Νέο κληρονομικό δίκαιο: Ριζικές αλλαγές μετά από 80 χρόνια: Προστασία κληρονόμων, συμβάσεις και νέοι κανόνες για συμβιούντες
Ο υπουργός Δικαιοσύνης Γιώργος Φλωρίδης παρουσίασε τις σημαντικότερες μεταρρυθμίσεις στο κληρονομικό δίκαιο εδώ και 80 χρόνια, τονίζοντας ότι οι νέες ρυθμίσεις ευθυγραμμίζουν τον Αστικό Κώδικα με τις σημερινές κοινωνικές και οικονομικές ανάγκες. Κεντρικά στοιχεία αποτελούν η προστασία από υπέρογκα χρέη, η εισαγωγή κληρονομικών συμβάσεων και ειδικές προβλέψεις για συμβιούντες.
Σημαντικές αλλαγές στο κληρονομικό δίκαιο, οι πρώτες μετά από οκτώ δεκαετίες, ανακοίνωσε ο υπουργός Δικαιοσύνης Γιώργος Φλωρίδης, επισημαίνοντας ότι οι νέες ρυθμίσεις προστατεύουν τους κληρονόμους από δυσβάσταχτα χρέη, θεσμοθετούν για πρώτη φορά κληρονομικές συμβάσεις και δημιουργούν πλαίσιο προστασίας για συμβιούντες χωρίς γάμο ή σύμφωνο συμβίωσης.
Χρέη κληρονομιάς έως το ύψος της περιουσίας
Με τη νέα ρύθμιση, τα χρέη μιας κληρονομιάς δεν μπορούν πλέον να υπερβαίνουν την αξία της. Ο κληρονόμος δεν επιβαρύνεται ποτέ με προσωπική του περιουσία, ενώ κάθε οφειλή που υπερβαίνει την αξία της κληρονομιάς διαγράφεται. Σύμφωνα με τον υπουργό, η αλλαγή αυτή λύνει ζητήματα που προέκυπταν από λανθασμένες εκτιμήσεις, καθυστερημένες αποποιήσεις ή αβλεψίες στις διαδικασίες.
Κληρονομικές συμβάσεις – Για πρώτη φορά στο ελληνικό δίκαιο
Για πρώτη φορά εισάγεται η δυνατότητα σύναψης κληρονομικών συμβάσεων. Ο διαθέτης μπορεί εν ζωή να συμφωνεί με τους κληρονόμους του τον τρόπο διανομής της περιουσίας του, μέσω συμβολαιογραφικής πράξης που δεν ανακαλείται. Η ρύθμιση αποσκοπεί στη μείωση των μεταθανάτιων συγκρούσεων και στη διασφάλιση της ομαλής συνέχισης οικογενειακών επιχειρήσεων.
Παράλληλα, δίνεται η δυνατότητα εν ζωή οικονομικής ενίσχυσης ενός παιδιού με αντάλλαγμα την παραίτηση από μελλοντικά κληρονομικά δικαιώματα, ώστε να αποφεύγονται διπλές διεκδικήσεις.
Αλλαγές στη νόμιμη μοίρα και στην κατανομή περιουσίας
Ο κανόνας κατανομής μεταξύ επιζώντος συζύγου και παιδιών τροποποιείται:
- με ένα παιδί, ο σύζυγος λαμβάνει το 1/3 (αντί του 1/4),
- με περισσότερα παιδιά, διατηρείται η αναλογία 1/4 – 3/4.
Επίσης, ιδρύματα ή επιχειρήσεις που λαμβάνουν περιουσία από διαθήκη μπορούν να αποζημιώνουν τους δικαιούχους της νόμιμης μοίρας με πώληση περιουσιακών στοιχείων όταν δεν υπάρχουν διαθέσιμα χρήματα, χωρίς να μπλοκάρει η λειτουργία τους.
Προστασία συμβιούντων χωρίς γάμο ή σύμφωνο συμβίωσης
Για πρώτη φορά θεσπίζεται δικαίωμα προσωρινής παραμονής στην κοινή κατοικία για τον επιζώντα σύντροφο, ώστε να μην βρεθεί άμεσα χωρίς στέγη. Η διάρκεια ορίζεται εντός του νόμου, προσφέροντας ουσιαστική προστασία σε σημαντικό αριθμό ζευγαριών που δεν έχουν τυπική σχέση.
Περιορισμοί στις διαθήκες και αποτροπή καταχρηστικών πρακτικών
Απαγορεύεται η μεταβίβαση περιουσίας μέσω διαθήκης σε πρόσωπα που διοικούν ή εργάζονται σε δομές φροντίδας. Εξαίρεση μπορεί να υπάρξει σε περιπτώσεις κατ’ οίκον φροντίδας, υπό αυστηρές προϋποθέσεις.
Οι ιδιόχειρες διαθήκες δεν καταργούνται, αλλά πλέον απαιτείται δικαστική κήρυξη κύρους και δυνατότητα γραφολογικής πραγματογνωμοσύνης όταν υπάρχουν αμφιβολίες. Σε θανάτους χωρίς κληρονόμους, δεν θα γίνονται δεκτές «αιφνίδιες» διαθήκες· η περιουσία περιέρχεται στο Δημόσιο, με εξαίρεση περιπτώσεις όπου προηγείται ο συμβιών σύντροφος.
Μείωση καθυστερήσεων στη Δικαιοσύνη
Ο υπουργός ανέφερε ότι οι καθυστερήσεις στην απονομή δικαιοσύνης έχουν μειωθεί θεαματικά, χάρη στη συγχώνευση Πρωτοδικείων και Ειρηνοδικείων.
Στην Αθήνα, ο χρόνος έκδοσης απόφασης μειώθηκε από τέσσερα χρόνια σε ενάμιση.
Στην υπόλοιπη χώρα, οι χρόνοι έχουν πέσει κάτω από 280 ημέρες.
Ιδιαίτερη αναφορά έγινε στη διαδικασία δημοσίευσης διαθηκών, όπου χάρη στη νέα ψηφιακή πλατφόρμα ο χρόνος μειώθηκε από 400 ημέρες σε μόλις 7.
Η «Πελοπόννησος» και το pelop.gr σε ανοιχτή γραμμή με τον Πολίτη
Η φωνή σου έχει δύναμη – στείλε παράπονα, καταγγελίες ή ιδέες για τη γειτονιά σου.
Ακολουθήστε μας για όλες τις ειδήσεις στο Bing News και το Google News
