Να εμβολιαζόμαστε ή να προσευχόμαστε; Τι απαντούν οι ειδικοί
Ο Πέτρος Λιγοξυγκάκης, ο Κωνσταντίνος Πουλάς και ο Γιάννης Σαρηγιάννης απαντούν στο ερώτημα αν πρέπει να εμβολιαζόμαστε ή να φοβόμαστε.
Σύγχυση, προβληματισμό και ανησυχία προκάλεσε η απόφαση της Εθνικής Αρχής Εμβολιασμών να συστήσει στους κάτω των 60 ετών να μην εμβολιάζονται πλέον με AstraZeneca αλλά σ’ όσους έχουν ήδη κάνει την 1η δόση, να κάνουν κανονικά τη 2η.
Τα ερωτήματα που θέσαμε στους 3 εξειδικευμένους καθηγητές ήταν σαφή:
-Η σύσταση για τους κάτω των 60, σημαίνει, άραγε, ανησυχία για παθογόνο ουσία στο συγκεκριμένο εμβόλιο; Και όσοι έκαναν ήδη την 1η δόση, θα προσεύχονται να μην παρουσιάσουν κάτι σοβαρό;
-Μήπως εξ αρχής δεν έπρεπε να διατεθεί στους κάτω των 60 το συγκεκριμένο εμβόλιο; Κι όσοι έχουν ήδη κάνει και τις δύο δόσεις, θα νιώθουν ως πειραματόζωα;
-Με ποια επιστημονική λογική μπορεί να κάνει το AstraZeneca ένας 61χρονος αλλά συνιστάται να μην το κάνει ένας 59χρονος;
-Μήπως με όλο αυτό το θόρυβο χάνεται σημαντικό κομμάτι της αξιοπιστίας της γενικότερης εκστρατείας εμβολιασμού;
Πέτρος Λιγοξυγκάκης: «Χαμηλώστε τους τόνους…»
«Δεν υπάρχει καμία παθογόνος ουσία στο εμβόλιο της AZ. Ας σοβαρευτούμε… Οσοι έκαναν την πρώτη δόση, θα κάνουν και τη δεύτερη κανονικά. Αν δεν είχαν κάποια παρενέργεια στην πρώτη, δεν θα έχουν ούτε στη δεύτερη. Η ασφάλεια του εμβολίου της ΑΖ είναι υψηλού επιπέδου και οι παρενέργειες πολύ σπάνιες. Θα μιλήσω εδώ με βάση τα δεδομένα που δημοσίευσε πρόσφατα στο περιοδικό Nature Medicine, και μετά από ανεξάρτητο έλεγχο ομότιμων ειδικών (peer review), η Αρχή Δημόσιας Υγείας της Σκωτίας από δεδομένα του πληθυσμού της χώρας (σε 1.7 εκ δόσεις). Βρέθηκε πράγματι μια οριακή στατιστική σχέση του εμβολίου και της ιδιοπαθούς θρομβοκυτταροπενικής πορφύρας (idiopathic thrombocytopenic purpura ή ΙΤΡ) με υπολογιζόμενη συχνότητα 1 στις 100.000 δόσεις του εμβολίου. Η παρενέργεια καταγράφηκε περισσότερο σε ανθρώπους με ιστορικό χρόνιων παθήσεων καρδιάς, διαβήτη και νεφρών εμφανιζόμενη μεταξύ 2ης και 4ης εβδομάδας μετά το εμβόλιο. Να σημειωθεί ότι υπάρχουν θεραπείες για την ΙΤΡ.
H «φιλοσοφία» του σχεδιασμού του εμβολίου από τη Σάρα Γκίλμπερτ και τους συνεργάτες της εδώ στην Οξφόρδη και της συμφωνίας με την ΑΖ για την παραγωγή του σε τιμές κόστους ήταν γιατί ήθελαν ένα εμβόλιο προσιτό σε όλο τον πλανήτη. Οι ψευδείς ειδήσεις και οι παλινωδίες των πολιτικών στις χώρες της ΕΕ με παιδαριώδεις δηλώσεις που προωθούν την άγνοια ως άποψη, θα βλάψουν δυστυχώς αυτή την προσέγγιση και θα καθυστερήσουν τον εμβολιασμό περιοχών που το χρειάζονται άμεσα. Ταυτόχρονα η απόλυτη ανισότητα στην πρόσβαση στα υπόλοιπα εμβόλια (το 80% των παραγγελιών Pfizer και Moderna έχει γίνει από το 20% του ανθρώπινου πληθυσμού) θα καταστήσει την καταπολέμηση της πανδημίας δύσκολη. Οποιος πιστεύει ότι με το που θα εμβολιαστεί η Ελλάδα το πρόβλημα τελειώνει εκεί, δυστυχώς κάνει λάθος.
