Ο Χρήστος Στρέπκος σκηνοθετεί έναν τελείως ελληνικό Μολιέρο και μιλά στο pelop.gr για τον «Εξηνταβελόνη»

Αλεξάνδρα Παναγοπούλου

Λίγες ώρες μας χωρίζουν από την πρεμιέρα της νέας παραγωγής του Άρματος Θέσπιδος «Ο Εξηνταβελόνης», του Κωνσταντίνου Οικονόμου σε σκηνοθεσία Χρήστου Στρέπκου.

Πρόκειται για ένα από τα πιο σημαντικά έργα του νεοελληνικού διαφωτισμού που γράφτηκε το 1816 και αποτελεί ελληνική μεταφορά του «Φιλάργυρου» του Μολιέρου το οποίο εστιάζει σε κοινωνικά θέματα της εποχής του.

Πάτρα: Στην τελική ευθεία για την πρεμιέρα του «Εξηνταβελόνη» από το Άρμα Θέσπιδος ΦΩΤΟ

Σήμερα, ο σκηνοθέτης της παράστασης Χρήστος Στρέπκος, μιλά στο pelop.gr, για την επιλογή του συγκεκριμένου έργου, την τσιγγουνιά στα χρήματα και τα συναισθήματα, την επικαιρότητα του κειμένου και πολλά άλλα.

Γιατί και πώς επέλεξες το συγκεκριμένο έργο του Οικονόμου;

Στο Άρμα Θέσπιδος προσπαθούμε να έχουμε ένα καλό ρεπερτόριο, όσο γίνεται κλασικό. Έχουμε παρουσιάσει Σαίξπηρ, Μαριβώ, νέους Έλληνες συγγραφείς. Αυτό το έργο στην πραγματικότητα είναι μια θεατρική απόδοση του «Φιλάργυρου» του Μολιέρου, ένας μεταμφιεσμένος Μολιέρος, αλλά είναι τόσο ωραία η μεταμφίεση και η μετάφραση του Οικονόμου. Έχει μεταφέρει το έργο στην Ελλάδα του 1820, σε μια Ελλάδα που ήταν πολλοί λίγοι όσοι διαβάζανε και όσοι διαβάζανε σχετιζόντουσαν με την εκκλησία. Ήταν ένας κληρικός που πραγματικά έχει κάνει εξαιρετική δουλειά. Είναι τόσο ενδιαφέρουσα αυτή η απόδοση που ενώ είναι Μολιέρος στην πραγματικότητα είναι ένας τελείως ελληνικός Μολιέρος. Και νομίζω πως η διασκευή και προσαρμογή που έγινε για 5 άτομα είναι πολύ ενδιαφέρουσα. Όταν λέμε ότι πηγαίνουμε το καλό θέατρο στις γειτονιές, δεν μπορεί να γίνει αν δεν έχεις ένα δυνατό κείμενο ή ένα έργο που έχει κριθεί στην ιστορία, όπως ο «Φιλάργυρος» του Μολιέρου.

Πρόκειται για μία ελληνική εθνική κωμωδία. Ποια είναι στα στοιχεία που απεικονίζουν το ελληνικό ήθος;

Έχει κάποιους χαρακτήρες μέσα από τους οποίους φαίνεται. Υπάρχει ο κυρ. Γιάννος, ένας κωμικός επαρχιώτης που μετέπειτα θα τον δούμε και σε κλασικές κωμωδίες του ελληνικού κινηματογράφου, είναι ο επαρχιώτης που πολλές φορές τον ερμηνεύει ο Χατζηχρήστος, που έχει μια διάλεκτο του Τυρνάβου. Ο ίδιος ο Εξηνταβελόνης είναι ο τσιγγούνης κατά κάποιο τρόπο. Είναι όμως διαφορετικός ο φιλάργυρος στη Γαλλία και άλλο ο τσιγγούνης στη Σμύρνη. Γίνεται καρμίρης! Τα ερωτικά ζευγάρια που υπάρχουν στο έργο θυμίζουν περισσότερο Ελλάδα, όπως και τα παιδιά που υπακούουν στους γονείς τους και σέβονται την γνώμη του πατέρα, αν και συμβαίνει και στον Μολιέρο, εδώ έχουμε την αίσθηση της ελληνικής οικογένειας. Όμως πιο πολύ φαίνεται από τους διαλόγους, που είναι πιο ατακαδόρικοι, μεσογειακοί, εξωστρεφείς απ’ ότι είναι στο αυθεντικό έργο του Μολιέρου.

