετική είναι η εκκίνηση των διαπραγματεύσεων μας από την αντίστοιχη της Τουρκίας. Οι Τούρκοι παρακαλάνε με ανατολίτικα παζάρια για αναβάθμιση των F-16 και η Ελλάδα αν είχε τα χρήματα, θα αποκτούσε άμεσα τα F-35. Αρα, η Τουρκία έχει μεγάλο εκνευρισμό γιατί κατανοεί πως η Ελλάδα γίνεται πλέον, άμεσα, σταθερός εταίρος των ΗΠΑ με πολύ αναβαθμισμένο ρόλο. Η Ελλάδα, όπως αποδείχθηκε και από όσα είπαν ο κ. Μπάιντεν και ο κ. Μητσοτάκης, αλλά και από όσα βλέπουμε να συμβαίνουν τον τελευταίο καιρό, εξελίσσεται στον βασικό συνομιλητή των ΗΠΑ στην περιοχή και οι Τούρκοι δεν μπορούν να το χωνέψουν…».

Ευτυχίδης: «Επιτυχία με κόστος, αλλά άξιζε…»

Ο διεθνολόγος-οικονομολόγος Θρασύβουλος Ευτυχίδης κλήθηκε από την «Π» να σχολιάσει, από τη δική του οπτική γωνιά, «τα παραμέσα» της επίσκεψης του Κυριάκου Μητσοτάκη στο Λευκό Οίκο και το μήνυμα που εκπέμπει η συνάντησή του με τον Τζο Μπάιντεν.

Βγάζει αισιοδοξία το «σκηνικό»; Βγάζει ανησυχία; Ηταν ουσιώδες ή επικοινωνιακό;

Σημειωτέον, ο κ. Ευτυχίδης είναι γνωστό ότι πολλάκις έχει ταχθεί απέναντι από τον κ. Μητσοτάκη για συγκεκριμένες επιλογές του. Απ’ αυτό ξεκίνησε και η κουβέντα μας: «Γνωρίζετε καλά όσοι με παρακολουθείτε τα τελευταία χρόνια, ότι δεν είμαι από τους θαυμαστές του κ. Μητσοτάκη. Το αντίθετο μάλλον, είμαι από αυτούς που συχνά πυκνά τον κατακρίνουν για τις επιλογές του, τόσο στο εσωτερικό όσο και στο εξωτερικό της χώρας. Αντίθετα συμπαθώ ιδιαίτερα τον κ. Δένδια.

Αποσυνδέοντας όμως, απ’ όλα τα υπόλοιπα το ταξίδι στις ΗΠΑ, οφείλω να αναγνωρίσω ότι, ως ο μέσος Ελληνας που παρακολούθησε το ταξίδι του Πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη, υπήρξαν στιγμές που ένοιωσα πραγματικά περήφανος.

Περήφανος γιατί είδα τον ηγέτη μιας χώρας που γέννησε τις αρχές και τις αξίες της ελεύθερης Δύσης να πραγματοποιεί μια επίσκεψη, στην οποία η παγκόσμια υπερδύναμη ΗΠΑ απέδωσε σημαίνουσα βαρύτητα και προσοχή.

Περήφανος από την υποδοχή που του επεφύλαξαν οι Αμερικανοί σε όλα τα επίπεδα, αλλά και από το επίπεδο των επαφών και συνομιλιών που πραγματοποίησε.

Ναι, ο Μητσοτάκης χειροκροτήθηκε στις ΗΠΑ γιατί είπε αυτά που ήθελαν ν’ ακούσουν. Ναι, ο Μητσοτάκης δεν παζάρεψε. Αλλά έπρεπε;».

Και στη συνέχεια, ο κ. Ευτυχίδης μπήκε στην ουσία της υπόθεσης: «Ο κ. Μητσοτάκης μίλησε στους Αμερικανούς ως ο ηγέτης μιας χώρας ηγέτιδας του Δυτικού κόσμου. Εθεσε όλα τα ζητήματα και δίκαια του ελληνισμού, όχι ως ικέτης μιας φτωχής και ανήμπορης Ελλάδας, αλλά ως ηγέτης μιας χώρας που κινείται μπροστά, διεκδικώντας ρόλους σε όλα τα επίπεδα. Από το ενεργειακό, τις επενδύσεις, τις κινήσεις σε διεθνές επίπεδο, έδειξε μια χώρα που έχει στρατηγικό σχέδιο και βάθος, που στηρίζεται στις ιστορικές αξίες και αρχές που διέπουν την ίδια την ύπαρξή της, αλλά και την ύπαρξη του Δυτικού Κόσμου. Κυπριακό, παραβιάσεις, αναθεωρητισμός, υπερπτήσεις, αλλά και ακόμη – ακόμη και τα Μάρμαρα του Παρθενώνα, τέθηκαν με διακριτική σαφήνεια. Και βέβαια δεν μπήκαμε στη λογική παζαριού. Είναι πραγματικά πολύ εύκολο να υπερασπίζεσαι το δίκαιο, όταν το εφαρμόζεις στην πράξη».

Δηλαδή, θέσαμε το ερώτημα στον κ. Ευτυχίδη, παίρνουμε τόσα πολλά χωρίς να δίνουμε τίποτα;

«Για όλα υπάρχει και ένα τίμημα, που θα το δει ο Ελληνας φορολογούμενος στην τσέπη του. Βλέπετε όλα τα ωραία κοστίζουν. Αυτό όμως, ας μείνει για αργότερα. Σήμερα ας χειροκροτήσουμε ενωμένοι μια πραγματικά μεγάλη επιτυχία της Ελληνικής Εξωτερικής πολιτικής».

Όλες οι ειδήσεις άμεσα μέσα από το Google News. Κάντε κλικ εδώ και κάντε εγγραφή

Άμεση ενημέρωση με όλες τις ειδήσεις τώρα και μέσω WhatsApp - Δες εδω