Kανένας και καμία που εμβολιάζεται με AZ δεν είναι πειραματόζωο. Το εμβόλιο προσφέρει 100% προστασία από θάνατο ή σοβαρή ασθένεια.
Είναι γεγονός ότι η επιτροπή εμβολιασμών δεν εξήγησε πολύ καλά τις αλλαγές στις συστάσεις της. Παρόλα αυτά, το ηλικιακό όριο που τίθεται έχει να κάνει με τις ομάδες όπως έχουν αποτυπωθεί στις στατιστικές μελέτες ρίσκου σοβαρής ασθένειας και θανάτου για την ασθένεια COVID-19 (για παράδειγμα το ρίσκο ενός ανθρώπου 59 ετών είναι πιο κοντά στην ομάδα 40-59 από την ομάδα 60-75), για να βγει κάθε φορά το πηλίκο ωφέλειας/ρίσκου το οποίο σχετίζεται με το ιικό φορτίο (αριθμός κρουσμάτων) στην κοινότητα.
Οπως φαίνεται και από τις ερωτήσεις σας, στην Ελλάδα ο διάλογος γι’ αυτά τα πράγματα γίνεται εν εξάλλω. Είναι βέβαια αλήθεια ότι αυτό ακολούθησε δηλώσεις διαφόρων πολιτικών ηγετών ευρωπαϊκών χωρών (αρχής γενομένης με τον πρόεδρο Μακρόν), όπου το εμβόλιο της ΑΖ δυσφημίστηκε χωρίς αποδείξεις. Με αυτό τον τρόπο όντως υπονομεύεται ο εμβολιασμός παγκόσμια. Χθες, 20.000 δόσεις εμβολίων της ΑΖ παραδόθηκαν στην πυρά στο Μαλί. Εμβόλια που θα μπορούσαν να σώσουν ζωές ευάλωτων ανθρώπων. Για άλλη μια φορά βέβαια στην Αφρική βλέπουν ότι παραλαμβάνουν τα φάρμακα και τα εμβόλια που δεν θέλουν οι λευκοί βόρειοι αποικιοκράτες. Σκεφτείτε το λίγο. Και μετά χαμηλώστε τους τόνους…».
* Ο Πέτρος Λιγοξυγκάκης είναι καθηγητής Ανοσολογίας στο τμήμα Βιοχημείας του Πανεπιστημίου της Οξφόρδης, στο Ηνωμένο Βασίλειο.
Κωνσταντίνος Πουλάς: «Επικρατεί αβεβαιότητα…»
«Οι ρυθμιστικές αρχές παγκόσμια, από τον περασμένο Δεκέμβριο, ενέκριναν υπό όρους συγκεκριμένα προϊόντα μετά από σύντομης διάρκειας και αμφιλεγόμενης ποιότητας κλινικές δοκιμές. Στη χώρα μας η Εθνική Επιτροπή Εμβολιασμών (ΕΕΕ) κατάφερε να οδηγήσει σε σύγχυση τον πληθυσμό και να υπονομεύσει βαθιά την εμβολιαστική προσπάθεια.
Τρεις αποφάσεις είναι αξιοσημείωτες:
Οταν αρχές Απριλίου, σειρά από χώρες ανέστειλαν προσωρινά τον εμβολιασμό με το εμβόλιο της ASTRA ZENECA, για να διαβουλευτούν με τις Επιτροπές Φαρμακοεπαγρύπνησης, η Ελλάδα συνέχισε τον εμβολιασμό χωρίς διακοπή.
Οταν εκλήθη να προτεραιοποιήσει τις ομάδες του πληθυσμού που θα λάβουν τα εμβόλια που βασίζονται σε ιικό φορέα (ASTRA ZENECA και J&J), αποφάσισε να τα εντάξει στις ηλικιακές ομάδες 30-49 ως μοναδικής επιλογής εμβόλιο.