Μιλάμε για ένα κλασικό έργο και λένε ότι τα κλασικά έργα είναι και επίκαιρα. Ο «Εξηνταβελόνης» ανήκει σε αυτή την κατηγορία;

Η επικαιρότητά του βρίσκεται στην ιστορία. Ο πατέρας αποφασίζει για την τύχη των παιδιών εξασφαλίζοντας τον εαυτό του. Και εκεί βρίσκεται η επικαιρότητά του: ότι η κάθε γενιά με όλα τα συν και τα πλην, θα πρέπει να διεκδικήσει τα δικαιώματά της εφόσον αναλαμβάνει και τις υποχρεώσεις της. Στο κομμάτι του πώς οι νέοι, τα παιδιά του Εξηνταβελόνη που τα προξενεύει για άλλους γάμους, τελικά θα κάνουν το δικό τους, αυτό που τους εκφράζει βρίσκεται και η επικαιρότητα.

Το έργο εξελίσσεται σε μία προ-επαναστική περίοδο. Μπορούσες να το προσεγγίσεις με έναν πιο κλασικό τρόπο ή μία πιο ελεύθερη απόδοση. Εσύ τι επέλεξες και γιατί;

Εγώ πάντα και με τους συνεργάτες μου, αυτό που είναι υψίστης σημασίας, είναι να μιλάμε για μια παράσταση που να ταξιδεύει με το Άρμα. Ο κύριος λόγος που ανεβαίνουν τα έργα είναι γιατί έχουν κάτι να πουν στο σημερινό κοινό, σε μια εποχή που τρέχει. Σαφώς και έχει γίνει διασκευή με έναν τρόπο ώστε το κοινό να δει μια διασκεδαστική παράσταση που θα διαρκεί περίπου 75 λεπτά. Έχει γίνει πολύ δουλειά και όχι μόνο στη διασκευή του κειμένου και τη σκηνοθεσία. Έχω την χαρά να έχω στο πλευρό μου δύο εξαιρετικούς συνεργάτες. Ο πρώτος είναι ο Καμίλο Μπεντανκόρ, που είναι ένας εξαιρετικός χορογράφος αλλά και ακροβάτης. Εκπαίδευσε τα παιδιά στην commedia del arte. Και για να πω την αλήθεια, εμείς πήγαμε πιο πέρα από τον συγγραφέα. Ζήτησα από τον χορογράφο να βρει την ιστορία από την οποία εμπνεύστηκε ο ίδιος ο Μολιέρος. Πρόκειται για μία παλιά ιστορία της commedia del arte και επειδή ο χορογράφος μας έχει εμπειρία σε αυτή, τα παιδιά εξασκήθηκαν πάρα πολύ πάνω στο συγκεκριμένο είδος και έπαιξαν μία τελείως διαφορετική βερσιόν στην αρχή. Έχουν αλλάξει πολλά στην παράσταση αυτή όσον αφορά ένα κλασικό ανέβασμα, όμως ό,τι και να κάνεις, καταλήξαμε πως Μολιέρο ανεβάσαμε! Αυτό συνειδητοποιήσαμε! Επίσης έχει αλλάξει και το πατάρι πάνω στο οποίο γινόντουσαν παραστάσεις. Έχει αντικατασταθεί από μια στενή εξέδρα και προσπαθώ να έχω ένα βαθύ εύρος πεδίου, να γίνονται και διάφοροι σχολιασμοί πίσω από την εξέδρα, ώστε να γίνει πιο άμεσο και διαδραστικό το έργο. Έχουν γενικά γίνει πολλές αλλαγές. Σε αυτό με βοήθησε πολύ και ο δεύτερος σημαντικός μου συνεργάτες, ο Κέννυ ΜακΛέλαν, που έκανε εξαιρετικά κοστούμια. Είχα την χαρά να έχω στο πλευρό μου δύο συνεργάτες που μαζί με τους ηθοποιούς το στήριξαν και πιστεύω πως πρόκειται για μία πολύ φρέσκια και δυναμική παράσταση.

