Οι κινήσεις της Άγκυρας που «ζυγίζει» η Αθήνα
Η οικονομική δυσπραγία και η κοινωνική ένταση, που φαίνεται ότι αυξάνονται διαρκώς στην Τουρκία, λειτουργούν ως επιπλέον παράγοντας ανησυχίας για την πιθανότητα εξεύρεσης διεξόδου από τον πρόεδρο Ερντογάν διά της οδού της εξαγωγής της έντασης στο εξωτερικό.
Την περασμένη Τετάρτη από την Αθήνα έφυγε ένα πολύ σαφές, συντονισμένο και λιτό μήνυμα προς δύο κατευθύνσεις. Κατ’ αρχάς προς την Αγκυρα και κατά δεύτερον προς όσους Δυτικούς δεν αντιλαμβάνονται τον προβληματικό χαρακτήρα που έχει η θεωρούμενη ως «αποκλιμάκωση» από μέρους της Τουρκίας στο Αιγαίο και την ανατολική Μεσόγειο αυτό το καλοκαίρι. Στις ΗΠΑ φαίνεται να γίνεται αντιληπτός ο τουρκικός τακτικισμός πολύ πιο ευκρινώς απ’ ό,τι στις Βρυξέλλες. Αλλωστε, αυτό φάνηκε και από την αρχική αμηχανία της Ε.Ε. να προχωρήσει σε μια πολύ πιο σκληρή δήλωση κατά των τουρκικών ανακοινώσεων για τα Βαρώσια, πριν από την ανακοίνωση του προέδρου του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ και έπειτα από αρκετά σκληρές διαπραγματεύσεις με την ενεργό συμμετοχή της Αθήνας.
Σύμφωνα με καλά πληροφορημένες πηγές, ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης αφενός στηρίζει τη στρατηγική ηρεμίας, καθώς η Ελλάδα εκ των πραγμάτων αποτελεί δρώντα «status quo» στην περιοχή, αφετέρου είναι βαθύτατα προβληματισμένος από τη στάση που τηρεί η Αγκυρα γενικότερα.
Σε πολλά και διαφορετικά επίπεδα στην Αθήνα υπάρχει ένας συνδυασμός αναλύσεων, εκτιμήσεων, αλλά και πληροφοριών για την πρόθεση της Αγκυρας να επιστρέψει στην τακτική των ερευνών σε αμφισβητούμενες περιοχές, αυτή τη φορά στις περιοχές του τουρκολιβυκού μνημονίου, δηλαδή εγγύτερα στην Κρήτη και δυτικά του 28ου μεσημβρινού, που τέμνει τη Ρόδο στη μέση. Ενα προφανές πρόβλημα για την Αγκυρα σε αυτή την περίπτωση είναι ότι αν κινηθεί νοτιότερα ενός συγκεκριμένου γεωγραφικού πλάτους, θα έλθει σε ευθεία αντιπαράθεση και με την Αίγυπτο.
Πέρα από τις ανακοινώσεις στα Βαρώσια, που έδειξαν ότι η Τουρκία δεν πρόκειται να κάνει πίσω στον επιθετικό σχεδιασμό της στην Κύπρο, στην Αθήνα εκτιμούν τα εξής ανησυχητικά στοιχεία:
Πρώτον, τη σύνδεση της αποστρατιωτικοποίησης των νησιών από την Αγκυρα με το καθεστώς κυριαρχίας τους. Η μόνιμη αντιπρόσωπος της Ελλάδας στον ΟΗΕ, Μαρία Θεοφίλη, απέρριψε την εξωφρενική αποστροφή της επιστολής που είχε στείλει ο Τούρκος ομόλογός της Φεριντούν Σινιρλίογλου από 14 Ιουλίου (το σύνολο της επιστολής της μόνιμης αντιπροσώπου βρίσκεται στη σελίδα 15). Αξίζει να σημειωθεί ότι η επιστολή Σινιρλίογλου είχε διαρρεύσει στο πρακτορείο «Αναντολού» την ημέρα της παράδοσής της στον γ.γ. του ΟΗΕ Αντόνιο Γκουτέρες, κάτι το οποίο ελήφθη υπόψη αρμοδίως από την Αθήνα.
Ο κ. Σινιρλίογλου, αναφερόμενος στη Συνθήκη της Λωζάννης σημείωσε ότι «στην πραγματικότητα η Ελλάδα παραβιάζει βασικές προβλέψεις των συνθηκών, κάτω από τις οποίες απέκτησε κυριαρχία επί των νήσων που, από νομικής πλευράς, σημαίνει ότι η Ελλάδα δεν μπορεί, έναντι της Τουρκίας, να βασίζεται στην κυριότητά της υπό τις ίδιες συνθήκες για σκοπούς οριοθέτησης θαλάσσιων ορίων. Αυτό συμβαίνει διότι η Ελλάδα, έχοντας αποτύχει να εκπληρώσει τις υποχρεώσεις της με βάση όσα προβλέπουν οι συνθήκες, δεν μπορεί την ίδια στιγμή να αναγνωρίζεται ότι διατηρεί τα δικαιώματα που ισχυρίζεται ότι απορρέουν από αυτές».