Τις προηγούμενες ημέρες, αποφάσισε να μη συστήνει το εμβόλιο στις ηλικίες κάτω των 60 ετών, αφήνοντας μετέωρους όσους έχουν λάβει μία δόση και εκκρεμεί η δεύτερη, αλλά ταυτόχρονα περιφρονώντας και τους συμπολίτες μας ηλικίας άνω των 60.
Το κύριο πρόβλημα με τα εμβόλια ιικού φορέα είναι τα σοβαρά και δυνητικά θανατηφόρα περιστατικά θρομβώσεων με θρομβοπενία. Οι αρχικές εκτιμήσεις των μελών της ΕΕΕ μιλούσαν για σπάνια περιστατικά, με συχνότητα μία στα ένα ή δύο εκατομμύρια. Δυστυχώς η βιβλιογραφία έδειξε ότι οι ανεπιθύμητες ενέργειες είναι πολύ συχνότερες (μία ανά 20-25.000 δόσεις), ενώ αβεβαιότητα επικρατεί στην επιστημονική κοινότητα για τις μακροπρόθεσμες συνέπειες αυτών των εμβολίων.
Κάθε σκέψη, πλέον, για υποχρεωτικότητα των εμβολίων και για εφαρμογή τους σε παιδιά και εφήβους πρέπει να απομακρυνθεί από τη συζήτηση».
* Ο Κωνσταντίνος Πουλάς είναι αναπληρωτής καθηγητής Βιοχημείας στο Τμήμα Φαρμακευτικής του Πανεπιστημίου Πατρών.
Γιάννης Σαρηγιάννης: «Δεν νιώθω πειραματόζωο…»
«Θόρυβος» που προκαλεί ανησυχία. Ας δούμε λοιπόν τα δεδομένα γιατί οι εμβολιασμοί πρέπει να συνεχιστούν. Μέχρι στιγμής έχουν διατεθεί παγκοσμίως κοντά στα 2.4 δις δόσεις όλων των εμβολίων. Ετσι το 21% του παγκόσμιου πληθυσμού έχει κάνει μια δόση. Περίπου 32 εκ. δόσεις γίνονται πλέον καθημερινά. Το συγκεκριμένο «θορυβώδες εμβόλιο» διατίθεται μέχρι σήμερα σε 135 χώρες. Σύμφωνα με τα δεδομένα του Ηνωμένου Βασιλείου, το σπάνιο φαινόμενο εμφανίζεται σε πάνω από 10 άτομα για κάθε εκατομμύριο δόσεων και παρατηρείται συχνότερα σε νέους μεταξύ 4 ημερών και 4 εβδομάδων μετά τον εμβολιασμό. Ετσι συστήνει στους νεότερους των 40 και χωρίς άλλα προβλήματα υγείας να κάνουν άλλο εμβόλιο αντί για το Astra Zeneca. Σύμφωνα όμως με τα δεδομένα της 14ης Ιουνίου, συστήνει σε όσους είχαν ήδη την πρώτη δόση, και στις ηλικίες 18-39, χωρίς να εμφανίσουν κάποια συμπτώματα του σπάνιου αυτού φαινομένου θρομβώσεων, να ολοκληρώσουν τον εμβολιασμό με τη δεύτερη δόση. Η αιτιολογία του σπάνιου φαινομένου συνεχίζει να είναι υπό διερεύνηση.
Κατά συνέπεια δε νομίζω ότι συντρέχει λόγος να μην κάνω ως 47χρονος και τη δεύτερη δόση, έχοντας ήδη κάνει την πρώτη. Από την πρώτη μέρα δεν νιώθω πειραματόζωο αλλά ελεύθερος. Ελεύθερος να αγκαλιάζω ξανά τους δικούς μου ανθρώπους».
* Ο δρ Γιάννης Σαρηγιάννης είναι επίκουρος καθηγητής Χημείας στο Πανεπιστήμιο της Λευκωσίας, στο Τμήμα Επιστημών Ζωής και Υγείας, στο πρόγραμμα Φαρμακευτικής.
Ακολουθήστε μας για όλες τις ειδήσεις στο Bing News και το Google News