Μιλάμε για ένα έργο με κεντρικό θέμα την φιλαργυρία. Σήμερα, υπάρχει η εξάρτηση του σύγχρονου ανθρώπου από το χρήμα;

Σαφώς και υπάρχει. Το χρήμα είναι ένα μέσο που μας δίνει τη δυνατότητα να κοινωνικοποιηθούμε. Το χρήμα είναι μια φανταστική οντότητα, πιστεύουμε σε αυτό και κάνουμε συναλλαγές. Στο μέλλον, το χρήμα φτάνει και σε μια άλλη κατάσταση το χρήμα, μια άυλη, χωρίς καν ανταπόκριση, απόδοση πλούτου, θα μπορούσαμε να πούμε. Τι είναι το Χρηματιστήριο; Το ότι ένα προϊόν θα αποκτήσει αξία στο μέλλον και επενδύσεις σε αυτό ενώ δεν έχει καν κατασκευαστεί. Σαφώς και παίζει ρόλο στη ζωή μας. Όμως το θέμα δεν είναι το χρήμα, αλλά οι τάξεις, το πώς μοιράζεται. Το χρήμα δεν είναι κάτι κακό. Το κακό βρίσκεται στο ότι έχει συσσωρευτεί σε πολλοί λίγους και πάρα πολύς κόσμος ζει στα επίπεδα της φτώχειας. Το ζήτημα είναι το χρήμα να μοιραστεί πιο δίκαια.

Μιας και μιλάμε για τσιγγουνιά, ας φύγουμε λίγο από το χρήμα και ας πάμε στα συναισθήματα. Είμαστε τσιγγούνηδες εκεί;

Αυτό είναι και λίγο υποκειμενικό, όμως πιστεύω πως οι μεσογειακοί λαοί δεν είναι τσιγγούνηδες, χωρίς αυτό να σημαίνει πως υπάρχει μια γενικοποίηση για έναν λαό. Όμως, αυτός ο καιρός στην Ελλάδα, η θάλασσα, οι γεύσεις, ο τρόπος και ο πολιτισμός που κουβαλάμε, δεν μας «αφήνει» να είμαστε τσιγγούνηδες. Θα έλεγα, κλείνοντας και χρηματιστηριακά για το «δέσω» με την προηγούμενη ερώτηση, μάλλον σπάταλοι είμαστε, έχουμε χρεωκοπήσει.

Info

Συντελεστές παράστασης:

Σκηνοθεσία-Διασκευή: Χρήστος Στρέπκος
Σκηνικά-Κοστούμια: Κέννυ ΜακΛέλλαν
Κινησιολογία: Καμίλο Μπεντανκόρ
Σχεδιασμός φωτισμών: Χρήστος Στρέπκος
Φωτογράφιση: Βασίλης Ζαβέρδας
Βιντεοσκόπηση: Κωνσταντίνος Λιόπετας
Μακιγιάζ: Ίνα Τσέλιου

Παίζουν οι ηθοποιοί:
Βασίλης Κόκκαλης, Αλέξανδρος Κουκιάς , Αλίκη Οικονομοπούλου, Βάλια Τζιτζικάκη, Βασίλης Τσόρλαλης.

Ο συγγραφέας:
Ο Κωνσταντίνος Οικονόμου, μετέφρασε αρχαίους τραγικούς, διοργάνωνε θεατρικές παραστάσεις στη σχολή της Σμύρνης και δημοσίευσε τον “Εξηνταβελόνη”, διασκευή του “Φιλάργυρου” του Μολιέρου προσαρμοσμένη στη σύγχρονη κοινωνική ζωή της Σμύρνης.

Πρώτη παράσταση: Παρασκευή 24 Μαΐου 2024. Θα ακολουθήσει περιοδεία στη Νοτιοδυτική Ελλάδα.
Είσοδος ελεύθερη.

Ακολουθήστε μας για όλες τις ειδήσεις στο Bing News και το Google News