Πέρα από την ελληνική επιστολή στον ΟΗΕ, στις παραπάνω πρωτοφανείς αιτιάσεις της Αγκυρας απάντησε, εμμέσως πλην σαφώς, ο ίδιος ο κ. Μητσοτάκης κατά τις δηλώσεις του μετά τη συνάντησή του με τον πρόεδρο της Κυπριακής Δημοκρατίας Νίκο Αναστασιάδη. Ο κ. Μητσοτάκης μάλιστα, πέρα από το δικαίωμα αυτοάμυνας στο οποίο αναφέρθηκε, έγινε ένας από τους λίγους εν ενεργεία πρωθυπουργούς που έκαναν αναφορά στην τουρκική στρατιά του Αιγαίου και στην αποβατική ταξιαρχία την οποία διαθέτει ανεπτυγμένη απέναντι από τα ελληνικά νησιά.
Δεύτερον, εκτός από τις πλέον όχι και τόσο κεκαλυμμένες εξ ανατολών απειλές, την Αθήνα ανησυχεί και η κατάσταση στο εσωτερικό της Τουρκίας. Στις αρμόδιες υπηρεσίες υπάρχει πάγια ανησυχία για το πώς θα μπορούσε να εξελιχθεί η κατάσταση μέχρι τις εκλογές του Νοεμβρίου 2023, ή νωρίτερα σε περίπτωση έκτακτης διαδικασίας. Ωστόσο, η οικονομική δυσπραγία και η κοινωνική ένταση που φαίνεται ότι αυξάνονται διαρκώς τους τελευταίους μήνες, λειτουργεί ως ένας επιπλέον παράγοντας ανησυχίας για την πιθανότητα εξεύρεσης διεξόδου από τον πρόεδρο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν διά της οδού της εξαγωγής της έντασης στο εξωτερικό. Το πόσο οριακή είναι η κατάσταση στο εσωτερικό της Τουρκίας φάνηκε και στις πρόσφατες καταστροφικές πυρκαγιές στα δυτικά και τα νότια της χώρας, όπου ξεσηκώθηκαν αντιδράσεις κατά αξιωματούχων για την αδυναμία του κράτους να προστατεύσει ζωές και περιουσίες. Διόλου τυχαίο που την Παρασκευή άρχισαν να μεταδίδονται από ελεγχόμενα από το Λευκό Παλάτι μέσα ενημέρωσης, πληροφορίες για διεξαγωγή έρευνας που θα ελέγξει υποψίες για πυρκαγιές που έχουν ξεκινήσει από τρομοκρατικές οργανώσεις, με ορισμένους να εμπλέκουν ακόμα και το «εκπαιδευμένο στην Ελλάδα» ΡΚΚ.
Η πρόσφατη δημόσια πολιτική διαπόμπευση του Σουλεϊμάν Σοϊλού, ενός ξένου στο κυβερνών κόμμα, υποδηλώνει ότι στο εσωτερικό του ΑΚΡ υπάρχουν διεργασίες και εξελίξεις που τα επικοινωνιακά φερέφωνα του Λευκού Παλατιού δεν μπορούν να αποσιωπήσουν εύκολα. Σε κάθε περίπτωση, πλησιάζοντας προς το 2023, η κατάσταση στο εσωτερικό της Τουρκίας θα επηρεάζει και αποφάσεις που αφορούν τις εξωτερικές σχέσεις ολοένα και περισσότερο, είτε αυτό αφορά τα άμεσα συμφέροντα της Ελλάδας είτε την αμερικανοτουρκική και την ευρωτουρκική διάσταση των πραγμάτων.
Χρήση UAV και για παραβιάσεις
Το τρίτο στοιχείο που αξιολογεί η Αθήνα είναι η τουρκική στάση έναντι μιας σειράς επιχειρησιακών δεδομένων. Σε επίπεδο παραβιάσεων και υπερπτήσεων το φετινό καλοκαίρι ήταν έως τώρα σχετικά ήρεμο, με αρκετές ημέρες σχεδόν μηδενικής κινητικότητας. Ωστόσο, οι Ελληνες επιτελείς παρατηρούν την ολοένα και αυξανόμενη χρήση UAV και για παραβιάσεις. Επιπλέον, παρατηρείται και το φαινόμενο των δεκάδων ακροβολισμένων τουρκικών αλιευτικών σε όλο το Αιγαίο, από τη Σάμο και την Ικαρία μέχρι τα Κύθηρα, τα οποία, μάλιστα, συνήθως απλά πλέουν. Επίσης, οι Τούρκοι και αυτό το καλοκαίρι έχουν διεκδικήσει αρμοδιότητα σε περιοχές έρευνας και διάσωσης (SAR) που εντάσσονται στο FIR Αθηνών, κάτι που έγινε προφανές και στις 22-23 Ιουλίου στα ανατολικά της Κρήτης, εντός της οριοθετημένης ΑΟΖ Ελλάδας – Αιγύπτου. Τέλος, σε εκείνη την ευρύτερη γεωγραφική περιοχή, ανατολικά της Κρήτης και νότια της Κάσου και της Καρπάθου, το τουρκικό ναυτικό βρίσκεται όσο πιο συχνά γίνεται σε αποστολές, πολλές φορές φθάνοντας ακόμα και σε απόσταση λίγων ναυτικών μιλίων από τα ελληνικά νησιά, πάντα, βέβαια, υπό την επιτήρηση του Πολεμικού Ναυτικού.
Ακολουθήστε μας για όλες τις ειδήσεις στο Bing News και το Google News
