Ο Παρασκευάς Καρασούλος στην «Π»: Ο ανθρώπινος χρόνος έχει δυο αναγνώσεις

Αλεξάνδρα Παναγοπούλου

Ο ποιητής – στιχουργός Παρασκευάς Καρασούλος θα βρεθεί αύριο στο Πολύεδρο για να παρουσιάσει τα βιβλία του «Polaroid – Ποιήμετα Χαϊκού» και «Ιστορίες για να μην λείπεις όσο θα λείπεις Ι, ΙΙ». Σήμερα, ο Παρασκευάς Καρασούλος μιλά στην εφημερίδα «Πελοπόννησος» για τα χαϊκού, την αγάπη και την απουσία και πολλά άλλα.

Επανέρχεστε με χαϊκού. Προερχόμενος από τον χώρο της ποίησης, του στίχου, πόσο εύκολο ή δύσκολο είναι να χωρέσουν τα πολλά σε τόσες λίγες λέξεις;
Αυτό είναι και η μεγάλη πρόκληση της συγκεκριμένης ποιητικής φόρμας: Μέσα σε 17 συλλαβές πρέπει να χωρέσει ο ποιητής αυτό που θέλει να πει, περιεκτικά και ευθύβολα. Ούτε μια συλλαβή δεν μπορεί να περισσεύει. Πρέπει η ποιητική εικόνα, η ιδέα ή το αίσθημα που θέλεις να αποτυπώσεις σ’ αυτές τις τρεις γραμμές, να διαθέτουν ακρίβεια και ακέραιο νόημα, αλλιώς η φόρμα έχει νικήσει την πρόθεσή σου. Κάθε πλαίσιο στη ζωή περιέχει και μια δυσκολία: Τον αυτοπεριορισμό αυτού που το επιλέγει. Το χαϊκού λοιπόν σε καλεί να αφαιρέσεις από τα πολλά τα περιττά τους και να κρατήσεις την ουσία. Κι αυτό έχει μέγιστη γοητεία.
Το ίδιο ισχύει και στο τραγούδι. να τραγούδι πρέπει να έχει αρχή μέση και τέλος. Είναι συμπυκνωμένος λόγος. Θυμηθείτε τον «Γιάννη το φονιά» του Γκάτσου: 120 λέξεις όλες κι όλες, που όμως το ταλέντο του ποιητή τους, κατάφερε να αφηγηθούν μια πλήρη ιστορία, ένα ολόκληρο διήγημα.

Polaroid, φωτογραφίες της στιγμής. Πώς κρατάνε μέσα τους το πάντα;
Ξέρετε, εγώ πιστεύω πια πως ο ανθρώπινος χρόνος έχει δύο αναγνώσεις: Τη συμβατική, που μετρούν τα ρολόγια και την επιλεγμένη που ένας άνθρωπος την καθορίζει και την μετρά με βάση αυτά που διαλέγει για ζωή του. Αυτή η δεύτερη ανάγνωση ως επιλογή είναι που γεννά το αξιομνημόνευτο και το πάντα. Όταν εσύ γίνεσαι ο Χρόνος σου, μέσω της συνειδητής σου παρουσίας σ’ αυτά που επιλέγεις να ζεις. Τότε οι στιγμές γεννούν το πάντα. Τότε τα ανθρώπινα έργα μπορεί να νικήσουν τον Θάνατο, και το έκαναν πολλές φορές στην Ιστορία. Μπορεί λοιπόν μια στιγμή να έχει διάρκεια, αρκεί να έχει ξεφύγει από τη Μοίρα της. Πράγμα δύσκολο αλλά όχι ακατόρθωτο. Και τότε αυτόματα σχεδόν γεννιέται κι ένα ποίημα.

Το χαϊκού διαβάζεται με μια αναπνοή. Πόσο σημαντική είναι αυτή η ανάσα;
Νομίζω και γι’ αυτόν που το γράφει και γι αυτόν που το διαβάζει, πολύ σημαντική. Αν σκεφτούμε πως η ανθρώπινη ζωή είναι ακριβώς αυτές οι ανάσες. Χαίρομαι πολύ όταν με συναντούν φίλοι αναγνώστες και θυμούνται απέξω κάποια χαϊκού μου, πιο συχνά βέβαια τραγούδια μου. Είναι σαν να έχουμε μοιραστεί την ίδια ανάσα, σαν φιλί ζωής που μας επέτρεψε να πάμε παρακάτω, εξασφαλίζοντάς μας σαν μοιρασμένο μυστικό μια ακόμα στιγμή ζωής.

Είναι τρόπος ζωής το χαϊκού; Ακολουθείτε αυτή την οικονομία και στη ζωή σας;
«Πρέπει κανείς να ζει όπως σκέφτεται, διαφορετικά αργά ή γρήγορα καταλήγει να σκέφτεται όπως ζει». Αυτή τη φράση, που την καταγράφει ο Σεφέρης στο ημερολόγιό του τη θεωρώ σπουδαίο οδηγό ζωής. Η σπατάλη και η κατανάλωση αισθημάτων, σχέσεων, επιλογών είναι παγίδες που η εποχή μας προτείνει σε όλους μας και δεν είναι εύκολο πάντα να ξεφεύγεις. Οι άνθρωποι, το βλέπουμε καθώς μεγαλώνουμε, αντιμετωπίζοντας το κακό και το καλό διαλέγουμε στην ουσία τον πιο εύκολο δρόμο και συνήθως αυτός ο δρόμος είναι που οδηγεί με βεβαιότητα στο κακό. Το καλό έχει ανηφόρα μεγάλη και συνεχόμενα εμπόδια. Προσπαθώ να είμαι οικονόμος κυρίως στις επιλογές μου: Περπάτησα ως τώρα με βάση τα «Όχι» μου και γι αυτά είμαι πολύ περήφανος. Αυτοπεριορίστηκα στη διάρκεια της ζωής μου πολλές φορές για να κατακτήσω την εσωτερική μου ελευθερία.

«Ιστορίες για να μην λείπεις όσο θα λείπεις». Τι είναι πιο δυνατό: Η αγάπη ή η απουσία;
Αν η απουσία περιέχει μοιραία την απόσταση, η μόνη γέφυρα που μπορεί να ενώσει δυο ανθρώπους ξεπερνώντας το ποτάμι που χωρίζει, είναι η αγάπη. Όταν αγαπάς βαθιά και το αίσθημα αυτό σε περιέχει ολόκληρο, εκμηδενίζει όλες τις αποστάσεις. Αυτές οι ιστορίες που γράφτηκαν ηθελημένα ως παρηγορητικοί λόγοι, ερωτικά παραμύθια δηλαδή, είχαν αυτό τον στόχο: Να μην λείπει ο ένας από τον άλλον όσο θα λείπει και τρέχουν τα ρολόγια τον χρόνο τους. Μα στο Χρόνο της αγάπης όλα μετρούν αλλιώς.

Όλες οι ειδήσεις άμεσα μέσα από το Google News. Κάντε κλικ εδώ και κάντε εγγραφή

Άμεση ενημέρωση με όλες τις ειδήσεις τώρα και μέσω WhatsApp - Δες εδω